KÜLTÜREL TURLARDA OTOBÜS ŞOFÖRLERİ VE TURİST REHBERLERİ ARASINDAKİ SORUNLAR

Yıl 2020, Sayı: 40, 367 - 383, 29.06.2020

Mahmut Efendi

https://doi.org/10.30794/pausbed.692868

Öz

Bu çalışmada otobüs şoförleri ile turist rehberlerinin tur süresince geçirmiş oldukları zamanda yaşadıkları sorunların, otobüs şoförünün bakış açısıyla ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nitel bir araştırma yöntemiyle tamamlanan bu çalışmada öncelikle İstanbul/Türkiye’de bulunan 86 otobüs şoförlerine turlarda turist rehberi ile yaşanabilecek sorunların hangi mekânlarda olabileceği sorulmuş; otobüs içerisi, müze-örenyeri giriş ve çıkışları (otoparklar), oteller ve restoranlar olarak cevap alınmıştır. Son olarak otobüs şoförlerine turist rehberi ile kültür turlarında hangi sorunları yaşadıkları sorulmuş ve sonuç olarak; zamanlama ile ilgili, turist rehberinin otobüs kaptanına karşı egolu davranışları ve araç kullanımına müdahale etme gibi dikkat çekici noktalar ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Otobüs şoförleri, turist rehberleri, kültür turları, sorunlar

THE PROBLEMS BETWEEN BUS DRIVERS AND TOURIST GUIDES IN CULTURAL TOURS

Öz

In this study, it was aimed to reveal the problems experienced by bus drivers and tourist guides during the tours from the perspectives of bus drivers. In accordance with this purpose, in this study, which was designed in the qualitative research method, 86 bus drivers in İstanbul, Turkey were initially asked in which places they could experience potential problems with the tour guides and they responded that these potential places were; inside the bus, museum-archeological site entrances and exits (parking lots), hotels and restaurants. Finally, bus drivers were asked what problems they experienced with the tour guides in cultural tours and as a result, such remarkable findings as timing problems, egocentric behaviors of tourist guides towards bus drivers and interfering with the driving were revealed.

Anahtar Kelimeler

Bus drivers, Tourist guides, Cultural tours, Problems

Kaynakça

• Ahipaşaoğlu, S. (2009). Seyahat işletmeleri yönetimi ve ulaştırma sistemleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Aksoy, A., & Kaplan, M. (2005). Konaklama işletmelerinde departmanlar arası çatışmanın analizi ve bir uygulama. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 133-154.
• Almeida, J., Costa, C., & Da Silva, N.F. (2017). A framework for conflict analysis in spatial planning for tourism. Tourism Management Perspectives, 24, 94–106.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Asanakutlu, T., & Safran B. (2004). Kültürel farklılıklardan kaynaklanan çatışmalara yönelik bir araştırma: Marmaris turizm sektörü örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal bilimler Dergisi, 6(1), 26-49.
• Aslan, Z., & Çokal, Z. (2016). Profesyonel turist rehberinin kültürel değerlere katkısına ilişkin turist algılamaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 53-69.
• Avcı, E. & Doğan S. (2018). E-şikâyetler turist rehberleri hakkında ne söylüyor?. Journal of Travel and Hospitality Management, 15(1), 133-148.
• Aytürk, N. (2010). Örgütsel ve yönetsel davranış. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bahar, E. (2012). İletişim. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bartunek, J. M., Kolb, D. M., & Lewicki, R. J. (1992). Bringing conflict out from behind the scenes: Private, informal, and nonrational dimensions of conflict in organizations. Hidden conflict in organizations: Uncovering behind-the-scenes disputes. London: Sage Publications Ltd, 209-28.
• Barutçugil, İ. S. (1989). Turizm işletmeciliği. İstanbul: Beta Basım.
• Beeho, A. J., & Prentice, R. C. (1997). Conceptualizing the experiences of heritage tourists: A case study of New Lanark World Heritage Village. Tourism management, 18(2), 75-87.
• Berg, B. L., & Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. In
• Bulut, Y. & Ercan B. (Trans.), Nitel Araştırmayı Desenleme. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Buhalis, D. (2000). Relationships in the distribution channel of tourism: Conflicts between hoteliers and tour operators in the Mediterranean region. International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 1(1), 113-139.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (Geliştirilmiş 19. Baskı). Ankara: Pagem Akademi Yayınları.
• Caber, M., Ünal, C., Cengizci, A. D., & Güven, A. (2019). Conflict management styles of professional tour guides: A cluster analysis. Tourism Management Perspectives, 30, 89-97.
• Chang, K. C. (2014). Examining the effect of tour guide performance, tourist trust, tourist satisfaction, and flow experience on tourists' shopping behavior. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 19(2), 219e247.
• Costa, C., Bakas, F. E., Breda, Z., Durao, M., Carvalho, I., & Caçador, S. (2017). Gender, flexibility and the'ideal tourism worker'. Annals of Tourism Research, 64, 64-75.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel Çalışma Tasarımı. In M. Bütün & S. B. Demir (Trans.), Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Curşeu, P. L., Boroş, S., & Oerlemans, L. A. (2012). Task and relationship conflict in short-term and long-term groups: The critical role of emotion regulation. International Journal of Conflict Management, 23(1), 97-107.
• Çakmak, E., & Isaac, R. (2016). Drawing tourism to conflict-ridden destinations. Journal of Destination Marketing & Management, 6(4), 291-293.
• Çatı, K. (2003). Ulaşım hizmetlerinde hizmet kalitesi ve bir uygulama. C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 121-134.
• Çetin, G., & Kızılırmak, İ. (2012). Türk turizminde kokartlı turist rehberlerinin mevcut durumunun analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(2), 307-318.
• Çolakoglu, O. E., & Çolakoglu, Ü. (2007). Seyahat acentaları yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• De Dreu, C.K.W., Van Dierendonck, D.., Marjolein, De B. (2002). Conflict at Work and Individual Well-being. In M. Schabracq, J. A. M. Winnubst, & C. L. Cooper (Eds.), The Handbook of Work and Health Psychology (ss. 495–515). Chichester, UK: Wiley.
• Denzin, N. K. & Lincoln, S. Y. (2008). Strategies of qualitative ınquiry, Handbook of Qualitative Research. Sage.
• Doğan, H., Üngüren, E., & Algür, S. (2010). Öfke ve empati ilişkisine yönelik otel zincirinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 277-298.
• Doğaner, S. (1998). Türkiye ulaşım sistemleri turizm ve çevre ilişkileri. Coğrafya Dergisi, (6), 1-25.
• Edvardsson, B. (1998). Service quality improvement. Managing Service Quality: An International Journal, 8(2), 142-149.
• Emekli, G. (2006). Coğrafya, kültür ve turizm: Kültürel turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59.
• Er, Ö., & Bardakoğlu, Ö. (2016). Kültürel mirasın sürdürülebilir turizm ürünü çeşidi olarak değerlendirilmesi: Edirne örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 17(2), 95-111.
• Eren, E. (1989). Yönetim psikolojisi (3rd Ed.). İstanbul: İ. Ü. İşletme Fakültesi Yayınları.
• Eren, E. (2016). Yönetim ve organizasyon çağdaş ve küresel yaklaşımlar (12th Ed.). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Eşitti, B. (2018). Konaklama işletmelerinde iş değerlerinin işten ayrılma niyetine etkileri: iş-aile-iş çatışmasının aracı rolü. Verimlilik Dergisi, 3, 235-257.
• Galtung, J. (1996). Peace by peaceful means. London: Sage.
• Guler, M. V., Lazo, D. G., Pazos, P. J., Borel, C. M., Ottone, E. G., Tyson, R. V., ... & Aguirre-Urreta, M. B. (2013). Palynofacies analysis and palynology of the Agua de la Mula Member (Agrio Formation) in a sequence stratigraphy framework, Lower Cretaceous, Neuquén Basin, Argentina. Cretaceous research, 41, 65-81.
• Gürkan, G. Ç., & Demiralay, T. (2013). İlişki ve Görev Çatışması ile İşten Ayrılma Niyeti İlişkisinin Araştırılması: Konaklama İşletmeleri Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Journal of Social Sciences Eskisehir Osmangazi University/Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2).
• Güzel, Ö., Türker, A., & Şahin, İ. (2014). Profesyonel turist rehberlerinin algıladıkları mesleki engelleri belirlemeye yönelik bir araştırma. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2(2), 179-180.
• Hacıoğlu, N. (2000). Seyahat acentacılığı ve tur operatörlüğü. Bursa: VİPAŞ AŞ Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı.
• Haija, A. A. (2011). Jordan: Tourism and conflict with local communities. Habitat International, 35(1), 93-100.
• Harrell, M. C., & Bradley, M. A. (2009). Data collection methods. Semi-structured interviews and focus groups. Rand National Defense Research Inst santa monica ca.
• Hatch, M.J. (1997). Organization theory. New York:.Oxford University Press. İslamoğlu, H. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İzmit. Beta Yayınları.
• Ismail, K. M., Richard, O. C., & Taylor, E. C. (2012). Relationship conflict in supervisor-subordinate dyads: a subordinate perspective. International Journal of Conflict Management, 23(2), 192-218.
• İşler, B. D., & Güzel, Ö. (2014). Tur yönetiminde profesyonel turist rehberlerinin deneyimsel rolü: alman turistlerin kültür turu satın alma davranışına yönelik bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 125-138.
• Jehn, K. A. (1995). A multimethod examination of the benefits and detriments of intragroup conflict. Administrative science quarterly, 256-282.
• Jehn, K. A., & Mannix, E. A. (2001). The dynamic nature of conflict: A longitudinal study of intragroup conflict and group performance. Academy of management journal, 44(2), 238-251.
• Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 49-71.
• Karcıoğlu, F., & Alioğulları, Z. (2012). Çatışmanın nedenleri ve çatışma yönetim tarzları ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 215-237.
• Kim, N. (2014). Employee turnover intention among newcomers in travel industry. International Journal of Tourism Research, 16(1), 56–64.
• Kocaman, S. (2012). Konaklama işletmelerinde örgüt kültürünün örgütsel çatışma üzerine etkileri: Alanya bölgesinde bir araştırma. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 167-183.
• Koçel, T. (2018). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım.
• Kosovali, E., Pirnar, I., Yagci, K., & Miral, C. (2010). Importance of Employee Perceptions on Service Quality Improvement and Customer Satisfaction. In 6th International Conference on Business, Management and Economics, Altinyunus Convention Center, Cesme, Izmir, Turkey.
• Köroğlu, Ö. (2013). Turist rehberlerinin iş yaşamındaki rolleri üzerine kavramsal bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 91-112.
• Kuvan, Y., & Akan, P. (2012). Conflict and agreement in stakeholder attitudes: Residents’ and hotel managers’ views of tourism impacts and forest-related tourism development. Journal of Sustainable Tourism, 20(4), 571-584.
• Lee, J. H. (2019). Conflict mapping toward ecotourism facility foundation using spatial Q methodology. Tourism Management, 72, 69-77.
• Luthans, F. (1992). Organizational behaviour (7th Ed.). The USA: McGraw-Hill.
• Martínez-Moreno, E., González-Navarro, P., Zornoza, A., & Ripoll, P. (2009). Relationship, task and process conflicts on team performance: The moderating role of communication media. International Journal of Conflict Management, 20(3), 251-268.
• Mısırlı, İ. (2013). Genel ve teknik iletişim. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Official Gazette. (2018, Ocak 8). tarihinde Karayolu Taşıma Yönetmeliği. Retrieved from www.resmigazete.gov.tr on 09 April 2018.
• Okul, T., Hafçı, B., & Çivici Öncüer, E. (2017). Yabancı dil öğrenme kaygısı: Adnan Menderes Üniversitesi Turizm Fakültesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Mesleki Bilimler Dergisi, 6(2), 186-194.
• Olcay, A., Bozgeyik, Y., Akköz, H., & Sürme, M. (2015). Profesyonel turist rehberlerinin performanslarının yerli turistler tarafından değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2), 349-374.
• Porter, M. V. (1999). Leading Through Conflict, Competition and Change. Association Management, 51, 32-39.
• Raggatt, P. T., & Morrissey, S. A. (1997). A field study of stress and fatigue in long-distance bus drivers. Behavioral medicine, 23(3), 122-129.
• Rizaoğlu, B., & Ayyildiz, T. (2008). Konaklama işletmelerinde örgüt kültürü ve iş tatmini: Didim örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1), 7-20.
• Shen, H., Li, X., Luo, J. M., & Chau, K. Y. (2017). One country, two strata: Implications of social and cultural conflicts of Chinese outbound tourism to Hong Kong. Journal of destination marketing & management, 6(3), 166-169.
• Sirivun, U. (2001). An Investigation of the primary and secondary conflict management style preferences of men and women in the role of local managers (Unpublished Document). International Managers and College Students in Thailand, Nova Southeastern University.
• Slabbert, A. (2004). Conflict management styles in traditional organisations. The Social Science Journal, 41(1), 83-92.
• Şimşek, Ş. (2002). Yönetim ve organizasyon (7th Ed.). Konya: Günay Ofset. Tapur, T. (2009). Konya ilinde kültür ve inanç turizmi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 473-492.
• Tokat, B., & Kara, H. (2003). Trafik kazalarının azaltılmasında yetiştirilmiş insan kaynaklarının rölü: Dumlupınar Üniversitesi Karayolu Taşımacılığı Hizmetleri Bölümü örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 1-13.
• Topaloğlu, C. (2010). Örgütiçi çatışmaların yönetim süreci: otel işletmeleri açısından kuramsal bir değerlendirme. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(20), 97-114.
• Topaloğlu, C., & Avcı, U. (2008). Çatışma, nedenleri ve yönetimi: Otel işletmelerinde yönetici bakış açısıyla bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 13(2), 75-92.
• Topaloğlu, C., & Boylu, Y. (2006). Örgütiçi çatışmaların türleri: otel işletmeleri açısından ayrıntılı bir inceleme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 1-27.
• Toprak, L. S., Şentürk, F. K., & Kılıç, G. (2017). Çatışma yönetme yöntemleri ile yöneticiye duyulan güven arasındaki ilişki: Afyonkarahisar’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. İşletme Bilimi Dergisi, 5(2), 105-133.
• Tsaur, S. H., & Teng, H. Y. (2017). Exploring tour guiding styles: The perspective of tour leader roles. Tourism Management, 59, 438-448.
• Uygur, S. M., & Baykan, E. (2007). Kültür turizmi ve turizmin kültürel varlıklar üzerindeki etkileri. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 30-49.
• Üngüren, E., Cengiz, F., & Algür, S. (2009). İş tatmini ve örgütsel çatışma yönetimi arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Konaklama işletmeleri üzerinde bir araştırma. Electronic Journal of Social Sciences, 8(27), 36-56.
• Üzümcü, T. P. (2015). Otel yöneticilerinin turizm eğitimine yönelik algıları: Kocaeli ili otel yöneticileri üzerinde bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 123-150.
• Üzümcü, P. T. ve Akpulat, A. N. (2017). Turizm işletmeleri çalışanlarının iş-aile yaşam çatışması ve yaşam doyumları ilişkisi: Kartepe-Çeşme örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 1070-1082.
• Wang, K. C., Hsieh, A. T., & Chen, W. Y. (2002). Is the tour leader an effective endorser for group package tour brochures?. Tourism Management, 23(5), 489-498.
• Wang, L., & Yotsumoto, Y. (2019). Conflict in tourism development in rural China. Tourism Management, 70, 188-200.
• Wong, J. Y., & Lee, W. H. (2012). Leadership through service: An exploratory study of the leadership styles of tour leaders. Tourism Management, 33(5), 1112-1121.
• Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel turist rehberliğinde mesleki etik üzerine kavramsal bir değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5th Ed.). Ankara: Seçkin Yayınevi
• Yurcu, G., & Atay, H. (2015). Çalışanların öznel iyi oluşunu etkileyen demografik faktörlerin incelenmesİ: Antalya ili konaklama işletmeleri örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 17-34.
• Zhang, H. Q., & Chow, I. (2004). Application of importance-performance model in tour guides’ performance: evidence from mainland Chinese outbound visitors in Hong Kong. Tourism management, 25(1), 81-91.
• Zitkiene, R., & Blusyte, U. (2015). The management model for human-resource outsourcing among service companies. Intellectual Economics, 9(1), 80–89.