Aile Desteğinin Örgütsel Dışlanma ile İşten Ayrılma Niyeti İlişkisindeki Rolü

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 35, 1925 - 1945, 31.03.2021

Kemal Köksal , Ali Gürsoy Yusuf Tuta

https://doi.org/10.26466/opus.753300

Cited By: 1

Öz

Bireylerin, çalışma arkadaşları ve/veya yöneticileri tarafından biçimsel ya da doğal yapıdan veya her ikisinden birden uzak tutulması örgütsel dışlanma olarak adlandırılmaktadır. Örgütlerinden dışlanan bireyler, bir gruba ait olma, değerli hissetme, kontrol sahibi olma ve yaşamı anlamlı kılma ihtiyaçlarını karşılayamamaktadır. Dışlanma örgütlerde oldukça yaygın olarak ortaya çıkmakta ve çalışan için acı verici olmakla birlikte, fiziksel, psikolojik ve örgütsel çeşitli olumsuz tutum ve davranışlara neden ol-maktadır. Aile desteği bireyin ihtiyaç duyduğu ait olma ve kendini değerli hissetme gibi ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı olarak olumsuz tutum ve davranışları azaltabilmektedir. Çalışmada örgütsel dışlanmanın işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi ve bu etkide aile ve özel birisinin desteğinin düzenleyicilik etkisi araştırılmıştır. Araştırma kapsamında, Ankara ili Çankaya ilçesindeki yedi okulda görev yapan öğretmenlerden, kolayda örnekleme yöntemiyle 115 veri toplanmıştır. Toplanan veriler korelasyon ve regresyon analizi ile yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin algıladıkları örgütsel dışlanmanın işten ayrılma niyetini artırdığı tespit edilmiştir. Algılanan aile desteğinin yüksek olması işten ayrılma niyetini zayıflatmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel dışlanma, işten ayrılma niyeti, aile desteği, düzenleyici etki

Destekleyen Kurum

Yoktur

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

The Role of The Family Support in The Relationship Between Workplace Ostracism and Intention to Quit

Öz

Keeping the individuals away from a formal or informal structure or both by their colleagues and/or managers is called workplace ostracism. Individuals excluded from their organizations cannot meet the needs of belonging to a group, feeling valuable, controlling, and making life meaningful. Ostracism is quite common in organizations, and it is painful for the employee. It also causes various negative psychological and organizational consequences like developing negative attitudes and behaviors towards their organization. Family support can reduce these negative attitudes and behaviors by helping indi-viduals meet their needs, such as belonging and feeling valuable. This study explores the relationship between workplace ostracism and the intention to quit and the moderating effect of family support in this relationship. Within the research scope, 115 data were collected from the teachers working in seven schools in Çankaya district of Ankara province with a convenience sampling method. The collected data were analyzed by correlation and regression analysis. As a result, it was found that the workplace ostracism perceived by teachers increased the intention to quit and perceived family support weakened the intention to quit.

Anahtar Kelimeler

Workplace ostracism, intention to quit, family support, moderating effect

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Abaslı, K. (2018). Örgütsel dişlanma, işe yabancilaşma ve örgütsel sinizm ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Baumeister, R. F. ve Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychol. Bull., 117, 497–529. doi:10.1037/0033-2909.117.3.497
• Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. ve Klesh, J. R. (1983). Assessing the attitudes and perceptions of organizational members. S. E. Seashore, E. E. Lawler, P. H. Mirvis, ve C. Cammann, Assessing Organizational Change: A Guide to Methods, Measures, and Practices içinde (s. 71-138). New York: John Wiley, Inc. .
• Çalışkan, A. Ve Pekkan, N. Ü. (2019). Örgütsel dışlanma: Bir ölçek uyarlama çalışması, 7. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kiltabı, Burdur.
• Eisenberger, N. I. ve Lieberman, M. D. (2004). Why rejection hurts: A common neural alarm system for physical and social pain. Trends in Cognitive Science, 8, 294-300.
• Eker, D. ve Arkar, H. (1995). Çokboyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 34, 45-55.
• Erdemli, Ö. ve Kurum, G. (2019). Okul yöneticisi ve öğretmenlerin gözünden okulda dışlanma: Nedenleri ve sonuçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi., Advance online publication. doi:10.16986/HUJE.2019051589
• Ferris, D. L., Brown, D. J., Berry, J. W. ve Lian, H. (2008). The development and validation of the workplace ostracism scale. Journal of Applied Psychology, 6, 1348-1366.
• Ferris, D. L., Chen, M. ve Lim, S. (2017). Comparing and contrasting workplace ostracism and incivility. Annu. Rev. Organ. Psychol. Organ. Behav., 4, 315–338.
• Fiset, J., Al Hajj, R. ve Vongas, J. G. (2017). Workplace ostracism seen through the lens of power. Front. Psychol., 8(1528), 1-19. doi:10.3389/fpsyg.2017.01528
• Fox, S. ve Stallworth, L. E. (2005). Racial/ethnic bullying: Exploring links between bullying and racism in the U.S. workplace. Journal Vocational Behavior, 66, 438–456.
• Greenhaus, J. H. ve Parasuraman, S. (1994). Work-family conflict, social support and wellbeing. M. J. Davidson, ve R. J. Burke, Women in Management: Current Research Issues içinde (s. 213–229). London: Paul Chapman.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: a global perspective (7 b.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Halis, M. ve Demirel, Y. (2016). Sosyal desteğin örgütsel soyutlama (dışlanma) üzerine etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 318-335.
• Hayes, A. (2013). An introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression- based approach. New York: Guilford.
• Hitlan, R. T., Cliffton, R. J. ve DeSoto, M. (2006). Perceived exclusion in the workplace: The moderating effects of gender on work-related attitudes and psychological health. North American J ournal of Psychology, 8, 217-236.
• Hitlan, R. T., Kelly, K. M., Schepman, S., Schneider, K. T. ve Zarate, M. A. (2006). Language exclusion and the consequences of perceived ostracism in the workplace. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 56–70.
• Katz, D. (1964). The motivational basis of organizational behavior. Behavioral Science, 9(2), 131-146.
• Lakey, B. ve Drew, J. B. (1997). A social-cognitive perspective on social support. G. R. Pierce, B. Lakey, G. Sarason, ve B. R. Sarason, Sourcebook of Social Support and Personality içinde (s. 107-140). New York, NY: Plenum.
• Lakey, B. ve Orehek, E. (2011). Relational regulation theory: a new approach to explain the link between perceived support and mental health. Psychol. Rev., 118, 482-495. doi:10.1037/a0023477
• Lim, V. K. (1996). Job insecurity and its outcomes: moderating effects of workbased and nonwork-based social support. Human Relations, 49, 171–194. doi:10.1177/001872679604900203
• Loo, H., Der-Reijen, V. ve Van, W. (2003). Modernleşmenin paradoksları. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Maner, J. K., DeWall, C. N., Baumeister, R. F. ve Schaller, M. (2007). Does social exclusion motivate interpersonal reconnection? Resolving the porcupine problem. J. Pers. Soc. Psychol. , 92, 42–55. doi:10.1037/e633962013-015
• Milli Eğitim Bakanlığı (2020). Millî Eğitim istatistikleri örgün eğitim. 28 Ocak 2020 tarihinde http://sgb.meb.gov.tr/www/icerikgoruntule.php? KNO=361 adresinden erişildi.
• Mimaroğlu, H. (2008). Psikolojik sözleşmenin personelin tutum ve davranışlarına etkileri: Tıbbi satış temsilcileri üzerinde bir araştırma: Satış temsilcileri üzerinde bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• O’Reilly, J., Robinson, S. L., Berdahl, J. L. ve Banki, S. (2015). Is negative attention better than no attention? The comparative effects of ostracism and harassment at work. Organ. Sci., 26, 774-793. doi:10.1287/orsc.2014.0900
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J. Y. ve Podsakoff, N. P. (2003). Common method biases in behavioral research: A critical review of the literature and recommended remedies. Journal of Applied Psychology, 88(5), 879-903.
• Polat, S. ve Hiçyılmaz, G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin maruz kaldıkları ayrımcılık davranışları ve bu davranışların nedenleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 47-66. doi:10.14689/issn.2148-2624.1.5c2s3m
• Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2012). Örgütsel davranış (14 b.). (E. İ. Erdem, Çev.) Ankara : Nobel Yayın.
• Scott, K. L., Zagenczyk, T. J., Schippers, M., Purvis, R. L. ve Cruz, K. S. (2014). Co-worker exclusion and employee outcomes: An investigation of the moderating roles of perceived organizational and social support. J.Manag. Stud. 51, 1235–1256. doi:10.1111/joms.12099
• Scott, W. R. (l992). Organizations: Rational, natural, and open systems. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Soybalı, H. H., ve Pelit, O. (2018). Örgütsel dışlanmanın işten ayrılma niyetine etkisi: Afyonkarahisar’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 225-249.
• Steel, R. P. ve Ovalle, N. K. (1984). A review and meta-analysis of research on the relationship between behavioral intentions and employee turnover. Journal of Applied Psychology, 69, 673–686. doi:10.1037/0021- 9010.69.4.673
• Tett, R. P. ve Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: path analysis based on meta-analytic findings. Personal Psychology, 46(2), 259.
• Williams, K. D. (2007). Ostracism. Annual Rev. Psyc., 58, 425-452.
• Yılmaz, Ö. (2018). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel dişlanma ve örgütsel uyum algilari arasindaki ilişki. Bolu : Bolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Zimmet, G. D., Powel, S. S. ve K., F. G. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. J. Pers Assess, 52, 30–41.