Örgüt Kültürünün Stratejik Planlama Tutumu Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 37, 4327 - 4351, 31.05.2021

Mehmet Ozan Cinel , Hamza Kandemir

https://doi.org/10.26466/opus.895536

Cited By: 1

Öz

Ekonomilerde meydana gelen gelişmeler örgütlerde rekabetçi ve stratejik düşünmeye yol açmıştır. Örgütlerin bu anlamda gelişmelere ayak uydurabilmeleri için stratejik planlama çalışmalarına önem vermeleri gerekmektedir. Stratejik planlama, bir organizasyonun ne olduğuna, neyi niçin yaptığına rehber olacak eylemleri ve kararları üretebilmek için disipline edilen çabalar bütünüdür.
Örgüt kültürü stratejik planlama çalışmalarında önemli bir unsurdur. Örgütsel kültürlerinde stratejik düşünceyi ve planlamayı benimseyen örgütler bu süreci daha etkin ve verimli bir şekilde yürütmektedir. Stratejik yönetimin uygulanabilmesi için ise örgütlerin stratejik planlama çalışmaları önem taşımaktadır. Bu çalışmada örgüt kültürünün stratejik planlama tutumu üzerindeki etkisinin incelenmesi amacıyla Trabzon ili merkezinde faaliyet gösteren uluslararası lojistik şirketi yönetici ve çalışanları arasından seçilen 120 kişi örneklem olarak belirlenmiştir. Anket yöntemiyle elde edilen veriler SmartPLS programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Kısmi en küçük kareler (KEKK) yaklaşımı ile yapısal eşitlik modellemesine (YEM) ilişkin yapılan analizlerde örgüt kültürü ölçeğinin alt boyutları ile stratejik planlama tutumu ölçeğinin alt boyutları arasında yol modelleri kurulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, örgüt kültürünün stratejik planlama tutumu üzerindeki etkisi tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre bağımsız değişken konumuna sahip örgüt kültürünün alt boyutu olan hiyerarşi, bağımlı değişken konumuna sahip stratejik planlamanın alt boyutları olan örgüt geliştirme, güvensizlik, verimlilik ve etkililik üzerinde etkilidir.

Anahtar Kelimeler

örgüt, kültür, örgüt kültürü, stratejik planlama

Evaluation of Organizational Culture in the Context of Strategic Planning Attitude

Öz

Developments in the economy have led to competitive and strategic thinking in organizations. In order to keep up with the developments in this sense, organizations should give importance to organizational culture and strategic planning activities. Strategic planning refers to a set of efforts that are disciplined to generate actions and make decisions that would guide what an organization is, what it does, and why. Organizational culture is an important element in strategic planning studies. Organizations adopting strategic thinking and planning in their organizational culture carry out this process more effectively and efficiently. Strategic planning activities of organizations are important for the implementation of strategic management. In this study, 120 people from the managers and employees of the international logistics company operating in the center of Trabzon were selected as samples to examine the effect of organizational culture on strategic planning attitude. The data obtained by the survey method were analyzed by SmartPLS software and the findings obtained from the analyses were interpreted. In the analysis of Structural Equation Modeling (SEM) with the Partial Least Squares (PLS) approach, path models were established between the sub-dimensions of the organizational culture scale and the sub-dimensions of the strategic planning attitude scale. According to the results of the research, the effect of organizational culture on strategic planning attitude has been put forward. According to these results; hierarchy, a sub-dimension of organizational culture that has an independent variable position, is effective on organizational development, distrust, productivity, and effectiveness which are sub-dimensions of strategic planning as the dependent variable.

Anahtar Kelimeler

organization, culture, organization culture, strategic plan

Kaynakça

• Baloğlu, N., Karadağ, E. ve Karaman, H. (2008). Stratejik planlama tutum ölçeği: açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 8, 407-437.
• Berrio, A. A. (2003), An organizational culture assessment using the competing values fra-mework: a profile of Ohio State University extension, Journal of Extension, 41(2), 1-10.
• Bryson, J. M. (1995). Strategic planning for public and nonprofit organizations (a guide to strengthening and sustaining organizational achievement). Jossey Publishers: San Francisco.
• Cameron, K. S. ve Quinn, R. E. (2006). Diagnosing and changing organizational culture, Jossey-Bass: San Francisco.
• Cinel, M. O. ve Kandemir, H. (2020). Müsamahacı ve kısıtlayıcı örgüt kültürünün çalışanların iş tatmini üzerine etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi: parakende sektörü üzerine bir araştırma, Politik Ekonomik Kuram, 4(2), 187-199.
• Dinçer, S. (2011). Stratejik planlama ve veri zarflama analizinde etkinlik ölçümü, Der Yayınları: İstan-bul.
• Dursun, İ. T. (2013). Örgüt kültürü ve strateji ilişkisi: Hofstede’nin boyutları açısından bir değer-lendirme, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 43-56.
• Eşki, H. (2009). Stratejik yönetim ve örgüt kültürü: ilişkisel bir analiz, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 165-172.
• Farrell, A. M. (2010). Insufficient discriminant validity: a comment on Bove, Pervan, Beatty, and Shiu (2009), Journal of Business Research, 63(3), 324-327.
• Fornell, C. D. ve Lacker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18, 39-50.
• Goodman, E. A., Zammuto, R. F. ve Gifford, B. D. (2001). The competing value framework: understanding the impact of organizational culture on the quality of work life, Orga-nizational Development Journal, 19(3), 58- 68.
• Hair JR, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. ve Sarstedt, M. (2016). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM), Sage Publications: London.
• Hartmann, A. (2006). The role of organizational culture in motivating innovative behavior in construction firms, Construction İnnovation, 6(3), 159-172.
• Hooijberg, R. ve Petrock, F. (1993). On cultural change: using the competing values framework to help leaders to a transformational strategy, Human Resource Management, 32, 29–51.
• Kandemir, H. (2017). Akademisyenler üzerinde yapılmış örgütsel bağlılık araştırmalarına yönelik nitel analiz, Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 194-200.
• Kandemir, H. (2020). Toplumsal kültürün örgüt kültürü aracılığı ile örgütsel değişim tutumla-rı üzerine etkisi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(1), 18-36.
• Karakılıç Yörük, N. (2019). Cameron ve Quinn örgüt kültürü ölçeğinin güvenirlik ve geçerlili-ğinin test edilmesi, Kocatepe İİBF Dergisi, 21(1), 19-30.
• Koçak, S. (2016). İlkolkullarda görev yapan öğretmenlerin stratejik planlama ile okul kültürüne yönelik algıları, Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitü-sü, Bolu.
• Masood, S. A., Dani, S. S., Burns N. D. ve Backhouse, C. J. (2006). Transformational leadership and organizational culture: The situational strength perspective, Proc. Imeche, 220, 943-944.
• Ott, J. S. (1989). The organizational culture perspective, Dorsey Press: Chicago.
• Ouchi, W. G. (1987). Teori Z: Japonların yönetim tarzı nasıl işliyor?, Çeviri: Yakut Güneri, İlgi Ya-yıncılık: İstanbul.
• Özçubuk, İ.E. (2019). Örgüt kültürü-stratejik planlama ilişkisinin yerel yönetimlerde incelenmesi: Kahramankazan belediyesi örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü, İstanbul.
• Özdevecioğlu, M. ve Karaca M. (2015). Girişimcilik girişimci kişilik: kavram ve uygulama, Eğitim Kitabevi: Konya.
• Paley, N. (2006). Stratejik pazarlama planı nasıl hazırlanır?, Çev: Ender Orfanlı, Mediacat Yayınla-rı: İstanbul.
• Paylı, M. (2017). Örgüt kültürü ve stratejik plamlama süreci; karaman belediyesinde bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü, Karaman.
• Pennington, P., Townsend, C. ve Cummings, R. (2003). The relationship of leadership practi-ces to culture, Journal of Leadership Education, 2(1), 31-44.
• Peters, T. J. and Waterman, R. H. (1987). Yönetme ve yükselme sanatı: Mükemmeli Arayış, Altın Kitaplar Yayınevi: İstanbul.
• Renkal, S. (2012). Büyükşehir belediyelerinin stratejik planlarındaki misyon, vizyon ve stratejik amaçla-rın içerik analizi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü, Adana.
• Scheın, E. H. (1978). Örgüt psikolojisi, Çev: M. Tosun, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Ensti-tüsü Yayınları: Ankara.
• Scheın, E. H. (1984). Coming to a new awareness of organizational culture, Sloan Management Review, 25, (2), 3-16.
• Scheın, E. H. (2006). Organizational culture and leadership, Jossey-Bass: San Francisco.
• Scholl, R. W. (1981). Differentiating commitment from expectancy as a motivation force, Aca-demy of Management Review, 6, 589-599.
• Simpson, S. ve Cacioppe, R. (2001). Unwritten ground rules: transforming organization cultu-re to achieve key business objectives and outstanding customer service, Leadership and Organization Development Journal, 22(8), 394-401.
• Şahinyan, M. (2011). Örgüt kültürünün örgütsel başarıya etkisi ve bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tayeb, M. H. (1992). The global business environment, Sage Publications: London.
• Uzunsakal, E. ve Yıldız, D. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırıl-ması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama, Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 14-28.
• Yakut, H. (2011). Örgütsel değişkenlerin belediyelerdeki stratejik planlamaya etkileri: Ankara belediyele-ri örneği, Doktora Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yazıcıoğlu, Y.ve Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulmalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncı-lık: Ankara.
• Yu, T. ve Wu, N. (2009). A review of study on the competing values framework, International Journal of Business and Management, 4(7), 37- 42.
• Yüzbaşıoğlu, N. (2004). 2000’li yıllarda strateji ve planlama, Çizgi Kitabevi: Konya.