Çalışma Yaşamında Rekabette Fark Yaratan Bir Yetkinlik Boyutu Olarak İletişim Yetkinliği ve Paydaş İletişimi: Nitel Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: Human Behavior and Social Institutions, 770 - 782, 30.10.2023

Emel Kuşku Özdemir

https://doi.org/10.26466/opusjsr.1344256

Öz

Bu çalışma, çalışanların yetkinlik algısını ortaya koymak ve yetkinliğin en fazla hangi yetkinlik alanları ve alt bileşenleri ile ilişkilendirildiğini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışma fenomolojik desende tasarlanmış olup araştırma verileri derinlemesine görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Araştırma bulguları, özel sektör çalışanlarının mesleki tecrübeleri doğrultusunda sorulara verdikleri cevaplar üzerinden mesleki yetkinlik algıları ve günümüz rekabetçi iş yaşamında başarılı olabilmek için öne çıkardıkları yetkinlik türleri üzerinden yorumlanmıştır.
Elde edilen bulgulara göre, özel sektör çalışanlarının yetkinlik algılarının literatürle paralel olarak teknik/fonksiyonel, temel/yönetsel ve davranışsal/kişisel olmak üzere üç ana temada açıklandığı tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen en önemli araştırma bulgusu ise, katılımcılar tarafından günümüzde en önemli yetkinlik türünün iletişim yetkinliğine sahip olma olarak öne çıkarılmasıdır. Bununla birlikte katılımcılar, çalışma yaşamında iletişim yetkinliğinin farklı türlerinden bahsetmek sureti ile iletişim yetkinliğinin alt temalarını da belirginleştirmişlerdir. İletişim yetkinliği konusunda tüm katılımcılar tarafından “paydaş iletişiminin” en fazla öne çıkarılan iletişim yetkinlik türü olduğu görülmüştür. Paydaş iletişimini sırasıyla; ekip içi iletişim, etkili iletişim becerileri, ikna edici iletişim, sosyal iletişim ve empatik iletişim izlemektedir. Bunun yanı sıra; network odaklı iletişim, pazarlama iletişimi, mesleki dilde iletişim, iletişimde dinleme-ikna ve iletişimde güvenilir olma konuları çalışma yaşamında iletişim yetkinliği ana teması içerisinde öne çıkarılan alt temalardır.

Anahtar Kelimeler

Yetkinlik Algısı, İletişim Yetkinliği, Paydaş İletişimi, Nitel Araştırma, Fenomolojik Araştırma.

Destekleyen Kurum

İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu

Communication Competence and Stakeholder Communication as a Dimension of Distinctive Competence in Work Life: A Qualitative Qualitative Research

Öz

This study was conducted with the aim of revealing employees' perception of competence and determining which competence domains and sub-components are most associated with competence. Adopting a qualitative research approach, the study was designed using a phenomenological pattern, and research data were collected through an in-depth interview method. The research findings were interpreted based on the responses provided by private sector employees to questions in line with their professional experiences, focusing on their perceptions of professional competence and the types of competencies they highlight as crucial for success in today's competitive business environment.
According to the findings, the perception of competence among private sector employees is categorized into three main themes, namely technical/functional, fundamental/managerial, and behavioral/personal, which align with the literature. The most significant research finding obtained within the scope of this study is the participants' emphasis on communication competence as the most crucial type of competence in today's context. Additionally, participants have further delineated sub-themes of communication competence by discussing various types of communication competencies within the realm of work life. Among all participants, 'stakeholder communication' stands out as the most highlighted type of communication competence. Following stakeholder communication is intra-team communication, effective communication skills, persuasive communication, social communication, and empathetic communication. Furthermore, network-focused communication, marketing communication, professional language in communication, listening-persuasion in communication, and trustworthiness in communication emerge as sub-themes highlighted within the overarching theme of communication competence in the work environment.

Anahtar Kelimeler

Competence Perception, Communication Competence, Stakeholder Communication, Qualitative Research, Phenomenological Research.

Kaynakça

• Akgeyik, T. (2001). Değişim Yönetimi: İnsan Kaynakları Yönetiminin Yeni Görev Alanı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. 40.Seri. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iumamk/issue/752/8675
• Akın, U. (2014). Okul Müdürlerinin İnisiyatif Alma Düzeyleri İle Öz-Yeterlikleri Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(2), 125-149.
• Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Fenomenoloji. T. Baş ve U. Akturan (Ed.) içinde, Nitel araştırma yöntemleri (ss.83-98). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Arat, M. (2008). Çalışma Yaşamında Bireysel Temel Yetkinlikler ve Kazanılmasında Okul Öncesi Dönemde Anne Baba Yetiştirmesinin Önemi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Armstrong, M. (2014). A Handbook of Human Resource Management Practice (13. baskı). London: Kogan Page.
• Bayraktar, O. (2018). Çalışan Yetkinliklerine Kavramsal Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(33), 301-314.
• Buluş, M., Atan, A. ve Sarıkaya, E. Ha. (2017). Etkili İletişim Becerileri: Bir Kavramsal Çerçeve Önerisi ve Ölçek Geliştirme Çalışması. International Online Journal of Educational Sciences. 1-16.
• Creswell, J. W. (2017). Nitel Araştırmacılar için 30 Temel Beceri. 2. Baskı. Çev: Hasan Özcan. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelikaleli, Ö. ve Akbay, S. E. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışı, Genel Yetkinlik İnancı ve Sorumluluklarının İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(2), 237-254.
• Çilenti, K. (1984). Eğitim Teknolojisi ve Öğretim. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Demir, H. ve Arslan, E. T. (2018) The Relationship between Organizational Trust and Personal Initiative: The Case of Healthcare Professionals. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 21(1), 103-125.
• Demiralp, D. (2016). Öğretmen yetiştirme programlarının yaşam boyu öğrenme yetkinliğini kazandırmadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Demircan, L. (2020). Performans Değerlendirme İçin Yetkinlik Analizi ve Bütünleşik Bulanık Bir Çok Kriterli Karar Verme Model Önerisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya Teknik Üniversitesi, Konya.
• Demirtaş-Madran, A.H. (2018). Tutum, Tutum Değişimi ve İkna: Temel Kavram, Kuram ve Araştırmalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• DeShon, R. P. ve Gillespie, J. Z. (2005). A Motivated Action Theory Account of Goal Orientation. The Journal of Applied Psychology, 90(6), 1096–1127.
• Dökmen, Ü. (2013). İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Sistem yayınları
• Feltz, D.L. (1988). Self-confidence and Sports Performance. Exercise and Sport Sciences Reviews, 16, 423-57.
• Frese, M. ve Zapf, D. (1994). Action as the Core of Work Psychology: A German Approach. Handbook of Industrial and Organizational Psychology, 4(2), 271-340.
• Goleman, D. (2000), İşbaşında Duygusal Zeka. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Görer, G. (2019). Eğitim ve Geliştirmede Yetkinlik Bazlı Yaklaşım (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Güler, N. (2010). Yetkiliklerin Belirlenmesi ve Bu Yetkinliklerin İşe Alım Sürecindeki Uygulamalarına İlişkin Bir Araştırma: Bankacılık Sektörü Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Hakanen, J. J., Perhoniemi, R., ve Toppinen-Tanner, S. (2008). Positive gain spirals at work: From job resources to work engagement, personal initiative and work-unit innovativeness. Journal of Vocational Behavior, 73(1), s.78–91. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.01.003
• Herrmann, D. ve Felfe, J. (2014). Effects of Leadership Style, Creativity Technique And Personal İnitiative On Employee Creativity. British Journal of Management, 25(2), 209-227.
• İyi, Sevgi ve Tepe, Harun (2019). Etik. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Kaya, A. (2017). İletişime Giriş: Temel Kavramlar ve Süreçler. A. Kaya (Ed.). Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim (s. ) içinde. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Konuk, E. (2017). Takım Çalışması. https://www.dbe.com.tr/tr/kurumsal/11/takim-calismasi/ e.t. 2021
• Küçük, F. ve Bayuk, M., N. (2007). Kriz Ortamında Bir Başarı Faktörü Olarak Çalışanların Kurum İmajı. Journal of Yaşar University, 2(7), 795-808.
• Lisbona, A., Palaci, F., Salanova, M. ve Frese, M. (2018). The Effects Of Work Engagement And Self-Efficacy On Personal İnitiative And Performance. Psicothema, 30, 89–96.
• Mansfield, R. S. (1996). Building Competency Models: Approaches for HR Professionals. Human Resource Management, 35 (1), 7-18.
• Mowday, R.T., Porter ve Steers, R.M. (1982). Employee Organization Linkages: the psychology of Commitment, Absenteeism And Turnover. New York: Academic Press.
• Najjari, T. (2010). Tebriz Üniversitelerindeki Öğretim Üyelerinin Bilgi Arama Davranışları ve Bilgi-İletişim Teknolojilerinin Bu Davranışlar Üzerindeki Etkisi. Bilgi Dünyası, 11(2), 390-407.
• Rooks, G., Sserwanga, A.ve Frese, M. (2016). Unpacking The Personal Initiative–Performance Relationship: A Multi‐Group Analysis Of Innovation by Ugandan Rural and Urban Entrepreneurs. Applied Psychology, 65(1), 99-131.
• Tanyeri, E. (2015). Ekip Çalışması ve İnsan İlişkileri. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, Eskişehir.
• Turhanlar, S. (2021). Analitik Düşünme ve Doğru Karar Alma Teknikleri. Türkiye Bankalar Birliği Eğitim Merkezi. Erişim Tarihi: 23.03.2021. https://egitimkatalogu.tbb.org.tr/Seminer/Detay/1994/8465/analitik-dusunme-ve-dogru-karar-alma-teknikleri
• Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 11.06.2020. Uyargil, C. (2004). Yetkinliklere Dayalı İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları.
• Uyargil, C. (2017). Performans Yönetimi Sistemi Bireysel Performansın Planlanması Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesi. 4. Baskı, İstanbul: Beta Basım.
• Wihler, A., Blickle, G., Ellen III, B. P., Hochwarter, W. A. ve Ferris, G. R. (2017). Personal Initiative and Job Performance Evaluations: Role of Political Skill in Opportunity Recognition And Capitalization. Journal of Management, 43(5), 1388-1420.
• Yetkin, C. (2006). Yetkinlik Bazlı Mülakat ile Kariyer Değerleri Arasındaki İlişki ve Bir Uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 9. Baskı, Ankara: Şeçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 6. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yves, D. (1997). Managing Core Competency for Corporate Renewal: Towards a Managerial Theory of Core Competencies. (Ed: Andrew Campbell ve Kathleen Sommers). Core Competency Based Strategy, London: International Thompson Business.