Beşiktaş Jimnastik Kulübü Basketbol Altyapı Takımları Antrenörlerinin Liderlik Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 19, 1600 - 1619, 30.09.2019

Ayşe Demir , Betül Bayazıt Serap Çolak

https://doi.org/10.26466/opus.577979

Öz

Liderlik temel
anlamda, insanları belirlenmiş bir amaca yönelik gönüllü olarak yöneltmeyi ikna
etme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Beşiktaş Jimnastik
Kulübü Basketbol altyapı takım sporcularının antrenörleri hakkındaki liderlik
özelliklerinin belirlenmesidir. Araştırmaya, Beşiktaş Jimnastik Kulübü
Basketbol Altyapı takımlarında (U18,U16,U15,U24,U13,U12,U11) spor faaliyetini
aktif olarak sürdüren 101’i kadın (%55,2) ve 82’si erkek (%44,8) olmak üzere
toplam 183 sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada “Algılanan Liderlik
Ölçeği” kullanılarak veriler toplanmıştır. Ölçek, 5’li Likert tipi puanlamaya
sahiptir ve 36 maddeden oluşmaktadır. Elde edilen veriler doğrultusunda, takım
oyuncularının antrenörleri hakkındaki liderlik ölçeği toplam puanları (işgören,
üretim, değişim) açısından takımlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir
farklılık bulunmuştur (p<0.05). Takımların cinsiyet değişkenine göre
liderlik toplam puanlarında da (işgören, üretim, değişim) istatistiksel olarak
anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0.05). Araştırmaya katılan kadın
sporcuların antrenörleri hakkında algıladıkları işgören, üretim ve değişim
liderlik davranış özelliklerini erkek sporculara göre daha fazla benimsedikleri
sonucuna varılmıştır. Bu da kadınların antrenörleri hakkındaki liderlik
algıları açısından erkeklere nazaran daha hassas oldukları sonucunu
doğurmuştur.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Antrenör, Sporcu

Designating The Leadership Specialities of The Coaches of Besiktas Gymnastic Club’s Youth Teams

Öz

Leadership is, basically, defined as the ability to
convince people to orientate as volunteer for a defined aim. The aim of this
study is to determine the leadership qualities of Beşiktaş Gymnastic Club
basketball infrastructure team athletes' coaches. 101 (female) (55.2%) and 82
(male) (44.8%), which are active in sports activities in Beşiktaş Gymnastic
Club Basketball Infrastructure teams (U18, U16, U15, U24, U13, U12, U11), a
total of 183 athletes were voluntarily participated to the research. Data were
collected using the "Perceived Leadership Scale" in the study.
According to the data obtained, statistically significant differences were
found between the teams in terms of total scores (occupation, production,
change) of leadership scale for team players' coaches (p <0.05). A
statistically significant difference (p <0.05) with total leadership scores
(occupation, production, change) according to the gender variable of the teams
was also found. It was concluded that female athletes participating in the
research adopted the occupational, production and change leadership behavior
properties about their coaches more than male athletes. This infers that women
are more sensitive than men in terms of leadership perceptions about their
coaches.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Coach, Athlete

Kaynakça

• Almeida, P. L. ve Lameiras, J. (2013). You’ll never walk alone: Cooperation as an explanatory paradigm of the dynamics of sports tea. Revista de Psicología del Deporte, 22(2), 34-48.
• Başer, E. (1998). Uygulamalı spor psikolojisi. Ankara: Bağırgan Yayımevi..
• Brandão, R. ve Carchan, D. (2010). Preferred leadership behavior and their influence on athletes' performance. Motricidade, 6(1), 53-69.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (18. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Carvalho, M., Martins, L., ve Portela, S. L. (2013). Leadership and commitment on Portuguese rugby national team. International Journal of Academic Research, 5(2), 187-191.
• Chelladurai, P., ve Carron, AV., (2013). Athlete maturity and preferred leadership. J Sport Psychol, 5, 371-380 .
• Deniz, M.E., (2002). Üniversite öğrencilerinin karar verme stratejileri ve sosyal beceri düzeylerinin TA-baskın ben durumları ve bazı özlük niteliklerine göre karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Doğan, O. (2005). Spor psikolojisi. Ankara: Nobel Kitabevi.
• Ekvall, G. ve Arvonen J. (1991). Change-centred leadership:An extension of the two dimensional model. Scandinavian Journal of Management, 7, 7-26.
• Eskiyecek, C. G., Bayazıt, B., ve Sarı, İ. (2015). Sporcularda tercih edilen antrenör liderlik davranışlarının yaş, cinsiyet ve spor dalı açısından incelenmesi (Diyarbakır Örneği). Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 5, 27- 42.
• Fenoy, J. ve Campoy, L. (2012). Sports performance, leadership styles and experiential avoidance in young Almerian footballers. Revista de Psicología del Deporte, 21(1), 137-142.
• García-Mas, A., Olmedilla, A., Ortega, E., Almeida, P. L., Lameiras, J., Sousa, C., ve Cruz, J. (2009). Cooperation and cohesion in football teams in competition. International Journal of Hispanic Psychology, 2(1), 29-46.
• Heppner, P. P., ve Krauskopf, C. J. (1987). The ıntegration of personal problem solving processes within counseling. The Counseling Psychologist, 15, 371-447.
• Horn T (2002). Advances in sport psychology. Champaign, IL: Human Kinetics.
• Kleinert, J., Ohlert, J., Carron, B., Eys, M., Feltz, D., Harwood, C., ... Sulprizio, M. (2012). Group dynamics in sports: an overview and recommendations on diagnostic and ıntervention. The Sport Psychologist, 26(3), 412-434
• Konter, E. (2009). Antrenörlerin ve sporcuların liderlik gücü algıları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 61-68
• Lameiras, J., Almeida, P. L., ve García-Mas, A. (2014). Relationship between cooperation and goal orientation among professional and semiprofessional team players. Perceptual & Motor Skills, 119(3), 851-860.
• Moen, F. (2014). The coach-athlete relationship and expectations. International Journal of Humanities and Social Science, 4(11), 29-40.
• Naidoo, P., Coopoo, Y., ve Surujlal, J. (2015). Perceived leadership styles of sport administrators and the relationship with organisational effectiveness. African Journal for Physical, Health Education, Recreation and Dance, November (Supplement 1), 167-181.
• Northouse, P.G. (2013). Leadership: Theory and practice. CA:Sage.
• Olmedilla, A., Ortega, E., Almeida, P. L., Lameiras, J., Villalonga, T., Sousa, C., ... García-Mas, A. (2011). Cohesion and cooperation in sports teams. Anales de Psicología, 27(1), 232-238.
• Ödemiş, M., Karagün, E., (2016). Dans sporcularının algıladıkları ve tercih ettikleri liderlik davranışları. Journal of Human Sciences, 13(3), 5201-5213. doi:10.14687/jhs.v13i3.4030
• Perrera, H. ve Pushpakumari, D., (2015). The perception of athletes on the factors affecting to coach leadership behavior styles: An empirical study on leadership styles exhibited by the coaches of state universities in w...International Journal of Multidisciplinary Studies (IJMS), 2(2), page num
• Ponseti, F. J., Palou, P., Borràs, P. A., Vidal, J., Cantallops, J., Ortega, F., ... García-Mas, A. (2012). Disposition to cheating in sport questionnaire (CDED): Its application to young athletes. Revista de Psicología del Deporte, 21, 75-80.
• Rodrigez, F. M. (2004). Perceived leadership ın swimming: leadership styles of NCAA swim coaches and its relationships with athlete satisfaction, turnover intention, and commitment (Master of Science). B.A., Kenyon College, Georgia, Athens.
• Sarı, İ., Ilić, J., ve Ljubojević, M. (2013). The comparison of task and ego orientation and general self-esteem of Turkish and Montenegrın young basketball players. Kinesiology, 45(2), 203-212.
• Sauer, P. (2017). Effective leadership in sports. http://thesportdigest.com/2017/04/effective-leadership-in-sports/ adresinden 16 Nisan 2018 tarihinde alınmıştır.
• Spink, K. S., Wilson, K. S., Brawley, L. R., ve Odnokon, P. (2013). The perception of team environment: the relationship between the psychological climate and members’ perceived effort in highperformance groups. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 17(3), 150-161.
• Tengilimoğlu, D. (2005). Hizmet işlerinde liderlik davranışları ile iş doyumu arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma, ticaret ve turizm. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 23-45.
• Terry, P.C., (2004). The coaching preferences of Elite athletes competing at Universidad ’04.Can, J Appl Sport Sci., 9,201-8.
• Toros, T., ve Duvan, A. (2011). Eskrimcilerde algılanan antrenörlük davranışı, kolektif yeterlik ve hedef yönelimleri arasındaki ilişki. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 33-41
• Toros, T., Salman, M., ve Sari, I. (2013). The comparison of sports coaches’ pre-season, ın-season and post season leadership behaviours in terms of sport psychology. International Journal of Human Sciences, 10(1), 237-245.
• Türksoy, A., ve Şarkıcı, T. (2003-2011). 12-14 yaş futbolcuların antrenörlerinden algıladıkları ve tercih ettikleri lider davranışları ile ilgili sporcu tatmini. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 200-203.
• Vella, S. A., Oades, L. G., ve Crowe, T. P. (2013). The relationship between coach leadership, the coach athlete relationship, team success, and the positive developmental experiences of adolescent soccer players. Physical Education and Sport Pedagogy, 18(5), 549-561.
• Weinberg RS ve Gould D (2003). Foundations of sport and exercise psychology (3rded.). Champaign, IL: Human Kinetics