Türkiye’de yaşlı yetişkinlerin genel sağlık durumu görüşleri: cinsiyet farklılığı

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 1, 71 - 77, 04.01.2021

Emre Baskan , Nesrin Yağcı , Uğur Cavlak , Mücahit Öztop

https://doi.org/10.31362/patd.754182

Öz

Amaç: Gittikçe artan yaşlı nüfusunda sağlığı etkileyen faktörlerin bilinmesi olası risklerin önüne geçilmesi ve tedavisi açısından önemlidir. Çalışmamız yaşlı yetişkinlerde genel sağlık durumu ile ilgili görüşleri belirlemek ve cinsiyet farklılıklarını incelemek amacıyla planlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya kognisyon düzeyi iyi olan (Hodkinson Mental Test 7 puan ve üzeri) 65-97 yaşları arasında toplam 278 (Erkek:158, Kadın:120) gönüllü yaşlı yetişkin dahil edildi. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (HKÖM-4) ölçeğinin ilk sorusu yaşlı yetişkinlerin genel sağlık durumunu değerlendirmek için kullanıldı. Genel sağlık durumları mükemmel, çok iyi, iyi, ortalama ve kötü olarak sınıflandırılmaktadır. Açık uçlu sorular ile mevcut genel sağlık ve yaşam kalitesini etkileyen en önemli konuların ifade edilmesi istendi.
Bulgular: Çalışmaya katılan yaşlıların yaş ortalaması 71,74 ± 5,54 yıl (K=71,12±5,29 E=72,22±5,73) idi. Kadınlarda erkekten daha fazla kronik hastalık vardı (p<0,05). Kendi ifadelerinden kadınların çok daha fazla ilaç kullandıkları (p<0.05), artritik problemlere daha yatkın oldukları (p=0.001) ve daha düşük egzersiz seviyesine (p=0.0001) sahip olduklarını bulduk. Kadınlar genel sağlık durumlarını Ortalama (%49,2) olarak tanımlarken, erkekler İyi (%38,0) olarak tanımladı. Kendi ifadeleriyle en önemli sağlık sorunlarının hipertansiyon, artritik problemler ve diabetes mellitus olduğunu bulduk.
Sonuç: Bu çalışmada elde edilen sonuçlar yaşlı yetişkinlerin kendi sağlık durumlarının farkında olduğunu ve sağlık durumlarını ağırlıklı olarak Ortalama şeklinde tanımladıklarını göstermiştir. Kronik hastalıklar konusunda kadınlarda erkeklerden daha fazla hastalık bulunduğu ve kadınların daha az egzersiz yaptığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kronik Hastalıklar, Sağlık Durumu, Yaşlı Yetişkin

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

General health status opinions of older adults in turkey sample: gender differences

Öz

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Demirsoy A. Yaşlanmanin ve Ölümün Evrimsel Öyküsü. Geriatri. 1998;1(1):1-12
• 2. Koptagel İlal G. Yaşlılıkta psikosomatik hastalıklar. Noro Psikiyatr Ars. 1992;29(1):3–14.
• 3. Leveille SG, Ling S, Hochberg MC ve ark. Widespread musculoskeletal pain and the progression of disability in older disabled women. Ann Intern Med. 2001;135(12):1038–46. https://doi.org/10.7326/0003-4819-135-12-200112180-00007
• 4. World Health Organization. World report on ageing and health. 2015 (https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/186463/9789240694811_eng.pdf;jsessionid=3E1F685EF3B8BBD031D7F3702DA6FE9F?sequence=1)
• 5. Murayama L, Ahmed I. The Geriatric Patient. In: Handbook of Consultation-Liaison Psychiatry. 2nd Edition, Springer, Boston, MA, 2007:341–60. https://doi.org/10.1007/978-3-319-11005-9
• 6. Yavuz BB. Geriatrik değerlendirme ve testler. İç Hastalıkları Dergisi. 2007;14(1):5–17.
• 7. Danneskiold-SamsØe B, Kofod V, Munter J ve ark. Muscle strength and functional capacity in 78-81-year-old men and women. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1984;52(3):310–4. https://doi.org/10.1007/BF01015216
• 8. Hajjar ER, Cafiero AC, Hanlon JT. Polypharmacy in elderly patients. Am J Geriatr Pharmacother. 2007;5(4):345–51. https://doi.org/10.1016/j.amjopharm.2007.12.002
• 9. Savaş S, Akçiçek F. Comprehensive geriatric assessment. Ege Journal of Medicine Suppl. 2010;49(3) 19-30.
• 10. Larson EB, Reifler BV, Featherstone HJ, English DR. Dementia in elderly outpatients: A prospective study. Ann Intern Med. 1984;100(3):417–23. https://doi.org/10.7326/0003-4819-100-3-417
• 11. Salgado R, Lord SR, Packer J, Ehrlich F, Factors Associated with Falling in Elderly Hospital Patients. Gerontology 1994;40:325–331. https://doi.org/10.1159/000213607
• 12. Roh YH, Kim KW, Paik NJ, Kim TK, Gong HS. How much are upper or lower extremity disabilities associated with general health status in the elderly?. Clin Orthop Relat Res. 2012;470(11):3246‐3252. https://doi.org/10.1007/s11999-012-2417-1
• 13. Lawrence RC, Felson DT, Helmick CG ve ark. Estimates of the prevalence of arthritis and other rheumatic conditions in the United States. Part II. Arthritis Rheum. 2008;58(1):26‐35. https://doi.org/10.1002/art.23176
• 14. Orfila F, Ferrer M, Lamarca R, Tebe C, Domingo-Salvany A, Alonso J. Gender differences in health-related quality of life among the elderly: the role of objective functional capacity and chronic conditions. Soc Sci Med. 2006;63(9):2367‐2380. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2006.06.017
• 15. Djernes JK. Prevalence and predictors of depression in populations of elderly: a review. Acta Psychiatr Scand. 2006;113(5):372‐387. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2006.00770.x
• 16. Yağcı N, Telci EA. Yaşlılarda Cinsiyetin Genel Sağlık Durumuna, Kognitif Fonksiyona, Depresif Semptomlara, Bel ve Boyun Ağrısına Etkisinin İncelenmesi: Denizli Örneği. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2016;9:53–60.
• 17. Hodkinson HM. Evaluation of a mental test score for assessment of mental impairment in the elderly. Age Ageing. 1972;1(4):233‐238. https://doi.org/10.1093/ageing/1.4.233
• 18. Sarasqueta C, Bergareche A, Arce A ve ark. The validity of Hodkinson's Abbreviated Mental Test for dementia screening in Guipuzcoa, Spain. Eur J Neurol. 2001;8(5):435-40. https://doi.org/10.1046/j.1468-1331.2001.00246.x
• 19. Lohr KN. Assessing health status and quality-of-life instruments: Attributes and review criteria. Qual Life Res. 2002;11:193–205. https://doi.org/10.1023/A:1015291021312
• 20. Bowling A (ed). Measuring Disease, 2nd edition. Buckingham, Open University Press, Wiley-Blackwell, 2001.
• 21. Lionakis N, Mendrinos D, Sanidas E, Favatas G, Georgopoulou M. Hypertension in the elderly. World J Cardiol. 2012;4(5):135‐147. https://doi.org/10.4330/wjc.v4.i5.135
• 22. Fitzcharles MA, Lussier D, Shir Y. Management of chronic arthritis pain in the elderly. Drugs Aging. 2010;27(6):471‐490. https://doi.org/10.2165/11536530-000000000-00000
• 23. Abate M, Schiavone C, Pelotti P, Salini V. Limited joint mobility (LJM) in elderly subjects with type II diabetes mellitus. Arch Gerontol Geriatr. 2011;53(2):135‐140. https://doi.org/10.1016/j.archger.2010.09.011
• 24. Docking RE, Fleming J, Brayne C, Zhao J, Macfarlane GJ, Jones GT; Cambridge City over-75s Cohort Study collaboration. Epidemiology of back pain in older adults: prevalence and risk factors for back pain onset. Rheumatology (Oxford). 2011;50(9):1645-53. https://doi.org/10.1093/rheumatology/ker175
• 25. Murata S, Doi T, Sawa R ve ark. Association Between Objectively Measured Physical Activity and the Number of Chronic Musculoskeletal Pain Sites in Community-Dwelling Older Adults. Pain Med. 2019;20(4):717-723. https://doi.org/10.1093/pm/pny112
• 26. Cicekci E, Ozisler Z, Ozel S, Unsal-Delialioglu S, Ozisler C. The Factors of Musculoskeletal Pain in Geriatric Patients and the Relationship between Pain and Quality of Life. Int J Clin Med. 2017;08(08):504–13. https://doi.org/10.4236/ijcm.2017.88047
• 27. Li W, Procter-Gray E, Churchill L ve ark. Gender and Age Differences in Levels, Types and Locations of Physical Activity among Older Adults Living in Car-Dependent Neighborhoods. J Frailty Aging. 2017;6(3):129-135. https:/doi.org/ 10.14283/jfa.2017.15
• 28. Gu D, Dupre ME, Warner DF, Zeng Y. Changing health status and health expectancies among older adults in China: gender differences from 1992 to 2002. Soc Sci Med. 2009;68(12):2170‐2179. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2009.03.031
• 29. Barile JP, Horner-Johnson W, Krahn G ve ark. Measurement characteristics for two health-related quality of life measures in older adults: The SF-36 and the CDC Healthy Days items. Disabil Health J. 2016;9(4):567-74. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2016.04.008