Tekstil endüstrisi için geri dönüşüm ve önemi

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 7, 805 - 809, 26.12.2019

Merve Türemen Aslı Demir , Esen Özdoğan

Öz

Tekstil geçmişten günümüze kadar insanoğlunun üç temel ihtiyaçlarından biri olarak bilinmektedir. Tekstil ürünlerinin tüketimi, günümüzde modanın hızla gelişimi ve nüfus artışıyla birlikte artmıştır. Tekstil ürün ve işlemlerinde kaynakların korunması, atık sahaların azaltılma ihtiyacı, atık maliyeti ve üretim için ucuz hammadde ihtiyacı gibi zorlayıcı nedenlerle geri dönüşüm tüm dünyada giderek öneme sahiptir. Geri dönüşüm ile birlikte sosyal, ekonomik ve çevresel açıdan dünyaya önemli katkılar sağlanabilecektir. Birçok ülke bu konuda önlemler alarak endüstriyel bazda çalışmalarını hızlandırmıştır. Ülkemizde tekstil, önde gelen endüstriyel sektörlerden biri olması ve tekstil materyallerinin %95’ten daha fazlasının geri dönüştürülebilme, değerlendirilebilme imkânı olması nedeniyle oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada tekstilde geri dönüşüm konusunda genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tekstil, Geri dönüşüm, Tekstil atığı, Atık değerlendirme

Recycling and importance for textile industry

Öz

Textiles are known to be one of the three basic needs of human beings as from the past to the present day. Consumption of textile products has increased along with the rapid development of fashion and population growth. Recycling with compelling reasons, such as the protection of resources in textile products and processes, the need to reduce waste areas, the cost of waste and the need for cheap raw materials for production, is increasingly prevalent throughout the world. With recycling, significant contributions to the world will be achieved in terms of social, economic and environmental aspects. Many countries have stepped up their work on industrial basis by taking precautions in this regard. Textile in our country has a very important place because it is one of the leading industrial sectors and more than 95% of textile materials can be recycled and evaluated. In this study, a general evaluation of recycling in textiles was made.

Anahtar Kelimeler

Textile, Recycling, Textile waste, Waste utilization

Kaynakça

• Alpat FE. “Yavaş moda nedir?”. Akdeniz Sanat 4(8), 44-47, 2011.
• Hanay Ö, Koçer N. “Elazığ kenti katı atıkları geri kazanım potansiyelinin belirlenmesi”. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18(4), 507-511, 2006.
• Wang Y. Recycling in Textiles, 1st ed. Cambridge, England, Woodhead Publishing Ltd, 2006.
• Kozak M. “Tekstil atıkların yapı malzemesi olarak kullanım alanlarının araştırılması”. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6(1), 62-70, 2010.
• Büyükaslan E, Jevsnik S, Kaloğlu, F. “A sustainable approach to collect post-consumer textile waste in developing countries”. Marmara Journal of Pure and Applied Sciences, 1, 107-111, 2015.
• Dilber İ. “Tekstil ve konfeksiyon sanayinin rekabet gücü”. Yönetim ve Ekonomi, 11(2), 85-97, 2004.
• İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği. “Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Ekoloji ve Ekolojik Etiketler, İstanbul: İtkib Ar&Ge ve Mevzuat Şubesi”. https://docplayer.biz.tr/2246243-Tekstil-ve-konfeksiyon-sektorunde-ekoloji-ve-ekolojik-etiketler.html (10.10.2017).
• How Recycling Works. “Recycling History, HowStuffWorks, Green Science”. http://science.howstuffworks.com/environmental/green-science/recycling1.htm, (11.10.2017).
• Brief History of Post WW II US Recycling Movement. “Institute for Local Self-Relience”. https://ilsr.org/history-post-ww-ii-recycling-movement/ (11.12.2017).
• Üçgül İ, Turak, B. “Tekstil katı atıklarının geri dönüşümü ve yalıtım malzemesi olarak değerlendirilmesi”. Academic Platform Journal of Engineering and Science, APJES III-III,39-48, 2015.
• Altun Ş. “Türkiye'deki Tekstil Ve Hazır Giyim Atıklarının ve Geri Kazanım İmkânlarının Genel Profilinin Çıkarılması”. Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye, TÜBİTAK Proje Raporu, 55, 2010.
• Gurer C, Akbulut H, Kurklu G. “İnşaat endüstrisinde geri dönüşüm ve bir hammadde kaynağı olarak farklı yapı malzemelerinin yeniden değerlendirilmesi”. 5. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 13-14 Mayıs 2004.
• Güngör A, Palamutçu S, İkiz Y. “Pamuklu tekstiller ve çevre: bir bornozun yaşam döngü değerlendirmesi”. Tekstil ve Konfeksiyon, 3, 197-205, 2009.
• Discover Natural Fibres Initiative-DNFI. “Forecast World Fibre Production”. https://textile-network.com/en/Technical-Textiles/Fasern-Garne/Forecast-world-fibre-production (27.11.2019).
• Hawley JM. Textile Recycling: A Systems Perspective, Recycling in Textiles. 1st ed. UK, Woodhead, 2006.
• Yılmaz F. Tekstil Atık Suları Kullanarak Mikrobiyel Yakıt Hücresi ile Elektrik Üretiminin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye, 2013.
• Dodd N, Gama Caldas M. “Revision of the EU Green Public Procurement (GPP) Criteria for Textile Products and Services”. Joint Research Centre (JRC), Publications Office of the European Union, Technical Report With Final Criteria, Luxembourg, 81, 2017.
• Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Raporu.“Tekstil Geri Kazanım Sektörü Raporu”. Uşak, Türkiye, 29, 2016.
• Dönmez ET, Türker, E. “Tekstil atıkları içeren yüzeylerin sahip olduğu elektromanyetik kalkanlama, ses ve ısı izolasyonu özellikleriyle ilgili literatür incelemesi”. Tekstil ve Mühendis, 24(106), 124-135, 2017.
• Ağdağ ON, Kırımhan S. ”Denizli organize sanayi bölgesi’nde endüstriyel katı atık durumu ve geri kazanımı”. DEÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 1(2), 47-58, 1999.
• Hawley, JM. “Digging for diamonds: A conceptual framework for understanding reclaimed textile products”. Clothing and Textiles Research Journal, 24(3), 1-14, 2006.
• Woolridge AC, Ward GD, Phillips PS, Collins M, Gandy S. “Life cycle assessment for reuse/recycling of donated waste textiles compared to use of virgin material: An UK energy saving perspective, Resources”. Conservation and Recycling, 46(1), 94-103, 2006.
• Sandina G, Peters GM. “Environmental impact of textile reuse and recycling-A review”. Journal of Cleaner Production, 184, 353-365, 2018.
• Youhanan L. Environmental Assessment of Textile Material Recovery Techniques. MSc Thesis, Industrial Ecology, Royal Institute of Technology, Stockholm, Sweden, 2013.
• Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği .”IIPC Tekstil Sanayii için En Uygun Teknikler (BAT) Referans Dökümanı ve İlgili Yönetmelikler”. İstanbul, Türkiye, 751, 2008.
• Yücel F. “Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında çevre korumanın ve ekonomik kalkınmanın karşıtlığı ve birlikteliği”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(11), 100-120, 2003.
• Türkmen N. "Sürdürülebilir bir tekstil endüstrisi için “yavaşlık” ve alternatif üretim modelleri". Akdeniz Sanat Dergisi, 4(8), 59-61,2014.
• Ekström KM, Salomonson N. "Reuse and Recycling of Clothing and Textiles-A Network Approach". Journal of Macromarketing, 34(3), 383-399, 2014.
• Muthu SS. Sustainable Innovations in Recycled Textiles.1st ed. Singapore, Springer Nature, 2018.
• Bukhari MA, Carrasco-Gallego R, Ponce-Cueto E. "Developing a national programme for textiles and clothing recovery". Waste Management & Research, 36(4), 321-331,2018.
• Curi K, Ekinci E, Kocasoy, G. Ulusal Çevre Eylem Planı: Katı Atıkların ve Tıbbi Atıkların Yönetimi. DPT, Ankara,Türkiye,1998.
• Well Dressed. “The present and future sustainability of clothing and textiles in the United Kingdom”. https://www.ifm.eng.cam.ac.uk/insights/sustainability/well-dressed/ (27.11.2019).