CHARLES AMBROİSE BERNARD’IN (1808-1844) KAPLICA RİSALESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME / AN EVALUATION ON PAMPLET OF HOT SPRING OF CHARLES AMBROISE BERNARD (1808-1844)
Öz
Özet: Bu çalışmada Galatasaray’daki Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane’nin ilk müdürü Dr. C.A. Bernard’ın (1808-1844) “Kaplıca Risalesi” incelenecektir. Dr. C.A.Bernard 19/12/1808 de Böhnen Eyaletinde Starkenbach’da doğmuş, 2/11/1844’te İstanbul’da vefat etmiştir. 1939’da Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane’nin açılışından bir yıl önce Osmanlı Devleti nezdinde çalışmak üzere davet edilmiştir. Kaplıca Risalesi 1842’de Fransızca olarak yazılmıştır. Padişah Abdülmecid’in 1844’te Bursa’yı ziyareti sırasında Fransızca aslından Türkçeye tercüme ettirilmiş, herkese okutulmak üzere Tıbbiye Okulunun Matbaası’nda taş basması olarak çoğaltılmış ve 12 kuruşa satılmıştır. Kaplıca Risalesi 99 sahifedir, kitabın içinde 2 Resim ve 1 şekil vardır. Eser, başlıca üç kısımdan oluşmaktadır. Birinci bölüm “Ilıcaların nasıl kullanılacağına” dair olup, ikinci bölüm ne kadar süre banyoda kalınacağı, üçüncü bölüm ne zaman ve ne sıklıkla banyo alınacağı, dördüncü bölüm diyetle ilgilidir. Bu çalışmasa adı geçen eserin Türkçeye tercüme edilmiş metni temel alınarak değerlendirilmiştir. Eser yüzyıllardır tıbbın su ile kesişme noktasını göstermesi açısından önemli bir örnek teşkil etmektedir.
ANAHTAR KELİMELER: Kaplıca, Tıp Tarihi, Charles Ambroisse Bernard, Bursa.
AN EVALUATION ON PAMPLET OF HOT SPRING OF CHARLES AMBROISE BERNARD (1808-1844)
Abstract: The objective of this paper is to examine the Pamphlet of Hot Springs written by Dr. C. A. Bernard within the framework of thermal treatments. “The Pamphlet on Hot Springs”, written by Dr. C. A. Bernard (1808-1844) – the first director of Mekteb-i Tıbbıye-i Adliye-I Şahane (Imperial School of Medicine) in Galatasaray. Dr. C. A. Bernard was born on December 19, 1908 in Starkenbach in Böhnen and died on November 2, 1844 in Istanbul. He was invited to Istanbul to work under the auspices of the Ottoman State in 1939 one year before the opening of Mekteb-i Tıbbıye-i Adliye-i Şahane in Galatasaray. He had written a lot of important works, especially clinical and basic science. He wrote Kaplıca Risalesi (The Pamphlet on Hot Springs) in 1842 in French. Sultan Abdulmecid got it translated into Turkish during one of his visits to Bursa in 1844. Its Turkish translation was published in the printing house of the Medical School. The pamphlet consists of three parts. The first part, composed of four chapters, is about how to use the hot springs. Chapter one is on the temperatures of hot springs, Chapter two is on how long to stay in hot springs, Chapter three is on when and how often to take a bath in thermal waters and Chapter four is on dieting. This work exemplifies the intersection point of medicine with water.
KEYWORDS: Hot Springs, History of medicine, Charles Ambroisse Bernard, Bursa.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Karagülle, Z. (2008). Spa, Balneoterapi, Talassoterapi. Türkiye Klinikleri J Med Sci. (28):226-29.
- Kayhan, H. (2010). Beylikler Devrinde Tıp Bilimi ve Hekimler. History Studies. Volume 2/3, 223-224.
- Düzbakar, Ö. (2003). Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. UÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 4(5): 2003/2, 97-109.
- Özcan, N. (2012). Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi Işığında Pareparezade’nin Hasb-i Hali’nde Geçen Rumeli Şehirleri. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter,1707-25.
- Öztürk, H. Elçioğlu, Ö. (2011). Evliya Çelebi ve Onun Gözüyle Belgrat Vilayeti. 5.Balkan Tıp Tarihi ve Etiği Kongre Özet Bildiri Kitabı. İstanbul, 1-9.
- Demireğer, M. (2009). Osmanlı’da Hamam. Yeni Makale, Internetin Makale Portalı. 1-5.
- Şehsuvaroğlu, B.N. Erdemir, A.D. Güreşsever, G.C. (1984). Türk Tıp Tarihi. Bursa: Taş Yayınları.
- Terzioğlu, A. (1993). Tersane-i Amire’deki Tabibhane’den Gülhane’ye Türk Tıbbının Batılılaşması. Gülhane’nin 90. Kuruluş Yıldönümü Anısına 11-15 Mart 1988’de Ankara ve İstanbul’da Yapılan Sempozyuma Sunulan Bildiriler, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 28.
- Öner, C. (1993). Mekteb-i Tıbbiye-ı Adliye-i Şahane’de Okutulan İstanbul’da Basılmış Fransızca Ders Kitaplarından Dr. C.A. Bernard’ın Yazdığı “Percussıon Et D’auscultation” Kitabı. Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane ve Bizde Modern Tıp Eğitiminin Gelişimine Katkıları, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Yayınları.88-90.
- Özer, N. (1993). Dr Bernard’ın Bursa Kaplıcaları Hakkındaki Kitabı ve Türkiye’de Modern Balneoterapinin Gelişimi. .Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane ve Bizde Modern Tıp Eğitiminin Gelişimine Katkıları İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Yayınları. 69-73.
- Bernard, C.A. (1943). Kaplıca Risalesi. Çev: Rıza Ruşen Yücer, 1.Baskı, İstanbul; Kenan Matbaası.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | DERLEMELER / REVIEWS |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Aralık 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 37 Sayı: 2 |