Examination of Sexual Development in Children with 48-72 Months of Age

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 4, 737 - 762, 04.12.2019

Ayşe Alptekin , Kezban Tepeli

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.526557

Cited By: 1

Öz

This study is a case study which is one of the qualitative research methods and a general survey model which is
one of the quantitative research methods. The sexual identity and gender behaviors of children with different
disabilities (hearing impairment, intellectual disability, autism spectrum disorder) were examined. Selcuk Sexual
Development Scale (36-72 Months) was used as the data collection tool. SPSS 20 software and coding method
were used for data analysis. The sample of the study consists of 48-72 months of children who reside in Konya
between 2017-2018, who have been diagnosed with medical diagnosis by the health board, and who have been
diagnosed with educational diagnosis by guidance research centers, who have a mild level of inadequacy, and who
have achieved at least one word-expressing language development at least. As a result of the research, the reasons
of non-preferential behaviors of children with intellectual disabilities were grouped under 5 themes, children with
autism spectrum disorder were gropued under 6 themes and children with hearing impairment under 3 themes. It
has been determined that the acquisition of children with sexual identity of children with hearing-impairment is
more sufficient than children with intellectual disabilities and children with intellectual disabilites’ sexual identity
acquisition is more sufficient than children with autism spectrum disorder.

Anahtar Kelimeler

Sexual development, types of inadequacy and sexual development, hearing impairment, autism spectrum disorder, intellectual disability

Farklı Yetersizliği Olan 48-72 Ay Çocuklarda Cinsel Gelişimin İncelenmesi

Öz

Araştırma
nitel araştırma yöntemlerinden Durum Çalışması yönteminde ve nicel araştırma
yöntemlerinden genel tarama modelinde tasarlanmıştır. Farklı yetersizlik
türlerinde yer alan çocukların ( İşitme yetersizliği, zihinsel yetersizlik, ve
otizmli çocuklar ) Cinsel gelişimin belirleyicileri olan cinsel kimlik ve
cinsiyete ilişkin davranışları Selçuk Cinsel Gelişim Ölçeği (36-72 Ay)
kullanılarak incelenmiştir. Verilerin analizinde SPSS 20, yazılımı
kullanılmıştır. Çalışmanın hedef evrenini 2017-2018 yılları arasında Konya ili
merkez ilçelerinde ikamet eden 48-72 aylık sağlık kurulu tarafından tıbbi,
Rehberlik Araştırma Merkezleri tarafından eğitsel tanılaması yapılmış hafif
düzey sadece bir yetersizliğe sahip ve en az tek kelime düzeyinde ifade edici dil
gelişimini kazanmış yetersizlik türlerindeki çocuklar oluşturmaktadır. Zihinsel
yetersizliği olan çocukların cinsiyete ilişkin davranışları tercih etmeme
nedenleri 5, otizm spektrum bozukluğu olan çocukların 6, işitme yetersizliği
olan çocukların ise 3 tema altında toplanmıştır. Ayrıca üç grubun cinsel kimlik
kazanımları betimsel olarak karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

cinsel gelişim, yetersizlik türleri ve cinsel gelişim, işitme yetersizliği, otizm

Kaynakça

• Aderemi, T. .J. (2014). Teachers’ Perspectives on Sexsuality and Sexuality Education of Learners With Intellectual Disabilities in Nigeria. Journal of Sex Disabilities, 32, 247-258.
• Akçamete, G. (2009). İşitme Engelli Çocuklar. (Edit: Ayşegül Ataman). Özel Eğitime Giriş. Ankara, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık: 239-251.Akfırat, F.Ö. (2004). Yaratıcı Dramanın İşitme Engellilerin Sosyal Becerilerinin Gelişimine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (1), 2-9.
• Aksoy, C. (1990). 3-6 Yaş Arası Çocukların Oyuncak Tercihlerinde Cinsiyet Faktörünün Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alpar, R. (2014). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık, 499.
• Amerikan Psikiyatri Birliği (2013). DSM-V-TR Tanı Ölçüleri. (Çev: Ertuğrul Köroğlu). Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 44-52.
• Aydilek-Çiftçi, M. (2011). Öğretmenlerin ve Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeye Sahip Anne-Babaların Cinsiyet Rolleri Algısının 60-72 Ay Arası Çocukların Oyuncak Tercihleri ve Akran Etkileşimleri ile İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Bakkaloğlu, H. (2008). Okul Öncesi Geçiş Becerilerini Değerlendirme Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41 (2), 273-291.
• Bandura, A. ve Bussey, K. (1999). Social Cognitive Theory of Gender Development and Differentiation. Psychologyical Review, 106, 676-713.
• Baran, G. (1995). Ankara’da Bulunan Çocuk Yuvalarında Kalan 7-11 Yaş Grubu Çocuklarda Cinsiyet Rolleri ve Cinsiyet Özellikleri Kalıpyargılarının Gelişimi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Barutçu, E. (2002). Özel Anaokullarına Devam Eden 6 Yaş Çocuklarının Cinsiyet Özelliklerine İlişkin Kalıpyargıları ile Annenin Sosyal Uyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başal, H. A. ve Kahraman P. (2011). Anne Eğitim Düzeyine Göre Çocukların Cinsiyet Kalıpyargıları, ile Oyun ve Oyuncak Tercihleri. Journal of New World Sciences Accademy, 6 (1), 1336-1357.
• Baykal, M. (2018). 2-6 Yaş Arası Çocukların Dil Kullanımı Üzerine Bir İnceleme: Denizli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Bilgiç, E. (2015). Zihinsel Engelli Ergenlerin Annelerinin Cinsel Eğitimle İlgili Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Nişantaşı Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Bodur, Ş. , Soysal, A.Ş. , İşeri, E. , Şenol, S. (2006). Otistik Bozukluğun Erken Belirtileri ve Tanısı. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 13(3), 130-136.
• Couwenhoven, T. (2007). Teaching Children with Down Syndrome about Their Bodies Boundaries, and Sexuality (First Edit.). Bethesda: Woodbine House, 13-61.
• Crespi, I. (2011). Socialization and Gender Roles Wıthın The Family: A Study on Adolescent and Their Parents in Great Britain. Catholing University of Milan for finding The Project Gender Socialization Within The Family. Mariecurie. Org.
• Çetin, Z. (2002). Beş-Onyedi Yaş Grubu Zihinsel Engeli Olan ve Beş-Altı Yaş Grubu Zihinsel Engeli Olmayan Çocukların Cinsiyet Rolü Kazanımlarının Karşılaştırılması, Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çetin, Z. , Yükselen, A. , Doğan, Ö. (2005). Zihinsel Engeli olan, Normal Gelişim Gösteren ve Korumaya Muhtaç Çocukların Cinsiyet Rollerini Algılamalarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 16(1), 61-77.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uyugulamaları (4. Basım). Ankara: Pegem Yayıncılık, 190-195.
• Dewinter, H. (2013). Autism and Normative Sexual Development: A Narrative Review. Journal of Clinical Nursing, 22, 3467–3483.
• Diken, İ. H. ve Bakkaloğlu, H. (2016). Zihinsel Yetersizliği ve Otizm Spektrum Bozukluğu (1. Basım): Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık, 30-33.
• Edelbrock, C. S. ve Sugara, A. I. (1978). Acquisition of Sex- Typed Preferences in Preschool-Aged Children. Journal of Deveopmental Psychology, 14(6), 614-623.
• Ege, P. (2006). Baş Makale: Farklı Engel Gruplarının İletişim Özellikleri ve Öğretmenlere Öneriler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 7 (2), 1-23. Erben, S. (2005). Montessori Materyallerinin Zihin Engelli Ve İşitme Engelli olan Çocukların Alıcı Dil Gelişiminden Görsel Algı Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Eripek, S. (2009). Zihinsel Yetersizliği olan Çocuklar. (Edit: Ayşegül Ataman). Özel Eğitime Giriş. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık: 108.
• Eser, M. (2008). Ana Babaların Cinsel Kimlik Gelişimiyle İlgili Tutumların Çocuğun Cinsel Kimlik Kazanmasına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Gündüz-Şentürk, S. (2015). Okulöncesi Dönem Çocukları İçin Basılan Resimli Öykü Kitaplarının Toplumsal Cinsiyete İlişkin Kalıpyargılar Yönünden İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Güney, O. (2012). 5-6 Yaş Çocuklarında Algılanan Cinsiyet Kslıpyargılarına İlişkin Ebeveyn Beklentileri ile Oyuncak Tercihleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gürşimşek, I. ve Günay, V. D. (2005). Çocuk Kitaplarında Cinsiyet rollerinin İşlenişinde Kullanılan Dilsel ve Dildışı Göstergelerin Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 53-63.
• Kelliher, M. H. (1973). The Social and Sexual Development of the Deaf Child. Master’s Theses, Loyola University, Chicago, 15-28.
• Kijak, R. (2013). The Sexuality of Adults with Intellectual Disability in Poland. Journal of Sexuality and Disability, 31, 109-123.
• Köseler, F. (2009). Okulöncesi Öykü ve Masal Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet Olgusu. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Lamb, M. E.ve Roopnarine, J. E. (1979). Peer Influences on Sex-Role Development in Preschoolers. Journal of Child Development, 50 (4), 1219-1222.
• Langlois, H. J. ve Downs, A. C. (1980). Fathers, Mothers And Peers As Socialization Agents of Sex-Typed Play Behaviors in Young Children. Jornal of Child Development, 51, 1217- 1247.
• Lin, M. (1991). The Preliminary Study on the Issue of Sexual Behavior and Sex Education for Mentally Retarded Persons. Journal of Bulletin of Social Education, 20, 23-36.
• Lobue, V. DeLoache, S. J. (2011). Pretty in Pink: The Early Development of Gender - Stereotyped Colour Preferences. British Journal of Developmental Psychology, 29, 656-667.
• Maksym, D. (1990). Shared Feelings: A Parent Guide to Sexuality Education for Children, Adoloscent and Adults Who Have a Mental Handicap. Ontario: The G.allan Roeher Institute Press, 10-119.
• Martenson, L. L. (2004). ‘May I?’ About Sexuality and Love in the New Generation with İntellectual Disability, Journal of Sexual Disability, 22 (3), 197-207.
• MEGEP. (2013). Gelişim Alanları. Ankara: MEB Yayınları, 304-306.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma. (Çev: Selahattin Turan). İstanbul: Nobel Yayıncılık, 171.
• Moss, K. ve Blaha, R. (2001). Introduction to Sexuality Education for Individuals Who Are Deaf-Blind and Significantly Developmentally Delayed. Texas: The National Information Clearinghouse on Children Who Are Deaf-Blind-DB-LINK, 9-18.
• Mukaddes, N. M. (2002). Gender İdentity Problems İn Autistic Children. Child: Care, Health and Development, 28 (6), 529-532.
• Özdemir, E. (2006). Okulöncesi Dönem Çocuklarının Cinsiyet Özelliklerine İlişkin Kalıpyargılarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özkan, B. (2009). Okulöncesi Dönem 5-6 Yaş Çocuklarının Cinsiyet Özelliklerine İlişkin Kalıpyargılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Parchomiuk, M. (2013). Model of Intellectual Disability and the Relationship of Attitudes Towards the Sexuality of Persons with an Intellectual Disability. Journal of Sexual and Disability, 31, 125-139.
• Realmuto, G. M. ve Ruble, L. A. (1999). Sexual Behaviours in Autism: Problem of Definition and Management. Journal of Autism and Developmental Disorders, 29 (2), 121-124.
• Sayın, T. (2007). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Ebeveynler ile Normal Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Ebeveynlerin 7-15 Yaş Arası Çocuklarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine Yaklaşım ve Görüşlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sullivan, F. ve Bowden, K. (2013). ‘Touching People İn Relationships’: A Qualitative Study Of Close Relationships For People With An İntellectual Disability. Journal of Clinical Nursing, 22, 3456–3466.
• Şahin, S. (2013). Engellilik. (Edit: Sunay Yıldırım Doğru, Ayşegül Şükran Öz). Tüm Yönleriyle Özel Bebekler ve Çocukların Gelişimi ve Etkinlik Örnekleri. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları, 3-29.
• Şıvgın, N. (2015). Cinsiyet Rolleri Eğitim Etkinliklerinin Anasınıfına Devam Eden 60-72 Aylık Çocukların Toplumsal Cinsiyet Kalıpyargılarına Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şirvanlı-Özen, D. (1992). Annenin Çalışma Durumu ve Ebeveynin Benimsediği Cinsiyet Rolü Değişkenlerinin Çocuğun Cinsiyet Özelliklerine İlişkin Kalıpyargılarının Gelişimi Üzerindeki Rolleri. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). İşitme Engelli Çocuklar Aile Rehberi. Ankara: Grafer Tasarım Baskı Ambalaj, 46.
• Tekinarslan, İ. Ç ve Eratay, E. (2013). Zihinsel Yetersizliği Olan Bireylerin Ergenlik Dönemine Uyum Sürecinde Ebeveyn Davranışlarının İncelenmesi. E-Journal of New Word Sciences Academy, 8 (3), 363-374.
• Töret, G. , Özdemir, S. , Gürel- Selimoğlu, Ö. , Özkubat, U. (2014). Otizmli Çocuğa Sahip Olan Ebeveynlerin Çocuklarının Günlük Yaşam Özellikleri, Günlük Oyun Etkileşimleri, Problem Davranışlar ve İletişim Stillerine İlişkin Görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 1 (15), 1–44. Turan, A. (2002). Sevgi Dili Konuşan Çocuklar (1. Basım). İstanbul: Sistem Yayıncılık, 89
• Tuzcuoğlu, N. ve Tuzcuoğlu, S. (2004). Çocuğun Cinsel Eğitimi, Anne Ben Nasıl Doğdum? (2. Basım). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları, 9,13. Yağan-Güder, S. (2014). Okulöncesi Dönemdeki Çocukların Toplumsal Cinsiyet Algılarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, M. (2011). Cinsel Eğitimde Kütüphanelerin Rolü. Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 25 (1), 8-34.
• Yurdakul, R. S. (2012). Çocuk ve Cinsellik (2. Basım). İstanbul: Kare yayınları, 9.
• Williams, G.P. ve Allard, M. A. (1996). Case Study: Cross-Gender Preoccupations in Two Male Children With Autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 26 (6), 635-642.