The Evaluation of Personnel Selection Process with AHP Based MOORA Method: An Application on Selection of Port Field Operations Staff

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 29 Ekim Özel Sayısı, 3689 - 3713, 31.10.2020

Aynur Acer , Hacer İnci

https://doi.org/10.26466/opus.716542

Cited By: 2

Öz

Humans, who have the ability to use all production inputs, are the primary resources supporting organizational and management activities, and more importantly, raising awareness and bringing innovation to the enterprise in order to keep it in the sector where it operates. Today, enterprises have figured that investing in physical resources alone will not bring the full potential benefit when not done in parallel to investment in staff operating in an increasingly competitive environment. Today’s business environment has emphasized the awareness of the human resources unit within the enterprises and led to the development of the personnel selection and placement process, which is one of the functions of the human resources. The personnel selection and placement phase are the beginning of the effective utilization of human resources. Therefore, in an environment where globalization is gaining momentum every day, enterprises are in a race to choose a suitable and qualified employee for the right job and to ensure the continuity of these selected elements within the business. In this study, the problem of personnel selection, which is one of the important functions of human resources management, is discussed. In the evaluation phase, the personnel selection for field operations of Trabzon Port, one of Turkey’s most important ports, is evaluated with the multi-criteria decision-making methods called AHP and MOORA. Findings indicated that “post-application criteria (interview, exam results and references)” are an important factor in the personnel selection process.

Anahtar Kelimeler

Personnel selection and placement,, MOORA, Analytical Hierarchy Process, Multiple Criteria Decision Making

Personel Seçimi Sürecinin AHP Tabanlı MOORA Yöntemi ile Değerlendirilmesi: Liman Saha Operasyon Elemanı Seçimi Üzerine Bir Uygulama

Öz

Bütün üretim girdilerini kullanma becerisine sahip olan insan, işletmenin faaliyet gösterdiği sektörde tutunabilmesi ve devamlılığını sağlayabilmesi için organizasyon ve yönetim faaliyetlerini sırtlanan, daha da önemlisi işletmeye farkındalık yaratan ve yenilik getiren unsurların başında yer almaktadır. Günümüzde işletmeler, her geçen gün artan rekabet ortamında çalışan personele yatırımın göz ardı edilerek fiziksel kaynaklara tek başına yatırım yapmanın fayda sağlamayacağını benimsemiş bulunmaktadır. Mevcut durum, işletmelerin bünyesindeki insan kaynakları birimine olan farkındalığı ön plana çıkarmış ve insan kaynaklarının işlevlerinden biri olan personel seçme ve yerleştirme sürecinin gelişmesine neden olmuştur. Personel seçme ve yerleştirme aşaması, insan kaynağından etkin bir şekilde yararlanma aşamasının başlangıcıdır. Bu nedenle, küreselleşmenin her geçen gün hız kazandığı ortamda işletmeler doğru işe uygun ve nitelikli bir eleman seçebilmek ve seçilen bu elemanların işletme bünyesinde devamlılığını sağlayabilmek için yarış içerisindedir. Bu çalışmada insan kaynakları yönetiminin önemli işlevlerinden biri olan personel seçimi süreci ele alınmıştır. Uygulama aşamasında Türkiye’nin en önemli limanlarından biri olan Trabzon Limanı’nda saha operasyon elemanı seçimi süreci çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP ve MOORA yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular “başvuru sonrası ölçütler (mülakat, sınav sonuçları ve referanslar)”in personel seçim sürecinde en önemli etken olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Personel seçme ve yerleştirme, MOORA, Analitik Hiyerarşi Süreci, Çok Kriterli Karar Verme

Kaynakça

• Akar, G. S. ve Çakır, E. (2016). Lojistik sektöründe bütünleştirilmiş bulanık AHP-MOORA yaklaşımı ile personel seçimi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 14(2), 185-199.
• Alford, B. D. (2004). Two applications involving the analytic hierarchy process (Doctoral dissertation).
• Alnıpak, S. ve Yorulmaz, M. (2019). Tersane yöneticilerinin bakış açısından bütünleştirilmiş AHS-TOPSIS ve AHS-MOORA yöntemleri ile tersane kuruluş yeri seçimi: Akdeniz bölgesi örneği. Beykoz Akademi Dergisi, 7(2), 106-125.
• Armstrong, M. (2004). Strategic human resource management. Kogan Page, London.
• Baležentis, A., Baležentis, T. ve Brauers, W. K. (2012). Personnel selection based on computing with words and fuzzy MULTIMOORA. Expert Systems with applications, 39(9), 7961-7967.
• Benli, A. ve Şahin, L. (2004). İnsan kaynakları yönetiminde işgören bulma ve seçme: Çınar hotel uygulaması. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 113-124.
• Brauers, W. K. M., ve Zavadskas, E. K. (2012). Robustness of MULTIMOORA: A method for multi-objective optimization. Informatica, 23(1), 1-25.
• Brauers, W. K. ve Zavadskas, E. K. (2006). The MOORA method and its application to privatization in a transition economy. Control and cybernetics, 35, 445-469.
• Brauers, W. K. M. ve Zavadskas, E. K., (2009). Robustness of the multiobjective MOORA method with a test for the facilities sector. Technological and Economic Development of Economy: Baltic Journal on Sustainability, 15(2), 352–375
• Buğdaycı, A. (1997). Cv’ye sıkı takip. Capital Dergisi, 4. 168-169
• Castilla, E. J. (2008). Gender, race, and meritocracy in organizational careers. American Journal of Sociology, 113(6), 1479-1526.
• Chakraborty, S. (2011). Applications of the MOORA method for decision making in manufacturing environment. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 54(9-12), 1155-1166.
• Cook, M. (2009). Personnel selection: Adding value through people-A changing picture. John Wiley & Sons.
• Çelikbilek, Y. (2018). Personel seçimi için bütünleşik gri AHP–MOORA yaklaşımının kullanılması: sağlık sektöründe yönetici seçimi üzerine bir uygulama. Alphanumeric Journal, 6(1), 69-82.
• El-Santawy, M.F. ve Ahmed, A.N. (2013). Personnel training selection problem based on SDV-MOORA. Lıfe Scıence Journal-Acta Zhengzhou Unıversıty Overseas Edıtıon, 10(1), 1086-1088.
• Ertürk, M. (2011). İnsan kaynakları yönetimi. Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Gadakh, V. S. (2011). Application of MOORA method for parametric optimization of milling process. International Journal of Applied Engineering Research, 1(4), 743.
• Güngör, Z., Serhadlıoğlu, G., ve Kesen, S. E. (2009). A fuzzy AHP approach to personnel selection problem. Applied Soft Computing, 9(2), 641-646.
• Herişçakar, E. (1999). Gemi ana makine seçiminde çok kriterli karar verme yöntemleri ahp ve smart uygulaması. Gemi inşaatı ve deniz teknolojisi teknik kongresi, 99, 240-256.
• Kalibatas, D. ve Turskis Z., (2008), Multicriteria evaluation of ınner climate by using moora method. Information Technology and Control, 37, Vilnius Gediminas Tech. University Lthuania.
• Kaynak, T., Adal, Z., Ataay, İ., Uyargil, C., Sadullah, Ö., Acar, A. C., Özçelik, O., Dündar, G. ve Uluhan, R. (2015). İnsan kaynakları yönetimi. Yedinci Baskı. İstanbul: Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri.
• Lootsma, F. A. (1999). Multi¬criteria decision analysis via ratio and difference judgement, Springer, London.
• Oral, E. (2018). İnsan kaynakları uygulamalarının tükenmişlik sendromu üzerindeki etkisinde örgüt ikliminin düzenleyici rolüne yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
• Önay, O. (2014). MOORA. Yıldırım, F.B. ve Önder, E. (Ed.). Operasyonel, yönetsel ve stratejik problemlerin çözümünde çok kriterli karar verme yöntemleri. Dora yayınları. Bursa.
• Özbek, A. (2015). Akademik birim yöneticilerinin MOORA yöntemiyle seçilmesi: Kırıkkale üzerine bir uygulama. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(38), 1-18.
• Paksoy, T., ve Atak, M. (2003). Etkileşimli bulanık çok amaçlı doğrusal programlama ile bütünleşik üretim planlama: hidrolik pompa imalatçısı firma örnek olayı. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 457- 466.
• Palmer, M., ve Winters, K. (1993). İnsan kaynakları, Çev. Doğan Şahiner, Rota Yayınları, İstanbul.
• Saaty, T. L. (1982). Decision making for leaders. Life time learning publications. Inc., Belmont, Calif.
• Saaty, T. L. (1990). How to make a decision: the analytic hierarchy process. European Journal of Operations Research, 48(3), 9-26.
• Saaty, T. L. (2002). Decision Making with the Analytic Hierarchy Process. Scientia Iranica, 9(3), 215-229.
• Saaty, T.L. (1980). The analytic hierarchy process, McGraw-Hill, New York.
• Taylor, F. A., Ketcham, A. F. ve Hoffman, D. (1998). Personnel evaluation with AHP. Management Decision.
• Tepe, S. ve Görener, A. (2014). Analitik hiyerarşi süreci ve moora yöntemlerinin personel seçiminde uygulanması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13(25), 1-14.
• Timor, M. (2011). Analitik hiyerarşi prosesi. Türkmen Kitabevi.
• Torrington, D. (1989). Personnel management. HRM in Action.
• Tortop, N., Aykaç, B., Yayman, H. ve Özer, A. (2007). İnsan kaynakları yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Triantaphyllou, E. (2000). Multi-criteria decision making methods. In multi-criteria decision making methods: A comparative study (pp. 5-21). Springer, Boston, MA.
• Urfalıoğlu, F., ve Genç, T. (2013). Çok kriterli karar verme teknikleri ile Türkiye’nin ekonomik performansının Avrupa birliği üye ülkeleri ile karşılaştırılması. Marmara University Journal of Economic & Administrative Sciences, 35(2)
• Yıldırım, B. F. ve Önay, O. (2013), Bulut teknolojisi firmalarının bulanık ahp-moora yöntemi kullanılarak sıralanması. Yönetim Dergisi, 75, 59- 81.