Yabancılara Türkçe Öğretimi Sertifika Programına Katılan Öğretmenlerin Mültecilere Yönelik Tutumları

Yıl 2019, Cilt: 46 Sayı: 46, 380 - 393, 22.05.2019

Fatih Tanrıkulu

https://doi.org/10.9779/pauefd.490559

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı; Yabancılara
Türkçe öğretimi sertifika programına katılan öğretmenlerin, mültecilere/sığınmacılara
karşı tutumlarını ve bu tutumların, katılımcıların cinsiyet, branş, mesleki
tecrübe, yaş, medeni durum, çalıştıkları kurum değişkenlerine göre değişip
değişmediğini belirlemektir.  Araştırmanın örneklemini KSÜ TÖMER’de
sertifika programına katılan öğretmenler (N:76) oluşturmaktadır. Araştırmada,
veri toplama aracı olarak Ommundsen ve Larsen’ in (1997) geliştirdiği (Illegal
Aliens Scale), Yelpaze’nin (2018) Türkçeye uyarladığı 5’li likert tipi
“Mültecilere/Sığınmacılara Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmenler yabancılara
Türkçe öğretimine yönelik konuları kapsayan 61 saatlik sertifika programına
katılmıştır. Tutum ölçeği deney grubuna ön test-son test şeklinde
uygulanmıştır. Ön test-son testten elde edilen veriler, bağımlı örneklem
t-testi ile, değişkenler Mann Whitney U testi ile analiz edilmiştir. Araştırma
sonucunda, sertifika programına katılan öğretmenlerin mültecilere/sığınmacılara
karşı tutumlarında anlamlı bir fark olduğu; öğretmenlerin cinsiyet, branş,
mesleki tecrübe, yaş, medeni durum ve çalıştıkları kurum değişkenlerine göre
mültecilere/sığınmacılara yönelik tutumlarında anlamlı bir değişiklik olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

yabancılara Türkçe öğretimi, mültecilerin eğitimi, tutum

Attitudes of the Teachers Attending the Teaching Turkish as a Foreign Language Certificate Program towards Refugees

Öz

The aim of this study was
to examine the attitudes of the teachers attending the Turkish Language
Teaching Program towards their refugees / asylum seekers and their attitudes
towards gender, branch, occupational experience, age, marital status and
institution variables. The sample of the study consisted of teachers who
participated in the certificate program at KSU TÖMER (N: 76). In the study, '' Attitude Scale for Refugees /
Asylum Seekers '' which was developed by Ommundsen and Larsen (1997) and
adapted by Yelpaze(2018) to Turkish was used as data collection tool.  Teachers participated in a 61 hour certificate
program covering subjects for teaching Turkish to foreigners. Attitude scale
was applied as pre-test-post-test to the experimental group. The data obtained
from pretest-posttest were analyzed by dependent sample t-test and the
variables were analyzed by Mann Whitney U test. As a result of the study, it
was seen that there was a significant difference in the attitudes of teachers
and their attitudes towards refugees / asylum seekers according to gender,
branch, professional experience, age, marital status and institution variables.

Anahtar Kelimeler

teaching Turkish to foreigners, refugees education, attitude

Kaynakça

• Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. Ekev Akademi Dergisi, 56(56), 179-190.
• Akpınar, T. (2017). Türkiye’deki suriyeli mülteci çocukların ve kadınların sosyal politika bağlamında yaşadıkları sorunlar. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3(03),16-29.
• Balkar, B., Şahin, S. ve Işıklı-Babahan, N. (2016). Geçici eğitim merkezlerinde (GEM) görev yapan Suriyeli öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1290-1310.
• Çobaner, A. A. (2015). Çocuk Hakları Bağlamında Suriyeli Mülteci Çocukların Haberlerde Temsili. Marmara İletişim Dergisi, (24), 27-54.
• Deniz, O. (2009). Mülteci hareketleri açısından Van kentinin durumu ve kentteki mültecilerin demografik profili. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 187-204.
• Er, A. R. ve Bayındır, N. (2015). İlkokula giden mülteci çocuklara yönelik sınıf öğretmenlerinin pedagojik yaklaşımları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 175-185.
• Erdoğan, M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler Toplumsal Kabul ve Uyum. HUGO (Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi).
• Eroğlu Ö. B. ve Gülcan, G. M. (2016). Göçle gelen ailelerin ve çocuklarının eğitim sorunları (Mersin İli Örneği). K. Beycioğlu, N. Özer, D. Koşar, İ. Şahin (Ed.), Eğitim Yönetimi Araştırmaları içinde (ss. 219-238). Ankara: Pegem Akademi. 1. Baskı. DOI: 10.14527/978-605-318-393-8.
• GİGM, (2018). İkamet İzinleri. (http://www.goc.gov.tr/icerik6/ikamet-izinleri_363_378_4709_icerik, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi.
• Hopyar, Z. (2017). Avrupa’nın Mülteci Politikası. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 2(3).59-67.
• Kabaklarlı, E. (2016). Mülteci Akımını Belirleyen Faktörlerin Makro Ekonomik Panel Veri Analizi (Ortadoğu ve Türkiye). Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 56-60.
• Kara, Ö. T., Yiğit, A. ve Ağırman, F. (2016). Çukurova Üniversitesi Türkçe öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin Suriyeli mülteci kavramına ilişkin algılarının incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12 (4), 945-961.
• Kara, P. ve Korkut, R. (2010). Türkiye’de göç, iltica ve mülteciler. Türk İdare Dergisi, 467(1), 153-162.
• Kartal, B. ve Başçı, E. (2014). Türkiye'ye yönelik mülteci ve sığınmacı hareketleri. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2). 275-299.
• Kılcan, B., Çepni, O. ve Kılınç, A. Ç. (2017). Mülteci öğrencilere yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(2), 1045-1057.
• Kolukırık, S. (2009). Mülteci ve sığınmacı olgusunun medyadaki görünümü: Medya politiği üzerine bir değerlendirme. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 8(1), 1-20.
• Korkmaz, A. Ç. (2014). Sığınmacıların sağlık ve hemşirelik hizmetlerine yarattığı sorunlar. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(1), 37-42.
• Kutlay, M. ve Akcalı, Ö. (2015). Mülteci krizi ve Türkiye-AB ilişkilerinde eksen kayması riski. UŞAK Analiz, 21, 2016.
• MEB (2018). http://www.meb.gov.tr/bakan-yilmaz-608-bin-suriyeli-cocugun-egitime-erisimi-saglanmistir/haber/15549/tr, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi.
• MEB, (2018). Geçici koruma kapsamı altındaki öğrencilerin eğitim hizmetleri. https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/16101622_13-07-2018__Ynternet_BYlteni.pdf, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi).
• Mercan Uzun, E. M. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1),72-83.
• Nurdoğan, A. K., Dur, A. İ. B. ve Öztürk, M. (2016). Türkiye'nin Mülteci Sorunu ve Suriye Krizinin Mülteci Sorununa Etkileri. İş ve Hayat Dergisi Ekonomi Hukuk ve Sosyal Politika, 2(4), 217-238.
• Ommundsen, R. ve Larsen, K. S. (1997). Attitudes toward illegal aliens: The reliability and validity of a Likert-type scale. The Journal of Social Psychology, 137(5), 665-667.
• Orhan, O. ve Gündoğar, S. S. (Eds.). (2015). Suriyeli sığınmacıların Türkiye'ye etkileri. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, ORSAM- TESEV Rapor No: 195, Ankara.
• Şeker, B. D. ve Aslan, Z. (2015). Eğitim sürecinde mülteci çocuklar: Sosyal psikolojik bir değerlendirme. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1), 86-105.
• Poyraz, Y. (2012). Suriye vatandaşlarının geçici korunması ve uluslararası mülteci hukuku. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20(2), 53-69.
• Sağlam, İ. H. ve Kanbur, İ. N. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Seydi, A. R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların eğitim sorununun çözümüne yönelik izlediği politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 267-305.
• Taştekin, E., Yükçü, Ş. B., İzoğlu, A., Güngör, İ., Uslu, A. E. I. ve Demircioğlu, H. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarının ve algılarının incelenmesi. HU GSES The Journal of Educational Research, 2(1). 1-20.
• Topkaya, Y. ve Akdağ, H. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Suriyeli sığınmacılar hakkındaki görüşleri (Kilis 7 Aralık Üniversitesi örneği). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 767-786.
• Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci davranışı ve toplumsal etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere ilişkin bir değerlendirme. Tesam Akademi Dergisi, 2(2), 29-63.
• Ünal, S. (2014). Türkiye'nin Beklenmedik Konukları:" Öteki" Bağlamında Yabancı Göçmen ve Mülteci Deneyimi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 6(3), 65-89.
• UNHCR, (2018). “Eğitim”, http://www.unhcr.org/tr/egitim, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi.
• UNHCR, (2018). “UNHCR Türkiye: Kilit veriler ve sayılar. (http://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi).
• UNHCR, (2018). Turkey fact sheet. (http://www.unhcr.org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2018/09/01.-UNHCR-Turkey-Fact-Sheet-August-2018.pdf, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi).
• UNHCR, (2018). Turkey: Education. (http://www.unhcr.org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2018/09/09.-UNHCR-Turkey-Education-Fact-Sheet-August.pdf, 24 Eylül 2018 tarihinde erişildi).
• Yaylı, D. ve Yaylı, D. (2009). Yabancı Dil Öğretimi Yaklaşımları ve Yöntemleri, Yabancılara Türkçe Öğretimi Politika Yöntem ve Beceriler (Edt. Bayyurt, Y. ve Yaylı, D.), Anı Yayıncılık, Ankara.
• Yelpaze, İ. ve Güler, D. (2018). The relationship between attitudes towards asylum seekers and compassion levels of university students. International Journal of Assessment Tools in Education, 5(3), 524-543.