Kıllıng Or Lıvıng Whole Humanıty : An Investıgatıon On The Varıety Of Comments In The Maıda Surah Verse 32

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1574 - 1601, 30.12.2020

Murat Sarıgül

https://doi.org/10.17859/pauifd.777344

Cited By: 1

Öz

The verse of Surah Maide, 5/32 is one of the most frequently mentioned verses when a person is killed unjustly. In particular, this part of the verse meaning “He who killed a person should be looked upon as though he had slain all mankind” is presented to the attention in the context of the importance that Islam gives to human life. However, It has been observed there are commentary ın determınatıon of the dırectıon of the sımulatıon. On the other hand, because of the fact that the verse’s starting with the word “that was why” and connecting with the event of Cain and Abel in the previous verse and also continuing with a specialized style by saying “We prescribed this for the Children of Israel”, the verse of Maide 5/32. requires a thorough consideration.
In this article, it will be tried to contribute to a better understanding of this verse which occupies a special place in the writings and speeches of Muslims and also well-known by non – Muslim people. In this context, the interpretations of mufassirs will be grouped and these tafsirs will be analyzed under the title of “evaluation” and finally a choice will be presented about the meaning and the interpretation of the verse.

Anahtar Kelimeler

Tafsir,, Maide, 5/32.,, Children of Israel,, individual kill,, recovery.

Bütün İnsanlığı Öldürmek Ya Da Yaşatmak: Maide Suresinin 32. Âyetindeki Yorum Çeşitliliği Üzerine Bir İnceleme

Öz

Maide suresinin 5/32. ayeti, haksız yere bir kişi öldürüldüğünde sıklıkla kendisine atıfta bulunulan ayetlerin başında gelmektedir. Özellikle ayetin mealen “Kim haksız yere bir cana kıyarsa bütün insanlığı öldürmüş gibi olur” kısmı İslam’ın insanın canına verdiği önem bağlamında dikkatlere sunulmaktadır. Fakat bununla birlikte benzetmedeki teşbih yönünün tespitinde ondan fazla yorum yapıldığı gözlenmiştir. Diğer taraftan ayetin bundan dolayı lafzı ile başlayarak gerekçesini önceki ayette yer alan Kabil’in Habil’i öldürme hadisesi ile irtibatlandırması ve İsrailoğulları'na şöyle yazmıştık buyurarak tahsis edici bir üslup takip etmesi, bu ayetin etraflıca ele alınmasını gerekli kılmaktadır. Bu makalede, Müslümanların yazı ve konuşmalarında özel bir yer işgal eden hatta gayr-i müslimlerin de aşina oldukları bu ayetteki ifade buyurulan benzetmenin, daha iyi anlaşılmasına katkı sunulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda ayete dair geniş bir yelpazede müfessirlerin yorumları gruplandırılmış ve yapılan tefsirler analiz edilmiş ve sonunda da ayetin meali ve tefsiri hakkında bir tercih sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tefsir,, Maide 5/32,, İsrailoğulları,, Nefs, Öldürme,, Kurtarma.

Kaynakça

• ahmetsaltik.net.“Arşiv”.Erişim:18.10.2019.http://ahmetsaltik.net/arsiv/2012/08/HIROSIMA_ve_NAGASAKI_VAHSETININ_67._Yili_06.08.20121.pdf
• Âlûsî, Mahmûd Ebü’l-Fadl. Rûhu’l-meânî fî tefsîri’l-Kur’âni’l-azîm ve’s-seb’i’l-mesânî. 30 Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabi, ts.
• Bayraklı, Bayraktar. Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri. 22 Cilt. İstanbul: Bayraklı Yayınları, 1423/2001.
• Beydâvî, Nâsiruddîn Abdullâh eş-Şirâzî. Envâru’t-tenzîl ve esrârü’t-te’vîl. Thk. Muhammed Abdurrahmân el-Merʿaşlî. Beyrut: Dâru ihyâi’t-turâsi’l-Arabî, 1418/1996.
• Bikâî, İbrahim b. Ömer. Nazmü’d-dürer fî tenâsübi’l-ayâti ve’s-süver. 8 Cilt. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1415.
• Bilmen, Ömer Nasuhî, Kur’an’ın Meali Âlisi ve Tefsiri, 8 Cilt. İstanbul: Nesa Yayınları, ts.
• Bursevî, İsmâil Hakkı. Rûhu’l-beyân. 10 Cilt. Beyrût: Dâru İhyai’t-Turâsi’l-Arâbî, ts.
• Derveze, Muhammed İzzet. et-Tefsîru’l-hadîs. 8 Cilt. İstanbul: Ekim Yayınları, 1417/1998.
• Durmuş, Alparslan vd. Kur’ân Anlaşılsın Diye, (İstanbul: Yaygın Eğitim ve Kültür Derneği Yayınları, 2004) 46
• Ebû Hayyân, Muhammed b. Yusuf el-Endelûsî. el-Bahru’l-Muhît fî’t-Tefsîr, 10 Cilt. Thk. Sıddıkî Muhammed Cemîl. Beyrut: Dâru’l-fikr,1420/1999.
• Ebu Zehrâ, Muhammed. Zehratü’t-tefâsir. 10 Cilt. Beyrut: Dârü'l-Fikrü'l-Arabî, 1436/2015.
• Ebû’l-Bekâ, Eyyûb b. Mûsâ. Külliyyat. Thk. Adnân Dervîş-Muhammed el-Masrî. Beyrut: Müessesetu’r-risâle, 1409/1988.
• Ebüssuûd, Muhammed b. Muhammed el-İmâdî. İrşâdü’l-’akli’s-selim ilâ mezâya’l-kitâbi’l-kerîm. 9 Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, ts.
• İbn Atiyye Endelusî, Ebû Muhammed Abdulhâk. el-Muharreru’l-vecîz fi tefsîri’I-kitâbi’l-‘azîz. Thk. Abdusselâm Abduşşâfî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, 1422/2003.
• Fahrüddîn er-Râzî, Muhammed b. Ömer. Mefâtihu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dâru ihyau’t-turâsi’l-Arabî, 1420/2000.
• gzt.com,“Rusyadan-dunyayi-yok-edebilecek-gucte-atom-bombasi”.Erişim:18.10.2019.https://www.gzt.com/teknoloji/rusyadan-dunyayi-yok-edebilecek-gucte-atom-bombasi-2545472 İbn Arabî, Muhyiddin. Fütühât-ı Mekkiyye. trc. Ekrem Demirli. 18 cilt. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2011.
• İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir. Tefsîru’t-tahrîr ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tûnus: ed-Dâru’t-Tûnusiyye li’n-neşr, 1404/1984.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail b. Ömer. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. Thk. Sâmî bin Muhammed es-Sellâme. 8 Cilt. Riyad: Dâru Tayyibe li’n-neşr, 1420/1999.
• Horovitz, Josep. “Tevrat”. İslam Ansiklopedisi. 12: 219. İstanbul: MEB. Yayınları, 1997. 1423/2001.
• Kâsımî, Muhammed Cemâlüddîn. Mehâsinü’t-te’vîl. 11 Cilt. Muhammed Bâsil Uʻyûn es-Sevâd. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1418/1997.
• Kur’ân-ı Kerîm Meâli, çev. Hayrettin Karaman vd. (Ankara: TDV Yayınları, 1997)
• Kurtubî, Muhammed b. Ahmed. el-Câmi li-aḥkâmi’l-Ḳurʾân. Thk. Semir el-Buhârî. Riyad: Dârü âlemi’l-kütüb, 1424/2003.
• Kuşeyrî, Abdulkerim. Letâifu’l-işârât. Thk. İbrahim el-Besyûnî. 3 Cilt. Kahire: Heyeti’l-Misriyyeti’l-amme lil-kitâb, 1389/1970.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed. Te’vîlâtü Ehli’s-sünne. Nşr. Mecdî Basellûm. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye 1426/2005.
• Mâverdî, Ali b. Muhammed b. Habîb el-Basrî. en-Nüketü ve’l-‘uyûn. Nşr. es-Seyyid b. Abdu’l-Maksud b. Abdurrahîm. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiye, 1412/1992.
• Merağî, Mustafa. Tefsirü'l-Merâği. 30 Cilt. Mısır: Matbaatu Mustafa el-Babî, 1365/1946.
• Mevdûdî, Ebu’l-Ala. Tefhîmu’l-Kur’ân. Trc. Kayanî, Muhammed Han - Karaca, Yusuf - Şişman, Nazife - Bosnalı İsmail - Ünal, Ali - Aktaş, Hamdi. 7 Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 1406/1986.
• Nesefî, Ebu’l-Berekât Abdullah b. Ahmed. Medâriku’t-Tenzîl ve hakâiku’t-te’vîl. 3 Cilt. Thk. Yusuf Ali Büdeyvî. Beyrut: Dâru kelimi’t-Tayyib, 1418/1998.
• Râgıb Isfahânî, Huseyn b. Muhammed. Tefsiru Râğıb el-Isfahânî. 5 Cilt. Beyrut: Küliyetü'l-Adap, 1419/1999.
• Reşîd Rıza, Muhammed. Tefsîru’l-Kur’âni’l-hakîm (Tefsîru’l-menâr). 12 Cilt. Mısır: Dâru’l-menâr, 1367/1948.
• Sabunî, Muhammed b. Ali. Safvetü’t-tefâsir. 3 Cilt. Kahire: Dârü's-Sâbûnî, 1417/1997.
• Semerkandî, Ebü’l-Leys. Bahru’l-ulûm. Thk. Mahmud Matraci. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, ts.
• Seyyid Kutub. Fî zılâli’l-Kur’ân. 6 Cilt. Kahire: Dâru’ş-şurûk, 1423/2003.
• Suyûtî, Abdurrahmân b. Ebî Bekr Celâlüddîn. ed-Durru’l-mensûr fi’t-tefsîri bi’l-me’sûr. 26 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1423/2003.
• Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân. Thk. Ahmed Muhammed Şâkir. 24 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1420/2000.
• Toptaş, Mahmut. Kur’an-ı Kerim Şifa Tefsiri. 8 Cilt. İstanbul: Cantaş Yayınları, 1487/2015.
• Yazır, Elmalılı Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. Sad. Karaçam, İsmail - Işık, Emin - Bolelli, Nusrettin - Yücel, Abdullah. 10 Cilt. İstanbul: Azim yayınları, ts.
• Zeccâc, İbrâhîm b. es-Serî el-Bağdâdî. Me‘âni’l-Kur’ân ve i‘râbüh. nşr. Abdülcelîl Abdüh Şelebî. 5 Cilt. Beyrut: Âlemü’l-kütüb, 1408/1988.
• Zemahşerî, Ömer b. Ahmet, el-Keşşâf, trc. 5 Cilt. (devam ediyor) Mehmet Erdoğan vd. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2017.