DECISION-MAKING STYLES OF CONSUMERS IN TURKEY AND AZERBAIJAN: A CONSUMER STYLES INVENTORY APPROACH
Yıl 2017,
Cilt: 13 Sayı: 1, 59 - 79, 01.04.2017
Erkan Özdemir
,
Zaur Omarov
Öz
Consumers
make purchasing decisions based on different criteria. These criteria, which
can be considered in many different titles such as price, quality, fashion,
entertainment, also shape the purchasing decision-making styles of consumers. Consumers
can be divided into market segments according to decision-making styles. This
study aims to determine the decision-making styles of
consumers in Turkey and Azerbaijan and compare the decision-making styles of
consumers in the two countries.
The data collected by means of face-to-face interview with consumers living in Turkey and Azerbaijan were
analyzed by factor analysis. As a result
of the study, seven consumer decision-making styles were found in Turkey and
four consumer decision-making styles in Azerbaijan. These factors were similar to those found in
other countries.
Kaynakça
- 1. Anić, I. D., Rajh, E., & Bevanda, A. (2012). Decision-Making Styles of Young Consumers in Bosnia and Herzegovina. Young Consumers, 13(1), 86-98.
- 2. Anič, I. D., Suleska, A. C., & Rajh, E. (2010). Decision-Making Styles of Young-Adult Consumers in the Republic of Macedonia. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 23(4), 102-113.
- 3. Bakan, İ. & Büyükbeşe, T. (2008). Katılımcı Karar Verme: Kararlara Katılım Konusunda Çalışanların Düşüncelerine Yönelik Bir Alan Çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13(1), 29-56.
- 4. Bakewell, C., & Mitchell, V.-W. (2006) "Male versus Female Consumer Decision Making Styles", Journal of Business Research, 59(12), 297-300.
- 5. Bayram, N. (2009). Sosyal Bilimlerde SPSS İle Veri Analizi, 2. Baskı, Güven Mücellit Matbaacılık, İstanbul.
- 6. Blankenship, L. V., & Miles, R. E. (1968). Organizational Structure and Managerial Decision Behavior. Administrative Science Quarterly, 13(1), 106-120.
- 7. Ceylan, H.H. (2013). Tüketici Tipleri Envanterinin Türk Kültürüne Uyarlanması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 41-58.
- 8. Chatoupis, C. (2007). Decision Making in Physical Education: Theoretical Perspectives. Studies in Physical Culture and Tourism, 14(2), 195-204.
- 9. Çoban, A.E. & Hamamcı, Z. (2006). Kontrol Odakları Farklı Ergenlerin Karar Stratejileri Açısından İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi. 14(2), 393-402.
- 10. Dursun, İ., Alnıaçık, Ü., & Tümer Kabadayı, E. (2013). Tüketici Karar Verme Tarzları Ölçeği: Yapısı ve Boyutları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 293-304.
- 11. Durvasula, S., Lysonski, S., & Andrews, J. C. (1993). Cross‐Cultural Generalizability of a Scale for Profiling Consumers' Decision‐Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 27(1), 55-65.
- 12. Emhan, A. (2007). Karar Verme Süreci ve Bu Süreçte Bilişim Sistemlerinin Kullanılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 212-224.
- 13. Fahey, L. (1981). On Strategic Management Decision Processes. Strategic Management Journal, 2(1), 43-60.
- 14. Fan, J. X., & Xiao, J. J. (1998). Consumer Decision‐Making Styles of Young‐Adult Chinese. Journal of Consumer Affairs, 32(2), 275-294.
- 15. Gegez, A.E. (2010). Pazarlama Araştırmaları, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 16. Ghodeswar, B. M. (2007). Consumer Decision Making Styles Among Indian Students. Alliance Journal of Business Research, 3, 36-48.
- 17. Güçray, S.S. (2001). Ergenlerde Karar Verme Davranışlarının Öz-Saygı ve Problem Çözme Becerileri Algısı ile İlişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8(8), 106-121.
- 18. Hafstrom, J. L., Chae, J. S., & Chung, Y. S. (1992). Consumer Decision‐Making Styles: Comparison between United States and Korean Young Consumers. Journal of Consumer Affairs, 26(1), 146-158.
- 19. Halis, M. (2002). Karar Verme Eyleminin Davranışsal Temelleri- Görgül Bir Uygulama. Akademik Araştırmalar Dergisi, 14, 49-64.
- 20. Hanzaee, K. H., & Aghasibeig, S. (2008). Generation Y Female and Male Decision-Making Styles in Iran: Are They Different?. The International Review of Retail, Distribution and Consumer Research, 18(5), 521-537.
- 21. Heracleous, L.T. (1994). Rational Decision Making: Myth or Reality?. Management Development Review, 7(4), 16-23.
- 22. Hiu, A. S., Siu, N. Y., Wang, C. C., & Chang, L. M. (2001). An Investigation of Decision‐Making Styles of Consumers in China. Journal of Consumer Affairs, 35(2), 326-345.
- 23. İslamoğlu, A.H., & Alnıaçık, Ü., (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (SPSS Uygulamalı), 4. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 24. Karabulut, M. (1998). Profesyonel Satışçılık ve Yönetimi. Üniversal Bilimsel Yayınları, İstanbul.
- 25. Karafakıoğlu, M. (2005). Pazarlama İlkeleri, Literatür Yayınları. İstanbul.
- 26. Kavalcı, K., & Ünal, S. (2016). Y ve Z Kuşaklarının Öğrenme Stilleri ve Tüketici Karar Verme Tarzları Açısından Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 1033-1050.
- 27. Kotler, P. (2000). Pazarlama Yönetimi, Çev. Muallimoğlu, N., Beta Yayınları, İstanbul.
- 28. Lysonski, S., & Durvasula, S. (2013). Consumer Decision Making Styles in Retailing: Evolution of Mindsets and Psychological Impacts. Journal of Consumer Marketing, 30(1), 75-87.
- 29. Lysonski, S., Durvasula, S., & Zotos, Y. (1996). Consumer Decision-Making Styles: A Multi-Country Investigation. European Journal of Marketing, 30(12), 10-21.
- 30. Madahi, A., Sukati, I., Mazhari, M. Y., & Rashid, W. N. (2012). Consumer Decision Making Styles amongst Young Generation in Malaysia. European Journal of Social Sciences, 30(2), 263-275.
- 31. Mintzberg, H., Raisinghani, D., & Theoret, A. (1976). The Structure of “Unstructured” Decision Processes. Administrative Science Quarterly, 21(2), 246-275.
- 32. Mitchell, V.W., & Walsh, G. (2004). Gender Differences in German Consumer Decision-Making Styles. Journal of Consumer Behavior, 3(4), 331-46.
- 33. Mitchell, V-W., & Bates, L. (1998). UK Consumer Decision-Making Styles. Journal of Marketing Management,14(1/3), 199-222.
- 34. Mokhlis, S., & Salleh, H. S. (2009). Consumer Decision-Making Styles in Malaysia: An Exploratory Study of Gender Differences. European Journal of Social Sciences, 10(4), 574-584.
- 35. Nas, S. (2010). Karar Verme Stillerine Bilimsel Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 2(2), 43-65.
- 36. Nutt, P. C. (1976). Models for Decision Making in Organizations and Some Contextual Variables Which Stipulate Optimal Use. Academy of Management Review, 1(2), 84-98.
- 37. Odabaşı, Y. & Barış, G. (2002). Tüketici Davranışı. MediaCat Akademi, İstanbul.
- 38. Özcan Candangil, S. & Ceyhan, A.A. (2006). Denetim Odakları Farklı Lise Öğrencilerinin Bazı Kişisel Özelliklerine Göre Karar Vermede Öz Saygı ve Stres Düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 71-88.
- 39. Özdemir, E. (2005). Kadın Tüketicilere Yönelik Pazarlama Stratejileri ve Bursa İlinde Bir Uygulama. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Doktora Tezi), Bursa.
- 40. Özdemir, E. (2016). Teknolojik Ürün ve Hizmet Pazarlaması. 2. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa.
- 41. Rowe, C. (1989). Analyzing Management Decision‐Making: Further thoughts after the Bradford Studies. Journal of Management Studies, 26(1), 29-46.
- 42. Sardoğan, E.M., Karahan, T.F., Kaygusuz, C., (2006). Üniversite Öğrencilerinin Kullandıkları Kararsızlık Stratejilerinin Problem Çözme Becerisi, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi ve Fakülte Türüne Göre İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 78-97.
- 43. Saruhan, Ş.C., & Özdemirci, A. (2013). Bilim, Felsefe ve Metodoloji, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 44. Sproles, G. B., & Kendall, E. L. (1986). A Methodology for Profiling Consumers' Decision‐Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 20(2), 267-279.
- 45. Taş, A., & Boztoprak, H. (2012). Karar Modelleri Çerçevesinde Türk Firmalarının Stratejik Araç Tercihlerinin İncelenmesi: Dilovası ve Sakarya I No’lu Organize Sanayi Bölgelerindeki İşletmeler Üzerine Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 291-318.
- 46. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan, http://www.stat.gov.az/ source/demoqraphy/, Date of Access: 29.12.2015.
- 47. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/Start.do, Date of Access: 29.12.2015.
- 48. Ünal, S. & Erciş, A. (2006a). Pazarın Satın Alma Tarzlarına ve Kişisel Değerlere Göre Bölümlendirilmesi. Marmara İ.İ.B.F. Dergisi, 359-383.
- 49. Ünal, S. & Erciş, A. (2006b). Tüketicilerin Kişisel Değerlerinin Satın Alma Tarzları Üzerindeki Etkisi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 23-47.
- 50. Ünal, S. & Erciş, A. (2007). Genç Pazarın Satın Alma Tarzlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 321-336.
- 51. Walsh, G., Mitchell, V.W., & Hennig‐Thurau, T. (2001). German Consumer Decision‐Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 35(1), 73-95.
- 52. Yasin, B. (2009). The Role of Gender on Turkish Consumers' Decision-Making Styles. AP-Asia-Pacific Advances in Consumer Research, 8, 301-308.
- 53. Yeşilada, F., & Kavas, A. (2008). Understanding the Female Consumers’ Decision Making Styles. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 9(2), 167-185.
- 54. Yüksekbilgili, Z. (2016). Tüketici Karar Verme Tarzlarının Kuşaklara Göre Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1392-1402.
Yıl 2017,
Cilt: 13 Sayı: 1, 59 - 79, 01.04.2017
Erkan Özdemir
,
Zaur Omarov
Kaynakça
- 1. Anić, I. D., Rajh, E., & Bevanda, A. (2012). Decision-Making Styles of Young Consumers in Bosnia and Herzegovina. Young Consumers, 13(1), 86-98.
- 2. Anič, I. D., Suleska, A. C., & Rajh, E. (2010). Decision-Making Styles of Young-Adult Consumers in the Republic of Macedonia. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 23(4), 102-113.
- 3. Bakan, İ. & Büyükbeşe, T. (2008). Katılımcı Karar Verme: Kararlara Katılım Konusunda Çalışanların Düşüncelerine Yönelik Bir Alan Çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13(1), 29-56.
- 4. Bakewell, C., & Mitchell, V.-W. (2006) "Male versus Female Consumer Decision Making Styles", Journal of Business Research, 59(12), 297-300.
- 5. Bayram, N. (2009). Sosyal Bilimlerde SPSS İle Veri Analizi, 2. Baskı, Güven Mücellit Matbaacılık, İstanbul.
- 6. Blankenship, L. V., & Miles, R. E. (1968). Organizational Structure and Managerial Decision Behavior. Administrative Science Quarterly, 13(1), 106-120.
- 7. Ceylan, H.H. (2013). Tüketici Tipleri Envanterinin Türk Kültürüne Uyarlanması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 41-58.
- 8. Chatoupis, C. (2007). Decision Making in Physical Education: Theoretical Perspectives. Studies in Physical Culture and Tourism, 14(2), 195-204.
- 9. Çoban, A.E. & Hamamcı, Z. (2006). Kontrol Odakları Farklı Ergenlerin Karar Stratejileri Açısından İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi. 14(2), 393-402.
- 10. Dursun, İ., Alnıaçık, Ü., & Tümer Kabadayı, E. (2013). Tüketici Karar Verme Tarzları Ölçeği: Yapısı ve Boyutları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 293-304.
- 11. Durvasula, S., Lysonski, S., & Andrews, J. C. (1993). Cross‐Cultural Generalizability of a Scale for Profiling Consumers' Decision‐Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 27(1), 55-65.
- 12. Emhan, A. (2007). Karar Verme Süreci ve Bu Süreçte Bilişim Sistemlerinin Kullanılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 212-224.
- 13. Fahey, L. (1981). On Strategic Management Decision Processes. Strategic Management Journal, 2(1), 43-60.
- 14. Fan, J. X., & Xiao, J. J. (1998). Consumer Decision‐Making Styles of Young‐Adult Chinese. Journal of Consumer Affairs, 32(2), 275-294.
- 15. Gegez, A.E. (2010). Pazarlama Araştırmaları, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 16. Ghodeswar, B. M. (2007). Consumer Decision Making Styles Among Indian Students. Alliance Journal of Business Research, 3, 36-48.
- 17. Güçray, S.S. (2001). Ergenlerde Karar Verme Davranışlarının Öz-Saygı ve Problem Çözme Becerileri Algısı ile İlişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8(8), 106-121.
- 18. Hafstrom, J. L., Chae, J. S., & Chung, Y. S. (1992). Consumer Decision‐Making Styles: Comparison between United States and Korean Young Consumers. Journal of Consumer Affairs, 26(1), 146-158.
- 19. Halis, M. (2002). Karar Verme Eyleminin Davranışsal Temelleri- Görgül Bir Uygulama. Akademik Araştırmalar Dergisi, 14, 49-64.
- 20. Hanzaee, K. H., & Aghasibeig, S. (2008). Generation Y Female and Male Decision-Making Styles in Iran: Are They Different?. The International Review of Retail, Distribution and Consumer Research, 18(5), 521-537.
- 21. Heracleous, L.T. (1994). Rational Decision Making: Myth or Reality?. Management Development Review, 7(4), 16-23.
- 22. Hiu, A. S., Siu, N. Y., Wang, C. C., & Chang, L. M. (2001). An Investigation of Decision‐Making Styles of Consumers in China. Journal of Consumer Affairs, 35(2), 326-345.
- 23. İslamoğlu, A.H., & Alnıaçık, Ü., (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (SPSS Uygulamalı), 4. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 24. Karabulut, M. (1998). Profesyonel Satışçılık ve Yönetimi. Üniversal Bilimsel Yayınları, İstanbul.
- 25. Karafakıoğlu, M. (2005). Pazarlama İlkeleri, Literatür Yayınları. İstanbul.
- 26. Kavalcı, K., & Ünal, S. (2016). Y ve Z Kuşaklarının Öğrenme Stilleri ve Tüketici Karar Verme Tarzları Açısından Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 1033-1050.
- 27. Kotler, P. (2000). Pazarlama Yönetimi, Çev. Muallimoğlu, N., Beta Yayınları, İstanbul.
- 28. Lysonski, S., & Durvasula, S. (2013). Consumer Decision Making Styles in Retailing: Evolution of Mindsets and Psychological Impacts. Journal of Consumer Marketing, 30(1), 75-87.
- 29. Lysonski, S., Durvasula, S., & Zotos, Y. (1996). Consumer Decision-Making Styles: A Multi-Country Investigation. European Journal of Marketing, 30(12), 10-21.
- 30. Madahi, A., Sukati, I., Mazhari, M. Y., & Rashid, W. N. (2012). Consumer Decision Making Styles amongst Young Generation in Malaysia. European Journal of Social Sciences, 30(2), 263-275.
- 31. Mintzberg, H., Raisinghani, D., & Theoret, A. (1976). The Structure of “Unstructured” Decision Processes. Administrative Science Quarterly, 21(2), 246-275.
- 32. Mitchell, V.W., & Walsh, G. (2004). Gender Differences in German Consumer Decision-Making Styles. Journal of Consumer Behavior, 3(4), 331-46.
- 33. Mitchell, V-W., & Bates, L. (1998). UK Consumer Decision-Making Styles. Journal of Marketing Management,14(1/3), 199-222.
- 34. Mokhlis, S., & Salleh, H. S. (2009). Consumer Decision-Making Styles in Malaysia: An Exploratory Study of Gender Differences. European Journal of Social Sciences, 10(4), 574-584.
- 35. Nas, S. (2010). Karar Verme Stillerine Bilimsel Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 2(2), 43-65.
- 36. Nutt, P. C. (1976). Models for Decision Making in Organizations and Some Contextual Variables Which Stipulate Optimal Use. Academy of Management Review, 1(2), 84-98.
- 37. Odabaşı, Y. & Barış, G. (2002). Tüketici Davranışı. MediaCat Akademi, İstanbul.
- 38. Özcan Candangil, S. & Ceyhan, A.A. (2006). Denetim Odakları Farklı Lise Öğrencilerinin Bazı Kişisel Özelliklerine Göre Karar Vermede Öz Saygı ve Stres Düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 71-88.
- 39. Özdemir, E. (2005). Kadın Tüketicilere Yönelik Pazarlama Stratejileri ve Bursa İlinde Bir Uygulama. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Doktora Tezi), Bursa.
- 40. Özdemir, E. (2016). Teknolojik Ürün ve Hizmet Pazarlaması. 2. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa.
- 41. Rowe, C. (1989). Analyzing Management Decision‐Making: Further thoughts after the Bradford Studies. Journal of Management Studies, 26(1), 29-46.
- 42. Sardoğan, E.M., Karahan, T.F., Kaygusuz, C., (2006). Üniversite Öğrencilerinin Kullandıkları Kararsızlık Stratejilerinin Problem Çözme Becerisi, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi ve Fakülte Türüne Göre İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 78-97.
- 43. Saruhan, Ş.C., & Özdemirci, A. (2013). Bilim, Felsefe ve Metodoloji, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 44. Sproles, G. B., & Kendall, E. L. (1986). A Methodology for Profiling Consumers' Decision‐Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 20(2), 267-279.
- 45. Taş, A., & Boztoprak, H. (2012). Karar Modelleri Çerçevesinde Türk Firmalarının Stratejik Araç Tercihlerinin İncelenmesi: Dilovası ve Sakarya I No’lu Organize Sanayi Bölgelerindeki İşletmeler Üzerine Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 291-318.
- 46. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan, http://www.stat.gov.az/ source/demoqraphy/, Date of Access: 29.12.2015.
- 47. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/Start.do, Date of Access: 29.12.2015.
- 48. Ünal, S. & Erciş, A. (2006a). Pazarın Satın Alma Tarzlarına ve Kişisel Değerlere Göre Bölümlendirilmesi. Marmara İ.İ.B.F. Dergisi, 359-383.
- 49. Ünal, S. & Erciş, A. (2006b). Tüketicilerin Kişisel Değerlerinin Satın Alma Tarzları Üzerindeki Etkisi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 23-47.
- 50. Ünal, S. & Erciş, A. (2007). Genç Pazarın Satın Alma Tarzlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 321-336.
- 51. Walsh, G., Mitchell, V.W., & Hennig‐Thurau, T. (2001). German Consumer Decision‐Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 35(1), 73-95.
- 52. Yasin, B. (2009). The Role of Gender on Turkish Consumers' Decision-Making Styles. AP-Asia-Pacific Advances in Consumer Research, 8, 301-308.
- 53. Yeşilada, F., & Kavas, A. (2008). Understanding the Female Consumers’ Decision Making Styles. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 9(2), 167-185.
- 54. Yüksekbilgili, Z. (2016). Tüketici Karar Verme Tarzlarının Kuşaklara Göre Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1392-1402.