Citizenship Education Studies with Web 2.0 Based Digital Posters in Social Studies

Yıl 2024, Sayı: 61, 236 - 265, 15.05.2024

Mithat Aydın , Türkan Çelik

https://doi.org/10.9779/pauefd.1285778

Öz

This study aims to examine the studies of pre-service social studies teachers on civics teaching topics with Web 2.0-based digital posters. It was conducted with the case study, one of the qualitative research methods, with 10 pre-service social studies teachers who took the civics course in the spring semester of the 2021-2022 academic year. Participants were selected by criterion sampling technique through purposeful sampling. Observation and interview notes and students' digital poster documents were used as data collection tools. The data were analyzed using content analysis, descriptive analysis and document analysis. The findings of the study revealed that pre-service teachers were able to prepare activity plans in social studies in the context of civics with Web 2.0-based digital posters. It was found that the participants prepared digital posters at the 5th grade level the most and but at the 7th grade level the least. In addition, the most used digital poster application was the Web 2.0-based "Piktochart" application and the least used applications were "Visme," "Canva" and "Venngage." It was also found that four themes were reached from the participants' views on the process: contributions as a teacher, integration with the social studies curriculum, contributions of digital poster work, and raising awareness with digital posters. Suggestions were presented in the context of the results of the study.

Anahtar Kelimeler

Digital poster, social studies, pre-service teachers, civics education, web 2.0 tools

Sosyal Bilgilerde Web 2.0 Temelli Dijital Afişlerle Vatandaşlık Eğitimi Çalışmaları

Öz

Bu araştırmanın amacı Web 2.0 temelli dijital afişlerle vatandaşlık konularının öğretimine yönelik sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çalışmalarının incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma 2021-2022 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde vatandaşlık bilgisi dersini alan 10 sosyal bilgiler öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklem tekniği ile seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak gözlem ve görüşme notları ile öğrencilerin dijital afiş dokümanları kullanılmıştır. Veriler içerik analizi, betimsel analiz ve doküman analizleri bağlamında incelenmiştir. Çalışma bulgularında öğretmen adaylarının Web 2.0 temelli dijital afişlerle vatandaşlık bilgileri bağlamında sosyal bilgilerde etkinlik planları hazırlayabildikleri tespit edilmiştir. Katılımcıların en fazla dijital afişi 5. sınıf seviyesinde, en az dijital afişi ise 7. sınıf seviyesinde hazırladığı bulgulanmıştır. En fazla kullanılan dijital afiş uygulamasının Web 2.0 temelli “Piktochart” uygulaması en az kullandıkları uygulamaların ise “Visme”, “Canva” ve “Venngage” gibi uygulamalar olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların sürece ilişkin görüşlerinden öğretmen olarak katkıları, sosyal bilgiler öğretim programı ile bütünleştirme, dijital afiş çalışmasının katkıları, dijital afişlerle farkındalık oluşturma şeklinde dört temaya ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçları bağlamında öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları, dijital afiş, vatandaşlık eğitimi, sosyal bilgiler, Web 2.0

Kaynakça

• Aslan, S. & Çakmak, Z. (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 72-99. https://doi.org/10.17984/adyuebd.296203
• Aydın, M. & Çelik, T. (2017). Ortaokul öğrencilerinin etkin yurttaşlık ve hukuk kuralları kavramlarına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42 (42), 29-43. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/33905/375329
• Bailey, K. D. (1982). Methods of social research (second editions) Free Press. https://www.scirp.org/reference/ReferencesPapers?ReferenceID=387124
• Becer, E. (2015). İletişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitapevi Yayınları.
• Benzer, A. (2021). Dijital çağda öğretim teknolojileri ile Türkçe eğitimi. Eğitim Yayınevi.
• Cender, G. & Doğu, B. (2021). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeyleri. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-23. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tissejournal/issue/71197/1141838
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Routledge.
• Çelik, T. (2019). Teknoloji ve medya okuryazarı vatandaş yetiştirme sürecinde öğrencilerin sosyal medya algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. International Journal of Scholars in Education, 2 (1), 40-57. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/751187
• Çelik, T. (2020a). Dijital çağda sosyal bilgiler öğretmeni yetiştirme: bir eylem araştırması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 211-229. https://doi.org/10.30794/pausbed.541913.
• Çelik, T. (2020b). Examination of sample course design studies performed by pre-servıce social studies teachers by using digital technologies. Turkish Online Journal of Distance Education, 22 (1), 209-228. https://doi.org/10.17718/tojde.849910
• Çelik, T. (2020c). Sosyal bilim derslerini dijital materyallerle bütünleştirme sürecinde öğretmen adayı görüşleri: Fenomenolojik bir araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 1407-1422. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.56791-603364
• Çelik, T. (2020d). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının web 2.0 teknolojilerini alanlarına entegre etme sürecine ilişkin algıları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 875- 915. https://doi.org/10.29299/kefad.XXXX
• Çelik, T. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının web 2.0 uygulamalarıyla biçimlendirici değerlendirme deneyimlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50 (231), 173-198. https://doi.org/10.37669/milliegitim.713075
• Çevik Kansu, C. (2015). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinde etkin vatandaşlık eğitiminin etkililiği. Yayımlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Çolak, A. & Öztürk, T. (2022). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 6(2), 367-394. https://doi.org/10.38015/sbyy.1208473
• Davies, L. (2001). Citizenship education and contradictions. British Journal of Sociology of Education, 22(2), 299- 308. https://doi.org/10.1080/01425690120054902
• Dere, İ. & Yavuzay, M. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık göstergelerinin incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2400-2414. https://doi.org/10.33206/mjss.537592
• Doğan, İ. (2001). Modern vatandaşlık demokrasi ve insan hakları: İnsan haklarının kültürel temelleri. Pegem A yayıncılık.
• Eken, B. (2020). Teknoloji ile birlikte dönüşen afişin incelenmesi ve kamusal ekranlarda etkileşimli afiş uygulamaları, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 47, 157-186. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyusbed/issue/53594/714418
• Faiz, M. & Dönmez, C. (2016). Öğretmen adaylarının siyaset okuryazarlık düzeylerinin bazı değişkinlere göre incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(2), 3629-3642. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/4025
• Garcia J. & Michaelis, J. U. (2001). Social studies for children: A guide basic instruction. 12th edition America.
• Goetz, J. P. & LeCompte, M. D. (1984). Ethnograpyh and qualitative design in educational research. Academic Press.
• Görmez, E. (2017). İlkokul sosyal bilgiler programının dijital vatandaşlık ve alt boyutları açısından yeterliliği. International Journal of Social Science 2, (60), 1-15. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7220
• Hammar, T. (1996). Transnational citizenship: Membership and rights in international migration. International Migration Review, 30(3), 813-814. https://doi.org/10.1177/019791839603000310
• Hancock B., Ockleford, E. & Windridge, K. (2009). An ıntroduction to qualitative research. The NIHR RDS for the East Midlands/Yorkshire & the Humber (Leicester) Department of Health Sci-ences University of Leicester. https://www.rds-yh.nihr.ac.uk/wp-content/uploads/2013/05/5_Introduction-to-qualitative-research-2009.pdf
• Heater, D. (2007). Yurttaşlığın kısa tarihi (Çev: Meral Delikara Üst). İmge Kitabevi.
• Kadıoğlu, A. (2008). Vatandaşlık ve siyasal katılım. Ergun Özbudun’a armağan, 225-246. Yetkin Yayınevi.
• Kanar, H. B. & Bulut, B. (2022). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının değer tercihlerinin küresel vatandaşlık düzeylerine etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(1), 149-158. https://doi.org/10.18069/firatsbed.1166431
• Karaduman, H. & Öztürk, C. (2014). Sosyal bilgiler dersinde dijital vatandaşlığa dayalı etkinliklerin öğrencilerin dijital vatandaşlık tutumlarına etkisi ve dijital vatandaşlık anlayışlarına yansımaları. Journal of Social Studies Education Research, 5(1), 38-78. https://doi.org/10.17499/jsser.20331
• Karasu Avcı, E., Faiz, M. & Recepoğlu, S. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık algılarının belirlenmesi. International Journal of New Approaches in Social Studies, 5(1), 46-62. https://doi.org/10.38015/sbyy.847507
• Kilci, Z. (2019). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Kocadağ, T. (2012). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Köksal, F. N. & Aluç, E. (2022). Gelenekselden dijitale evrilen bir medya olarak afiş. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 12 (3), 666-681. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tojdac/issue/70236/1113173
• Kymlicka, W. & Norman, W. (1994). Return of the Citizen: A Survey of Recent Work on Citizenship Theory. Ethics, 104(2), 352–381. http://www.jstor.org/stable/2381582.
• Lawson, R. (2001). İfade hürriyetini güvenceye almak: Avrupa insan hakları mahkemesi içtihatlarında üç eğilim. Liberal Düşünce Dergisi, 1(24),14-29. https://dergipark.org.tr/tr/pub/taad/issue/52664/694124
• Marshall, T. H. (1964). Class citizenship and social development : essays (First edition in the United States of America,. NY: Doubleday. https://search.worldcat.org/title/class-citizenship-and-social-development-essays/oclc/1317426
• Merey, Z., Karatekin K. & Kuş Z. (2012). İlköğretimde vatandaşlık eğitimi: karşılaştırmalı kuramsal bir çalışma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3): 795-821. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gefad/issue/6734/90529
• Merriam, S.B. (2001) Qualitative research and case study applications in education. Jossey-Bass Publishers. https://searchworks.stanford.edu/view/3511521
• Metin, Ö. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık yeterliklerinin belirlenmesi. Doktora tezi. Giresun Üniversitesi, Giresun.
• Miles, B. M. & Huberman A. M., (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. (2nd ed.), Sage Publications. https://vivauniversity.files.wordpress.com/2013/11/milesandhuberman1994.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB], (2018). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686-SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
• Muller-Brockmann, J. &.-B. (2010). History of the Poster. Phaidon.
• Nebel, M., Jamison, B., & Bennett, L. (2009). Students as digital citizens on Web 2.0. Social Studies and the Young Learner, 21(4), 5-7. https://www.socialstudies.org/system/files/publications/articles/yl_21045.pdf
• Netwong, T. (2013). The using of e-Learning to develop digital citizenship learning achievement in information technology. International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning, 3(2), 135- 137. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/AJE/article/view/180780/128317
• Nikbay, S. (2009). Afiş tasarımında hedef kitlenin algılama durumlarına ilişkin görüşlerin değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Osler, A. & Starkey, H. (2001). Citizenship education and national identities in France and England: Inclusive or exclusive? Oxford Review of Education, 27(2), 287-305 https://doi.org/10.1080/03054980124800
• Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: toplumsal yaşama disiplinler arası bir bakış. C. Öztürk (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi (s.2-30). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Öztürk, F., & Malkoç, S. (2022). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Ütopyaları/Distopyalarında Vatandaşlık. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 2065-2104. https://doi.org/10.29299/kefad.1054856
• Parker, W. C. (2012). Social studies in elementary education. (10th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. Pearson Education.
• Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methodsin evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri M. Bütün ve S. B. Demir (Çev.) Pegem Akademi
• Peker Ünal, D. (2017). Bir öğretim programındaki dijital vatandaşlık öğeleri ve ortaöğretim öğrencilerinin dijital vatandaşlık ögelerine sahip olma durumları. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 180-195. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kebd/issue/67222/1049150
• Polat, E. G. (2011). Osmanlıdan günümüze vatandaşlık anlayışı. Ankara Barosu Dergisi, (3), 127-157. https://dergipark.org.tr/tr/pub/abd/issue/33792/374228
• Ribble, M. S., Bailey, G. D., & Ross, T. W. (2004). Digital citizenship: Addressing appropriate technology behavior. Learning & Leading with Technology, 32(1), 6- 12. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ695788.pdf
• Sigauke A. T. (2012). Young people, citizenship and citizenship education in Zimbabwe. International Journal of Educational Development 32, 214–223 https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2011.02.014
• Sontag, S. (1970). Posters: Advertisement, Art, Political Artifact, Commodity, The Art of Revolution: Posters from Castro's Cuba 1959–1970, McGraw- Hill. https://glendadrew.github.io/des145-f17/downloads/readings/SusanSontag_Posters.pdf
• Stenhouse, L. (1985). The case study traditionand how case studies apply to practice. Research as a basis for teaching: Readings from the work of Lawrence Stenhouse. Heinemann.
• Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. CA: Sage.
• Turan, S. & Karasu Avcı, E. (2018). 2018 Sosyal bilgiler öğretim programı'nın dijital vatandaşlık bağlamında incelenmesi. Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1(1),28-38 https://dergipark.org.tr/tr/pub/jena/issue/42984/519671
• Türk Dil Kurumu [TDK] (2022). Afiş Nedir? https://sozluk.gov.tr/
• Ünsal, A. (1998). Yurttaşlık anlayışının gelişimi. A. Ünsal (Ed.), 75 yılda tebaa’dan yurttaş’a doğru içinde (s. 4-37). Tarih Vakfı Yayınları.
• Üstel, F. (2004). Makbul vatandaşın peşinde: II. Meşrutiyet'ten bugüne Türkiye'de vatandaş eğitimi. İletişim Yayınları.
• Westheimer, J., & Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2), 237-269. https://doi.org/10.3102/00028312041002237
• Wolcott, H. F. (1994). Tranforming qualitative data: Description, analysis and interpretation. CA: Sage.
• Yeraltı, G. (1995). Cumhuriyet Döneminden Günümüze Afiş Sanatının Gelişimi [Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yiğit, Ö. (2019). Vatandaşlık: Felsefi, ideolojik ve tarihsel temelleri. C. Öztürk, Z. İbrahimoğlu ve G. Yıldırım (Ed.). Kuramsal temeller ve güncel tartışmalar ışığında 21. Yüzyıl Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi içinde (s.11-32). Pegem Akademi.
• Yin, R. K. (1994). Applications of case study research. CA, Sage Publications.
• Yin, R. K. (2003). Case study research: designand methods. (3. Baskı). Sage Publications.