Hangi Öğrenciler Daha Uyumlu? Üniversiteye Uyumun Bazı Demografik Faktörlere Göre İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 33, 447 - 476, 31.01.2021

Evren Erzen , Nilüfer Özabacı

https://doi.org/10.26466/opus.773534

Öz

Bu araştırmada cinsiyet, öğrenim görülen fakülte ve sınıf düzeyi değişkenlerinin, üniversiteye farklı düzeylerdeki uyumda farklılaşmaya sebep olup olmadığı ele alınmıştır. Araştırma, değişkenler arası ilişkileri belirlemek amacıyla ilişkisel desende tasarlanmıştır. Katılımcılar altı farklı fakültede öğrenim gören 992 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Katılımcıların 377’si erkek (%38), 615’i kadındır (%62). Sonuçlar kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranla daha iyi uyum sağladığını göstermektedir. Fakülte değişkenine yönelik analizler arkadaş ilişkilerinde uyum açısından eğitim, iktisat ve işletme, ilahiyat, mimarlık-mühendislik ile fen-edebiyat; akademik uyum açısından ilahiyat, eğitim ve tıp; üniversiteye genel uyum sağlama açısından ilahiyat ve tıp fakültesi öğrencilerinin avantajlı olduğunu göstermektedir. Sınıf düzeyleri açısından yapılan analizler ikinci sınıf öğrencilerinin arkadaş ilişkilerinde uyum bağlamında risk grubunda olduğunu, ikinci sınıf öğrencilerinin uyum sorunu yaşama potansiyellerinin diğer sınıf düzeylerinden daha fazla olduğunu göstermektedir. Ulaşılan sonuçlar literatür ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Üniversiteye uyum, fakülte, sınıf düzeyi, cinsiyet

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Which Students Are More Adjusted? Examination Of University Adjustment In Terms Of Some Demographic Factors

Öz

In this study, it was examined whether the variables of gender, faculty and grade level of education caused differentiation in university adaptation at different levels. The research was designed in a correlational design to determine the relationships between variables. Participants consisted of 992 university students from six different faculties. 377 of the participants were male (38%) and 615 were female (62%). The results show that female students adapt better than male students. The analysis of the faculty variable faculty variable shows that in terms of friendship adjustment, faculties of education, economics and administrative sciences, theology, engineering and architecture and science and letters seem to be advantageous; theology, education and medicine in terms of academic adjustment; in terms of general adjustment to the university, theology and medical faculty students seem to be advantageous. Analyzes in terms of grade levels revealed that second grade students were in the risk group in terms of adjustment in their friendship relationships, and the potential of second grade students to have adjustment problems was higher than other grade levels. The results were discussed in the light of literature.

Anahtar Kelimeler

Adjustment to university, faculty, grade level, gender

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Alp, D. (2019). 2019 en iyi liseler sıralaması. https://egezegen.com/egitim/turkiyenin-en-iyi-liseleri-siralamasi/
• Aktaş, Y. (1997). Üniversite ögrenci̇leri̇ni̇n uyum düzeyleri̇ni̇n incelenmesi̇: uzunlamasına bi̇r çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 107–110.
• Aladağ Bayrak, Ö., ve Bülbül, T. (2013). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 3(2), 6–20.
• Alper, Z., ve Özdemir, H. (2004). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesini tercih eden öğrencilerin kimi sosyo- demografik özellikleri ve mesleğe bakış açıları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 93–96.
• Altunay, A. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin üniversiteye uyumunda problem çözmeye dayalı psikoeğitim programının etkinliğinin değerlendirilmesi.
• Alver, B. (1998). Bireylerin uyum düzeyleri ile empatik becerileri arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum, Atatürk Üniversitesi.
• Arı, R. (1989). Üniversite öğrencilerinin baskın ben durumları ile bazı özlük niteliklerinin ben durumlarına, atılganlık ve uyum düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara, Hacettepe Üniversitesi.
• Arıcı, İ., ve Tokur, B. (2017). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin tanrı algıları ve hoşgörü eğilim düzeyleri arasındaki ilişki. Turkish Studies, 12(10), 31–48.
• Arlı, E. (2013). Barınma yerinin üniversite öğrencilerinin kişisel ve sosyal gelişim ve akademik başarı üzerindeki etkilerinin odak grup görüşmesi ile incelenmesi. Journal of Higher Education and Science, 3(2), 173. https://doi.org/10.5961/jhes.2013.073
• Bernier, A., Larose, S., Biovin, M., ve Soucy, N. (2004). Attachment state of mind: Implications for adjustment to college. Journal of Adolescent Research, 19(6), 783–806. https://doi.org/10.1177/0743558403260096
• Blase, S. L., Gilbert, A. N., Anastopoulos, A. D., Costello, E. J., Hoyle, R. H., Swartzwelder, H. S., ve Rabiner, D. L. (2009). Self-reported ADHD and adjustment in college: cross-sectional and longitudinal findings. Journal of Attention Disorders, 13(3), 297–309. https://doi.org/10.1177/1087054709334446
• Bökeoğlu, Ö. Ç. (2007). Analysis of university students’ views about the quality of faculty life using various variables. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 40(2), 179–204.
• Brizendine, L. (2014a). Erkek beyni (4th ed.). Say.
• Brizendine, L. (2014b). Kadın beyni (12th ed.). Say.
• Bülbül, T., ve Güvendir, M. A. (2014). Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 397–418.
• Çebi, E. (2009). University students’ attitudes toward seeking psychological help: Effects of perceived social support, psychological distress, psior help-seeking experience and gender.
• Cheung, H. S., ve Sim, T. N. (2017). Social support from parents and friends for Chinese adolescents in Singapore. Youth & Society, 49(4), 548–564. https://doi.org/10.1177/0044118X14559502
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. In Educational Research (Vol. 3).
• Darlow, V., Norvilitis, J. M., ve Schuetze, P. (2017). The relationship between helicopter parenting and adjustment to college. Journal of Child and Family Studies, 26(8), 2291–2298. https://doi.org/10.1007/s10826- 017-0751-3
• Deniz, A. Ç. (2014). Üni̇versi̇te gençli̇ği̇ni̇n uyum sağlama süreçleri̇: Bi̇r bi̇bli̇yografya denemesi̇. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 99–121.
• Diaz, T., ve Bui, N. H. (2017). Subjective well-being in Mexican and Mexican American women: The role of acculturation, ethnic identity, gender roles, and perceived social support. Journal of Happiness Studies, 18(2), 607–624. https://doi.org/10.1007/s10902-016-9741-1
• Dost, M. T. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 132–143.
• Erdoğan, S., Şanlı, H. S., ve Şimşek Bekir, H. (2005). Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 479–496.
• Filiz, Z., ve Çemrek, F. (2006). Üniversite öğrencilerinin barınma sorunlarının uygunluk analizi ile incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 207–224.
• Fırıncı Orman, T. (2016). A study on employment worries of philosophy teacher candidates at Gazi University. Eurasian Education & Literature Journal 2016, 5(April), 24–36.
• Genç, G., Kaya, A., ve Genç, M. (2007). İnönü Üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 49–63.
• Glenn, C. T. B. (2014). A bridge over troubled waters: Spirituality and resilience with emerging adult childhood trauma survivors. Journal of Spirituality in Mental Health, 16(1), 37–50. https://doi.org/10.1080/19349637.2014.864543
• Gökkaya, M. (2016). Bir grup üniversite öğrencisinde sosyal kaygı, depresyon ve anne-baba tutumları ile mükemmeliyetçilik eğilimleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi.
• Gómez, E., Alfredo, U., ve Glass, C. R. (2014). International student adjustment to college : Social networks, acculturation, and leisure. Journal of Park and Recreation Administration, 32(1), 7–25.
• Güçlü, N. (1995). Yabancı öğrencilerin uyum problemleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 101–110.
• Gülücü, H. (2017). Üniversite öğrencilerinin meslek ve kariyer seçimi ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki: İktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencileri üzerine bir araştırma.
• Halamandaris, K. F., ve Power, K. G. (1997). Individual differences, dysfunctional attitudes, and social support: A study of the psychosocial adjustment to university life of home students. Personality and Individual Differences, 22(I), 93–104. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(96)00175-4
• Hinkle, S. E. . (2004). Making the transition: The adjustmen experiences of first-year students attending a pre-college academic.
• Hum, E. S. (Emily), ve Falci, C. (2016). Gender differences in social support and physical health. UCARE Research Products. içinde https://doi.org/10.1037//0278-6133.10.2.102
• Hurtado, S., Carter, D. F., ve Spuler, A. (1996). Latino student transition to college: Assessing difficulties and factors in successful college adjustment. Research in Higher Education, 37(2), 135–157. https://doi.org/10.1007/BF01730113
• Hyppölä, H., Kumpusalo, E., Neittaanmäki, L., Mattila, K., Virjo, I., Kujala, S., Luhtala, R., Halila, H., ve Isokoski, M. (1998). Becoming a doctor - Was it the wrong career choice? Social Science and Medicine, 47(9), 1383–1387. https://doi.org/10.1016/S0277-9536(98)00208-1
• İkiz, F. E., Asıcı, E., Savcı, M., ve Yörük, C. (2015). Problemli internet kullanımı ile üniversite yaşamına uyum ilişkisi. Bartın Üni̇versi̇tesi Eği̇ti̇m Fakültesi Dergi̇si̇, 4(1), 34–50. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i1.1082000151
• İlhami, B., ve Oral, B. (2011). Self-efficacy perceptions regarding teaching profession: The case of faculty of science, letters, theology and fine arts graduates attending pedagogic formation program. İnönü Üniveristesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 1–18.
• Kalsner, L., ve Pistole, M. C. (2015). College adjustment in a multiethnic sample: Attachment, separation- individuation, and ethnic identity. Journal of College Student Development, 44(1), 92–109. https://doi.org/10.1353/csd.2003.0006
• Karahan, F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E., ve Dicle, A. N. (1999). Üniversite 1. sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin sosyokültürel etkinlikler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 2(30), 63–72.
• Karahan, F., Sardoğan, M., Özkamalı, E., ve Dicle, A. N. (2005). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum düzeylerinin denetim odağı ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 6–15.
• Kartal, A., ve Çetinkaya, B. (2009). Yüksekokul öğrencilerinin algılanan sosyal destek durumları ve sosyal desteği etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(12), 3–20.
• Keskin, M. Y. (2003). Fırat Üniversitesi ilahiyat fakültesi öğrencilerinin sosyo-kültürülen ve ekonomik tabanı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 309–330.
• Keskiner, P. (2012). The relationship between parental acceptance and children’s psychological adjustment in the context of parental power and prestige in a Turkish sample. https://doi.org/10.1007/s13398-014-0173- 7.2
• Köksal, S., Vehid, S., Tunçkale, A., Sipahioğlu, F., ve Özbal, A. N. (2014). Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğrencilerinin tıp eğitimi ve mezuniyet sonrası ile ilgili tutumları. Elektronik Cerrahpaşa Tıp Dergisi, 30(4), 1–11.
• Leong, F. T. L., Bonz, M. H., Zachar, P., Leong, F. T. L., Bonz, M. H., ve Zachar, P. (2017). Coping styles as predictors of college adjustment among freshmen coping styles as predictors of college adjustment among freshmen. Counselling Psychology Quarterly, 5070(January). https://doi.org/10.1080/09515079708254173
• Lodico, M. G., Spaulding, D. T., ve Voegtle, K. H. (2006). Methods in educational research: From theory to practice. http://books.google.com/books?id=G9D81mh9xCAC&pgis=1
• Lucariello, J. M., Nastasi, B. K., Anderman, E. M., Dwyer, C., Ormiston, H., ve Skiba, R. (2016). Science supports education: The behavioral research base for psychology’s top 20 principles for enhancing teaching and learning. Mind, Brain, and Education, 10(1), 55–67. https://doi.org/10.1111/mbe.12099
• McCrae, R. R., ve Costa, P. T. (1985). Updating Norman’s “Adequate Taxonomy”: Intelligence and personality dimensions in natural language and in questionnaires. Journal of Personality and Social Psychology, 49(3), 710–721. https://doi.org/10.1037/0022-3514.49.3.710
• MEB. (2017). 2017 yılı sözleşmeli öğretmenlik sözlü sınavında başarılı olan adayların öğretmen atama sonuçları ve taban puanlar. http://ikgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/19201403_2017_1_S_ALAN_BAZLI_TABAN_PUANLAR.zip
• Mercan, Ç. S., ve Yıldız, S. A. (2011). Eği̇ti̇m fakültesi̇ bi̇ri̇nci̇ sınıf öğrenci̇leri̇ni̇n üni̇versi̇teye uyum düzeyleri̇ni̇n farklı deği̇şkenler açısından i̇ncelenmesi̇. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 135–154.
• Milner, A., Krnjacki, L., ve LaMontagne, A. D. (2016). Age and gender differences in the influence of social support on mental health: a longitudinal fixed-effects analysis using 13 annual waves of the HILDA cohort. Public Health, 140, 172–178. https://doi.org/10.1016/j.puhe.2016.06.029
• Murray-Harvey, R., ve Slee, P. T. (2010). School and home relationships and their impact on school bullying. School Psychology International, 31(3), 271–295. https://doi.org/10.1177/0143034310366206
• Nazıroğlu, B., Acuner, H. Y., ve Birinci, A. (2017). DKAB ve İHL meslek dersleri öğretmenlerinin insan doğasına ilişkin tutumları. Hitit University Journal of Social Sciences Institute, Year 10(1), 471–502. http://dx.doi.org/ 10.17218/hititsosbil.285112
• Olmstead, S. B., Roberson, P. N. E., ve Fincham, F. D. (2012). Early psychological distress is a precursor to college men’s later academic and social adjustment. College Student Journal, 53–59.
• Orman, Y. (2016). Lise öğrencilerinde algılanan sosyal destek ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesi: Başakşehir Örneği.
• Özdel, L., Bostancı, M., Özdel, O., ve Oğuzhanoğlu, N. K. (2002). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 155–161.
• Öztemel, K. (2010). Teknik eğitim fakültesi öğrencilerinin uyum düzeylerinin incelenmesi. Politeknik Dergisi, 13(4), 319–325.
• Piaget, J. (1955). The construction of reality in the child. Psychological Bulletin, 52(1955), 526–528. https://doi.org/10.1037/h0039645
• Reyes, W. (2011). Ethnic identity, cultural congruity, and styles as factors infulencing college adjustment among first and second year Latino students.
• Rienties, B., Beausaert, S., Grohnert, T., Niemantsverdriet, S., & Kommers, P. (2012). Understanding academic performance of international students: The role of ethnicity, academic and social integration. Higher Education, 63(6), 685–700. https://doi.org/10.1007/s10734-011-9468-1
• Sadıkoğlu, G., Özçakır, A., Uncu, Y., Alper, Z., Özdemir, H., ve Bilgel, N. (2003). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni 2001 yılında tercih eden öğrencilerin sosyo-ekonomik düzeyleri. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 23(2), 14–17.
• Şahin, C. (2009). Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin umutsuzluk düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 271–286.
• Şahin, C., ve Tunçel, M. (2008). Sınıf öğretmenliği ve beden eğitimi öğretmenliğinde öğrenim gören öğrencilerin psikososyal uyum düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 9(2), 45–50.
• Sancar, S. (2014). Türk modernleşmesinin cinsiyeti: Erkekler devlet, kadınlar aile kurar (Üçüncü). İletişim.
• Sánchez, B., Colón, Y., ve Esparza, P. (2005). The role of sense of school belonging and gender in the academic adjustment of Latino adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 34(6), 619–628. https://doi.org/10.1007/s10964-005-8950-4
• Şanlı Kula, K., ve Saraç, T. (2017). Fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin kaygı ve umutsuzluklarının incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 14–29.
• Sayar, M. (2006). A longitudinal study of the relationship between social support and psychological support and psychological well-being of adolescents from low socioeconomic status.
• Sever, G. (2015). Li̇se öğrenci̇leri̇ni̇n madde kullanma eği̇li̇mleri̇ni̇n algilanan sosyal destek ve ri̇skli̇ davranişlarla i̇li̇şki̇si̇ni̇n i̇ncelenmesi̇.
• Sevüktekin, M., Nargeleçekenler, M., ve Çetin, I. (2012). Uludağ Üniversitesi öğrencilerinin sosyo-ekonomik profil araştırması. Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, XXXI(2), 99–128.
• Sherkat, D. E. ve Reed, M. D. (1992). The effects of religion and social support on self-esteem and depression among the suddenly bereaved. Social Indicators Research, 26(3), 259–275.
• Siyez, D. (n.d.). John L. Holland ve kişilik tipleri. Retrieved August 4, 2019, from kisi.deu.edu.tr/didem.siyez/john_holland.ppt
• Sönmez, Ö. A. (2019). Üniversite öğrencilerinin tolerans düzeylerinin farklı değişkenlerle ilişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 41, 302–316.
• Stock, J., & Cervone, D. (1990). Proximal goal-setting and self-regulatory processes. Cognitive Therapy and Research, 14(5), 483–498. https://doi.org/10.1007/BF01172969
• Sülek Şanlı, G. (2015). Üniversite öğrencilerinin psikososyal gelişim düzeyinin üniversiteye uyumla ilişkisi.
• Thomas, D. M., Love, K. M., Roan-Belle, C., Tyler, K. M., Brown, C. L., ve Garriott, P. O. (2016). Self-efficacy, motivation, and academic adjustment among African American women attending institutions of higher education. The Journal of Negro Education, 78(2), 159–171.
• Türk, E. (2018). Fen lisesi öğrencileri üstün yetenekli mi? Milli Eğitim, 1, 437–444.
• Vedel, A. (2016). Big Five personality group differences across academic majors: A systematic review. Personality and Individual Differences, 92, 1–10. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.12.011
• Yalım, D. (2007). Üniversite bi̇ri̇nci̇ sınıf öğrenci̇leri̇ni̇n uyumu: Psi̇koloji̇k sağlamlık, başa çıkma, iyi̇mserli̇k ve cinsiyetin rolü.
• Yarış, F., Topbaş, M., Çan, G., ve Özoran, Y. (2001). Karadeniz Teknik Üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin tıp eğitimi hakkındaki düşünceleri. Journal of Experimental and Clinical Medicine, 18(4), 233–241.
• Yeşilyaprak, B. (n.d.). Özellik - Faktör ve Holland’ın kuramları. http://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/74/files/belgeler/meslekigelisimkuramlari.pdf
• YÖK. (2019a). Yükseköğretim kontenjan, tercih ve yerleşme istatistikleri (2018 YKS). https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-lisans.php?b=10206
• YÖK. (2019b). Yükseköğretim kontenjan, tercih ve yerleşme istatistikleri (2018 YKS). https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-lisans.php?b=10098
• Yusoff, Y. M. (2012). Self-Efficacy, perceived social support, and psychological adjustment in international undergraduate students in a public higher education Institution in Malaysia. Journal of Studies in International Education, 16(4), 353–371. https://doi.org/10.1177/1028315311408914