Dinin Bir Referans Nesnesi Olarak Güvenlikleştirilmesi: El-Kaide Örneği

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 4, 293 - 322, 23.01.2024

Selim Kurt , Vahdettin Demirat

https://doi.org/10.47932/ortetut.1397497

Öz

Soğuk Savaş sonrası dünyada çeşitlenen aktör ve tehdit yelpazesiyle genişleyen yeni güvenlik alanını açıklama amacıyla ortaya çıkan teorilerden biri de güvenlikleştirmedir. Güvenlikleştirme teorisinin alt sektörlerinden biri olan toplumsal güvenlik dini de tehdit altında olan referans nesnelerinden biri olarak incelemektedir. Toplumsal güvenlik dinin aşırılıkçı yorumlarını yapan ve bunu terörün nedeni haline getirenlerin temel endişesinin, inandıkları dinin tamamen yok olmasından daha çok, içeriğinin değiştirilmesi olduğunu iddia etmektedir. Böyle bir durumda topluluk üyeleri inançlarına yönelik varoluşsal bir tehdidin varlığından söz ederek, dini savunmak için harekete geçebilmektedirler. Bu durumun en güzel örneklerinden biri El-Kaide terör örgütüdür. Örgütün ideologları varoluşsal bir tehdit olarak algıladıkları dinin içeriğinin değiştirilmesini (yani orijinalinden kopuşunu), uyguladıkları şiddetin gerekçesi olarak sunarak, gerçekleştirdikleri şiddet eylemlerini meşrulaştırmaya çalışmıştırlar. Bu çerçevede, dini gruplarda güvenlikleştirme sürecini tetikleyen temel tehdidin büyük ölçüde dinin içeriğinin değiştirilmesi algısı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Terörizm, Dini Terörizm, El-Kaide, Güvenlikleştirme, Toplumsal Güvenlik.

Securitization of Religion As A Referent Object: The Case of Al-Qaeda

Öz

Securitization is one of the theories that emerged to explain the new security area that expanded with the diversified actors and threats in the post-Cold War world. Societal security, which is one of the sub-sectors of the securitization theory, examines religion as one of the referent objects under threat. Societal security claims that the main concern of those who make extremist interpretations of religion and turn it into a cause of terrorism is to change the content of the religion they believe in rather than completely disappear of it. In such a situation, community members may take action to defend the religion by mentioning the existence of an existential threat to their beliefs. One of the best examples of this situation is the Al-Qaeda terrorist organization. The ideologues of the organization tried to legitimize their acts of violence by presenting the change in the content of religion (i.e., breaking away from the original version), which they perceived as an existential threat, as the justification for the violence they committed. In this context, it can be said that the main threat that triggers the securitization process in religious groups is the perception of changing the content of religion to a large extent.

Anahtar Kelimeler

Terrorism, Religous Terrorism, Al-Qaeda, Securitization, Societal Security.

SECURITIZATION OF RELIGION AS A REFERENT OBJECT: THE CASE OF AL-QAEDA

Öz

Securitization is one of the theories that emerged to explain the new security area that expanded with the diversified actors and threats in the post-Cold War world. Societal security, which is one of the sub-sectors of the securitization theory, examines religion as one of the referent objects under threat. Societal security claims that the main concern of those who make extremist interpretations of religion and turn it into a cause of terrorism is to change the content of the religion they believe in rather than completely disappear of it. In such a situation, community members may take action to defend the religion by mentioning the existence of an existential threat to their beliefs. One of the best examples of this situation is the Al-Qaeda terrorist organization. The ideologues of the organization tried to legitimize their acts of violence by presenting the change in the content of religion (i.e., breaking away from the original version), which they perceived as an existential threat, as the justification for the violence they committed. In this context, it can be said that the main threat that triggers the securitization process in religious groups is the perception of changing the content of religion to a large extent.

Anahtar Kelimeler

Terrorism, Religous Terrorism, Al-Qaeda, Securitization, Societal Security.

Kaynakça

• Akgül-Açıkmeşe, Sinem. “Algı mı, Söylem mi? Kopenhag Okulu ve Yeni Klasik Gerçekçilikte Güvenlik Tehditleri.” Uluslararası İlişkiler Dergisi 8, no. 30 (2011): 43-73.
• Akgül-Açıkmeşe, Sinem. “Güvenlik, Güvenlik Çalışmaları ve Güvenlik- leştirme.” içinde Küresel Siyasete Giriş: Uluslararası İlişkilerde Kavramlar, Teoriler, Süreçler. editör Evren Balta, 241-257. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
• Azzam, Abdullah Y.. İslam Akidesinin Özellikleri. İstanbul: Tarık Yayın- ları, 1991.
• Azzam, Abdullah Y.. Tevbe Suresi Tefsiri. İstanbul: Buruc Yayınları, 1996.
• Azzam, Abdullah Y.. Cihad Dersleri I, İstanbul: Buruc Yayınları, 1997. Balzacq, Thierry. “The Three Faces of Securitization: Political Agency,
• Audience and Context.” European Journal of International Relations 11, no. 2 (2005): 171-201.
• Bayrak, Defne. Usame. İstanbul: Ark Kitapları. 2012.
• Bilgin, Pınar. “Güvenlik Çalışmalarında Yeni Açılımlar: Yeni Güvenlik Çalışmaları.” Stratejik Araştırmalar 8, no. 14 (2010): 69-96.
• Buzan, Barry, Waever, Ole ve de Wilde, Jaap. Security: A New Framework for Analysis. London: Lynne Rienner Publishers, Inc., 1998.
• Çağatay, Neşet ve Çubukçu, İbrahim Agah. İslam Mezhepleri Tarihi. An- kara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1976.
• Ez-Zevahiri, Eymen. El Vela Ve’l Bera: İslama Göre Dostluk ve Düşman- lık. Çev. Ebu Abdurrahman. İstanbul: Beyaz Minare Kitap. 2016.
• Ez-Zevahiri, Eymen. Peygamber’in Sancağı Altındaki Süvariler. Çev. Bi- lal Hicazlı ve Melike Hicazlı. İstanbul: Küresel Kitap, 2018.
• Hegghammer, Thomas. “The Rise of Muslim Foreign Fighters: Islam and the Globalization of Jihad.” International Security 35, no. 3 (Winter 2010/11): 53-94.
• Hegghammer, Thomas. The Caravan: Abdallah Azzam and the Rise of Global Jihad. Cambridge: Cambridge University Press, 2020.
• Kaşıkcı, Tamer ve Bülbül, Gözde Deniz. “Selefi-Cihadi Örgütlerin Karşı- laştırmalı Analizi: El Kaide ve IŞİD Örneği.” Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi 9, no. 2 (2022): 89-134.
• Maliach, Asaf. “Bin Ladin, Palestine and al-Qa’ida’s Operational Strate- gy.” Middle Eastern Studies 44, no. 3 (May, 2008): 353-375.
• McDonald, Matt. “Securitization and the Construction of Security.” Euro- pean Journal of International Relations 14, no. 4, (2008): 1-36.
• Porter, J.M.B.. “Osama bin-Laden, Jihad, and the Sources of Internatio- nal Terrorism.” Indiana International & Comparative Law Review 13, no.3 (2003): 871-885.
• Reese, Scott S.. “Salafi Transformations: Aden and The Changing Voices Of Religious Reform in The Interwar Indian Ocean.” International Journal of Middle East Studies 44, no. 1 (2012): 71-92.
• Sandıklı, Atilla ve Emeklier, Bilgehan. “Güvenlik Yaklaşımlarında Deği- şim ve Dönüşüm.” içinde Teoriler Işığında Güvenlik, Savaş, Barış ve Çatış- ma Çözümleri, editör Atilla Sandıklı, 3-71. İstanbul: BİLGESAM Yayınları, 2012.
• Tunç, Mahzat. “Suud Selefiyesi’nin Hadis Anlayışı.” e-Şarkiyat İlmi Araş- tırmalar Dergisi 9, no. 1 (2017): 388-411.
• Waever, Ole. “Securitization and desecuritization.” içinde On Security, editörR. D. Lipschutz, 46-86. New York: Columbia University Press, 1995.
• Waever, Ole. “Toplumsal Güvenliğin Değişen Gündemi.” Uluslararası İliş- kiler Dergisi 5, no. 18 (2008): 151-78.
• Weismann, Itzchak. “New and Old Perspectives in the Study of Salafism.” The Middle East Book Review 8, no. 1 (2017): 22-37.
• Williams, Michael C.. “Words, Images, Enemies: Securitization and Inter- national Politics.” International Studies Quarterly 47, no. 4 (2003): 511-531.
• İnternet Kaynakları
• Aboul–Enein, Youssef. The Late Sheikh Abdullah Azzam’s Books: Part III: Radical Theories on Defending Muslim Land through Jihad. Son Erişim: 28 Kasım 2023. https://www.jstor.org/stable/resrep05602.
• Aboul‐Enein, Yousse. The Late Sheikh Abdullah Azzam’s Books: Part 2: Remedy for Muslim Victimization, The Combating Terrorism Center United States Military Academy West Point, Son Erişim: 16 Aralık 2023. https://ctc. westpoint.edu/wp-content/uploads/2010/06/Azzam_part_2.pdf.
• Çınarın Sesi. “El Cezire’nin yayınlanmadığı Usame Bin Ladin röportajı.” Son erişim: 16 Mayıs 2023. https://www.cinarinsesi.com/el-cezirenin-yayin- lanmadigi-usame-bin-ladin-roportaji-13837h.htm.
• Drennan, Shane. “Constructing Takfir: From `Abdullah `Azzam to Djamel Zitouni.” CTC Sentinel 1, no. 7 (June 2008). Son Erişim: 16 Aralık 2023, htt- ps://ctc.westpoint.edu/wp-content/uploads/2010/06/Vol1Iss7-Art61.pdf. İlim ve Cihad. Müslümanlara Nasihatim. Son erişim: 16 Mayıs 2023. htt- ps://ilimvecihat.com/ders/839/muslumanlara-nasihatim.html. İslam Ansiklopedisi, “Selefiyye.” Son erişim tarihi: 05 Eylül 2023. https:// islamansiklopedisi.org.tr/selefiyye.
• Mepanews. “Usame bin Ladin kimdir?.” Son erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. https://www.mepanews.com/usame-bin-ladin-kimdir-15535h.htm. Rapoport, David. “The Four Waves of Rebel Terror and September 11.” Anthropoetics 8, no. 1, Son Erişim 16 Aralık 2023. http://anthropoetics.ucla. edu/ap0801/terror/.
• The Guardian. “Text: Osama bin Laden’s 1998 interview.” Son erişim: 28 Kasım 2023.
• https://www.theguardian.com/world/2001/oct/08/afghanistan. terrorism15.
• Waever, Ole. “Fear and Faith: Religion as an International Security Issue.” Son erişim: 12 Eylül 2023. https://kb.osu.edu/handle/1811/30197.