Examination of the Relationship between School Innovation and Teacher Creativity

Yıl 2020, Sayı: 50, 162 - 179, 01.09.2020

Berna Yüner , Murat Özdemir

https://doi.org/10.9779/pauefd.538207

Cited By: 7

Öz

In this research, the relationship between the innovative school and the individual creativity of teachers was examined. The research was conducted with 302 teachers working in Yozgat during the 2017-2018 academic year. The Innovative School Scale developed by Aslan and Kesik (2016) and the Individual Creativity Scale, which is also a factor of the Organizational Creativity Scale developed by Balay (2010) was used. In the analysis of data, descriptive statistics, correlation and regression analysis were used. According to the results, teachers consider their schools as highly innovative. It is determined that teachers consider their creativity at a high level. It was found that there was a significant relationship between the innovative school and the individual creativity of the teachers. In addition, it was determined that the administrative support and innovative atmosphere dimensions of the innovative school were significant predictors of the individual creativity of teachers.

Anahtar Kelimeler

innovative school, teacher creativity, organizational innovation

Okul Yenilikçiliği ile Öğretmen Yaratıcılığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada yenilikçi okul ile öğretmenlerin bireysel yaratıcılıkları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma 2017-2018 öğretim yılında Yozgat’ta görev yapmakta olan 302 öğretmenle yürütülmüştür. Araştırmada yenilikçi okullara ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi için Aslan ve Kesik (2016) tarafından geliştirilmiş olan Yenilikçi Okul Ölçeği (YOÖ) ve öğretmenlerin bireysel yaratıcılıkların ölçülmesi için Balay (2010) tarafından geliştirilen Örgütsel Yaratıcılık Ölçeği’nin (ÖYÖ) Bireysel Yaratıcılık (BY) alt ölçeği kullanılmıştır. Verilerin betimsel analizinde ortalama ve standart sapma değerlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arası ilişkinin incelenmesinde korelasyon, yordama durumunun incelenmesinde ise regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre öğretmenler okullarını yüksek düzeyde yenilikçi olarak görmektedir. Öğretmenlerin bireysel yaratıcılıklarını yüksek düzeyde gördüğü belirlenmiştir. Yenilikçi okul ile öğretmenlerin bireysel yaratıcılıkları arasında anlamlı ilişkilerin olduğu saptanmıştır. Ayrıca, yenilikçi okulun yönetsel destek ve yenilikçi atmosfer boyutlarının, öğretmenlerin bireysel yaratıcılıkları üzerinde anlamlı yordayıcı olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

yenilikçi okul, öğretmen yaratıcılığı, örgütsel yenilik

Kaynakça

• Argon, T. ve Özçelik, N. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin değişimi yönetme yeterlikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 70- 89.
• Aslan, H. ve Kesik, F. (2016). Yenilikçi okul ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(4), 463-482. doi: 10.14527/kuey.2016.018
• Balay, R. (2010).Öğretim elemanlarının örgütsel yaratıcılık algıları. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi ,43(1), 41-78.
• Balcı, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntemi Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Barker, A. (2001). Yenilikçiliğin simyası. İstanbul: Mess Yayınları.
• Bayrakçı, M. ve Eraslan, F. (2014). Ortaöğretim okul yöneticilerinin inovasyon yeterlilikleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 96-135. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/sakaefd/issue/11233/134218
• Bayram, Ş. (2013). Liderlik kavramı ve liderlik türlerinin inovasyon üzderindeki etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gebze İleri teknoloji Enstitüsü, Strateji Bilimi Anabilim Dalı, Gebze.
• Boydak Ozan, M. ve Karabatak, S. (2013). Ortaöğretim okul yöneticilerinin yenilik yönetimine yaklaşımları ve karşılaştıkları sorunlar. International Journal of Educational Science, 5(1), 258-273.
• Boydak, O. M., ve Karabatak, S. (2013). Ortaöğretim okul yöneticilerinin yenilik yönetimine yaklaşımları ve karşılaştıkları sorunlar. International Online Journal of Educational Sciences, 5(1), 258-273.
• Bülbül, T. (2012a). Okullarda yenilik yönetimi ölçeği'nin geliştirlmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (1), ss. 157-175.
• Bülbül, T. (2012b). Okul yöneticilerinin yenilik yönetimine ilişkin yeterlik inançları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14(1), 45-68.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çavuşoğlu, D. (2007). Küresel rekabet ortamında örgütlerde yaratıcılık kültürü ve yaratıcılık yönetimine ilişkin tutumların değerlendirilmesi (Okullarda Araştırma). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çellek, T. (2001). Yaratıcılık ve eğitim sistemimizdeki boyutu. Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisi, 741, 18-19.
• Çetingöz, D. (2002). Okulöncesi eğitimi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişiminin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Çiftçi, Y. (2002). İlköğretim okulu yöneticilerinin yaratıcılık düzeyleri ile liderlik tarzları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çoban, S. (1999). Yöneticilerin yaratıcılık düzeyleri ile liderlik tarzları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Denison, R. (2008) “Organisational Culture and Innovation: Understanding the Link.” Reaearch Notes 2(2): 1- 4
• Dobni, C. B. (2008). Measuring innovation culture in organizations The development of a generalized innovation culture construct using exploratory factor analysis. European Journal of Innovation Management, 11(4): 539-59.
• Dündar, H. (2003). İlköğretim okullarında öğrenci yaratıcılığını geliştirmede yönetici ve öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Elçi, Ş. (2007). İnovasyon: Kalkınma ve Rekabetin Anahtarı. Ankara: Nova Yayınları.
• Emir, S., Ateş, S., Aydın, F., Bahar, M., Durmuş, S., Polat, M. & Yaman, H. (2004). Öğretmen adaylarının yaratıcılık düzeyleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(9), 105–116.
• Erdoğdu, M. (2006). Yaratıcılık ile öğretmen davranışları ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 5(2), 95-106.
• Ersükmen, E. (2010). İlköğretim fen ve teknoloji ders öğretmenlerinin yaratıcılık kavramına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Fen Bilgisi Öğretmenliği Programı, İzmir.
• Göl, E. (2012) İlköğretim okulu yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları (Kırklareli ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Göl, E. ve Bülbül, T. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 97-109.
• Görgel, H. M. (2018). Okul yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen ve okul yöneticisi algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Gülel, G. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Pamukkale Üniversitesi Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Güleş, H. ve Bülbül, H . (2004). Toplam kalite yönetiminin işletmelerde yenilik çalışmalarına katkıları. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 115-129.
• Hayes, D. (2004). Understanding creativity and its implications for schools. Improving Schools. SAGE Publications, 7(3), 279–286.
• İpşiroğlu, Z.(1993) Eğitimde Yaratıcılık, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara.
• Kabakçı, H. (2008). Eğitimde yenileşme çalışmaları ve öğretmenler ilçe milli eğitim müdürlüğü alışmalarındaki yenileşme ve yeterliklere yönelik algı ve beklentiler ( Kandıra örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karacabey, M. H. (2011). Özel ve resmi ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin örgütsel yaratıcılık algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
• Kenç, M. F. (2001). Anasınıfı ve ilköğretimin birinci sınıflarında görev yapmakta olan öğretmenlerin yaratıcı eğitim uygulamaları konusundaki görüşleri (Elazığ ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Kline, R. B. (2005). Methodology in the social sciences. Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). New York, NY, US: Guilford Press
• Kurtuluş, M. F. (2012) Eğitimde inovasyon: öğretmen ve öğrencilerin inovasyona bakışıve yeterliliğinin sorgulanması. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Gebze.
• Maclure, S. & Davies, P. (Eds. ).(1991). Learning to think : thinking to learn. Oxford: Pergamon Press.
• MEB. (2018). 2023 Eğitim vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
• Önsarı, H., (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yaratıcı düşünme düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
• Özdemir, S. (2013). Eğitimde örgütsel yenileşme (7. Baskı). Ankara: Pegem.
• Özdemir, S. ve Cemaloğlu, N. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme ve karara katılma. Milli Eğitim Dergisi, 146, 54-63.
• Özkan, H. H. (2009). Mesleki teknik eğitimde inovasyon ihtiyacı. The First International Congress of Educational Research. Trends and Issues of Educational Research kongresinde sunulan bildiri, Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Senemoğlu, N. (1996). Yaratıcılık ve Öğretmen Nitelikleri. Yaratıcılık ve Eğitim Paneli, Kara Harp Okulu, Ankara.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston, MA Allyn and Bacon.
• Top, Z. (2011). İlköğretim okulu yöneticlerinin yenilik yönetimine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Uzkurt, C. (2008). Yenilik yönetimi ve yenilikçi örgüt kültürü. İstanbul: Beta.
• Varış, F. (1982). Eğitimde yenileşme kavramı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15(1), 56-60.
• Vural, T. C. (2008). Sosyal bilimler eğitiminde yaratıcı düşünme: yeni ilköğretim programı beşinci sınıf sosyal bilgiler öğretiminde kullanılan etkinliklerin yaratıcılığı geliştirilmesi açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
• Yenilmez, K. ve Yolcu, B. (2007) Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95- 105.