Toplumsal Gerçeklik ve Tanımlama: Modern Sonrası Dönemi Tanımlama Tartışmalarına Dair Kategorik Bir Çözümleme

Yıl 2019, Sayı: 36, 79 - 88, 22.07.2019

Deniz Aşkın

https://doi.org/10.30794/pausbed.458994

Öz

Modern insanın rasyonalist-pozitivist dünya anlayışının
siyasi argümanlar ile birleşmesinden sonra devletler bazında kabul gören determinist
yaklaşım, uzun bir süre egemen düşünce olarak kabul görmüştür. Bu anlayışa
göre, bireyler gibi toplumlar da fizik kurallarına uygun olarak genel evrensel
kurallar çerçevesinde değerlendirilebilir ve bunlar ideal olana
evrileceklerdir. Ancak bireyler gibi toplumların da evrileceği ve bu süreçte
sekülerleşme, rasyonelleşme ve bireyselleşme gibi temel değerler ile
donanacağına yönelik inanç son zamanlarda önemli oranda eleştirilere muhatap
kalmaktadır. Toplumların, bireylerin makro teorileri terk etmesi birçok kimliği
kendi bünyesine katması, görünüşte çelişik olan argümanları kendi özelinde bir
araya getirmesi temelinde gelişen kimlik politikaları ile artık ‘genelleme’ nin
oldukça zorlaştığına dikkat çekilmektedir. Ancak sosyal bilimlerde toplumsal
ilişkilerin bu şekilde çözülüşüne dair hemfikir olma durumu var iken; içinde
bulunduğumuz dönemi tanımlama noktasında çeşitli farklılaşmalar yaşanmaktadır.
Örneğin A. Giddens, J. Habermas ve F. Jameson gibi sosyal bilimlerde öne çıkan
isimler modern dönemin bitmediğini fakat bunu günümüzde daha radikal bir şekilde
deneyimlediğimizi öne sürmektedirler. Ancak buna karşın J. F. Lyotard, J.
Baudrillard S. Hall, U. Beck, Z. Bauman ve D. Bell gibi kişiler ise günümüz
gerek sosyal ilişkilerinin gerekse de siyasal eğilimlerinin kazanmış olduğu
boyutun eski dönemin ötesinde olduğunu öne sürererek yeni tanımlayıcı isimler
sunmaktadırlar. Bu çalışmanın temel amacı da sosyal bilimlerde sıkça
karşılaştığımız bu gelişmeleri bir araya getirerek söz konusu çağdaş öncü bilim
insanlarının neye göre modern dönemin bitmediğini ya da neye göre bittiğini
savunduklarını temel referanslar ışığında kategorik-teorik olarak bir araya
getirmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Post-Modernizm, Yeni Kimlikler, Makro Teoriler, Kimliklerin Parçalanması

Kaynakça

• Altun, F. (2000). Modernleşme Kuramı Ve Gelişme Sorunu, Divan, (1). Ss. 123-186.
• Ayaz, B. (2016). Geç Kapitalizm: Medya Ve Sanatta İçeriğin Metalaşması Ve Anlamsızlaşması, Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), (1)1, 119-128.
• Baudrillard, J. (2008). Tüketim Toplumu: Söylenceleri Yapıları (H. Deliceçaylı ve F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2011). Simülakrlar Ve Simülasyon. (Çev. O. Adanır). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bauman Z. (2006). Liquid Modernity. Cambridge: Polity Press.
• Bauman, Z. (2011). Bireyselleştirilmiş Toplum. (Çev. Y. Alogan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2013). Modernite, Kapitalizm, Sosyalizm: Küresel Çağdaş Sosyal Eşitsizlik, (Çev: F. D. Ergun). İstanbul: Say Yayınları.
• Bauman, Z. (2013). Postmodernizm Ve Hoşnutsuzlukları. (Çev. İ. Türkmen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Beck, U. (1992). (1992). Risk Society: A Toward New Society. (çev. M. Ritter). London: Sage Publications.
• Bell, D. (2001). The Coming of Post-Industrial Society, Social Stratification: Class Race and Gender in Sociological Perspective. (Ed. D. B. Grusky). Colorado: Westview Press.Bock, K. (2006). İlerleme, Gelişme Ve Evrim Kuramları. Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi (Ed. T. Bottomore Ve R. Nisbet). (Çev. M. Tunçay ve A. Uğur). İstanbul. Kırmızı Yayınları.
• Brey, P. Ve Feenberg, A. (2003). Theorizing Technology and Modernity. Modernity and Technology. (Ed. T. Misa). Mit Press. Ss. 33-71
• Bury, J.B. (1920). The Idea of Progress: An Inquiry into its Origin and Growth, London: Macmillan. Https://Archive.Org/Details/İdeaprogressani00burygoog Çuhacı, A. (2007). Ulrich Beck’in Risk Toplumu Kuramı, Sosyoloji Dergisi. 3 (14). 130-157.
• Emre, Y, (2015) “Anthony Giddens Ve Uluslararası İlişkiler:Yapılanma, Modernite Ve Küreselleşme”,Uluslararası İlişkiler, 11 (44), 5-23.
• Etzioni, A. (1974). The Coming of Post-Industrial Society: A Venture in Social Forecasting (Review), Contemporary Sociology. 3 (2). 105-107.
• Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in The Late Modern Age. Stanford: Stanford University Press
• Giddens, A. (2012). The Consequence of Modernity. Malden. Polity Press.
• Glover, L. (2006). Postmodern Climate Change. New York. Routledge.
• Habermas, J. (1987). Modernity: An Incomplete Project. The Anti-Aesthetic: Essays On Postmodern Culture (Ed. H. Foster). Washington. Bay Press, Ss. 3-15.
• Habermas, J. (1987). Modernity:An Incomplete Project. The Anti-Aesthetic: Essays On Postmodern Culture (Ed: H. Foster). Washington: Bay Press. 3-15.
• Hall, S. (2000). The Question of Cultural Identity Modernity. An Introduction to Modern Societies, (Ed. S. Hall, D. Held, D. Hubert, Ve K. Thompson). Massachusett: Blacwell Publisers. Ss. 596-632.
• Hoselitz, B. F. (1971) “Economic Growth and Development: Non-Economic Development” Political Development and Social Change. (Der., J. L. Finkle Ve R. W. Gable), New Yourk. John Willey and Sons Press.
• Inkeles, A. (1969). Making Men Modern: On The Causes and Consequences of Individual Change İn Six Developing Countries, American Journal of Sociology, (75)2: 208-225.
• Jameson, F. (1987). Postmodernism and Consumer Society. The Anti-Aesthetic: Essays On Postmodern Culture (Ed. H. Foster). Washington. Bay Press. 111-124
• Kamali, M. (2006). Multiple Modernities, Civil Society and Islam. The Case of Iran and Turkey. Liverpol: Liverpol University Press.
• Kant, I. (2004). From an Answer to The Question: What is Enlightenment? Reading in Epistemology: From Aquinas, Bacon, Galileo, Descartes, Locke, Berkeley, Hume, Kant. (Ed. V. G. Potter). New York: Frodham University Press.
• Lash, S. ve Wynne, B. (1992). Introduction, Risk Society: A Toward New Society. (Çev. M. Ritter). London: Sage Publications.
• Migdal. J.S. (1998). Olgu Ve Kurgunun Buluşma Zemini. Türkiye’de Modernleşme Ve Ulusal Kimlik. (Ed. S. Bozdoğan Ve R. Kasaba). İstanbul. Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Ss.207-216.
• Robertson, R. (1992). Globalization: Social Theory and Global Culture. London: Sage Publications.
• Rorty, R. (2011). Hebarmas, Lyotard Ve Postmodernite (Der. M. Küçük) (Çev. M. Küçük). İstanbul: Say Yayınları. Ss.291-312.
• Rostow. W.W., (1960). The Stages of Economic Growth: A Non-Communist Manifesto. Cambridge, Cambridge University Press.
• Sarup, M. (2010). Post-Yapısalcılık Ve Postmodernizm: Eleştirel Bir Giriş. (Çev. A. Güçlü). İstanbul: Kırık Gece Yayınları.
• Shawwer, L. (2005) Nostalgic Postmodernism: Postmodern Therapy Volume One. Oakland, California: Paralogic Press
• Slattery, M. (2003). Key Ideas in Sociology. Cheltenham. Nelson Thornes.
• Soydemir, S. (2011). Modernizmin Karanlık Yüzü: Risk Toplumu, Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi. 3 (2). 169-178.
• Tipps, D.C. (2012). Theory and The Comparative Study of Societies: A Critical Perspective, Comparative Studies in Society and History, 15 (2). Ss. 199-226.
• Touraine, A. (2002). Eşitliklerimiz Ve Farklılıklarımızla Birlikte Yaşayabilecek Miyiz? (Çev. O. Kunal) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.