A climate impact of dam lake and Recep Yazicioglu Gokpinar dam lake sample

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 154 - 159, 30.06.2016

Ülker Güner Bacanlı , Ayşe Tuğba Tuğrul

Öz

Dams have both positive and negative effects on the environment. The most important effect can be defined as the regional climate change. In this study, the impact on Denizli city climate of Vali Recep Yazıcıoğlu Gökpınar Dam Lake was determined. In this study, Denizli city meteorological station (maximum, minimum and mean temperatures, total precipitation and wind speed) data were used. Before and after from the dam construction; absolute changes are examined. After the dam construction; maximum, minimum and average temperature increase was observed in all months. A rainfall was observed to be increased in January, February and October on after dam construction, but another times was observed to be decreased. The evaporation and wind speed parameter has been little change. Linear regression, the Mann-Kendall and Sen’s Method for trend analysis were used. All techniques considered here consistently reveal that there are upward trend in maximum, minimum and mean temperatures, wind speed, no trend in precipitation and evaporation.

Baraj göllerinin iklimsel etkisi ve Vali Recep Yazıcıoğlu Gökpınar baraj gölü örneği

Öz

Barajların ekoloji üzerinde olumlu ve olumsuz etkileri vardır. Bölge ikliminde meydana gelen değişim en önemli etkilerinden biridir. Bu çalışmada, Vali Recep Yazıcıoğlu Gökpınar Baraj Gölü’nün Denizli İli iklimine etkisi araştırılmıştır. Çalışmada Denizli ili meteoroloji istasyonundan alınmış maksimum, minimum ve ortalama sıcaklık, rüzgâr hızı, yağış ve buharlaşma verileri kullanılmıştır. Baraj yapılmadan önceki ve sonraki verilerdeki mutlak değişimler incelenmiştir. Baraj yapımından sonra maksimum, minimum ve ortalama sıcaklıklarda tüm aylarda artış gözlenmiştir. Yağış miktarlarında baraj yapıldıktan sonra, önceki döneme göre Ocak, Şubat ve Ekim aylarında artış olduğu halde, diğer aylarda azalma olduğu gözlenmiştir. Buharlaşma ve rüzgâr hızı parametrelerinde çok az değişim olmuştur. Trend analizi için Lineer Regresyon, Mann-Kendall ve Sen yöntemleri kullanılmıştır. Tüm yöntemlerde maksimum, minimum ve ortalama sıcaklıklar ve rüzgâr hızında artan yönde bir eğilim olduğu, buharlaşma ve yağışta önemli bir eğilim olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Trend analizi, Gökpınar baraj gölü, Mann-Kendal yöntemi, Sen yöntemi, Lineer regresyon yöntemi

Kaynakça

• Bennert T, Hanson D, Maher A. “Influence of pavement surface type on tire/pavement generated noise”. Journal of Testing & Evaluation, 33(2), 94-100, 2005.
• Chao BF. “Anthropogenic impact on global geodynamics due to reservoir water impoundment”. Geophysical Research Letters, 22(24), 3529-3532, 1995.
• Mccully P. Silenced Rivers: The Ecology and Politics of Large Dams. New Jersey, USA, Zed Books, 1996.
• Güldal V, Ağıralioğlu N. "Baraj haznelerinin iklime etkisi: Keban barajı". Su ve Toprak Kaynaklarını Geliştirme Konferansı, Ankara, Türkiye, 12-14 Nisan 1994.
• Kadıoğlu M, Satılmış S, Özgüler H, “Büyük su yapılarının çevre iklimine etkisi”. Su ve Toprak Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferansı, Ankara, Türkiye, 12-14 Nisan 1994.
• Townsend GH. “Impact of the bennett dam on the Peace-Athabasca Delta”. Journal of the Fisheries Research Board of Canada, 32(1), 171-176, 1975.
• Tolmazin D. “Black Sea-Dead Sea”. New Scientist, 84(1184), 767-769, 1979.
• Tonbul S. “Elazığ ve çevresinin iklim özellikleri ve Keban barajının Fırat Üniversitesi Coğrafya Sempozyumu, Elazığ, Türkiye, 14-15 Nisan 1986. üzerine olan etkileri”.
• Chao BF. “Man, water and global sea level”. EOS, Transactions of the American Geophysical Union, 72(45), 492, 1991.
• Özkan F. Keban Baraj Gölü’nün Elazığ Bölgesi İklim Şartlarına Etkisinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ, Türkiye, 1996.
• Vörösmarty CJ, Sharma KP, Fekete BM, Copeland AH, Holden J, Marble J, Lough JA. “The storage and aging of continental runoff in large reservoir systems of the world”. Ambio, 26(4), 210-219, 1997.
• Gyau-Boakye P. “Environmental ımpacts of the Akosombo dam and effects of climate change on the lake levels”. Environment, Development and Sustainability, 3(1), 17-29, 2001.
• Bulut H, Yeşilata B, Yeşilnacar Mİ. “Atatürk baraj gölünün bölge iklimi üzerine etkisinin trend analizi ile tespiti”. GAP V. Mühendislik Kongresi, Şanlıurfa, Türkiye, 26-28 Nisan 2006.
• Şengün MT. “Son değerlendirmeler ışığında Keban Barajı’nın Elazığ iklimine etkisi”. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları (DAUM) Dergisi, 5(3), 116-121, 2007.
• Yenigün K, Gümüş V. “Fırat havzası akımlarında görülen trendlerin nedenlerinin araştırılması”. V. Ulusal Hidroloji Kongresi, Ankara, Türkiye, 5-7 Eylül 2007.
• Ekici A. Climate Impacts of GAP on Southeast Anatolia. MSc Thesis, İstanbul Technical University, İstanbul, Turkey, 2008.
• Batan M. “Diyarbakır ile Batman illeri iklim verilerinin lineer regresyon ile karşılaştırılması ve Ilısu barajı sonrası Batman ilinin gelecek iklim verilerinin elde edilmesi”. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(2), 225-232, 2012.
• Özdemir MA, Bahadır M. “Denizli’de Box-Jenkins tekniği ile küresel iklim değişikliği öngörüleri”. The Journal of International Social Research, 3(12), 352-362, 2010.
• Erat M, Doğan H, Çiloğlu G, Fidan F, Cengiz H. “Palandöken Çat barajının, küresel ısınma ve iklim değişikliği açısından Erzurum ili üzerine etkilerinin değerlendirilmesi”. Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu, Düzce, Türkiye, 21-22 Ekim 2010.
• Fujihara Y, Tanaka K, Watanabe T, Nagano T, Kojiri T. “Assessing the impacts of climate change on the water resources of the Seyhan River Basin in Turkey: Use of dynamically downscaled data for hydrologic simulations”. Journal of Hydrology, 353(1-2), 33-48, 2008.
• Degu AM, Hossain F, Niyogi D, Pielke R, Shepherd JM, Voisin N, Chronis T. “The influence of large dams on surrounding climate and precipitation patterns”. Geophysical Research Letters, 38(4), 1-7, 2011.
• Bai Y, Xu Z, Zhang J, Mao D, Luo C, He Y, Liang G, Lu B, Bisesi MS, Sun Q, Xu X, Yang W, Liu Q. “Regional impact of climate on Japanese encephalitis in areas located near the three gorges dam”. PLoS ONE, 9(1),1-9, 2014.
• Silkin H. İklim Değişikliğine Uyum Özelinde Bazı Uygulamaların Türkiye Açısından Değerlendirilmesi. Orman ve Su İşleri Uzmanlık Tezi, Ankara, Türkiye, 2014. [24] DSİ. “Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü”. https://www2.dsi.gov.tr/bolge/dsi21/denizli.htm (08.01.2015).
• Bayazıt M, Yeğen Oğuz EB. Mühendisler İçin İstatistik. 3. Baskı. İstanbul, Türkiye, Birsen Yayınevi, 1995.
• Kendall MG. Rank Correlation Methods. 4th ed. London, England, Charles Griffin, 1975.
• Mann HB. “Non-Parametric test against trend”. Econometrica, 13(3), 245-259, 1945.
• Sen PK. “Estimates of the regression coefficient based on Kendall's tau”. Journal of American Statistical Association, 63(324), 1379-1389, 1968.