Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: Human Behavior and Social Institutions, 938 - 968, 30.10.2023

Kübranur Karaarslan , Ahmet Demirden

https://doi.org/10.26466/opusjsr.1349701

Öz

Çalışmada Ankara ve Eskişehir illerinde yaşayan katılımcıların beyaz yaka suçlarına yönelik algı ve deneyimleri karşılaştırılmalı olarak araştırılmıştır. Bu doğrultuda uygulanan mülakatlar aracılığıyla suçun ciddiyeti, suç mağduriyeti, suç mağduriyeti oluşturabilecek yüksek riskli davranışlar, suçun kontrolü ve algılanan mağdur profiline yönelik geniş çerçevede bilgi toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenen Ankara ve Eskişehir illerinde yaşayan toplamda 381 katılımcı oluşturmaktadır. Elde edilen sonuçlar betimleyici istatistikler, T-testi ve ANOVA testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre katılımcılar geleneksel sokak suçlarıyla karşılaştırıldığında beyaz yaka suçlarını anlamlı derecede ciddi olarak algıladıkları; beyaz yaka suçları ve geleneksel suçlara devletin eşit oranda fon ayırması gerektiğine inandıkları bulunmuştur. Ayrıca, katılımcıların olası mağdur profiline yönelik tutumları ve gerçek mağdurlara yönelik tutumları arasında anlamlı farklar olduğu sonuçlarına ulaştığını bulduk. Elde edilen sonuçların kolluk kuvvetleri, tüketici koruma örgütleri ve alanda çalışan tüm uzmanlar için önemli olabileceği değerlendirmektedir

Anahtar Kelimeler

Beyaz Yaka Suçları Ekonomik Suçlar Sokak Suçları Suç Ciddiyeti Suç Mağduriyeti

Kaynakça

  • Atay, O. (2022). Bankacılık zimmeti suçu. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 13(49), 609-640.
  • Bar Lev, E., Maha, L-G. ve Topliceanu, S-C. (2022). Financial frauds’ victim profiles in developing countries. Frontiers in Psychology, 13. doi: 10.3389/fpsyg.2022.999053
  • Benk, S., McGee, R.W. ve Budak, T. (2018). A public perception study on bribery as a crime in Turkey. Journal of Financial Crime, 25(2), 337-353. doi:10.1108/JFC-07-2017-0061.
  • Berghoff, H. ve Spiekermann, U. (2018). Shady business: On the history of white-collar crime. Business History, 60(3), 289-304.
  • Braithwaite, J. (1985). White collar crime. Annual Review of Sociology, 11, 1-25.
  • Braithwaite, J. (1991). Poverty, power, white-collar crime and the paradoxes of criminological theory. Australian & New Zealand Journal of Criminology, 24(1), 40-58.
  • Bucy, P. H., Formby, E. P., Raspanti, M. S. ve Rooney, K. E. (2008). Why do they do it: the motives, mores, and character of white collar criminals. St. John's Law Review, 82(2), 401-572.
  • Cevahir, E. (2020). Spss ile nicel veri analizi rehberi. Kibele: İstanbul.
  • Cin Şensoy, Ş. (2004). Ekonomik suç kavramı ve ekonomik suçların kriminolojik özellikleri. Prof. Dr. Çetin Özek Armağanı içinde (s. 829-847). Galatasaray Üniversitesi Yayınları.
  • Croall, H. (1989). Who is the white-collar criminal? The British Journal of Criminology, 29(2), 157-174.
  • Croall, H. (2001). Crime and justice: Vol. 3. Understanding white collar crime. Open University Press: Philadelphia.
  • Croall, H. (2009). White collar crime, consumers and victimization. Crime, Law and Social Change, 51, 127-146.
  • Cullen, F. T., Chouhy, C. ve Jonson, C. L. (2019). Public opinion about white‐collar crime. The handbook of white‐collar crime, 209-228.
  • Dodge, M., Bosick, S. J. ve Antwerp, V. V. (2013). Do men and women perceive white-collar and street crime differently? Exploring gender differences in the perception of seriousness, motives, and punishment. Journal of Contemporary Criminal Justice, 29(3), 399-415.
  • Dönmezer, S. (1985). Ekonomik suçlar. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (7), 19-30.
  • Dursun, H. (2005). Ekonomik suçlar ve Türkiye’deki sürdürülebilir kalkınmaya etkileri. TBB Dergisi, 58, 215-245.
  • Edelhertz, H. (1977). The investigation of white-collar crime: A manual for law enforcement agencies. Office of Regional Operations, Law Enforcement Assistance Administration, US Department of Justice.
  • Eriş, E. D., Özmen, Ö. N. T. ve Bayam, B. Y. (2020). Mavi-Beyaz yaka dönemi bitti mi? İş yaşamında alternatif yaka renkleri üzerine bir değerlendirme. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(58), 259-269.
  • Erjem, Y. (2016). Beyaz yaka suçları. M. A. Sözer ve E. Balcıoğlu (Ed.), Kriminoloji içinde (247-260). Nobel Yayınevi: Ankara.
  • Erkal, M. E., Baloğlu, B. ve Baloğlu, F. (1997). Ansiklopedik sosyoloji sözlüğü. Der Yayınları: İstanbul.
  • Ferguson, J. E. (2010). White-collar crime. Infobase Publishing.
  • Friedrichs, D. O. (2010). Trusted criminals white collar crime in contemporary society. (4th Edition). Wadsworth Cengage Learning.
  • Geis, G. (1991). White-collar crime: what is it? Current Issues in Criminal Justice, 3(1), 9-24. DOI: 10.1080/10345329.1991.12036504
  • Giddens, A. (2008). Sosyoloji. (1. Basım). Cemal Güzel (Ed.). Kırmızı Yayınları: İstanbul.
  • Gottschalk, P. (2010a). Categories of financial crime. Journal of Financial Crime, 17(4), 441-458. https://doi.org/10.1108/13590791011082797
  • Gottschalk, P. (2013). Victims of white-collar crime. Matters of Russian and International Law, 3(3), 91-109.
  • Gottschalk, P. (2018). Convenience triangle in white-collar crime: Case studies of relationships between motive, opportunity, and willingness. International Journal of Law, Crime and Justice, 55, 80-87.
  • Hirschi, T. ve Gottfredson, M. (1987). Causes of white‐collar crime. Criminology, 25(4), 949-974.
  • Holtfreter, K. (2005). Is occupational fraud “typical” white-collar crime? A comparison of individual and organizational characteristics. Journal of Criminal Justice, 33(4), 353-365.
  • Holtfreter, K., Van Slyke, S., Bratton, J. ve Gertz, M. (2008). Public perceptions of white-collar crime and punishment. Journal of Criminal Justice, 36(1), 50-60.
  • İtişgen, R. (2013). Türk Ceza Hukukunda zimmet suçu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 639-672.
  • Johnstone, P. ve Haines, J. (1999). Future trends in financial crime. Journal of Financial Crime, 6(3), 269-275. https://doi.org/10.1108/eb025895
  • Kane, J. ve Wall, A. D. (2006). The 2005 national public survey on white collar crime. Fairmont, WV: National White Collar Crime Center.
  • Koç Başaran, Y. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(47), 480-495.
  • Küçüktaşdemir, Ö. (2017). Ekonomik suçlar bağlamında Türk Ticaret Kanununda düzenlenen suçlar ve cezalar. [Doktora tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Lokanan, M. E. ve Liu, S. (2021). The demographic profile of victims of investment fraud: an update. Journal of Financial Crime, 28(3), 647-658.
  • Michel, C. (2016). Violent street crime versus harmful white-collar crime: A comparison of perceived seriousness and punitiveness. Critical Criminology, 24, 127-143.
  • Neuman, W. L. (2017). Toplumsal araştırma yöntemleri nitel ve nicel yaklaşımlar (7. Basım, Cilt 2). Ankara: Yayın Odası.
  • Öz, G. (2019). Zimmet suçu (Tck bağlamında). [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Özen, Y. ve Gül, A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 394-422.
  • Polat, A. (2008). Suç istatistiklerine ilişkin sorunlar ve öneriler. Polis Bilimleri Dergisi, 10(1), 37-61.
  • Rackmill, S. J. (1992). Understanding and sanctioning the white collar offender. Federal Probation, 56(2), 26-33.
  • Rebovich, D. J., Layne, J., Jiandani, J. ve Hage, S. (2000). The national public survey on white collar crime. Morgantown, WV: National White Collar Crime Center.
  • Schoepfer, A., Carmichael, S. ve Piquero, N. L. (2007). Do perceptions of punishment vary between white-collar and street crimes? Journal of Criminal Justice, 35(2), 151-163.
  • Sever, M. ve Roth, M. P. (2012). Public perceptions of white-collar crime in Turkey and some comparisons with the United States. Asian Journal of Criminology 7, 327-349. DOI 10.1007/s11417-011-9121-z
  • Shahbazov, I. ve Afandiyev, Z. (2020). Perception of white-collar criminality: an online exploratory survey among students in Azerbaijan. Journal of Penal Law and Criminology, 8(2), 203-225.
  • Sutherland, E. H. (1940). White-collar criminality. American Sociological Review, 5(1), 1-12.
  • Sutherland, E. H. (1949). White collar crime. The Dryden Press: New York.
  • Şentürk, F. ve Kasap, M. (2013). Beyaz yaka suçları ve finansal yolsuzluklar. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 143-167.
  • Tappan, P. W. (1947). Who is the criminal? American Sociological Review, 12(1), 96-102.
  • TCK, Türk Ceza Kanunu (Kanun No. 5237). Resmi Gazete 25611 (12 Ekim 2004). Erişim 10 Haziran 2023. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5237&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
  • Tezcan, D., Erdem, M. R. ve Önok, R. M. (2018). Teorik ve pratik ceza özel hukuku. (16. Baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Titus, R. M., Heinzelmann, F. ve Boyle, J. M. (1995). Victimization of persons by fraud. Crime & Delinquency, 41(1), 54-72.
  • Tören Yücel, M. (2004). Kriminoloji. (1. Baskı). Umut Vakfı: İstanbul.
  • Trahan, A., Marquart, J. W. ve Mullings, J. (2005). Fraud and the American dream: Toward an understanding of fraud victimization. Deviant Behavior, 26(6), 601-620. DOI: 10.1080/01639620500218294
  • Ünlü, U. (2012). Son değişiklik kapsamında rüşvet suçu. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(102), 323-340.
  • Van Wyk, J. ve Mason, K. A. (2001). Investigating vulnerability and reporting behavior for consumer fraud victimization: Opportunity as a social aspect of age. Journal of Contemporary Criminal Justice, 17(4), 328-345.
  • Wall‐Parker, A. (2019). Measuring white collar crime. The Handbook of White‐Collar Crime, 32-44.
  • Weisburd, D. ve Waring, E. (2004). White-collar crime and criminal careers. Cambridge University Press.
  • Zeren, H. E. Ve Bilken, M. M. (2021). Türkiye’deki belediyelerde etik dışı davranışlara ilişkin literatür taraması. Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 31-54.

White Collar Crime: Awareness and Perception Analysis

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: Human Behavior and Social Institutions, 938 - 968, 30.10.2023

Kübranur Karaarslan , Ahmet Demirden

https://doi.org/10.26466/opusjsr.1349701

Öz

The present study comparatively examined the perceptions and experiences of participants on white-collar offences in relation to traditional street level offences in the cities of Ankara and Eskişehir. For this objective, a wide range of information was collected, including the perceived seriousness of offences, victimization, high risk behaviors that may be related to victimization, crime control, and the perceived victim profile. A total of 381 participants living in Ankara and Eskişehir were selected via convenience sampling methods. The results were analyzed with descriptive statistics as well as T-test, and ANOVA. The results revealed that the participants perceive white-collar offences as significantly serious criminal acts in comparison to common street level offences and that they believe that states should allocate equal funds to white-collar offences as well as common street level offences. We also found that there were significant differences between the participants' attitudes towards the potential victim profile and their attitudes towards actual victims. The findings are believed to be significant for law enforcement agencies, consumer protection organizations and other experts working in the field.

Anahtar Kelimeler

White-collar Offences Economic Offences Street Crimes Crime Seriousness Crime Victimization

Kaynakça

  • Atay, O. (2022). Bankacılık zimmeti suçu. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 13(49), 609-640.
  • Bar Lev, E., Maha, L-G. ve Topliceanu, S-C. (2022). Financial frauds’ victim profiles in developing countries. Frontiers in Psychology, 13. doi: 10.3389/fpsyg.2022.999053
  • Benk, S., McGee, R.W. ve Budak, T. (2018). A public perception study on bribery as a crime in Turkey. Journal of Financial Crime, 25(2), 337-353. doi:10.1108/JFC-07-2017-0061.
  • Berghoff, H. ve Spiekermann, U. (2018). Shady business: On the history of white-collar crime. Business History, 60(3), 289-304.
  • Braithwaite, J. (1985). White collar crime. Annual Review of Sociology, 11, 1-25.
  • Braithwaite, J. (1991). Poverty, power, white-collar crime and the paradoxes of criminological theory. Australian & New Zealand Journal of Criminology, 24(1), 40-58.
  • Bucy, P. H., Formby, E. P., Raspanti, M. S. ve Rooney, K. E. (2008). Why do they do it: the motives, mores, and character of white collar criminals. St. John's Law Review, 82(2), 401-572.
  • Cevahir, E. (2020). Spss ile nicel veri analizi rehberi. Kibele: İstanbul.
  • Cin Şensoy, Ş. (2004). Ekonomik suç kavramı ve ekonomik suçların kriminolojik özellikleri. Prof. Dr. Çetin Özek Armağanı içinde (s. 829-847). Galatasaray Üniversitesi Yayınları.
  • Croall, H. (1989). Who is the white-collar criminal? The British Journal of Criminology, 29(2), 157-174.
  • Croall, H. (2001). Crime and justice: Vol. 3. Understanding white collar crime. Open University Press: Philadelphia.
  • Croall, H. (2009). White collar crime, consumers and victimization. Crime, Law and Social Change, 51, 127-146.
  • Cullen, F. T., Chouhy, C. ve Jonson, C. L. (2019). Public opinion about white‐collar crime. The handbook of white‐collar crime, 209-228.
  • Dodge, M., Bosick, S. J. ve Antwerp, V. V. (2013). Do men and women perceive white-collar and street crime differently? Exploring gender differences in the perception of seriousness, motives, and punishment. Journal of Contemporary Criminal Justice, 29(3), 399-415.
  • Dönmezer, S. (1985). Ekonomik suçlar. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (7), 19-30.
  • Dursun, H. (2005). Ekonomik suçlar ve Türkiye’deki sürdürülebilir kalkınmaya etkileri. TBB Dergisi, 58, 215-245.
  • Edelhertz, H. (1977). The investigation of white-collar crime: A manual for law enforcement agencies. Office of Regional Operations, Law Enforcement Assistance Administration, US Department of Justice.
  • Eriş, E. D., Özmen, Ö. N. T. ve Bayam, B. Y. (2020). Mavi-Beyaz yaka dönemi bitti mi? İş yaşamında alternatif yaka renkleri üzerine bir değerlendirme. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(58), 259-269.
  • Erjem, Y. (2016). Beyaz yaka suçları. M. A. Sözer ve E. Balcıoğlu (Ed.), Kriminoloji içinde (247-260). Nobel Yayınevi: Ankara.
  • Erkal, M. E., Baloğlu, B. ve Baloğlu, F. (1997). Ansiklopedik sosyoloji sözlüğü. Der Yayınları: İstanbul.
  • Ferguson, J. E. (2010). White-collar crime. Infobase Publishing.
  • Friedrichs, D. O. (2010). Trusted criminals white collar crime in contemporary society. (4th Edition). Wadsworth Cengage Learning.
  • Geis, G. (1991). White-collar crime: what is it? Current Issues in Criminal Justice, 3(1), 9-24. DOI: 10.1080/10345329.1991.12036504
  • Giddens, A. (2008). Sosyoloji. (1. Basım). Cemal Güzel (Ed.). Kırmızı Yayınları: İstanbul.
  • Gottschalk, P. (2010a). Categories of financial crime. Journal of Financial Crime, 17(4), 441-458. https://doi.org/10.1108/13590791011082797
  • Gottschalk, P. (2013). Victims of white-collar crime. Matters of Russian and International Law, 3(3), 91-109.
  • Gottschalk, P. (2018). Convenience triangle in white-collar crime: Case studies of relationships between motive, opportunity, and willingness. International Journal of Law, Crime and Justice, 55, 80-87.
  • Hirschi, T. ve Gottfredson, M. (1987). Causes of white‐collar crime. Criminology, 25(4), 949-974.
  • Holtfreter, K. (2005). Is occupational fraud “typical” white-collar crime? A comparison of individual and organizational characteristics. Journal of Criminal Justice, 33(4), 353-365.
  • Holtfreter, K., Van Slyke, S., Bratton, J. ve Gertz, M. (2008). Public perceptions of white-collar crime and punishment. Journal of Criminal Justice, 36(1), 50-60.
  • İtişgen, R. (2013). Türk Ceza Hukukunda zimmet suçu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 639-672.
  • Johnstone, P. ve Haines, J. (1999). Future trends in financial crime. Journal of Financial Crime, 6(3), 269-275. https://doi.org/10.1108/eb025895
  • Kane, J. ve Wall, A. D. (2006). The 2005 national public survey on white collar crime. Fairmont, WV: National White Collar Crime Center.
  • Koç Başaran, Y. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(47), 480-495.
  • Küçüktaşdemir, Ö. (2017). Ekonomik suçlar bağlamında Türk Ticaret Kanununda düzenlenen suçlar ve cezalar. [Doktora tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Lokanan, M. E. ve Liu, S. (2021). The demographic profile of victims of investment fraud: an update. Journal of Financial Crime, 28(3), 647-658.
  • Michel, C. (2016). Violent street crime versus harmful white-collar crime: A comparison of perceived seriousness and punitiveness. Critical Criminology, 24, 127-143.
  • Neuman, W. L. (2017). Toplumsal araştırma yöntemleri nitel ve nicel yaklaşımlar (7. Basım, Cilt 2). Ankara: Yayın Odası.
  • Öz, G. (2019). Zimmet suçu (Tck bağlamında). [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Özen, Y. ve Gül, A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 394-422.
  • Polat, A. (2008). Suç istatistiklerine ilişkin sorunlar ve öneriler. Polis Bilimleri Dergisi, 10(1), 37-61.
  • Rackmill, S. J. (1992). Understanding and sanctioning the white collar offender. Federal Probation, 56(2), 26-33.
  • Rebovich, D. J., Layne, J., Jiandani, J. ve Hage, S. (2000). The national public survey on white collar crime. Morgantown, WV: National White Collar Crime Center.
  • Schoepfer, A., Carmichael, S. ve Piquero, N. L. (2007). Do perceptions of punishment vary between white-collar and street crimes? Journal of Criminal Justice, 35(2), 151-163.
  • Sever, M. ve Roth, M. P. (2012). Public perceptions of white-collar crime in Turkey and some comparisons with the United States. Asian Journal of Criminology 7, 327-349. DOI 10.1007/s11417-011-9121-z
  • Shahbazov, I. ve Afandiyev, Z. (2020). Perception of white-collar criminality: an online exploratory survey among students in Azerbaijan. Journal of Penal Law and Criminology, 8(2), 203-225.
  • Sutherland, E. H. (1940). White-collar criminality. American Sociological Review, 5(1), 1-12.
  • Sutherland, E. H. (1949). White collar crime. The Dryden Press: New York.
  • Şentürk, F. ve Kasap, M. (2013). Beyaz yaka suçları ve finansal yolsuzluklar. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 143-167.
  • Tappan, P. W. (1947). Who is the criminal? American Sociological Review, 12(1), 96-102.
  • TCK, Türk Ceza Kanunu (Kanun No. 5237). Resmi Gazete 25611 (12 Ekim 2004). Erişim 10 Haziran 2023. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5237&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
  • Tezcan, D., Erdem, M. R. ve Önok, R. M. (2018). Teorik ve pratik ceza özel hukuku. (16. Baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Titus, R. M., Heinzelmann, F. ve Boyle, J. M. (1995). Victimization of persons by fraud. Crime & Delinquency, 41(1), 54-72.
  • Tören Yücel, M. (2004). Kriminoloji. (1. Baskı). Umut Vakfı: İstanbul.
  • Trahan, A., Marquart, J. W. ve Mullings, J. (2005). Fraud and the American dream: Toward an understanding of fraud victimization. Deviant Behavior, 26(6), 601-620. DOI: 10.1080/01639620500218294
  • Ünlü, U. (2012). Son değişiklik kapsamında rüşvet suçu. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(102), 323-340.
  • Van Wyk, J. ve Mason, K. A. (2001). Investigating vulnerability and reporting behavior for consumer fraud victimization: Opportunity as a social aspect of age. Journal of Contemporary Criminal Justice, 17(4), 328-345.
  • Wall‐Parker, A. (2019). Measuring white collar crime. The Handbook of White‐Collar Crime, 32-44.
  • Weisburd, D. ve Waring, E. (2004). White-collar crime and criminal careers. Cambridge University Press.
  • Zeren, H. E. Ve Bilken, M. M. (2021). Türkiye’deki belediyelerde etik dışı davranışlara ilişkin literatür taraması. Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 31-54.
Toplam 60 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Adli Sosyal Bilimler
Bölüm Research Articles
Yazarlar

Kübranur Karaarslan 0000-0002-8512-7435

Ahmet Demirden

Erken Görünüm Tarihi 26 Ekim 2023
Yayımlanma Tarihi 30 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 20 Sayı: Human Behavior and Social Institutions

Kaynak Göster

APA Karaarslan, K., & Demirden, A. (2023). White Collar Crime: Awareness and Perception Analysis. OPUS Journal of Society Research, 20(Human Behavior and Social Institutions), 938-968. https://doi.org/10.26466/opusjsr.1349701
 Kapak Resmi İndir