Malezya'nın Dini Yapısı Üzerine Fenomenolojik Bir Saha Araştırması - Kuala Lumpur Örneği

Yıl 2023, , 239 - 265, 30.06.2023

Halit Ahmet Çiftçi

https://doi.org/10.17859/pauifd.1273873

Öz

Malezya, Güneydoğu Asya’da çok kültürlü yapısıyla adeta bir dinler bahçesi görünümünde olan bir ülkedir. Ülkede en çok müntesibi bulunan İslam başta olmak üzere Budizm, Hıristiyanlık, Hinduizm, Taoizm, Sihizm gibi dinler belirli bölgelerde yoğunlaşan mabetleri ve cemaatleri ile varlıklarını sürdürmektedirler. Kuala Lumpur’un özellikle Brickfields bölgesi, birbirlerine çok yakın bir şekilde inşa edilmiş durumda olan birer adet mandir, vihara, Metodist kilisesi ve cami gibi farklı inanç gruplarının mabetlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bunların dışında, bünyesinde Budizm ve geleneksel Çin dininden unsurlar da barındıran bir Taoist mabedi, ülkedeki az sayıda Taoist nüfusuna hizmet vermektedir. Ülkede az sayıda bulunan Sih toplumu da ibadet ve sosyal faaliyetlerini Kuala Lumpur’daki Guru Nanak Darbar Tatt Khalsa gurudvarasında gerçekleştirmektedir. Bu çalışmada Malezya’nın dini yapısı ve inanç grupları mabetler ve ibadetler ekseninde ortaya koyularak bahsi geçen inanç gruplarının mabetlerinde ve ibadetlerinde karşılaşılan unsurlar din fenomenolojisinin metodları kullanılarak ve gerektiğinde ilgili inancın kutsal metinlerine de atıf yapılarak irdelenecektir. Çalışma, Malezya’nın çok kültürlü yapısını en iyi yansıtan şehir olması nedeniyle başkent Kuala Lumpur ile sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dinler, Fenomenoloji, Mabet, İbadet, Kuala Lumpur

Kaynakça

• Alıcı, Mustafa. “Kutsal’a Giden Yol: Dinler Tarihi’nde Bir Metodolojik Yaklaşım veya Bir Bilim Olarak Din Fenomenolojisi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 5/3 (Haziran 2005), 73-120.
• Alldritt, Leslie D. Buddhism. Philadelphia: Chelsea House Publishers, 2005. Aşvaghosha, Buddhaçarita. çev. Korhan Kaya. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. basım, 2022.
• Aydın, Mehmet. Ansiklopedik Dinler Sözlüğü. Konya: Din Bilimleri Yayınları, 1. basım, 2005.
• Binti Azlan, Norain. Kur’an’da Rahmeten Li’l-Âlemîn Kavramı ve Malezya’da Çoğulcu Toplumdaki Yansımaları. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Carus, Paul. “Chinese Occultism”. The Monist 15/4 (Ekim 1905), 500-554. Cunningham, Joseph Davey. A History of the Sikhs from the Origin of the Nation to the Battles of Sutlej. Oxford: Oxford University Press, 1918.
• Çiftçi, Halit Ahmet. “Korku Sinemasında Yahudi Eksorsizm Geleneği Üzerine Fenomenolojik Bir İnceleme: The Unborn Filmi Örneği”. İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi 6/1 (Haziran 2021), 1-21. DOI: 10.20486/imad.877115 Dhammapada. çev. Thanissaro Bhikkhu (Geoffrey DeGraff). ABD: Dhamma Dana Publications, 3. basım, 1998.
• Eliade, Mircea. Demirciler ve Simyacılar. çev. Mehmet Emin Özcan. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2003.
• Eliade, Mircea. Kutsal ve Dindışı. çev. Mehmet Ali Kılıçbay. Ankara: Gece Yayınları, 1. basım, 1991.
• Esin, Emel. Türk Kozmolojisine Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2001.
• Frazer, James George. Myths of the Origin of Fire. İngiltere: Macmillan and Co., 1930.
• Frazer, James George. The Golden Bough: A Study in Magic and Religion Part II - Taboo and the Perils of the Soul. İngiltere: Macmillan and Co., 1911.
• Göçmen, Banu – Gürleyen, Bade (ed.). Çin Falı. İstanbul: Tempo, 2000.
• Gündüz, Şinasi (ed.). Dünya Dinleri. İstanbul: Milel Nihal, 1. basım, 2019. Huat, Bro Tan Bok. Sukhi Hontu: Welcome to Buddhist Maha Vihara. Malezya: Sasana Abhiwurdhi Wardhana Society, 2020.
• Humphreys, Christmas. A Popular Dictionary of Buddhism. İngiltere: Taylor & Francis e-library, 2005. Iyengar, T. Renga Rajan. Dictionary of Hindu Gods and Goddesses. Yeni Delhi: D. K. Printworld, 2003.
• Jones, Constance A. – Ryan, James D. Encyclopedia of Hinduism. ed. J. Gordon Melton. ABD: Facts on File, 2007. Kelly, C. “Kyrie Eleison”. New Catholic Encyclopedia. ed. Berard L. Marthaler. 8/259-261. ABD: Thomson Gale, 2003.
• Kutsal Kitap. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, 2003.
• Küçük, Abdurrahman vd. Dinler Tarihi. Ankara: Berikan Yayınevi, 11. basım, 2020.
• Lahiri, Nayanjot. Ashoka in Ancient India. ABD: Harvard University Press, 2. basım, 2015.
• Ludwig, Theodore M. “Gods and Goddesses”. Encyclopedia of Religion. ed. Lindsay Jones. 6/3616-3624. ABD: Thomson Gale, 2005.
• Md Ariffin, Ahmad Tarmizi. Malaysian Chinese: An Analysis on their Beliefs and Religious Practices. Sakarya: Sakarya University, Institute of Social Sciences, Master’s Thesis, 2019.
• Nyanatiloka. Buddhist Dictionary: Manual of Buddhist Terms and Doctrines. Tayvan: The Corporate Body of the Buddha Educational Foundation, 2018.
• Ooi, Tan Lee. Buddhist Revitalization and Chinese Religions in Malaysia. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2020.
• Preston, James J. “Goddess Worship: An Overview”. Encyclopedia of Religion. ed. Lindsay Jones. 6/3583-3592. ABD: Thomson Gale, 2005.
• Rao, Pamulaparthi Venkata Narasimha. Vedic Astrology: An Integrated Approach. New Delhi: Sag Ar Publications, 2004.
• Rigveda, ed. Koray Karasulu, çev. Korhan Kaya. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. basım, 2018. Onuncu kitap, CXIV (Vişvedevalar).
• Sarıkçıoğlu, Ekrem. Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi. Isparta: Fakülte Kitabevi, 2002.
• Tekin, Alaeddin. “Malay Dünyasına İslamiyet Nasıl Geldi? Malezya’nın İslamlaşmasının Tarihsel Perspektiften Bir Analizi”. Türkiye’de Malezya Çalışmaları I. ed. Ali Merthan Dündar – Mehmet Özay. 55-76. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 2022.
• Ünal, Mustafa. “Ruhani (Görünmeyen) Varlıklarla İlgili İnanışlar”. Halk İnanışları El Kitabı. ed. Durmuş Arık – Ahmet
• Hikmet Eroğlu. Ankara: Grafiker Yayınları, 2017.
• Werner, Karel. A Popular Dictionary of Hinduism. Taylor & Francis e-Library, 2005.
• Yang, Lihui vd. Handbook of Chinese Mythology. ABD: ABC CLIO, 2005.