KONAKLAMA TESİSİ BÖLGE BİRİMLERİ SINIFLAMASINA GÖRE TÜRKİYE’DEKİ KONAKLAMA KAPASİTESİ KULLANIM VERİMLİLİĞİNİN ANALİZİ (2014-2017)

Yıl 2020, Sayı: 41, 580 - 592, 19.10.2020

Yüksel Gürsoy , Yrd. Doç. Dr. Ramazan Göral

https://doi.org/10.30794/pausbed.737866

Öz

Bu çalışmada Kültür ve Turizm Bakanlığı Konaklama Tesisi Bölge Birimleri Sınıflamasına göre bölgelere ayrılan Turizm İşletme Belgeli konaklama tesislerinin kapasite kullanımı Toplam Faktör Verimliliği (TFV), Saf Teknik Etkinlik değişimi, Ölçek Etkinlik değişimi incelenmiştir. Araştırma 2014-2017 arasındaki 4 yılı kapsamaktadır. Analizde Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Endeksi yaklaşımı kullanılmıştır. Bulgular, 2014-2017 yıllarında konaklama sektörü kapasite kullanımı TFV’nde bir azalış eğiliminin olduğunu göstermektedir. Bu durumda politika yapıcıların ve yatırımcıların TFV artışına kaynaklık eden faktörlere odaklanması gerekmektedir. TFV artışı, konaklama sektöründe uygun üretim teknolojilerini iyileştirmek ve geliştirmek ile mümkün olabilecektir. Ayrıca TFV’ni artırmak için operasyonel verimliliği (yönetim ve organizasyon) iyileştirmek gerekmektedir. Çalışma kapsamında ele alınan 13 bölgenin %85’i TFV sınır değeri olan 1’in altındadır. Bu bölgeler için özellikle teknolojik gelişme, toplam faktör verimliliği büyümesini etkileyen baskın etkendir. Bu çalışma konaklama sektöründe finansal olmayan girdi ve çıktı değişkenlerini kullanarak sektörün kapasite kullanım etkinlik ve verimlilik değerlendirmesinde yeni bir araştırma perspektifi önermektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkinlik, Kapasite, TFV

Kaynakça

• Ashrafi, A., Seow, H. V., Lee, L. S., & Lee, C. G. (2013) The efficiency of the hotel industry in Singapore. Tourism Management, Vol. 37, 31–34.
• Arbelo, A., Perez-Gomez, P., & Arbelo-Perez, M. (2017). Cost Efficiency and Its Determinants in the Hotel Industry. Tourism Economics, 23(5), 1056-1068.
• Banker, R., Charnes, A. and Cooper, W.(1984), “Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Date Envelopment Analysis”, Management Science, 30(9): 1078-1092.
• Barros, C. P. (2005). Measuring Efficiency in The Hotel Sector. Annals of Tourism Research , Vol.32, No. 2, 456-477.
• Chiang, W. E., Tsai, M. H., & Wang, L. M. (2004). A DEA Evaluation of Taipei Hotels. Annals of Tourism Research, Vol. 31, No. 3, 712-715.
• Çalmaşur, G. (2008). İmalat Sanayisinde Toplam Faktör Verimliliği Erzurum Alt Bölgesi Üzerine Bir Uygulama. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erdoğan, Ö. (2011). Banka Etkinliklerinin Risk Odaklı Yaklaşımla Modellenmesi ve Türk Bankacılık Sektörü Uygulaması. İstanbul: Kadir Has Üniversitesi SBE.
• Färe, R., Grosskopf, S., Lindgren, B. and Roos. P.(1992), “Productivity Changes in SwedishPharmacies 1980–1989: A non-parametric Malmquist Approach”, Journal of Productivity Analysis, 3(1): 85-101.
• Farell, M. J. (1957), The Measurement of Production Efficiency‖, Journal of the Royal Statistical Society, Series A, Vol. 120, No. 3, 253-290.
• Fuentes, R. (2011). Efficiency of Travel Agencies: A Case Study of Alicante, Spain. Tourism Management, 32, 75-87.
• Hadad, S., Hadad, Y., Malul, M., & Rosenboim, M. (2012). The Economic Efficiency of the Tourism Industry: a Global Comparison. Tourism Economics, Vol.18(5), 931-940.
• Hwang, S. N., & Chang, T. Y. (2003). Using Data Envelopment Analysis to Measure Htoel managerial Efficiency Change in Taiwan. Tourism Management, Vol. 24, no. 4, 357-369.
• Jajri, I., & Ismail, R. (2006). Technical Efficieny, Tekchnological Change and Total Factor Productivity Growth in Malaysian Manufacturing Sector. MPRA, No. 1956, 1-18.
• Kirkley, J. e., Squires, D., Walden, J., & Ward, J. (1999). Assesing Efficiency and Capacity in Fisheries. Maryland: Silver Spring. Kültür ve Turizm Bakanlığı . (2017). Yıllara Göre Turizm Belgeli Konaklama Tesislerinin sayısı ve Yatak Sayısı. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım İşleri Genel Müdürlüğü.
• Lai, Z. (2015, 05). Capacity Utilization and Productivity Analysis in the Canadian Food manufacturing Industry. Guelpp, Ontario, Canada: The Universty of Guelph.
• Lee, Y.-h., Lu, L.-T., & Sung, A.-D. (2012). A measure to the Operational Performance of International Hotels in Taiwan: DEA and Malmquist Approach. Review of Economics & Finance.
• Liu, H., & Tsai, H. (2018). Total Faktor Productivity Growth and Regional Competitive Analysis of China's Star-rated Hotels. Tourism Economics, Vol. 24(6), 625-644.
• Majumdar,S.,Asgari, B.(2017) Performance Analysis of Listed Companies in the UAE-Using DEA Malmquist Index Approach, American Journal of Operations Research, Vol.7, 133-151.
• Manasakis, C., Apostolakis, A., & Datseris, G. (2013). Using Data Envelopment Analysis to Measure Hotel Efficiency in Crete. International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol. 25, No.4, 510-535.
• Okursoy, A., & Tezsürücü, D. (2014). Veri Zarflama Analizi ile Göreli Etkinliklerin Karşılaştırılması: Türkiye'deki İllerin Kültürel Göstergelerine İlişkin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 21, Sayı: 2, 1-18.
• Oses, N., Gerrikagoitia, J., & Alzua, A. (2016). Modelling and Prediction of a Destination's Monthly Average Daily rate and Occupancy Rate Based on Hotel Room Prices Offered Online. Tourism Management, 22(6), 1380-1403.
• Poldrugovac, K., Tekavcic, M., & Jankovic, S. (2016). Efficiency in the Hotel Industry: An Empirical Examination of the Most Influential Factors. Economic Research, Vol.29, No.1, 583-597.
• Sun, J., Zhang, J., Zhang, J., Ma, J., & Zhang, Y. (2015). Total Factor Productivity Assesment of Tourism Industry: Evidence from China. Asia Pacific Journal of Tourism Research, Vol.20, No.3, 280-294.
• Tandon, D., Tandon, K., & Malhotra, N. (2014). An Evaluation of the Technical, Pure Technical and Scale Efficiencies in the ındian Banking Industry Using Data Envelope Analysis. Global business Review, 15(3), 545-563.
• TÜİK. (2019). TÜİK Çıkış Yapan Ziyaretçiler Araştırması. Ankara.
• UNWTO. (2019). International Tourism Highlights. World tourism Organization.
• Xu, X., & Chi, C. G.-q. (2017). Examining Operating Efficiency of I.S. Hotels: A Window Data Envelopment Analysis Approach. Journal of Hospitality Marketing and Management, Vol.26, No.7, 770-784.
• Yen, F. L. & Othman, M. (2011). “Data Envelopment Analysis to Measure Efficiency of Hotels in Malaysia”, SEGI Review, 4(1), s. 25-36.
• Zuo, B., & Bao, J. G. (2008). Tourism Total Factor Productivity and Its Regional Variation in China foram 1992-to 2005. Acta Geographica Sinica, Vol. 63, 417-427.