İkinci Dili Türkçe Olan İlkokul Öğrencileriyle İletişim Kurmada Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Yıl 2018,
Sayı: 32, 225 - 236, 13.07.2018
Meral Gözüküçük
,
Hüseyin Kıran
Öz
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de yaşayan ikinci dili Türkçe olan ilkokul birinci sınıf öğrencileriyle iletişim kurmada karşılaşılan sorunları belirlemek ve bu sorunlara çözüm önerileri getirmektir. Diyarbakır’daki ilkokullardan 705 sınıf öğretmeni ve Kars’taki ilkokullardan 212 sınıf öğretmeni veri toplama aracını uygulamak üzere oranlı küme örnekleme yoluyla seçilerek örnekleme alınmıştır. Maksimum çeşitlilik örneklemesine göre seçilen Diyarbakır’daki ilkokullardan 40 sınıf öğretmeni ile görüşmeler yapılmıştır. Türkiye’de yaşayan ikinci dili Türkçe olan ilkokul birinci sınıf öğrencilerin sınıf öğretmenlerinin iletişim boyutunda karşılaştığı sorunlar konusunda ölçekteki görüşlerinin aritmetik ortalamasına göre sorunların en önemlisi “Anadili Türkçe olmayan öğrenciler dil farklılığından dolayı kendini ifade etmekte güçlük çekmektedir.” şeklindedir. Öğretmenlerin karşılaştığı iletişim sorunları koduna ilişkin olarak öğretmenlerin % 41,5’i öğrenciler kendilerini Türkçe ifade edemedikleri için öğrencilerle iletişim kurmada zorlandıklarını belirtmişlerdir. Öğrencilerin iletişim sorunlarının çözüm önerileri koduna ilişkin olarak öğretmenlerin % 35,7’si hem Türkçe hem Kürtçe bilen öğrenciler aracılığı ile iletişim kurduklarını belirtmişlerdir.
Kaynakça
- Bialystok, E., Craik, F. I. M., Green, D. W. & Gollan, T. H. (2009). Bilingual minds. A Journal of the Associaton for Psychological Science, 10(3), 89-129. Doi: 10.1177/1529100610387084. http://psi.sagepub.com/ adresinden elde edilmiştir. 27. 08. 2017.
Butzkamm, W. (1998). Code-switching in a bilingual history lesson: The mother tongue as a conversational lubricant. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 1(2), 81-99. Doi: 10.1080/13670059808667676. http://www.tandfonline.com/loi/rbeb20 adresinden elde edilmiştir. 08. 09. 2017.
Costa, A., Hernández, M., Costa-Faidella, J. & Sebastián-Gallés, N. (2009). On the bilingual advantage in conflict processing: Now you see it, now you don’t. International Journal of Cognitive Science, 113(2), 135-149. Doi: 10.1016/j.cognition.2009.08.001 .http://www.journals.elsevier.com/cognition adresinden elde edilmiştir. 03. 09. 2017.
Güleryüz, H. (2004). Türkçe İlkokuma Yazma Öğretimi Kuram ve Uygulamaları. (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayınları.
Güneş, F. (2014). Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (Second Edition) California: Sage Publications.
Portes, A. & Hao, L. (1998). E pluribus unum: Bilingualism and loss of language in the second generation. Sociology of Education, 71(4), 269-294.http://www.jstor.org/discover/2673171 adresinden elde edilmiştir. 27. 08. 2017.
Sarı, M. (2001). İki Dilli Çocukların Çözümleme Yöntemiyle Okuma-Yazma Öğrenirken Karşılaştıkları Güçlükler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Sever, S. (2011). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yiğit, V. (2009). Ses Temelli Cümle Yöntemi ile İlkokuma Yazma Öğretim Sürecinde Karşılaşılan Güçlükler ve Bu Güçlüklerle Baş Etme Stratejilerinin Belirlenmesi (Şırnak İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.