Okuduğunu anlama testi geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 44 - 55, 31.12.2018

Dudu Kaya , Birsen Doğan , Kasım Yıldırım

Öz

Bu çalışmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerine yönelik bir okuduğunu anlama testi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda alan yazındaki farklı testler incelenmiştir. Geliştirilecek olan testin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması amacıyla ilkokullar için Türkçe ders ve çalışma kitapları ile farklı hikâye kitaplarında yer alan metinler incelenmiştir. Öncelikle okuduğunu anlama kazanımlarına bağlı olarak belirtke tablosu hazırlanarak bir madde havuzu oluşturulmuştur. Hazırlanan taslak test kapsam geçerliliği için alan uzmanlarının görüşlerine sunulmuştur. Uzman görüşlerine göre sorular üzerinde düzenleme ve değişiklikler yapılarak test son halini almıştır. Taslak test, bir ilkokulda 34 öğrenci üzerinde ön uygulama olarak uygulanmıştır. Ön uygulama sonucu yapılan düzeltme ve değişikliklerle elde edilen test 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde uygulanmıştır. Asıl uygulamalar, Denizli merkez ilçelerinde yer alan farklı sosyoekonomik düzeylerden üç farklı ilkokulun dördüncü sınıflarına devam eden 348 öğrenci ile çalışılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20 paket programına aktarılarak istatistiksel hesaplamalar yapılmıştır. Bu hesaplamalara göre nihai testteki maddelerin madde güçlüklerinin .42 ile .95 arasında değiştiği görülmektedir. Yine maddelerin ayırt edicilik indekslerinin de .26 ile .52 arasında değiştiği belirlenmiştir. Yapılan bağımsız gruplar için t testi sonuçlarına göre alt ve üst %27’lik dilimler arasında tüm maddelerin ayırt edicilik değerlerinin anlamlı olduğu görülmektedir. Nihai testten alınabilecek en düşük puan 0 ve en yüksek puan 32’dir. Testin ortalama güçlüğü .67 ve ortalama ayırt edicilik indeksi .37’dir. Nihai test için KR-20 güvenirlik katsayısı .83 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuç testin oldukça güvenilir olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Okuduğunu anlama, test geliştirme, geçerlik, güvenirlik

Developing A Reading Comprehension Test: A Validity and Reliability Study

Öz

This study aims to develop a reading comprehension test for 4th grade primary school students. In line with this purpose, different tests in the literature were examined. In order to conduct the validity and reliability studies of the test to be developed, Turkish textbooks and workbooks for primary schools and texts in different story books were analyzed. Firstly, a table of specifications was prepared according to the reading comprehension gains and then an item pool was created. Expert opinion was consulted for the content validity of the draft test created. The test was finalized by revising and adjusting the questions according to expert opinions. The draft test was administered to 34 students in a primary school as a pilot study. The test that was created through the revisions and adjustments made as a result of the pilot study was administered in the spring term of the 2016-2017 academic year. The main test administrations were carried out on 348 4th grade students of three different primary schools from different socioeconomic levels in the central districts of Denizli. The obtained data were transferred to SPSS 20 program and statistical calculations were made. According to these calculations, it was revealed that the item difficulties of the final test items ranged between 0,428 and 0,957. It was also determined that the discrimination indices of the items ranged between 0,264 and 0,529. In addition, according to the independent samples t test results, the item discrimination values ​​of all the items were significant between the top 27% and bottom 27% groups. The lowest score that could be achieved on the final test was 0 and the highest score was 32. The average test difficulty was 0,67 and the average discrimination index was 0,37. The KR-20 reliability coefficient for the final test was calculated as 0,834. This result indicates that the test is quite reliable.

Anahtar Kelimeler

Reading comprehension, test development, validity, reliability

Kaynakça

• Akyol, H. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Akyol, M. (2014). Yapılandırılmış akıcı okuma yönteminin üçüncü sınıf öğrencilerinin akıcı okuma ile okuduğunu anlama becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Arslantürk, H. (2011). Çoktan seçmeli test tekniğinin Türkçe öğretimine etkileri, Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, 1(1), 10-19. Atılgan, H. (2007). Eğitimde ölçme ve değerlendirme, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Baştuğ, M. (2012). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baştuğ, M. (2014). Comparison of reading comprehension with respect to text type, grade level and test type, International Online Journal of Educational Sciences, 6 (2), 281-291.Büyüköztürk, Ş. (2007). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bozkurt, B. Ü. (2014). PISA 2000’den PISA 2009’a Güney Kore’de okuma becerisinin gelişimi, Eğitim ve Bilim, 39(173), 140-154.
• Ceran, E., Oğuzgiray Yıldız, M. ve Özdemir, İ. (2015). İlkokul 2. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin cinsiyet ve yaşa göre incelenmesi, Sakarya University Journal of Education, 5(3), 151-166.
• Cheng, T. (2013). Correlating the gates-macginitie reading tests with the university entrance english examinations, Online Submission, http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED544082.pdfChristensen, L.B., Johnson, R.B. ve Turner, L.A. (2015). Araştırma yöntemleri, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Cohen, L., Manion, L., ve Morrison K. (2000). Research methods in education (5th ed.). London: Routledge Falmer.
• Coşkun, İ. (2011). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerindeki gelişimin birbirini etkileme durumu: Eylem araştırması. (Yayınlanmamış Doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, T., Demirgüneş, S. ve Fidan D. (2015). Okur dostu metin olma özelliği ile okuduğunu anlama başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Başkent University Journal Of Education, 2(1), 115-122.
• Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe öğretim programında belirtilen okuduğunu anlamayla ilgili kazanımlara ulaşma düzeyinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış Doktora tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çeliktürk, Z. (2015). Kavram odaklı okuma öğretiminin okuma motivasyonu ve anlamaya etkisi. (Yayınlanmamış Doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, B. (2002). Strateji öğretiminin işbirlikli ve geleneksel sınıflarda okuduğunu anlama, güdü ve hatırda tutma üzerine etkileri, (Yayınlanmamış Doktora tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Dündar, H., Akyol, H. (2014). Okuma ve anlama problemlerinin tespiti ve giderilmesine ilişkin örnek olay çalışması, Eğitim ve Bilim, 39(171), 361-377.
• Ellez, A. M. (2014). Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Özellikler. A. Tanrıöğen (Ed.) . içinde, Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (165-190). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gözütok, F. D., Ulubey, Ö., Yılmaz, G., Hamsi, M. ve Dinçer, A. (2015). İlköğretim 1. sınıf Türkçe dersi öğretmen ve öğrenci kitaplarının değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 14(4), 1159-1178.Güneş, F. (2012). Okuma ve zihni yönetme, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), s. 1-15.
• Hayward, D. V., Stewart, G. E., Phillips, L. M., Norris, S. P., & Lovell, M. A. (2008). Test review: Gray oral reading test-4 (GORT-4). Language, Phonological Awareness, and Reading Test Directory (pp. 1-12). Edmonton, AB: Canadian Centre for Research on Literacy. http://www.uofaweb.ualberta.ca/elementaryed/ccrl.cfm
• Kanmaz, A. (2012). Okuduğunu anlama stratejisi kullanımının, okuduğunu anlama becerisi, bilişsel farkındalık, okumaya yönelik tutum ve kalıcılığa etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Karasu, H. P., Girgin, Ü., & Uzuner, Y. (2013). Formel olmayan okuma envanteri. Ankara: Nobel.
• Kasten, W.C., & Yıldırım, K. (2011). Türk öğrencilerin iyi birer okuryazar olmalarına yönelik öneriler. Ankara: Maya Akademi.
• Kaya, D. (2008). Öğrencilerin okuduğunu anlamalarının çözümleme yöntemi ve ses temelli cümle yöntemine göre karşılaştırılması, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma yöntemlerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kocaarslan, M. (2015). Zihinsel imaj oluşturma öğretiminin 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerini geliştirmeye etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kolaç, E. (2009). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 594-626.
• Kuşdemir, Y. (2014). Doğrudan öğretim modelinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kutlu, Ö., Yıldırım, Ö., Bilican, S. ve Kumandaş, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlamada başarılı olup-olmama durumlarının kestirilmesinde etkili olan değişkenlerin incelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 132-139.
• Küçük, S. (2002). Örgün eğitim ikinci kademe Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme çalışmalarında karşılaşılan güçlükler, Millî Eğitim Dergisi, 153-154.
• Küçükavşar, A. (2010). Yapılandırmacı yaklaşımın Türkçe eğitiminde okuduğunu anlama becerileri üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Magliano, J.P., Millis, K. K., Levinstein, I. ve Boonthum, C. 2011). Assessing comprehension during reading with the Reading Strategy Assessment Tool (RSAT), Metacognition Learning, 6, 131–154.
• McNamara, D. S. ve O’Reilly, T. (2002). Learning: Knowledge acquisition, representation, and organization. In J. W. Guthrie et al. (Eds.), The encyclopedia of education. New York: Macmillan Reference.
• McNamara, S., D. (1999). Training self explanation and reading strategies, Proceedıngs of the Human Factors and Ergonomıcs Society 43rd Annual Meeting
• McNamara, D. S. (2001). Reading both high-coherence and low coherence texts: Effects of text sequence and prior knowledge. Canadian Journal of Experimental Psychology, 55, 51-62.
• Organisation for Economic Co-operation and Develop¬ment [OECD]. (2003). Literacy skills for the world of tomor¬row – Further results from Pisa 2000 executive summary. https://www.oecd.org/edu/school/2960581.pdf Erişim tarihi: 15/06/2017
• Ozuru, Y., Rowe, M., O’Reilly, T. ve McNamara, S. (2008). Where’s the difficulty in standardized reading tests: The passage or the question? Behavior Research Methods, 40 (4), 1001-1015.
• Özdemir, D. (2003). Çoktan seçmeli testleri puanlama yöntemlerine bir bakış, Eurasian Journal of Educational Research, 12(3), 1-8.
• Padak, N., Rasinski, T. ve Mraz, M. (2002). Scientifically-based reading research: A primer for adult and family literacy educators, Research to Practice, http://literacy.kent.edu/Oasis/
• Paris, S.G. ve Stahl, S. A. (2005). Children's Reading Comprehension and Assessment, London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Sadioğlu, Ö., ve Bilgin, A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile cinsiyet ve anne-baba eğitim durumu arasındaki ilişki, İlköğretim Online, 7(3), 814-822.
• Saraç, S. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin üstbiliş düzeyleri, genel zekâ ve okuduğunu anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sheehan, K. M. ve O’Reilly, T. (2011). The CBAL Reading Assessment: An Approach for Balancing Measurement and Learning Goals (Research Report ETS RR- 11- 21) https://www.ets.org/Media/Research/pdf/RR-11-21.pdf
• Schrank, F. A., McGrew, K. S., & Woodcock, R. W. (2001). Technical Abstract (Woodcock-Johnson III Assessment Service Bulletin No. 2). Itasca, IL: Riverside Publishing.
• Schwabe, F., McElvany, N. ve Trendtel, M. (2015). The school age gender gap in reading achievement: Examining the influences of item format and intrinsic reading motivation, Reading Research Quarterly, 50(2),219–232.
• Snow, C. (2002). Reading for understanding : Toward a research and development program in reading comprehension, Washington DC: RAND Corporation.
• Solak, M., Yaylı, D. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarının türler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 444 - 453.
• Sulak, S. E. (2014). Süreçsel modelle bilgilendirici metin öğretimin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Şahin, A. (2012). İlköğretim 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarının sosyo-ekonomik düzeylerine göre incelenmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 367-388.
• Tankersley, K. (2005). Literacy Strategies for Grades 4-12, Association for Supervision and Curriculum Development Alexandria, Virginia USA.
• Tekin, H. (1996). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Kitap ve Yayınevi.
• Tunçer, B. ve Erden, G. (2015). Boşluk doldurma testlerinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerini belirlemede kullanılabilirliği, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Özel Sayısı, 318 – 324.
• Uyanık, G. (2011). İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin boşluk tamamlama tekniğiyle belirlenen okuma seviyeleri ile okuduğunu anlama düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uygun, M., ve Katrancı, M. (2013). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 255-270.
• Ülper, H., Çetinkaya, G., ve Bayat, N. (2017). Okuduğunu Anlama Testinin Geliştirilmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 175-187.
• Ünlü, S., Öztürk, H. ve Tağa, T. (2014). Türkçe dersinde uygulanan sınavlar üzerine bir değerlendirme, The Journal Of Academic Social Science Studies, 28, 513-523.
• Woolley, G. (2011). Reading comprehension assisting children with learning difficulties, http://www.springer.com/978-94-007-1173-0
• Yantır, N. (2011). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Yıldırım, K. (2010). İşbirlikli öğrenme yönteminin okumaya ilişkin bazı değişkenler üzerindeki etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci-veli görüşleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.