Batı Orta Çağ ve Erken Rönesans Sanatında Kutsal Mum ve Mum Işığı Sahneleri

Yıl 2025, Sayı: 7, 79 - 83, 29.03.2025

Derya Dasdemir , Simge Özer Pınarbaşı

https://doi.org/10.62425/palmet.1643502

Öz

Bu makalenin konusu Batı sanatında Orta Çağ ve erken Rönesans dönemlerinde hem yanmakta olan hem de sönük durumda betimlenen mumların bulunduğu sahneleri anlamsal ve biçimsel bağlamda değerlendirmektir. Batı sanatı bağlamında, dinsel imgeler repertuarında karşımıza çıkan mum ışığı sahneleri Tanrı’nın gözünü imlemekte ve İsa’nın evrenin ışığı olduğu anlamına gelmektedir. Söz konusu dönemlerin ikonografik temsilinde mumun yer aldığı sahneler İsa'nın Doğumu, Meryem'in Doğumu, Müjde, Pieta, Çobanların Secdesi, Kralların Secdesi, Meryem'in Ölümü, azizlerle ilgili ve kutsal figürlerin yer almadığı muma atfedilen istek, adak, anma gibi anlamlara sahip olan yapıtlardır. Yapılan araştırma neticesinde makaleye konu olan betimlerin anlamsal ve biçimsel incelenmesi sonucu mum ışığının yapıtlarda kullanımının kaynağı Azize Bridget’in Vahiyleri gösterilirken mum imgesine sahip sahnelerde anlamsal ve biçimsel olarak farklılıklar gözlenmiştir. Bu çalışma, yoğunluklu olarak sözü edilen teorik çerçevenin kurgulanışında faydalanılan kitaplar, makale çalışmaları veya görsel materyalleri ile oluşmuştur. Çalışmanın ortaya çıkışı gerekli materyallerin belirlenmesi, belli bir kurguyla ele alınması, bunlar oluşturulduktan sonra da ilgili araştırmaların başlatılmasıyla şekillenmiştir. Araştırma süreci çoğunlukla birincil veya ikincil kaynakların değerlendirilmesi ve çeşitli kütüphaneler aracılığıyla bu kaynaklara ulaşılmasıyla gelişmiştir. Görseller akademik referanslı veya ulusal-uluslararası çapta önem arz eden internet kaynaklarının ilgili sitelerinden alınan resimlerden oluşmaktadır. Bu çalışma, yoğunluklu olarak sözü edilen teorik çerçevenin kurgulanışında faydalanılan kitaplar, makale çalışmaları veya görsel materyalleri ile oluşmuştur. Çalışmanın ortaya çıkışı gerekli materyallerin belirlenmesi, belli bir kurguyla ele alınması, bunlar oluşturulduktan sonra da ilgili araştırmaların başlatılmasıyla şekillenmiştir. Araştırma süreci çoğunlukla birincil veya ikincil kaynakların değerlendirilmesi ve çeşitli kütüphaneler aracılığıyla bu kaynaklara ulaşılmasıyla gelişmiştir. Görseller akademik referanslı veya ulusal-uluslararası çapta önem arz eden internet kaynaklarının ilgili sitelerinden alınan resimlerden oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Mum Işığı, Erken Rönesans Sanatı, İsa’nın Doğumu, Müjde, Pieta.

Sacred Candle And Candlelight Scenes in Western Medieval And Early Renaissance Art

Öz

This study critically examines the formal and semantic contexts of scenes depicting both illuminated and extinguished candles in Western art. Within the repertoire of religious imagery, candlelight functions as a symbol of the divine presence, representing the eye of God, while Christ is identified as the lux mundi (light of the universe). The iconographic themes associated with these periods encompass significant scenes such as the Nativity, the Birth of the Virgin Mary, the Annunciation, the Pietà, the Adoration of the Shepherds, and the Death of the Virgin. Moreover, the candle assumes symbolic connotations of desire, votive offering, and commemoration, which are intrinsically linked to these themes. Through a systematic semantic and formal analysis of these depictions, the study identifies the Revelations of St. Bridget as a fundamental textual source informing the use of candles and candlelight in artistic representations. Furthermore, it demonstrates that the inclusion of candle imagery varies across artworks in both semantic interpretation and stylistic execution. This research is grounded in an extensive theoretical framework informed by scholarly monographs, journal articles, and visual documentation. The study's methodological approach involves the systematic collection and organization of relevant materials, the construction of a rigorous analytical framework, and the critical examination of primary and secondary sources accessed through various research libraries. Additionally, visual references have been obtained from academically recognized repositories and credible national and international digital archives, thereby ensuring the study's methodological rigor and scholarly validity.

Anahtar Kelimeler

Candlelight, Early Renaissance Art, Nativity, Annunciation, Pieta

Kaynakça

• Ady, J.M.C. (1924). The Painters of Florence from the Thirteenth to the Sixteenth Century, New York, E.P. Duttona and Co.
• Borchert, T. H. (1997). Rogier's St. Luke: The Case for Corporate Identification'', Rogier van der Weyden, St. Luke Drawing the Virgin: Selected Essays in Context, Ed. Carol J. Purtle, Turnhout, Brepols.
• Cornell, H. (1924). The Prophecies and Revelations of Saint Bridget (Birgitta) of Sweden, 7.Book, Chapter 21, Iconography of the Nativity of Christ, Uppsala.