Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Bakımda Yeni Bir Yaklaşım: Travma Bilgisi İçeren Bakım

Yıl 2020, , 176 - 184, 30.09.2020
https://doi.org/10.38108/ouhcd.746215

Öz

Yenidoğan Yoğun Bakım Üniteleri’nde (YYBÜ) travma bilgisini içeren bakım yaklaşımını uygulamak, preterm ve yüksek riskli yenidoğanların kısa ve uzun dönem sonuçlarını iyileştirmede yaşamsal öneme sahiptir. Yaşamın en erken ve en savunmasız evresindeki bu bebeklerin bakım sürecini travma gözüyle değerlendiren sağlık çalışanları, yenidoğanın hastanede yattığı dönemde beyin gelişimini daha iyi destekleyerek erken dönem olumsuz yaşam deneyimini hafifletebilir. YYBÜ’de olumsuz uyaranların varlığı ve olumlu uyaranların eksikliği, bebek için yıkıcı olan önemli stres etmenlerini oluşturur. Riskli yenidoğanlar için olası toksik stres faktörleri; YYBÜ’nin fiziksel çevresinden (parlak aydınlatma, yüksek sesler, zararlı kokular gibi), psikososyal ortamından (el tutma, sarmalama, kanguru bakımı, olumlu duyusal uyaranlardan yoksun bırakılma gibi destekleyici sosyal etkileşimlerin olmaması) ve klinik uygulamalarından (bebeğin sağlığı ve güvenliği için gerekli klinik prosedürler) kaynaklanabilir. Travma bilgisi içeren yaşa uygun bakım, hayatın başında travmanın fizyolojik, nörobiyolojik ve duygusal boyutta olumsuz etkilerini tanıyan gelişimsel bir kavramdır ve kanıta dayalı, yaşa uygun bakım stratejileri ile travma deneyimine ilişkin zararlı etkileri hafifletmeyi amaçlar. Bu kavram klinik uygulamada yenidoğanın daha sonraki yaşamında temel fiziksel, bilişsel, sosyal ve duygusal olarak sağlık ve iyiliğini korumak ve güvenliğini sağlamak için uygun bir çevre oluşturur. Travma bilgisi içeren bakım ile yüksek riskli yenidoğanların, ebeveynlerinin ve sağlık çalışanlarının YYBÜ’de travmadan korunması, var olan travma durumunda gerekli tedavi ve bakımların uygulanması ve travma sonrası üçüncül korumanın sağlanmasına yönelik yaklaşımlar ele alınmalıdır.

Kaynakça

  • Als H, Duffy FH, McAnulty GB, Rivkin MJ, Vajapeyam S, Mulkern RV, ve ark. (2004). Early Experience alters brain function and structure. Pediatrics, 113, 846-57.
  • Ash J, Williams ME. (2016). Policies and systems support for infant mental health in the care of fragile infants and their families. Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(4), 316-321.
  • Beck C, Gable R. (2012). A mixed methods study of secondary traumatic stress in labor and delivery nurses. Journal of Obstetric, Gynecologic, &Neonatal Nursing, 41, 747-760.
  • Braithwaite M. (2008). Nurse burnout and stress in the NICU. Advances in Neonatal Care, 8(6),34-37.
  • Cohen S, Wills TA. (1985). Stress, socialsupport, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98(2), 310.
  • Comaru T, Miura E. (2009). Postural support improves distress and pain during diaper change in preterm infants. Journal of Perinatology, 29(7), 504-507.
  • Coughlin M. (2017). Trauma-informed, neuroprotective car efor hospitalised newborns and infants. Infant, 13(5), 176-179.
  • Coughlin ME. (2016). Trauma-Informed Care in the NICU: Evidenced-Based Practice Guidelines For Neonatal Clinicians. Springer Publishing Company.
  • Coughlin M. (2014). Transformative nursing in the NICU: Trauma-informedage-appropriate care. Springer Publishing Company.
  • Coughlin ME. (2014). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitelerinde Dönüşümsel Hemşirelik Travma Bilgisi İçeren Yaşa Uygun Bakım. (Çev Eds Yardımcı F, Akçay Didişen N, Başbakkal Z.), Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul, s.3-149
  • Coughlin M. (2011). Age-appropriatecare of the prematüres and critically ill hospitalized infant NANN guideline for practice. Retrieved from Glenview, IL: National Association of Neonatal Nurses. p.1-10.
  • Coughlin M, Gibbins S, Hoath S. (2009). Core measures for developmentally supportive care in neonatal intensive care units: theory, precedence and practice. Journal of Advanced Nursing, 65, 2239-2248.
  • Craig J, Glick C, Phillips R, Hall S, Smith J, Browne J. (2015). Recommendations for involving the family in developmental care of the NICU baby. Journal of Perinatology, 35, S5–S8.
  • Cricco-Lizza R. (2014). Theneedtonursethenurse: emotionallabor in Neonatal Intensive Care. Qualitative Health Research, 24(5), 615–628.
  • Czaja A, Moss M, Mealer M. (2012). Symptoms of post-traumatic stress disorder among pediatric acute care nurses. Journal of Pediatric Nursing, 27(4), 357–365.
  • D'Agata AL, Young EE, Cong X, Grasso DJ, McGrath JM, Forsythe PL. (2016). Infant medical trauma in the neonatal intensive care unit (IMTN). Advances in Neonatal Care, 16(4), 289-297.
  • Dalia C, Abbas K, Colville G, Brierley J. (2013). Resilience, post-traumatic stress, burnoutand coping in medical staff on the paediatric and neonatal intensive care unit (P/NICU) - a survey. Archives of Disease in Childhood, 98, A26–A27.
  • Dünya Sağlık Örgütü. (2018). Preterm birth. Erişim tarihi: 28.06.2020, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/preterm-birth.
  • Felitti V, Anda R, Nordenberg D, Williamson D, Spitz A, Edwards V,ve ark.(1998). Relationship of child hood abuse and household dysfunction to many of the leading causes of death in adults. The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. American Journal of Preventive Medicine, 14(4), 245–258.
  • Flacking R, Lehtonen L, Thomson G, Axelin A, Ahlqvist S, MoranVH,ve ark.(2012). Closeness and separation in neonatal intensivecare. Acta Paediatrica, 101 (10), 1032-1037.
  • Gibbins S, Hoath SB, Coughlin M, Gibbins A, Franck L. (2008). The universe of developmental care: a new conceptual model for application in the neonatal intensive care unit. Advances in Neonatal Care, 8(3), 141-147.
  • Grasso DJ, Ford JD, Briggs-Gowan MJ. (2013). Early life trauma exposure and stress sensitivity in young children. Journal of Pediatric Psychology, 38(1), 94-103.
  • Gunnar MR, Donzella B. (2002). Social regulation of the cortisol levels in early human development. Psychoneuroendocrinology, 27(1-2), 199-220.
  • Hall S, Hynan M. (2015). Interdisciplinary recommendations for the psychosocial support of NICU parents. Journal of Perinatology, 35, S29–S36.
  • Janvier A, Lantos J, Aschner J, Barrington K, Batton B, Batton D, ve ark. (2016). Stronger and more vulnerable: a balanced view of the impacts of the NICU experience on parents. Pediatrics, 138(3), 1–4.
  • Johnstone JM, Carter JD, Luty SE, Mulder RT, Frampton CM, Joyce PR. (2013). Maternal care and paternal protection influence response to psychotherapy treatment for adult depression. Journal of Affective Disorders, 149, 221–229.
  • Liu L, Oza S, Hogan D, Chu Y, Perin J, Zhu J, ve ark. (2016). Global, regional, and national causes of under 5 mortality in 2000-15: an updated systematic analysis with implications for the Sustainable Development Goals. Lancet, 388(10063):3027-3035.
  • Lyngstad LT, Tandberg BS, Storm H, Ekeberg BL, Moen A. (2014). Does skin-to-skin contact reduce stress during diaper change in preterm infants?. Early Human Development, 90(4), 169-172.
  • Miles S, Holditch-Davis D, Schwartz T, Scher M. (2007). Depressive symptoms in mothers of prematurely born infants. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 28(1), 36–44.
  • Milette I, Martel MJ, Ribeiro da Silva M, Coughlin M. (2017). Guidelines for the institutional implementation of developmental neuroprotective care in the NICU. Part A: background and rationale. A joint position statement from the CANN, CAPWHN, COINN, NANN. Canadian Journal of Nursing Research, 49(2), 46–62.
  • Montirosso R, Casini E, Del Prete A, Zanini R, Bellu R, Borgatti R. (2016). NEO-ACQUA Study Group. Neonatal developmental care in infant pain management and internalizing behaviors at 18 months in prematurely born children. European Journal of Pain, 20, 1010–1021.
  • Montirosso R, Provenzi L. (2015). Implications of epigenetics and stress regulation on research and developmental care of preterm infants. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 44,174-182.
  • O’Brien K, Bracht M, Robson K, Ye XY, Mirea L, Cruz M, ve ark. (2015). Evaluation of the Family Integrated Care model of neonatal intensive care: a cluster randomized controlled trial in Canada and Australia. BMC Pediatrics, 15, 210.
  • Porges SW. (2011). The Polyvagal Theory: Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-Regulation. New York: Norton Books. p.1-146.
  • Profit J, Sharek P, Amspoker A, Kowalkowski M, isbet C, Thomas E, ve ark. (2014). Burnout in the NICU setting and its relation to safety culture. BMJ Quality & Safety, 10, 806–813.
  • Sağlık Bakanlığı. (2019). Prematüre Doğumlar. Erişim tarihi: 28.06.2020, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/istatistikler/premature.pdf
  • Sanders MR, Hall SL. (2018). Trauma-informed care in the newborn intensive care unit: promoting safety, security and connectedness. Journal of Perinatology, 38(1), 3-10.
  • Selye H. (1976). Forty years of stress research: principal remaining problems and misconceptions. Canadian Medical Association Journal, 115, 53–56.
  • Shonkoff J, Garner A, Siegel B, Dobbins M, Earls M, Garner A, ve ark. (2012). The lifelong effects of early childhood adversity and toxic stress. Pediatrics, 129(1), e232.
  • Sprenrath MA, Clarke ME, Kutcher S. (2011). The science of brain and biological development: Implications for mental health research, practice and policy. Journal of Canadian Academy of child and Adolescent Psychiatry, 20(4), 298-304.
  • Substance Abuse and Mental Health Services Administration (2014). SAMHSA’s Concept of Trauma and Guidance for a Trauma-Informed Approach. Substance Abuse and Mental Health Services Administration: Rockville, MD, eport No.: HHS Publication No. (SMA) 14-4884.
  • Taş Arslan F, Akkoyun S.(2019). Yenidoğan Bütünleştirici Gelişimsel Bakım Modeli: Nöroprotektif Aile Merkezli Gelişimsel Bakım için Yedi Temel Ölçüm. Ordu University Journal of Nursing Studies, 2(3),170-180.
  • Weber A, Harrison TM. (2019). Reducing toxic stress in the neonatal intensive care unit to improve infant outcomes. Nursing Outlook, 67(2), 169-189.
  • Weber AM, Harrison TM, Steward DK (2012). Schore’s regulation theory: maternal-infant interaction in the NICU as a mechanism for reducing the effects of allostatic load on neurodevelopment in premature infants. Biological Research for Nursing, 14(4), 375-386.
  • Weintraub A, Geithner E, Stroustrup A, Waldman E. (2016). Compassion fatigue, burnout and compassion satisfaction in neonatologists in the US. Journal of Perinatology, 36, 1021–1026. Victoria N, Murphy A. (2016). The long-term impact of early life pain on adult responses to anxiety and stress: historical perspectives and empirical evidence. Experimental Neurology, 275(Part 2), 261-273.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik
Bölüm Derleme
Yazarlar

Müjde Çalıkuşu İncekar 0000-0002-4472-2406

Mary Coughlın Bu kişi benim 0000-0001-9420-0131

Zerrin Çiğdem 0000-0002-2527-5700

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2020
Gönderilme Tarihi 4 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020

Kaynak Göster

APA Çalıkuşu İncekar, M., Coughlın, M., & Çiğdem, Z. (2020). Bakımda Yeni Bir Yaklaşım: Travma Bilgisi İçeren Bakım. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 3(2), 176-184. https://doi.org/10.38108/ouhcd.746215