Türk Bankacılık Sektöründe Mevduat Bankaları-nın Finansal Performanslarının DuPont Sistemine Göre İncelenmesi: 2015-2019 Dönemi

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 43, 6356 - 6376, 07.11.2021

Erdal Arslan , Ali Bora

https://doi.org/10.26466/opus.930091

Cited By: 3

Öz

Türk Bankacılık Sektöründe mevduat bankaları sermaye sahipliğine göre kamu sermayeli mevduat bankaları, özel sermayeli mevduat bankaları ve yabancı sermayeli mevduat bankaları olarak gruplandırılmaktadır. 2015 yılından itibaren Türk Bankacılık sisteminde 3 kamu sermayeli mevduat bankası, 9 özel sermayeli mevduat bankası ve 21 yabancı sermayeli mevduat bankası faaliyetine devam etmektedir. DuPont sistemi ilk başlarda şirketlerin finansal performanslarını, finansal oranlardan özkaynak karlılığı ile ölçmek için kullanılan, daha sonra bankacılık sektörüne uyarlanarak bu sektörde de kullanılmaya başlanan bir finansal analiz tekniğidir. DuPont sisteminde özkaynak karlılığının kaynağı detaylı olarak analiz edilmektedir. Bu çalışmada Türk Bankacılık Sektöründe faaliyet göste-ren mevduat bankaları sermaye sahipliğine göre gruplandırılarak, 2015-2019 yılları arası finansal performansları DuPont sistemine göre karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Kamu sermayeli mev-duat bankaları 2015-2018 yılları arasında sektör ortalamasının üzerinde özkaynak karlılığı elde ederken 2019 yılında sektör ortalamasının altında özkaynak karlılığı elde etmiş, özel sermayeli mevduat bankaları ağırlıklı olarak sektör ortalamasının altında kalmış, yabancı sermayeli mevduat bankaları ise özellikle 2018 ve 2019 yıllarında sektör ortalamasının üzerinde özkaynak karlılığına sahip olmuşlardır. Bu çalışmada özellikle sektör ortalamasının altında özkaynak karlılığı elde eden banka gruplarının başarısızlıklarının kaynakları DuPont sistemi ile incelenmektedir. Çalışmada Türkiye Bankalar Birliğinin yayınlamış olduğu istatistikler ve raporlardan elde edilen veriler kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

DuPont Sistemi, Finansal Oran Analizi, Türk Bankacılık Sistemi, Bankaların Performansları, Özkaynak Karlılığı

Analysis of the Financial Performance of Depo-sit Banks in the Turkish Banking Sector Accor-ding to DuPont System: 2015-2019 Period

Öz

In the Turkish Banking System, deposit banks are grouped according to their capital structures as stateowned, private-owned and foreign-owned banks. Since 2015, 3 state-owned deposit banks, 9 private-owned deposit banks and 21 foreign-owned deposit banks have been operating in the Turkish Bakning System. The DuPont system is a financial analysis technique primarily used to measure the financial performance of the companies by their return on equity from financial ratios, then adapted to banking sector and used in this sector. In the DuPont system, the sources of return on equity is analyzed in detail. In this study, deposit banks operating in the Turkish banking sector are grouped according to capital ownership and their financial performance between 2015-2019 is examined comparatively according to the DuPont system. State-owned deposit banks between the years 2015-2018, while getting a return on equity above the industry average achieved a return on equity lower than the sector average in 2019, private-owned deposit banks under the industry average, foreign-owned deposit banks particularly in 2018 and 2019 have return on equity above the industry average. In this study, the sources of failures of bank groups that achieve return on equity below the sector average are examined with DuPont system. In the study, data obtained from statistics and reports published by The Banks Association of Turkey were used.

Anahtar Kelimeler

DuPont System, Financial Ratio Analysis, Turkish Banking System, Performance of Banks, Return on Equity

Kaynakça

• Ajmera, B. C. (2012). Analysis of financial health of banking industry through Dupont model. Global Journal of Research In Management (GJRIM), 2(2), 58-75.
• Akbulut, R. ve Albayrak, A. S. (2009). Mevduat bankalarında performansın mülkiyet yapısına göre finansal göstergelerle incelenmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 46(530), 27 – 40.
• Aktaş, H. ve Kargın M. (2007). Türk bankacılık sektöründeki yabancı ve ulusal bankaların finansal oranlar açısından karşılaştırılması. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 31 – 45.
• Alali, M. S. (2019). The use of Dupont modified financial model in evaluating the financial performance of Kuwaiti banks. Journal of Banking and Financial Dynamics, 3(1), 1-9.
• Arslan, E. (2017). Türk bankacılık sisteminde aktif büyüklüğüne göre ilk yedi bankanın karlılık ve verimlilik açısından karşılaştırmalı analizi: 2003 – 2015 dönemi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(34), 226-247.
• Ata, H. A. (2009). Banka yabancılaşmasının Türkiye’deki yerli ve yabancı bankalar açısından karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 109 – 124.
• Balaj, D. (2015). A Comparison of financial performance of domestic and foreign banks in Kosovo by using Dupont model. Acta Universitatis Danubius. Œconomica, 11(6), 71-86.
• Berk, N. (2000). Finansal yönetim (5. Bb.). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Demirel, E., Atakişi A. ve Abacıoğlu S. (2013). Bankacılık faaliyet oranlarının panel veri analizi: Türkiye’deki kamu, özel ve yabancı sermayeli bankaların durumu. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 59, 101 – 112.
• Gümüş, U. T. ve Çıbık, E. (2018). Borsa’da işlem gören gayrimenkul yatırım ortaklığı işletmelerinin birleşik oran analizi (Dupont) yöntemiyle performansının ölçülmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2178-2194. doi:10.17218/hititsosbil.421602.
• Gümüş, F. B. ve Nalbantoğlu, Ö. (2015). Türk bankacılık sektörünün CAMELS analizi yöntemiyle 2002-2013 yılları arasında performans analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 83 – 106.
• Haider, A. (2016). Comparative analysis of financial efficiency of bank of Baroda and HDFC bank using Dupont model. International Journal of Research in Management, Economics and Commerce, 6(8), 9-18.
• Kandemir, T. ve Arıcı, N. D. (2013). Mevduat bankalarında Camels performans değerleme modeli üzerine karşılaştırmalı bir çalışma (2001-2010). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 61 – 87. Önal, Y. B. ve Sevimeser, N. C. (2006). Yabancı banka girişlerinin Türk bankacılık sistemine etkileri: yerli ve yabancı bankaların etkinlik analizi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 295-312.
• Rahman Z. and Rubel M. (2018). Deconstruction of ROE: An implementation of DuPont model on selected Bangladeshi commercial banks. International Journal of Economics and Financial Research, 4(6), 165-170.
• Rooplata P. (2016). DuPont analysis of nationalised banks in India. International Journal of Management, IT & Engineering, 6(12), 211-223.
• Rose, P. S. and Fraser D. R. (1988). Financial institutions: Understanding and managing financial. Texas: Business Publications.
• Tandon, D.; Singh, H. and Singh K. (2016). Profitability valuation in Indian banks – emperics via David Cole model. IOSR Journal of Business and Management, 2(special issue), 64-83.
• Türkiye Bankalar Birliği (2020). Türkiye’de bankacılık sistemi 1959 – 2019. Temmuz. Erişim adresi: https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 (22.09.2020).
• Yücel, L. İ. (2009). Türkiye’de faaliyet gösteren kamu bankaları, özel sermayeli bankalar ve yabancı bankaların performanslarının 2002–2007 döneminde temel bileşenler ve faktör analizi ile değerlendirilmesine ilişkin bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(12), 118 – 138.