Farklı Tarımsal Atıkların Pleurotus citrinopileatus ve Pleurotus ostreatus Yetiştiriciliğinde Verim ve Kalite Üzerine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 249 - 260, 31.12.2023

Ecem Kara , Gökhan Baktemur , Mustafa Kemal Soylu , Hatıra Taşkın

https://doi.org/10.54370/ordubtd.1350120

Öz

Bu çalışmada, Pleurotus ostreatus türüne ait Yaprak 77 çeşidi (gri istiridye) ve Pleurotus citrinopileatus (sarı istiridye) türüne ait M2502 ve 3040 suşlarının farklı tarımsal atıklarla oluşturulan yetiştiricilik ortamlarındaki performansları belirlenmiştir. Denemede yetiştiricilik ortamları, meşe talaşı ve buğday sapının 2:1 oranında ağırlık üzerinden buğday kepeğiyle karışımlarından oluşturulmuştur (P. citrinopileatus: 2 meşe talaşı + 1 buğday kepeği (P1A), 2 buğday sapı +1 buğday kepeği (P2A); P. citrinopileatus (B): 2 meşe talaşı + 1 buğday kepeği (P1B), 2 buğday sapı +1 buğday kepeği (P2B); P. ostreatus (C): 2 meşe talaşı + 1 buğday kepeği (P1C), 2 buğday sapı +1 buğday kepeği (P2C). Çalışma süresince; elde edilen mantarların şapka çapı, sap uzunluğu, sap çapı, mantar ağırlığı, toplam verim, kuru madde miktarı ve kullanılan yetiştiricilik ortamlarının otoklav sonrası, misel gelişim ve hasat sonu dönemlerinde nem ve pH analizleri gerçekleştirilmiştir. P. citrinopileatus-M2502 suşunda en yüksek mantar ağırlığı ve kuru madde miktarı P1A (sırasıyla; 17.08 g, %18.35) kombinasyonundan elde edilmiştir. P. citrinopileatus-3040 suşunda, mantar ağırlığı (13.19 g) ve kuru madde miktarı (%11.99) en yüksek olan kombinasyon P2B, toplam verim değeri en yüksek olan kombinasyon P1B (159 g/kg) olarak belirlenmiştir. P. ostreatus’da en yüksek, mantar ağırlığı (15.85 g), kuru madde miktarı (%13.81) ve toplam verim (93.18 g/kg) P2C kombinasyonunda tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pleurotus ostreatus, Pleurotus citrinopileatus, yetiştiricilik, tarımsal atık

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

FYL-2019-12322

The Effect of Different Agricultural Wastes on Yield and Quality in Cultivation of Pleurotus citrinopileatus and Pleurotus ostreatus

Öz

The aim of this study was to check the performances of the Yaprak 77 variety (gray oyster) of the Pleurotus ostreatus and M2502 and 3040 strains of the Pleurotus citrinopileatus (yellow oyster) in the cultivation environments under different agricultural wastes. In the experiment, the growing media were developed by mixing oak sawdust and wheat straw with wheat bran in a ratio of 2:1 by weight (P. citrinopileatus: 2 oak sawdust + 1 wheat bran (P1A), 2 wheat straw + 1 wheat bran (P2A); P. citrinopileatus (B): 2 oak shavings + 1 wheat bran (P1B), 2 wheat stalks +1 wheat bran (P2B); P. ostreatus (C): 2 oak shavings + 1 wheat bran (P1C), 2 wheat stalks +1 wheat bran (P2C). Various parameters i.e. Cap diameter, stem length, stem diameter, mushroom weight, total yield, dry matter amount of the mushrooms obtained, and moisture and pH analyses of the growing media used after autoclaving, mycelial development, and post-harvest periods were performed. The highest mushroom weight and dry matter content in P. citrinopileatus-M2502 strain was obtained from the P1A combination (17.08 g, 18.35%, respectively). In P. citrinopileatus-3040 strain, the combination with the highest mushroom weight (13.19 g) and dry matter content (11.99%) was determined as P2B, and the combination with the highest total yield value was determined as P1B (159 g/kg). In P. ostreatus, the highest mushroom weight (15.85 g), dry matter content (13.81%), and total yield (93.18 g/kg) were detected with the P2C combination.

Anahtar Kelimeler

Pleurotus ostreatus, Pleurotus citrinopileatus, cultivation, agricultural waste

Proje Numarası

FYL-2019-12322

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y., İlbay, M.E. ve Uzun, A. (1992, Kasım, 2-4). Değişik talaş + kepek karışımlarının Pleurotus sajor-caju’nun verimi üzerine etkileri [Sözlü sunum]. Türkiye IV. Yemeklik Mantar Kongresi, Yalova, Türkiye.
• Aksu, Ş. (2006). Kültür mantarı üretim teknikleri. Hasad Yayıncılık.
• Atila, F. (2017). Evaluation of suitability of various agro-wastes for productivity of Pleurotus djamor, Pleurotus citrinopileatus and Pleurotus eryngii mushrooms. Journal of Experimental Agriculture International, 17(5), 1–11. https://doi.org/10.9734/JEAI/2017/36346
• Atila, F. (2016). Effect of different substrate disinfection methods on the production of Pleurotus ostreatus. Journal of Agricultural Studies, 4(4), 52-64. http://dx.doi.org/10.5296/jas.v4i4.10051
• Avcı, S. (2015). Farklı ağaç türlerine ait talaş ortamlarının Pleurotus ostreatus mantarının verimi, kalitesi ve antimikrobiyal aktivitesi üzerine etkileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
• Beşikci, N., Düzkale, Sözbir, G. ve Kanat H. G. (2014). Farklı lignoselülozik atıklar üzerinde yetiştirilen Pleurotus ostreatus mantarının verim, kalite ve mantar özellikleri üzerine etkisi [Sözlü sunum]. III. Uluslararası Odun Dışı Orman Ürünleri Sempozyumu, Kahramanmaraş, Türkiye.
• Birlik, E. (2019). Tüy peptonunun istiridye mantarı (Pleurotus ostreatus) yetiştiriciliğinde verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Carrasco-González, J. A., Serna-Saldívar, S. O. ve Gutiérrez-Uribe, J. A. (2017). Nutritional composition and nutraceutical properties of the Pleurotus fruiting bodies: Potential use as food ingredient. Journal of Food Composition and Analysis, 58, 39-81. https://doi.org/10.1016/j.jfca.2017.01.016
• Dissasa G. (2022). Cultivation of different oyster mushroom (Pleurotus species) on coffee waste and determination of their relative biological efficiency and pectinase enzyme production, Ethiopia. International Journal of Microbiology, 2022, 5219939. https://doi.org/10.1155/2022/5219939
• Eren, E. ve Pekşen, A. (2016). Türkiye’de kültür mantarı sektörünün durumu ve geleceğine bakış. Türk Tarım–Gıda Bilim ve Teknolojisi Dergisi, 4(3), 189-196. https://doi.org/10.24925/turjaf.v4i3.189-196.595
• Eren, E. ve Pekşen, A. (2019). Türkiye’de kültür mantarı üretimi ve teknolojik gelişmeler. Mantar Dergisi, 10(3), 225-233. https://doi.org/10.30708/mantar.649141
• Freitas, A. C., Antunes, M. B., Rodrigues, D., Sousa, S., Amorim, M., Barroso, M. F., ... & Gomes, A. M. (2018). Use of coffee by‐products for the cultivation of Pleurotus citrinopileatus and Pleurotus salmoneo‐stramineus and its impact on biological properties of extracts thereof. International Journal of Food Science & Technology, 53(8), 1914-1924. https://doi.org/10.1111/ijfs.13778
• Gezer, K., Kaygusuz, O., Bayuk, B. G., Kaygusuz, R. ve Kagün, S. (2016). Bazı aromatik bitki atıklarının Pleurotus ostreatus (Jacq.) P. Kumm. (kayın mantarı) yetiştiriciliği üzerine etkisi. Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(3), 204-207. https://doi.org/10.24925/turjaf.v4i3.204-207.626
• İnci, Ş., Kırbağ, S. ve Akyüz, M. (2023). Growth period, yield, and nutrient contents of Pleurotus citrinopileatus Singer grown on some local agricultural wastes in Turkey. Biomass Conversion and Biorefinery, 13, 15029–15038. https://doi.org/10.1007/s13399-022-03374-4
• Jin, Z., Li, Y., Ren, J. ve Qin, N. (2018). Yield, nutritional content, and antioxidant activity of Pleurotus ostreatus on corncobs supplemented with herb residues. Mycobiology, 46(1), 24-32. https://doi.org/10.1080/12298093.2018.1454014
• Kamthan, R. ve Tiwari, I. (2017). Agricultural wastes-potential substrates for mushroom cultivation. European Journal of Experimental Biology, 7(5), 31. https://doi.org/10.21767/2248-9215.100031
• Kibar, B. (2016). Farklı yetiştirme ortamlarının Pleurotus eryngii mantarının gelişimi ve verimi üzerine etkileri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-9. https://dergipark.org.tr/en/pub/ijaws/issue/26976/283547
• Kibar, B., Akdeniz Duran, H. ve Pekşen, A. (2016). Pleurotus ostreatus yetiştiriciliğinde katkı maddesi olarak mısır silajının kullanımı. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 2(1), 10-17.https://dergipark.org.tr/en/pub/ijaws/issue/26976/283548
• Kibar, B. (2019). Farklı Pleurotus ostreatus (İstiridye Mantarı) izolatlarının verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 5(2), 223-230. https://doi.org/10.24180/ijaws.647848
• Kurt Ş. (2008). Değişik tarımsal artıkların kayın mantarı (Pleurotus ostreatus, Pleurotus sajor-caju) yetiştiriciliğinde kullanım olanakları. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Kurt, R., Can, A. ve Sivrikaya, H. (2018). Bartın ilinde kültür mantarı yetiştiriciliğinin mevcut durumu, sorunları ve bazı çözüm önerileri. Journal of Bartin Faculty of Forestry, 20(2), 25-33. https://doi.org/10.24011/barofd.412174
• Kurt, Ş. ve Büyükalaca, S. (2010). Değişik tarımsal artıkların Pleurotus ostreatus’un mantar kalite özelliklerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Küçükomuzlu, B. (2003). Sterilizasyon ve formaldehit uygulamaları ile torba ağırlıklarının örtü altında yetiştirilen Pleurotus mantar türlerinin gelişme, verim ve kalitesi üzerine etkileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Küçükomuzlu, B. ve Pekşen, A. (2005). Yetiştirme ortamı ağırlıklarının Pleurotus mantar türlerinin verim ve kalitesi üzerine etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(3), 64-71. https://dergipark.org.tr/en/pub/omuanajas/issue/20234/214251
• Öztürk, A. ve Çopur, Ö.U., (2009). Mantar bileşenlerinin teröpatik etkileri. Bahçe, 38(1), 19-24. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bahce/issue/3353/46382
• Pekşen, A.ve Küçükomuzlu, B. (2004). Yield potential and quality of some Pleurotus species grown in substrates containing hazelnut husk. Pakistan Journal of Biological Sciences, 7(5), 768-771.
• Pereira, G.S., Cipriani, M., Wisbeck, E., Souza, O., Strapazzon, J.O. ve Gern, R.M. (2017). Onion juice waste for production of Pleurotus sajor-caju and pectinases. Food. Bioprod. Proces. 106, 11–18. https://doi.org/10.1016/j.fbp.2017.08.006
• Postemsky, P.D., Bidegain, M.A., Gonzalez-Matute, R., Figlas, N.D. ve Cubitto, M.A. (2017). Pilot-scale bioconversion of rice and sunflower agro-residues into medicinal mushrooms and laccase enzymes through solid-state fermentation with Ganoderma lucidum. Bioresour. Technol., 231, 85-93. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2017.01.064
• Ragunathan, R. Gurusamy, R., Palaniswamy, M. ve Swaminathan, K. (1996). Cultivation of Pleurotus spp. on various agro-residues. Food Chem., 55, 139-144. https://doi.org/10.1016/0308-8146(95)00079-8
• Ragunathan, R. ve Swaminathan, K. (2003). Nutritional status of Pleurotus spp. grown on various agro-wastes, Food Chemistry, 80(3), 371-375. https://doi.org/10.1016/S0308-8146(02)00275-3
• Sánchez, C. (2010). Cultivation of Pleurotus ostreatus and other edible mushrooms. Applied Microbiology and Biotechnology, 85, 1321-1337. https://doi.org/10.1007/s00253-009-2343-7
• Sanli, S. ve Peksen, A. (2018). Determining of usability of garlic waste in Pleurotus eryngii cultivation and physical-chemical properties of garlic based substrates at different stages of production. ISHS Acta Horticulturae 1287, 361-368. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2020.1287.46
• Sardar, H., Ali, M. A., Anjum, M. A., Nawaz, F., Hussain, S., Naz, S. ve Karimi, S.M. (2017). Agro-industrial residues influence mineral elements accumulation and nutritional composition of king oyster mushroom (Pleurotus eryngii). Scientia Horticulturae, 225, 327-334. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2017.07.010
• Szabová, E., Rohalová, L. ve Hedvigy, M. (2013). Semi-solid fermentation of Pleurotus ostreatus. The Journal of Microbiology, Biotechnology and Food Sciences, 1950. https://www.proquest.com/scholarly-journals/semi-solid-fermentation-pleurotus-ostreatus/docview/1648118578/se-2
• Thongklang, N. ve Luangharn, T. (2016). Testing agricultural wastes for the production of Pleurotus ostreatus. Mycosphere, 7(6), 766–772. https://doi.org/10.5943/mycosphere/7/6/6
• Wani, B.A., Bodha, R.H. ve Wani, A.H. (2010). Nutritional and medicinal importance of mushrooms. Journal of Medicinal Plants Research, 4(24), 2598-2604. https://doi.org/10.5897/JMPR09.565
• Yamauchi, M., Sakamoto, M., Yamada, M., Hara, H., Taib, S. M., Rezania, S., Md Din, M. F. ve Hanafi, F. H. M. (2018). Cultivation of oyster mushroom (Pleurotus ostreatus) on fermented moso bamboo sawdust. Journal of King Saud University-Science, 31(4), 490-494. https://doi.org/10.1016/j.jksus.2018.04.021
• Yang, D., Liang, J., Wang, Y., Sun, F., Tao, H., Xu, Q., Zhang, L., Zhang, Z., Ho, C.T. ve Wan, X. (2016). Tea waste: An effective and economic substrate for oyster mushroom cultivation. Journal of the Science of Food and Agriculture, 96(2), 680-684. https://doi.org/10.1002/jsfa.7140