Development of Mathematical Satisfaction Scale (MSS): Validity and Reliability Study

Yıl 2020, Cilt: 49, 309 - 330, 01.05.2020

Deniz Kaya

https://doi.org/10.9779/pauefd.532849

Cited By: 2

Öz

The aim of this study is to develop a valid and reliable measurement tool to determine the mathematical satisfaction levels of students. The research was conducted with three separate study groups consisting of 763 students in the academic year of 2018-2019. Expert opinion was obtained for the content and face validity of the scale. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) was applied for construct validity. As a result of EFA, 19 items and three factors explaining 59.10% of total variance were obtained. The factors that emerged were named as the Course Interaction Satisfaction, Personal Interaction Satisfaction, and Environmental Interaction Satisfaction. Findings from CFA; 19 items and three-factor structure related to Mathematical Satisfaction Scale (MSS) showed that they have adequate fit indices (χ²/df=1.96; RMSEA=.06; SRMR=.07; CFI=.95; NFI=.91; IFI=.95; GFI=.89; AGFI=.86; PNFI=.77; PCFI=.81). The total internal consistency coefficient of the scale was .95; the internal consistency coefficients of course interaction, personal interaction and environmental interaction satisfaction were calculated respectively .93, .88 and .82. The discriminate of the items in the scale was made with the corrected item-total correlation and the 27% lower and upper group comparisons and all of the items in the scale were distinguishable. The result of criterion validity showed that the tool served its purpose.  As a result, the findings show that a mathematical satisfaction scale is a measurement tool that produces valid and reliable measurements.

Anahtar Kelimeler

satisfaction, validity, reliability, mathematics, scale development

Matematiksel Doyum Ölçeğinin (MDÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Bu
çalışmanın amacı öğrencilerin matematiksel doyum düzeylerini belirlemeye
yönelik geçerli ve güvenirli bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırma
2018-2019 eğitim-öğretim yılında toplam 763 öğrenciden oluşan üç ayrı çalışma
grubu ile yapılmıştır. Ölçeğin kapsam ve görünüş geçerliği için uzman görüşü
alınmıştır. Yapı geçerliği için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulanmıştır. AFA sonucunda toplam varyansın %59.10’unu
açıklayan 19 madde ve üç faktörden oluşan bir yapı elde edilmiştir. Ortaya
çıkan faktörler: Ders Etkileşim Doyumu, Kişisel Etkileşim Doyumu ile Çevresel
Etkileşim Doyumu olarak adlandırılmıştır. DFA sonucunda Matematiksel Doyum
Ölçeğine (MDÖ) ilişkin 19 madde ve üç faktörlü yapının yeterli uyum
indekslerine sahip olduğu belirlenmiştir (χ²/df=1.96; RMSEA=.06;
SRMR=.07; CFI=.95; NFI=.91; IFI=.95; GFI=.89; AGFI=.86; PNFI=.77; PCFI=.81).
Ölçeğin toplam iç tutarlık katsayısı .95; ders etkileşim, kişisel etkileşim ile
çevresel etkileşim doyumlarının iç tutarlık katsayıları sırasıyla .93, .88 ve .82
olarak hesaplanmıştır. Ölçekteki maddelerin ayırt ediciliği düzeltilmiş madde
toplam korelasyonu ile %27’lik alt-üst grup karşılaştırmaları ile yapılmış ve
maddelerin tamamının ayırt edici olduğu belirlenmiştir. Ölçüt geçerliği sonucunda
aracın amacına hizmet ettiği belirlenmiştir. Sonuç olarak, elde edilen bulgular
MDÖ’nün geçerli ve güvenilir ölçümler üreten bir ölçme aracı olduğunu
göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Doyum, geçerlik, güvenirlik, matematik, ölçek geliştirme

Kaynakça

• Akarsu, S. (2009). Öz-yeterlik, motivasyon ve PISA 2003 matematik okuryazarlığı üzerine uluslararası bir karşılaştırma: Türkiye ve Finlandiya. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Aksu, M. (1985). Ortaöğretim kurumlarında matematik öğretimi ve sorunları. Ankara: TED Yayınları, Öğretim Dizisi.
• Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı, öz-düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerin öğretim stilleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Akyüz, G. (2014). TIMSS 2011’de öğrenci ve okul faktörlerinin matematik başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(172), 150-162.
• Alcı, B. (2007). Yıldız Teknik Üniversitesi öğrencilerinin, matematik başarıları ile algıladıkları problem çözme becerileri, öz-yeterlik algıları, bilişüstü özdüzenleme stratejileri ve ÖSS sayısal puanları arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Aldemir, C., & Gülcan, Y. (2004). Student satisfaction in higher education: A Turkish case. Higher Education Management and Policy, 16(2), 109-122.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel davranış: İnsanın üretim gücü (3. Baskı). Ankara: Feryal Matbaası.
• Bloom, B. S. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (çev. D. A. Özçelik) (3. Baskı). İstanbul: MEB Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24. Baskı). Ankara: PegemA Akademi.
• Can, A. (2016). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
• Çağ, P. ve Yıldırım, İ. (2013). Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 13-23.
• Çam, M. (2007). Ortaöğretim kurumlarında öğrenci doyumu: Ankara örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Çelik, M. (2006). Evlilik doyum ölçeği geliştirme çalışması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Çivitçi, A. (2012). Üniversite öğrencilerinde genel yaşam doyumu ve psikolojik ihtiyaçlar arasındaki ilişkiler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 321-336.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çökük, H. (2017). Ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki başarı durumlarına etki eden sosyo-kültürel faktörler (Kayseri ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
• Diener, E. (2006). Guidelines for national indicators of subjective well-being and ill-being. Journal of Happiness Studies: An Interdisciplinary Forum on Subjective Well-Being, 7(4), 397-404.
• Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2008). Meslek Yüksek Okullarında öğrenim gören öğrencilerin yaşam doyumları ve benlik saygılarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 279-289.
• Doğaner, S. (2017). Düzenli egzersiz programının bireylerin stres, mutluluk ve serbest zaman doyum düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Dost, M. T. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 132-143.
• Duatepe, A. ve Çilesiz, Ş. (1999). Matematik tutum ölçeği geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, 45-52.
• Elliott, K. M., & Shin, D. (2002). Student satisfaction: An alternative approach to assessing this important concept. Journal of Higher Education Policy and Menagement, 24(2), 197-209.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: Sage Publication.
• Fidan, M. ve Usta, F. (2013). İyilik hali ölçeğinin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliğinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 265-269.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (6th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
• Grove, S. J. (2001). Comparison and predictors of student satisfaction with their performance in university courses delivered by point-to-point and multipoint interactive television. (Unpuslished doctorate dissertation). The University of Michigan. (UMI No: 800-521-0600).
• Halsey, W. (1988). Macmillan contemporary dictionary (1. Baskı). İstanbul: ABC Tanıtım Basımevi.
• Ho, R. (2006). Handbook of univariate and multivariate data analysis and interpretation with SPSS. London & New York: Chapman & Hall/CRC Taylor ve Francis Group.
• Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Huebner, E. S. (1994). Preliminary development and validation of a multidimensional life satisfaction scale for children. Psychological Assessment, 6(2), 149-158.
• Hybron, D. (2000). Two philosophical problems in the study of happiness. Journal of Happiness Studies, 1, 207-225.
• Izgar, H. (2001). Okul yöneticilerinde tükenmişlik nedenleri sonuçları ve başa çıkma yolları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• İlhan, M. ve Öner-Sünkür, M. (2013). Matematik kaygısının matematik başarısını yordama gücünün cinsiyet ve sınıf değişkenleri açısından incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3), 427-441.
• Jöreskog, K., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Chicago, IL: Scientific Software International Inc.
• Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B. ve Koçak, S. (2008). Serbest zaman tatmin ölçeğinin (SZTÖ-uzun versiyon) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 80-91.
• Kaya, D. (2018). Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik temel psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 15-30.
• Keskin, C. (2014). İlköğretim okullarında örgütsel etkililik, mesleki doyum ve işten ayrılma eğilimi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Keşan, C., & Kaya, D. (2018). Mathematics and science self-efficacy resources as the predictor of academic success. International Online Journal of Educational Sciences, 10(2), 45-58.
• Kırtıl, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). New York: The Gouilford Pess.
• Koçak, R. ve İçmenoğlu, E. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin duygusal zekâ ve yaratıcılık düzeylerinin yaşam doyumlarını yordayıcı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 73-85.
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kumartaşlı, M. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin tutumlarının ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kuzgun, Y. (2009). Meslek gelişimi ve danışmanlığı (3. Baskı). Ankara: Nobel Akademi.
• MacCallum, R. C., Browne, M. W., & Sugawara, H. M. (1996). Power analysis and determination of sample size for covariance structure modeling. Psychological Methods, 1(2), 130-149.
• MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Zhang, S., & Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis. Psychological Methods, 4(1), 84-99.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi ve AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2016a). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen ön raporu (4. ve 8. sınıflar). http://timss.meb.gov.tr/?page_id=25 adresinden 18 Şubat 2019 tarihinde edinilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2016b). Akademik becerilerin izlenmesi ve değerlendirilmesi (8. Sınıflar raporu). https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/30114819_iY-web-v6.pdf adresinden 18 Şubat 2019 tarihinde edinilmiştir.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Ruddock G. J., O'Sullivan, C. Y., & Corinna, P. (2012). TIMSS 2011 assessment frameworks. The International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA), Amsterdam, Netherlands.
• National Assessment of Educational Practices (NAEP) (2002). Mathematics Framework for the 2003 National Assessment of Educational Progress. Washington, DC: National Assessment Governing Board.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: Author.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2016). PISA 2015 results in focus. OECD, Paris. http://www.oecd.org/pisa/ adresinden 15 Ocak 2019 tarihinde edinilmiştir.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi: Çok değişkenli analizler (4. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özsoy, G. (2005). Problem çözme becerisi ile matematik başarısı arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 179-190.
• Öztürk, O. (2018). Destekleme ve yetiştirme kurslarında görev alan öğretmenler ile görev almayan öğretmenlerin mesleki doyum düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543-578.
• Pattama, R. (2003). Student satisfaction in Thai private vocational schools. (Unpublished doctorate dissertation). Department of Educational Administration and Foundations Illionis State University.
• Sarı, M. H., Arıkan, S. ve Yıldızlı, H. (2017). 8. sınıf matematik akademik başarısını yordayan faktörler- TIMSS 2015. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 8(3), 246-265.
• Schunk, D. H. (2012). Learning theories: An educational perspective. Boston MA: Pearson Education, Inc.
• Sener, J., & Humbert, J. (2003). Student satisfaction with online learning: An expanding universe. In J. Bourne & J. C. Moore (Eds.), Elements of quality online education: Practice and direction (pp. 245-260). Needham, MA: Sloan Center for Online Education.
• Sokolski, D. M., & Hendrick, S. S. (1999). Marital satisfaction. American Journal of Family Therapy, 26(1), 39-49.
• Sung-Mook, H., & Giannakopoulos, E. (1994). The Relationship of satisfaction with life to personality characteristics. Journal of Psychology Interdisciplinary & Applied, 128(5), 547-558.
• Sungur, O. (2009). Korelasyon analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (ss. 321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston MA: Pearson.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (5. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• TEDMEM. (2018). 2017 eğitim değerlendirme raporu (TEDMEM değerlendirme dizisi 4). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Tel, F. D. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve öz duyarlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) (2016). Highlights from TIMSS and TIMSS advanced 2015. https://nces.ed.gov/timss/timss2015/ adresinden 18 Şubat 2019 tarihinde edinilmiştir.
• Trudeau, C. S. (1999). A study of overall student satisfaction and the factors ınfluencing satisfaction at a midwestern church related college. (Unpublished doctorate dissertation). Education in the Department of Higher Education Indiana University, USA.
• Türk Dil Kurumu (TDK) (2019). Güncel Türkçe sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option-=com_gts&kelime=DOYUM adresinden 19 Şubat 2019 tarihinde edinilmiştir.
• Usher, E. L., & Pajares, F. (2009). Sources of self-efficacy in mathematics: A validation study. Contemporary educational Psychology, 34(1), 89-101.
• Üredi, I. ve Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 250-260.
• Wing, J. F., Schutte, N. S., & Byrne, B. (2006). The effect of positive writing on emotional intelligence and life satisfaction. Journal of Clinical Psychology, 62(10), 1291-1302.
• Yaman, S. ve Dede, Y. (2007). Öğrencilerin fen ve teknoloji ve matematik dersine yönelik motivasyon düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 615-638.
• Yetim, Ü. (1991). Kişisel projelerin organizasyonu ve örüntüsü açısından yaşam doyumu. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Yıkılmaz, M. ve Demir-Güdül, M. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşamda anlam, bilinçli farkındalık, algılanan sosyoekonomik düzey ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ege Eğitim Dergisi, 2(16), 297-315.
• Yıldırım. S. (2011). Öz-yeterlik, içe yönelik motivasyon, kaygı ve matematik başarısı: Türkiye, Japonya ve Finlandiya’dan bulgular. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 277-291.
• Yiğit, H. (2010). Ergenlerin benlik saygılarının yaşam doyumu ve bazı özlük nitelikleri açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Yücel, Z. ve Koç, M. (2011). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumlarının başarı düzeylerini yordama gücü ile cinsiyet arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 10(1), 133-143.
• Zimmerman, B. J. (1999). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.