Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kültürel Sermaye Yeterlikleri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 36, 2546 - 2585, 30.04.2021

Kadir Kaplan , Arif Çerçi

https://doi.org/10.26466/opus.823944

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı; Türkçe öğretmeni adaylarının kültürel sermaye yeterlikleri ile bazı demografik değişkenler arasında ilişki olup olmadığını belirlemektir. Araştırma, betimsel tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Avcı ve Yaşar (2014) tarafından geliştirilen Kültürel Sermaye Ölçeği kullanılmıştır. Entelektüel birikim, katılım, kültürel bilinç ve kültürel potansiyel olmak üzere 4 boyuttan oluşan ölçeğin güvenirlik katsayısı .94’tür. Adı geçen ölçek Gaziantep Üniversitesi Gaziantep Eğitim Fakültesi, Gaziantep Üniversitesi Nizip Eğitim Fakültesi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Konya Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe öğretmenliği bölümlerinde öğrenim görmekte olan son sınıf öğrencilerine anket formunda uygulanmıştır. Anket verilerinin analizlerinden elde edilen bulgulara göre; entelektüel birikim, katılım, kültürel bilinç ve kültürel potansiyel boyutları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ölçek boyutları ile “cinsiyet, katılımcıların yaşadığı şehirler, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi, kardeş sayısı, yükseköğretim düzeyinde eğitim alan kardeş sayısı, ailenin aylık geliri, okul öncesi eğitim, yükseköğretim öncesinde ikamet edilen yer” değişkenleri arasında ise anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Sermaye, Kültürel Sermaye Yeterliği, Öğretmen

A Study on the Cultural Capital Competencies of Turkish Teacher Candidates

Öz

The purpose of this research; to determine whether there is a relationship between the cultural capital competencies of Turkish teacher candidates and some demographic variables. The research was designed according to the descriptive survey model. The Cultural Capital Scale developed by Avcı and Yaşar (2014) was used as a data collection tool in the study. The reliability coefficient of the scale, which consists of 4 dimensions as intellectual accumulation, participation, cultural awareness and cultural potential, is .94. This scale was applied as a survey form to the final year students of Gaziantep University Gaziantep Education Faculty, Gaziantep University Nizip Education Faculty, Hatay Mustafa Kemal University Education Faculty and Konya Selcuk University Education Faculty Turkish Language Teaching departments. According to the findings obtained from the analysis of the survey data; it has been determined that there is a positive and significant relationship between the dimensions of intellectual accumulation, participation, cultural consciousness and cultural potential. It is concluded that there is no significant difference between the dimensions of the scale and “gender, cities where the participants live, mother's education level, father's education level, number of siblings, number of siblings receiving education at higher education level, monthly income of the family, pre-school education, place of residence before higher education” has been reached.

Anahtar Kelimeler

Culture, capital, cultural capital competence, teacher

Kaynakça

• Aslan, A. K. (2001). Eğitimin toplumsal temelleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 16-30.
• Aktay, Y. (2007). Pierre Bourdieu ve bir Maxwell cini olarak okul. G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, ve Ü. Tatlıcan, Ocak Ve Zanaat Pierre Bourdieu Derlemesi içinde (s. 473-499). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Arun, Ö. (2009). Yaşlı bireyin Türkiye serüveni: Türkiye’de yaşlı bireyler arasında kültürel sermaye dağılımı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 77-100.
• Avcı, Y. E., ve Yaşar, M. (2014). Kültürel sermaye ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Social Science Research, 65-77.
• Aziz, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Berber, O. (2009). Türk kültüründe eğlence ve birlik unsuru olarak düğünler. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(10), 1-11.
• Biçer, N. (2012). Hunlardan günümüze yabancılara Türkçe öğretimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4), 107-133.
• Bourdieu, P., ve Passeron, J. C. (2015 (a). Yeniden üretim eğitim sistemine ilişkin bir teorinin ilkeleri. Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Bourdieu, P., ve Passeron, J. C. (2015 (b). Vârisler öğrenciler ve kültür. Ankara: Heretik Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çelikten, M., Şanal, M., ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 207-237.
• Çetin, İ. (2007). Türk kültüründe Bab (Baba)/ Ata geleneği. Millî Folklor 76, 70-75.
• Doğan, D. M. (2001). Büyük Türkçe sözlük. İstanbul: Acar Matbaası.
• Dyson, J. (2001). Best chambers students' dictionary. London: Chambers Harrap Publishers.
• Ekşioğlu, Ş. Z. (2012). Kültürel sermaye ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişkinin girdi çıktı analizi ve fayda maliyet analizi yöntemleri ile türkiye için değerlendirilmesi. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Erkul, A. K. (2013). Konut tercihi ve sosyo-mekânsal ilişkilerde kültürel sermayenin rolü: koru sitesi ve or-an sitesi örnekleri üzerinden bir karşılaştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(4), 625-647.
• Freire, P. (2019). Ezilenlerin pedagojisi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Gordon, T. (2015). Etkili öğretmenlik eğitimi. İstanbul: Profil Yayınları.
• Güngör, E. (1989). Türk kültürü ve milliyetçilik. İstanbul: Ötüken Yayıncılık.
• İbicioğlu, H., Özmen, H. İ. ve Taş, S. (2009). Liderlik davranışı ve toplumsal norm ilişkisi: ampirik bir çalişma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-23.
• İnce, C. (2014). Sosyal sermaye ve akademik başarı arasındaki ilişkinin sosyolojik bir analizi: Şanlıurfa'da bir alan araştırması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• İnsan Hakları Derneği. (1999, 11 30). İnsan hakları evrensel beyannamesi. 3 03, 2020 tarihinde https://www.ihd.org.tr/insan-haklari-evrensel-beyannames/ adresinden alındı.
• Kaplan, M. (2001). Kültür ve dil. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Karacan, S. (2004). Entelektüel sermaye ve yönetim. İSMMMO Mal Çözüm Dergisi, 177-199.
• Karasar, N. (2019). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Marshall, G. (1998). A dictionary of sociology. Oxford: Oxford University Press.
• Melanlıoğlu, D. (2008). Kültür aktarımı açısından Türkçe öğretim programları. Eğitim ve Bilim. 33, 64-73.
• Millî Eğitim Temel Kanunu. (1973, 6 14). Resmi gazete. 03 04, 2020 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf adresinden alındı
• Mutlu, E. C. (1999). Uluslararası işletmecilik. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Omurtak, G. (2019). Eğitim-öğretim sisteminde Bourdieu'cu bakış: lise öğrencilerinin sınava hazırlık sürecinde ailelerin meslek seçimlerindeki rolü İstanbul örneği. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Özarslan, M. (2003). Türk kültüründe ağaç ve orman kültü. Türkbilig, 5, 94-102.
• Özmantar, Z. K. (2019). Eğitim çalışmalarında sık kullanılan araştırma türleri. S. Turan (Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (s. 49-79). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Palabıyık, A. (2011). Pierre Bourdieu sosyolojisinde “habitus”, “sermaye” ve “alan” üzerine. Liberal Düşünce, 16(61), 121-141.
• Paşa, F. S. (2000). Leadership ınfluence in a high power distance and collectivist culture. Leadership & Organization Development Journal, 21(8), 414-426.
• Pieterse, J. N. (2020). Globalization and culture: global melange. London: Rowman & Littlefield.
• Seferoğlu, S. (2004). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40-44.
• Smith, P. (2007). Kültürel kuram. İstanbul: Babil Yayınları.
• Şentürk, İ. (2010). Pierre Bourdieu’nun neoliberalizm eleştirisi bağlamında eğitim yönetimini yeniden düşünmek. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 73-98.
• Taşdemir, B., ve Fındık, D. (2017). Sayısal bölünmenin sosyo-ekonomik boyutu: türkiye’de yetişkinlerin bilişim teknolojileri kullanım becerileri ve kültürel sermaye ilişkisi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 39-59.
• Toprak, A. (2019). Türk kültüründe misafirperverlik ve sofra açmak/ sofra çekmek (samsun örneği). Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 74-81.
• Töremen, F. (2002). Okullarda sosyal sermaye: kuramsal bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 556-573.
• Türk Dil Kurumu. (1998). Türk dil kurumu Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yanıklar, C. (2010). Kültürel sermaye, eğitim ve toplumsal tabakalaşma: pierre bourdieu'nün yeniden üretim kuramına eleştirel bir bakış. Sosyoloji Dergisi, 121-138.
• Yaşar, M. R. (2016). Yoksulluk, akademik başarı ve kültürel sermaye ilişkisi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11), 202-237.
• Yücel, C., Boyacı, A., Demirhan, G., ve Karataş, E. (2013). Milli eğitim örgüt sisteminde ‘kayıt alanı’ (hinterland) uygulamasının yönetsel işlevselliğinin değerlendirilmesi ve ekonomik, sosyal ve kültürel sermaye açılarından doğurduğu problemlerin incelenmesi. Educational Administration: Theory and Practice, 19 (1), 135-151.