Johnson Davranışsal Sistem Modeli: Serebrovasküler Olay Olgu Sunumu

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 255 - 267, 08.09.2021

Aysun Bayram , Birsel Canan Demirbağ

https://doi.org/10.38108/ouhcd.893751

Öz

Serebrovasküler olay, beyinde bir bölgenin yeterince oksijenlenememesine bağlı beyin hasarı ile sonuçlanan nörolojik bir hastalıktır. Bireylerin yaşam aktivitelerinde bağımsızlıklarını etkileyen bu hastalıklar, dünyada ve ülkemizde morbidite ve mortalite nedenleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Yaşamı tehdit eden serebrovasküler hastalıklarda erken tanılama, akut bakım, hasta eğitimi, hasta ve yakınlarının desteklenmesi hastalığın birey üzerindeki etkilerini azaltmada ya da kontrol etmede önemli bir yere sahiptir. Hastaların hastalık sürecini kontrol edebilmesi ve bağımsızlıklarına yeniden kavuşabilmesi için hemşirelik bakımına olan gereksinimi artıran bu tip karmaşık hastalıkların bakım sürecinde, hemşirelik model / kuramlarından destek alınması, hemşirelere klinik karar verme süreçlerinde rehberlik ederek bütüncül bakım yaklaşımını desteklemektedir. Bununla birlikte, serebrovasküler hastalık geçiren bireylere verilen nitelikli bakım hastalığın tekrarını ve oluşabilecek komplikasyonları önlemek açısında da önemlidir. Bu bağlamda, bu olgu sunumunda serebrovasküler olay geçiren ve yoğun bakım ünitesinde yatan bir hastanın Johnson Davranışsal Sistem Modeli ile yapılandırılan hemşirelik bakım planı ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Davranışsal Sistem Modeli, hemşirelik bakımı, serebrovasküler olay

Destekleyen Kurum

Bu çalışma herhangi bir kurum tarafından desteklenmemiştir.

Proje Numarası

-

Teşekkür

Çalışmaya katılmaya gönüllü olan hastaya teşekkür ederiz.

Johnson Behavioral System Model: A Case Report of Cerebrovasculer Event

Öz

Cerebrovascular event is a neurological disease that results in brain damage due to inadequate oxygenation of an area in the brain. These diseases, which affect the independence of individuals in their life activities, are the leading causes of morbidity and mortality in the world and in our country. Early diagnosis, acute care, patient education, support of patients and their relatives in life-threatening cerebrovascular diseases have an important role in reducing or controlling the effects of the disease on the individual. Taking support from nursing models / theories in the care process of such complex diseases that increase the need for nursing care so that patients can control the disease process and regain their independence, supports the holistic care approach by guiding nurses in their clinical decision-making processes. However, qualified care given to individuals with cerebrovascular disease is also important in terms of preventing recurrence and possible complications. In this context, in this case report, a nursing care plan structured with the Johnson Behavioral System Model of a patient who had a cerebrovascular event and was hospitalized in the intensive care unit was discussed.

Anahtar Kelimeler

Behavioral System Model, nursing care, cerebrovascular event

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Ahtisham Y, Jacoline S. (2015). Integrating nursing theory and process into practice; Virginia's henderson need theory. International Journal of Caring Sciences, 8(2), 443-450.
• Alligood MR, Tomey AM. (2014). Nursing Theory: Ultilization & Application. 3. Baskı, America, Mosby Company, s. 41- 43.
• Bilgili N, Gözüm S. (2014). İnmeli hastaların evde bakımı: Bakım verenler için rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 7(2), 128-150.
• Billings DM, Kowalski K. (2006). Bridging the theory-practice gap with evidence-based practice. Journal of Continuing Education in Nursing, 37(6), 248-9.
• Burucu R, Durmaz M. (2020). Total kalça protezi operasyonu uygulanan hastaya Roy Uyum Modeli kullanılarak hemşirelik bakımının verilmesi; Bir olgu sunumu ve örnek bakım planı. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 3(1), 36-43.
• Caplan LR. (2016). Caplan's Stroke: A Clinical Approach. 5. Baskı, New York, Cambridge University Press. s.55.
• Dikmen Y. (2017). Dorothy E. Johnson: Davranışsal Sistem Modeli. Karadağ A, Çalışkan N, Baykara Z, editörler. Hemşirelik Teorileri ve Modelleri. İstanbul: Akademi Basın ve Yayın, s. 578-602.
• Erol F, Tanrıkulu F, Dikmen Y. (2016). Serebrovasküler olay geçiren bir olgunun Henderson Hemşirelik Modeli’ne göre değerlendirilmesi: Olgu sunumu. Çağdaş Tıp Dergisi, 6(Ek-1), 94-103.
• Evgin D, Bayat M. (2020). The effect of behavioral system model based nursing intervention on adolescent bullying. Florence Nightingale Journal of Nursing, 28(1), 71-82.
• Ghanbari A, Pouy S. (2018). Designing nursing care program based on Johnson behavioral model in children with acute lymphoblastic leukemia: A case study. International Journal of Caring Sciences, 11(1), 631.
• Grubbs J. (1980). An interpretation of the Johnson behavioral system model for nursing practice. Riehl JP, Roy C, editors. Conceptual Models For Nursing Practice. 2. Baskı, New York, Appleton-Century-Crofts.
• Hatlevik IK. (2012). The theory-practice relationship: reflective skills and theoretical knowledge as key factors in bridging the gap between theory and practice in initial nursing education. Journal of Advanced Nursing, 68(4), 868-77. http://dx.doi.org/10.1111/j.1365-2648.2011.05789.x.
• Hickey J. (2013). Clinical Practice of Neurological & Neurosurgical Nursing. 7th ed. Lippincott Williams & Wilkins. Kardaş Kin Ö, Türeyen A. (2018). Dorothy johnson’ın davranışsal sistem modelini yorumlamak: KOAH olgu örneği. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(3), 46–50.
• Kaya A, Boz İ. (2019). The development of the professional values model in nursing. Nursing Ethics, 26(3), 914-23. https://doi.org/10.1177/0969733017730685
• Khaku AS, Tadi P. (2020). Cerebrovascular Disease (Nursing). [Updated 2020 Aug on]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): Stat Pearls Publishing. Erişim tarihi: 03.02.2021 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430927/
• Mancuso M, Bonuccelli U. (2017). Advances and challenges in stroke. Montano V, Giannini H, Maccarrone M, Simoncini C, Ferrari E, Ulivi L, Sciliano G, Bonucelli U, Mancuso M, editors. Monogenic Diseases Associated with Stroke. Italy, Nova Science Publishers, s.21.
• Meleis A. (2018). Theoretical nursing development and progress. 6. Baskı. Philadelphia, Wolters Kluwer
• Molu B. (2017). İskemik inme geçiren bireyin roy adaptasyon modeline göre hemşirelik bakımı. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, (1-2-3), 167-177.
• Nursing Theoriy, Behavioral System Model. Erişim Tarihi: 25.12.2020, https://nursing-theory.org/theories-and-models/johnson-behavior-system-model.php
• Ocakçı AF, Alpar ŞE. (2013). Hemşirelikte Kavram, Kuram ve Model Örnekleri. İstanbul, İstanbul Tıp Kitapevi, s.131-156.
• Payamani F, Cheraghi F, Borzou SR, Hojjatoleslami S, Khatiban M. (2020). Nursing process based on johnson's behavioral system model in patients with multiple sclerosis: Case report. Journal of Nursing Education (JNE), 9(2), 19-26.
• Poster E, Beliz L. (1992). The use of the johnson behavioral system model to measure changes during adolescent hospitalization. International Journal of Adolescence and Youth, 4(1), 73- 84. https://doi.org/10.1080/02673843.1992.9747724
• Rahmani B, Aghebati N, Esmaily H, Florczak KL. (2020). Nurse-led care program with patients with heart failure using Johnson’s Behavioral System Model: A randomized controlled trial. Nursing Science Quarterly, 33(3), 204-214. Smith MC, Parker ME. (2015). Nursing Theories and Nursing Practice. 5th Edition, FA Davis, p.91-108.
• Thibeault R, Ann C. (2017). Baccalaureate program evaluation, preceptors, and closing the theory practice gap: Is there a connection?. Quality Advancement in Nursing Education, 3(1), 6. doi: https://doi.org/10.17483/2368-6669.1088.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2018). Ölüm Neneleri, 2018. Erişim Tarihi: 10.12.2020. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-Nedeni-Istatistikleri-2018-30626
• Yaman Ö, Aygın D. (2020). Neuman Sistemler Modeli’ne göre kolon kanseri olan bir hastanın hemşirelik bakımının incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 127-136.
• Yavaş Çelik, M. (2019). Orem’in öz bakım eksikliği kuramı ve bu kurama göre sağ ayak bileği ve pelvis kırığı olan hastanın hemşirelik bakımı. Sağlık ve Toplum, 29(3), 99-104.