Din Eğitimi Çerçevesinde İbadetlerin, İrade Eğitimi ve Zaman Yönetimiyle İlişkisi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 323 - 352, 30.06.2022

Hakan Özkan

https://doi.org/10.17859/pauifd.1103470

Öz

Yaratıcıyla bağ kurma vesilesi olan ibadetin, manevi kazanımları yanında maddi faydaları da bulunmaktadır. Akıl ve irade insana değer katan bir meziyet; zaman, insan için önemli bir sermayedir. Yaratıcıya kulluk yapmakla ve yeryüzünü imar etmekle sorumlu olan insanın ömür sermayesini, aklını ve iradesini etkin ve verimli kullanması, dünya ve ahiret hayatının başarısını ve huzurunu etkilemektedir.
Çalışmada, İslamiyet'in temel esaslarından olan namaz, oruç, hac ve zekat ibadetinin insana kazandıracağı manevi tatminin ötesinde bireyin iradesini eğitmesi ve olgunlaştırması, zaman yönetimine katkısı, din eğitimi perspektifinden, vahiy merkezli değerlendirilmiştir. Yıllık, aylık, haftalık ve günlük programların sağlıklı ve doğru yönetilmesi, hayat kalitesini, başarı ve huzurunu doğrudan etkilemektedir. Din eğitimi açısından ibadetlerin farklı yönleriyle ele alınması, çeşitli etki ve kazanımlarının değerlendirilmesi, günümüz eğitim ve öğretim anlayışlarına ve uygulamalarına katkı sağlayacaktır. Çalışmada, irade eğitimine ve zaman yönetimine katkısı nedeniyle İslam dininin namaz, oruç, hac ve zekat ibadetleri tercih edilmiş; nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, İbadet, Zaman, İrade, İrade-Zaman Eğitimi ve Yönetimi

The Relationship of Worship with the Education of the Will and Time Management in the Framework of Religious Education

Öz

Anahtar Kelimeler

Religion Education, Worship, Time, Will, Will-Time Training and Management.

Kaynakça

• Aclûnî, İsmail b. Muhammed. Keşfü’l-Hafâ ve Müzîlü’l-İlbâs, ıı Cilt, Beyrut, 3. Basım, 1988.
• Akseki, Ahmed Hamdi. İslam Fıtri Tabii ve Umumi Bir Dindir. Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2018.
• Dağ, Mehmet. “İslam Felsefesinde Aristocu Zaman Görüşü”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19/1, 1973.
• Demir, İlknur. İslam Kelamında Zaman Kavramı, Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Demir, Ömer. “Din Eğitiminde Alışkanlık Bilinci”, EKEV Akademi Dergisi, 60, (2014), 73-96.
• Demir, Ömer. “Erteleme Eğilimi ve Baş Etme Yolları Araştırmaları Bulgularının Dini Erteleme Açısından Yorumlanması”, Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12/24, (2017), 747-780.
• el-Bağdadî, Ebu’l-Berekât. Kitâbu’l-Mu’teber fi’l-Hikme. ııı Cilt. Haydarabad: Dâiratu’l- Meârifi’l-Osmâniyye, 1357-1358.
• Erkal, Mehmet. “Zekat”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 44/197-207. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Fazlurrahman, Ana Konularıyla Kuran. çev Alpaslan Açıkgenç, Ankara, Ankara Okulu Yayınları, 2016.
• Frankl, Victor E. İnsanın Anlam Arayışı; çev Selçuk Budak, İstanbul, Okuyan Us Yayınları, 2018.
• Gürbüz, Mehmet – Aydın, Ahmet Hamdi. “Zaman Kavramı ve Yönetimi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9/2, (2012), 1-20.
• Harman, Ömer Faruk. “Hac”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 14/382-386. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-Arab. Beyrut, Dâru Sâdır, 1414 h./1994 m.
• İbn Sina. Kitabü’Şifa Fizik I. çev Muhittin Macit, Ferruh Özpilavcı, İstanbul, Litera Yayıncılık, 2004.
• İkbal, Muhammed. İslam’da Dini Düşüncenin Yeniden Doğuşu, çev Ahmet Asrar, İstanbul, Bir Yayınları, 1984.
• İmamoğlu, Yusuf. Niçin İslam, İstanbul, Mana Yayınları, 2008.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Nobel Yayınları, 2002.
• Kayadibi, Fahri. "Sürekli Eğitim Açısından Zamanı İyi Değerlendirmenin Önemi”. Istanbul Journal of Sociological Studies, 42, 2010, 77-103.
• Kayserî, Davud-u. er-Resâil. haz Mehmet Bayraktar, Kayseri: 1997.
• Kutub, Muhammed. Düzeltilmesi Gereken Kavramlar, İstanbul, Risale Yayınları, 2008.
• Macit, Nadim. Kurân ve Hadise Göre Şirk ve Müşrik Toplum, Konya, Damla Matbaacılık ve Ticaret, 1992.
• Nasr, Seyyid Hüseyin, İslam Kozmoloji Öğretilerine Giriş, çev Nazife Şişman, İstanbul, 1985.
• Okumuş, Ejder. “Zaman Sosyolojisi: Bir Giriş Denemesi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 10/2, 2010, 121-174.
• Onur, Bekir. Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm. Ankara, İmge Yayınları, 5. Basım, 2000.
• Öz, Ayhan. Din Eğitimi ve Birey Oluşun İmkanı. Ankara, Eski Yeni Yayınları, 2. Basım, 2020.
• Sinanoğlu, Mustafa. “İbadet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 42/488-491. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Smith, H. W. Hayatı ve Zamanı Yönetmenin 10 Doğal Yasası. çev Aslı Cıngıl Çelik, İstanbul, Rota Yayın Yapım Tanıtım, 1998.
• Şulul, Cevher. “İslam Düşüncesinde Zaman Tasavvuru”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9/9, (2002), 73-88.
• Tosh, John. Tarihin Peşinde, çev Özden Arıkan, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1997.
• Vatandaş, Celaleddin. Tevhid ve Değişim. İstanbul, Pınar Yayınları, 2006.
• Vatandaş, Celaleddin. Yol Ayrımı. İstanbul, Pınar Yayınları, 2015.
• Yaşaroğlu, M. Kamil. “Namaz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 32/350-357. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Yaşaroğlu, M. Kamil. “Vakit”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. No: 19/233-235. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.