Eski Türk Devlet Felsefesinin Kozmolojik Ve Mitolojik Temelleri Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 106 - 120, 03.01.2020

Kürşat Koçak , Çağrı Bakır

Öz

Çok köklü ve eski bir kültüre sahip olan Türklerin çok eski bir devlet geleneği bulunmaktadır. Maddi kültür açısından çok değerli bir Türk devlet felsefesi geleneği geliştirilirken, düşünsel derinlik olarak insanı hayran bırakacak derecede bir arka plan asırlar boyunca oluşturulmuştur. İşte bu düşünsel arka planı oluşturan faktörlerin başında kozmolojik ve mitolojik kökleri gelmektedir. Bu mitolojik ve kozmolojik kökler hiç şüphesiz Türk devlet felsefesine önemli bir derecede derinlik kazandırmış ve evrensel boyutta değerlendirilebilecek bir devlet anlayışının temellerini oluşturmuştur. Türklerin zengin inanç ve mitlerden oluşan düşünsel dünyaları asırlar boyunca sürdürülecek olan cihan devlet anlayışına kaynaklık etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk Mitolojisi

Kaynakça

• Abdülkadir İnan, Makaleler ve İncelemeler I, II, TTKYayınları, Ankara, 1998. Ahmet Taşağıl, Gök Türkler I, TTK Yayınları,Ankara, 1995. Ahmet Taşağıl, Gök Türkler II, TTK Yayınları,Ankara, 1999. Ahmet Taşağıl, Gök-Türkler I-II-II, TTK Yayınları, Ankara, 2012. Bahaeddin Ögel, Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi, I, II, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1981. Bahaeddin Ögel, Türklerde Devlet Anlayışı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1982. Bahaddin Ögel, Türk Mitolojisi I, TTK Yayınları, Ankara, 2014. Bahaddin Ögel, Türk Mitolojisi II, TTK Yayınları, Ankara, 2014. Bahaddin Ögel, Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi I, TTK. Yayınları, Ankara, 2015. Bahaddin Ögel, Türklerde Devlet Anlayışı, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2016. Emel Esin, Türk Kozmolojisine Giriş, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2001. Eski T’ang Tarihi (ChiuT’ang-Shu, Çin Kaynaklarında Türkler), Terc: İsenbike Togan, Gülnar Kara, Cahide Baysal, TTK Yayınları, Ankara, 2006. Fuzuli Bayat, Türk Mitolojik Sistemi I, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2015. Han Hanedanlığı Tarihi (Hsiung- Nu (Hun) Monografisi), Terc:Ayşe Onat, Sema Orsoy, Konuralp Ercilasun, TTK Yayınları, Ankara, 2004. İbrahim Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, İstanbul 2000. İbrahim Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, Ötüken Yayınları, İstanbul 2011. İlhami Durmuş, Türk Kültürüne Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara, 2016. J. M. De Groot ve G. A. Asena, Hunlar ve Türkistan, Pan Yayınları, İstanbul, 2011. L. N. Gumilev, Hunlar, Terc: D. Ahsen Batur, Selenge Yayınları, İstanbul, 2002. M. Fahrettin Kırzıoğlu, “Eski Türklerde ve Oğuz Türkmenlerde İkili-Dörtlü-Altılı-Onikili-Yirmidörtlü Düzen”, Beşinci Milletler Arası Türkoloji Kongresi, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1985, s.341- 355. Masao Mori, “Kuzey Asya’daki Bozkır Devletlerinin Teşkilâtı”, İst. Ünv. Ed. Fak. Tarih Enstitüsü Dergisi, 9, 1978, s.209-226. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 2003. Osman Turan, Türk Cihân Hakimiyeti Mefkûresi Tarihi I-II, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 1994. Salim Koca, Türk Kültürünün Temelleri II, Ankara, 2003. WolframEberhard, Çin Tarihi, TTK Yayınları, Ankara, 1995 Yaşar Çoruhlu, Türk Mitolojisinin Ana Hatları, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2011. Zeki Velidî Togan, Oğuz Destanı, İstanbul, 1972. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5bb044908604c7.91227777.