Biber Genotiplerinin Fosfor Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 36 - 44, 30.06.2019

Faruk Özkutlu , Abdullah Saim Yıldırımer Mehmet Akgün , Özlem Ete Aydemir

Öz

Fosforlu (P)
gübrelerin etkin kullanımının sağlanması amacıyla P’a etkin genotiplerin
belirlenmesi önemlidir. Bu çalışma, sera koşullarında 8 farklı yerel biber
genotipine 5 farklı P dozu (0, 25, 50, 100 ve 200 mg P kg^-1)
uygulanmasıyla etkin genotipler belirlenmiştir. Deneme tesadüf parselleri
deneme deseninde üç tekerrürlü olarak yapılmıştır. Biber bitkisinde, fosfor
konsantrasyonları, toplam kaldırılan fosfor, gövde kuru madde miktarları ve
bitkilerin P kullanım etkinlikleri incelenmiştir. Yeşil aksam gövde fosfor
konsantrasyonunda doz, genotip ve genotipxdoz interaksiyonu etkisi istatistiki
açıdan (P<0.001) düzeyinde önemli olduğu bulunmuştur. Yeşil aksam kuru madde
verimi K-7 genotipinin kontrolünde 2.07 g saksı^-1 iken en yüksek doz
(200 mg P kg^-1 toprak) uygulamasıyla kuru madde 2.1 kat artmıştır.
Benzer şekilde K-3 genotipinde de kontrole göre 3.4 kat kuru madde artışı
olduğu belirlenmiştir. Fosfor uygulamasıyla kuru madde verimi diğer
genotiplerde de artış sağladığı saptanmıştır. Oransal kuru madde artışı ve
etkinlik indeksi (EI) göz önüne alınarak değerlendirildiğinde; PS-5 genotipi
Etkin Duyarlı; K-2, K-8 ve K-7 genotipleri Etkin Duyarsız; K-9, K-5 ve K-3
genotipleri Etkin Olmayan Duyarlı; PM-5 genotipi ise Etkin Olmayan Duyarsız
olarak sınıflandırılmıştır. Yerel biber genotipleri içinde P kullanım etkinliği
yönünden önemli farklılıkların olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Biber, Etkinlik, Fosfor

Destekleyen Kurum

ORDU ÜNİVERSİTESİ / BAP

Proje Numarası

TF-1532

Teşekkür

Bu araştırma Ordu Üniversitesi Bilimsel Projeleri Destekleme (BAP) Birimi tarafından TF- 1532 nolu projeyle desteklenmiştir.

Kaynakça

• Akgün, M. 2015. Yerel Mısır (Zea mays L.) Genotiplerinin Fosfor Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı, Ordu.
• Anonim, 2017b. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul
• Bouyoucous, G. L. 1951. A Recalibration of Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of Soils. Agronomy Journal. (43):434-438.
• Eyüpoğlu, F., 1999. Türkiye Topraklarının Verimlilik Durumu. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları. Genel Yayın No: 220, Teknik Yayın No: T-67, s:122, Ankara.
• Fohse, D., Claassen, N. and Jungk, A. 1991. Phosphorus efficiency of plants. Plant & Soil (132): 261–272.
• Gourley, C. J. P., Altan, D. L., Russelle, M. P. 1993. Defining phosphorus efficincy in plants. Plant Soil, (155/156): 289-292.
• Güneş, A., Alpaslan, M. veÖnal, A. 2004. Bitki Besleme ve Gübreleme (Ders Kitabı), Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, 1539, Ankara, s. 324.
• İbrikci, H., Ulger A. C., Kormaz, K., Okdem, A., Buyuk, G., Amar, B., Konuskan, O., Karnez, E., Ozgenturk, G., Oguz, H. and Ryan, J. 2009. Genotypic responses of corn to phosphorus fertilizer rates in calcareous soils. Communications in Soil Science & Plant Analysis. (40):1418–1435.
• Jackson, M.L. 1958. Soil Chemical Analysis. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, USA.
• Kılıç, R. ve Korkmaz, K. 2012. Kimyasal Gübrelerin Tarım Topraklarında Artık Etkileri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 5(2): 87-90.
• Korkmaz, K., İbrikçi, H., Karnez, E., Büyük, G., Ryan, J., Ülger A.C. and Oguz, H. 2009. Phosphorus use efficiency of wheat genotypes grown in calcerous soils. Journal of Plant Nutrition, (32): 2094-2106. Korkmaz, K., Ibrikci, H., Karnez, E., Buyuk, G., Ryan, J., Oguz, H., & Ulger, A. C. (2010). Responses of wheat genotypes to phosphorus fertilization under rainfed conditions in the Mediterranean region of Turkey. Scientific Research and Essays, 5(16), 2304-2311.
• Lındsay, W.L. and Norvell, W.L. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, copper. Soil. Sci. Soc. Am., 42:421-428.
• Lynch, J. P. 2007. Roots of the second green revolution. Aust. J. Botany (55): 493– 512.
• Nelson, D. W. and Sommers, L. E. 1982. Total carbon, organic carbon and organic matter. In ‘ Methods of Analysis. Chemical and Microbiological Propertise’, s:539-580. Nisar, A., Khan, S.U.,Shah, A.H. 2016. Screening and evaluation of wheat germplasm for phosphorus use efficiency. Iran J Sci Technol Trans Sci 40:201– 207.
• Olsen, S. R., and Watanable, F. S. 1957. A Method to Determine A Phosphorus Adsorption Maximum for Soils As Measured by The Langmuir Isoterm. Soil. Sci. Soc. Amer. Proc. (21): 144-149.
• Özalp, R. 2010. Ülkemizde biber üretimi ve örtüaltı biber yetiştiriciliği. Tarım Türk Dergisi. 24(5): 29-32Raghothama, K. G. 1999. Phosphate Acquisition. Annual Review of Plant Physiology and Plant Molecular Biology (50): 665-693.
• Ragothama, K.G. 2005. Phosphorus and plant nutrition: an overview. In: Sims, J.T. (Ed.), Phosphorus Agriculture and the Environment. American Society of Agronomy and Soil Science Society of America, Madison, WI, pp. 355–378.
• Richard, L .A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. Agriculture Handbook, No: 60, U. S. Department of Agriculture. U. S. Grovement Priting Office, Washington D. C.
• Schlicting, E., and Blume, H., 1966. Bodenkundliches Practikum. Parey Verlag, Hamburg, Berlin.
• Shen, J., Yuan, L., Zhang, j., Li, H., Bai, Z., Chen, X., Zhang, W.,Zhang, F. 2011. Phosohouus Dynamics: From Soil to Plant. Plant Physiology, (156): 997-1005.
• Siddiqi, M. Y., Glass, A. D. M. 1981. Utilization Index. A modified approach to estimation and comparison of nutrient utilization efficiency in plants. Journal of Plant Nutrition, (4): 289-302.
• Soratto, R.P., Pilon, C., Fernandes, A.M., Moreno, L.A. 2015. Phosphorus uptake, use efficiency, and response of potato cultivars to phosphorus levels. Potato Research 58:121–134.
• Wanke, M., Ciereszko, I., Podbielkowska, M., Rychter, A.M. 1998. Response to phosphate deficiency in bean (Phaseolus vulgaris L.) roots. Respiratory metabolism, sugar localization and changes in ultra structure of bean root cells. Ann. Bot. (London) (82): 809–819.
• Watanable, F. S., Olsen, S.R. 1965. Test of an Ascorbic Acid Method for Determining Phosphorus in Water and NaHCO3 Extracts from Soil. Soil Sci. Soc. Am. Proc. (29): 677-678.