İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Değerlendirmeleri Işığında Güçlü ve Zayıf Yönleriyle DKAB Dersi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 141 - 172, 30.06.2020

Ayşegül Gün

Öz

İşitme engellilerin eğitiminde önemli katkıları olan DKAB dersinin işlenişi ve öğrencilerle kurulan iletişim hakkında DKAB öğretmenlerinin düşüncelerini ortaya koymak amacıyla hazırlanan bu çalışmada, ülkemizdeki işitme engellilere yönelik eğitim veren okullarda görev yapan 24 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretmeniyle görüşülmüş ve araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu aracılığıyla veriler toplanmıştır. Sonuçta, DKAB öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun bu okulda çalışmaktan dolayı memnun olduğu ancak ilahiyat lisans eğitiminde özel eğitime yönelik herhangi bir ders almadıklarından, kendilerine yeterli rehberlik yapılmadığından ve bu alanda hazırlanmış öğretim materyalinin yetersiz olmasından dolayı birtakım zorluklar yaşadıkları tespit edilmiştir. DKAB öğretmenleri özellikle, işitme engelli öğrenciler için hazırlanmış bir öğretim programına ve ders kitabına ihtiyaç olduğunu vurgulamıştır.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, özel eğitim, işitme engelliler, işitme engelliler okulu, DKAB dersi

Kaynakça

• Akay, Elif vd. “Kaynaştırmadaki İşitme Engelli Öğrencilerle Gerçekleştirilen Destek Eğitim Odası Uygulamasındaki Sorunlar ve Çözüm Gayretleri”. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi 2/2 (2014), 43-68. https://www.enadonline.com/public/assets/catalogs/0975736001546261908.pdf.
• Aker, Gamze. Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Eğitimi Hakkındaki Tutumları. Edirne: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
• Atay, Mesude. İşitme Engelli Çocukların Eğitiminde Temel İlkeler. İstanbul: Özgür Yayınları, 2007.
• Başkonak, Mustafa. Türkiye’deki Lise Mezunu İşitme Engellilerin Din Eğitiminde Karşılaştıkları Güçlüklerin Öğrenci ve Eğitimci Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.
• Başkonak, Mustafa. Türkiye’de İşitme Engellilerin Din Eğitimi. Konya: Eğitim Yayınevi, 2019.
• Cavkaytar, Atilla vd. Özel Eğitime Giriş. PDF: Eğiten Kitap, 2018. http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/cocukgelisimilisans_ao/ozelegitimegiris.pdf.
• Coşkun, Mehmet Kamil. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 11/41 (Yaz 2012), 64-77.
• Darıca, Nilüfer – Şipal, Fırat. İşitme Engelli Çocuklarda Gelişim ve Eğitsel Müdahale. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2011.
• Girgin, Günseli – Baysal, Asuman. “Zihinsel Engelli Öğrencilere Eğitim Veren Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyi ve Bazı Değişkenler (İzmir Örneği)”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/18 (Şubat 2005), 1-10.
• Gün, Ayşegül. “İşitme Engelliler Ortaokulunda Okuyan Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutumları: Amasya ve Samsun Örneği”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14/28 (2015), 61-92.
• Gündüz, Mevlüt - Akın, Abdullah. “Türkiye’de Devlet Okullarındaki Özel Eğitimle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 4/2 (Mayıs 2015), 86-95.
• Gürgür, Hasan. İşitme Engelliler İlköğretim Okulunda (1. Kademe) Uygulanan Eğitim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
• Işıkdoğan Uğurlu, Necla - Kayhan, Nilay. “Sınıf Öğretmenlerinin Özel Gereksinimli Öğrencilerin Eğitsel Değerlendirme Süreçlerine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 29 (Ağustos 2018), 626-669.
• Keser, Hacer. İşitme Engelli Öğrenciler İçin Geliştirilen Bilgisayar Destekli Kelime Öğretim Materyalinin Uygulanmasına İlişkin Bir Durum Çalışması. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• MEB, Milli Eğitim Bakanlığı, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi İşitme Yetersizliği. PDF: MEB, 2016. http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/%C4%B0%C5%9Fitme%20Yetersizli%C4%9Fi.pdf.
• MEB, Milli Eğitim Bakanlığı. Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2017/'18 (07 Eylül 2018). http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2017_2018.pdf.
• MEBOKY, Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. Resmî Gazete 28758 (7 Eylül 2013). Erişim 17 Nisan 2020. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm.
• Musayev, İslam. Engelli Bireylerin Din ve Değerler Eğitimi. İstanbul: C Planı Yayınları, 2016.
• Müküs, Hatice. İşitme Engelli Bireylerin Kültüre Dahil Olmalarını Mümkün Kılan Araç ve Kurumların Sosyal Antropolojik Analizi. Van: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• ÖEHY, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Resmî Gazete 30471 (7 Temmuz 2018). Erişim 21 Mart 2020. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm.
• Özdemir, Saadettin – Başkonak, Mustafa (ed.). Özel Eğitimde Din Eğitimi. Ankara: Grafiker Yayınları, 2018.
• Özdemir, Saadettin. Engellilik ve Din. İstanbul: C Planı Yayınları, 2016.
• Piştav Akmeşe, Pelin –Kayhan, Nilay. “İşitme Engelli Bireylerin Eğitiminde Öğretimsel Düzenlemeler ve Türk İşaret Dili Kullanımı Hakkında Öğretmen Görüşleri”. 28. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı Ed. Macid Ayhan Melekoğlu. PDF: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi - ÖZHUAM, 2018. https://uoek2018.ogu.edu.tr/Storage/uoek2018/Uploads/28.ULUSAL_%C3%96ZEL_E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M_KONGRES%C4%B0_TAM_MET%C4%B0N_K%C4%B0TABI.pdf.
• Polat, Tolgahan Ferman. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi -R.T.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Örneği-. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• Sheridan, Martha. Inner Lives of Deaf Children : İnterviews and Analysis. USA: Gallaudet University Press, 2001.
• Sivrikaya, Tuğba - Yıkmış, Ahmet. “Özel Eğitim Sınıflarında Görev Yapan Özel Eğitim Mezunu Olan ve Olmayan Öğretmenlerin Öğretim Süreciyle İlgili Gereksinimleri”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16/4 (2016), 1984-2001.
• Sönmez, Nursel. Görsel Materyallerle Zenginleştirilmiş Metinlerle Öğrenim Gören İşitme Engelli Öğrencilerin Okuma-Anlama Becerilerinin ve Türkçe Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Şebnem Sevinç vd. İşitme Engelliler İçin Öğretmen Kılavuz Kitabı. PDF: MEB, 2015. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_03/05113228_tmeengelllerretmenkilavuzktabi.pdf.
• Ünal, Vehbi. “Engellilerin Engelliliğe Bakışı ve Dine Yaklaşımları”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22/3 (Aralık 2018), 1457-1482.
• Zihni, Asude vd. Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Yol Haritası. PDF: MEB, 2004. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_09/18015222_bireyselletirilmieitimprogram.pdf.