DENİZLİ’DE BAĞIMSIZ EV EKSENLİ ÇALIŞAN KADINLAR

Yıl 2021, Sayı: 46, 361 - 373, 02.09.2021

Radiye Canan Bağış

https://doi.org/10.30794/pausbed.864115

Öz

Ev eksenli çalışma, çalışma alanının ev olduğu, el emeği işlerinin yapıldığı, kadınlar arasında gün geçtikçe artan bir çalışma türüdür. Ev eksenli çalışma bağımsız olarak, sipariş üzerine ve bağımlı olarak yapılabilmektedir. Bu araştırmanın kapsamına kendi hesabına yani bağımsız ev eksenli çalışan kadınlar dahil edilmektedir. Araştırmada nitel yöntem kullanılmaktadır. Araştırmanın verileri Denizli Kent Konseyine bağlı El Emeği Pazarı’nda yer alan 17 kadınla yapılan derinlemesine görüşmeler yoluyla elde edilmekte, nitel verilerin analizinde kullanılan betimsel analiz yöntemi ile verilerin analizi yapılmaktadır. Araştırmada bağımsız ev eksenli çalışan kadınların toplumsal özelliklerinin, çalışma yaşamlarının, çalışmaya ilişkin tutumlarının, ev eksenli çalışmadan kaynaklanan sorunlarının, boş zaman algılarının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Araştırmada bağımsız ev eksenli çalışan kadınlar arasında kayıtdışılığın ve güvencesiz olarak çalışmanın yaygın olduğu, kadınların yasal düzenlemelerden yoksun bir şekilde çalıştıkları, ev eksenli çalışmadan düzensiz gelirler elde ettikleri ortaya çıkmaktadır. Ancak tüm bu olumsuzluklarına rağmen ev eksenli çalışmanın Denizli El Emeği Pazarı’nda yer alan kadınlar için sosyalleşme aracı olması, kadınlara gelir sağlaması, onların kendilerini çalışan olarak görmelerini sağlaması, onların öz güvenlerini ve aile içi kararlara katılımlarını artırması şeklinde olumlu yönlerinin olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çalışan kadın, Denizli, El emeği, Ev eksenli çalışma, Kadın emeği

WOMEN DOING HOME-BASED WORK INDEPENDENTLY IN DENİZLİ

Öz

Home-based working is a type of working that is increasing day by day among women, where the working area is home and handcraft is produced. Home-based working can be done independently, on order, and dependently. Self-employed women, that is, women doing home-based work independently, are included in the scope of this study. The qualitative method was used in the research. The data of the research were obtained through in-depth interviews with 17 women working in the Handicraft Market affiliated to Denizli City Council, and the data were analyzed with the descriptive analysis method, which is used in the analysis of qualitative data. This study aims to reveal the social characteristics, working life, attitudes towards work, problems arising from home-based working, and leisure time perceptions of women who work from home independently. In the study, it was revealed that informal employment and working without social security are widespread among women working from home independently, that they work without legal regulations, and that they get irregular income from home-based work. However, despite all these negativities, it was concluded that home-based working has positive aspects such as being a socialization tool for women in Denizli Handcraft Market, providing women with an income, enabling them to see themselves as employees, increasing their self-confidence and participation in family decisions.

Anahtar Kelimeler

Working woman, Denizli, Handcraft, Home-based working, Female labor

Kaynakça

• Aktaş, G. (2013). Üretiyorum Öyleyse Varım: Buldan’da Ev Eksenli Çalışan Kadınların Aile ve Toplumsal Yaşamda Görünmeyen Emeği, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1), 258-267.
• Amigurumi. (t.y.). 14 Eylül tarihinde https://tr.wikipedia.org/wiki/Amigurumi adresinden erişildi.
• Aslan, H. (2016). Ev-eksenli Çalışan Kadınların Sosyal ve Ekonomik Hayatlarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Denizli İli Örneği, Fe Dergi: Feminist Eleştiri, 8(1), s. 69- 90.
• Aşkın, E.Ö. ve Aşkın, U. (2019). İşgücü Piyasasında Enformel Kadın İşgücü: Ev Eksenli Çalışan Kadınlara Yönelik Bir Araştırma, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (Ek Sayı 1), 977-1001.
• Aydın, M. (2000). Kurumlar Sosyolojisi. Vadi Yayınları, Ankara.
• Çınar, S. (2009). Ev Eksenli Çalışan Kadınların İlişki Ağları ve Bu İlişki Ağları ile İlgili Bir Alan Araştırması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli Üniversitesi.
• DİSK Birleşik Metal İşçileri Sendikası. (2003). Ev Eksenli Çalışanlar ve Örgütlenmeleri. Birleşik Metal-İş Yayınları, İstanbul.
• Ecevit, Y. (2013). Emek, Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, (Ed. Y. Ecevit ve N. Karkıner), 2. Baskı, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2312, Eskişehir.
• Gelegen, D.G. (2001). Çalışma Yaşamında Kadın Olmak, Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 2(5), 27-30.
• Hattatoğlu, D. (2000). Ev Eksenli Çalışan Kadınlar ve Sosyal Örgütlenme, Birikim Dergisi, Sayı: 140.
• Hattatoğlu Özbek, Z.D. (2000). Evde Çalışan Kadınlar Arası Dayanışma Örgütlenme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Mimar Sinan Üniversitesi.
• Kadın Çalışmaları Derneği ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Derneği. (2017). Ev Eksenli Çalışmada Kayıtlı İstihdamın Teşviki Raporu ve Bir Model Önerisi.
• Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. (2014). Türkiye’de Kadın İşgücü Profili ve İstatistiklerinin Analizi. Duygu Matbaacılık, Ankara.
• Kocabaş, F., Besler, S. ve Canbey Özgüler, V. (2017). Ev Eksenli Çalışan Kadınlara Yönelik Niteliksel Bir Araştırma:
• Eskişehir El Sanatları Pazarı Örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 178-201.
• Lordoğlu, K. (1990). Eve İş Verme Sistemi İçinde Kadın İşgücü Üzerine Bir Alan Araştırması. Friedrich Ebert Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Sabbağ, Ç. ve Aksoy, E. (2011). Üniversite Öğrencileri Ve Çalışanların Boş Zaman Etkinlikleri: Adıyaman Örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3( 4), 10-23.
• Şener, Ü. (2017). Atölye Evler Projesi Ev Eksenli Çalışan Kadınlar: Adıyaman ve Kahramanmaraş Örneği, Kadın Çalışmaları Derneği.
• Tokdemir, K. (2020). Ev Kadınlarının Ev-Eksenli Çalışma Deneyimleri: Gaziosmanpaşa İlçesi Örneği, Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(13), 160-175.
• Toksöz, G. (2007). İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Analizi ve Bölgeler Arası Dengesizlikler, Çalışma ve Toplum, 2007/4, 57-79.
• Toksöz, G. ve Türkcan Özşuca. (2002). Enformel Sektörde İstihdamın ve İşgücünün Özellikleri. İktisat Dergisi, Ev Eksenli Çalışma Özel Sayısı, Sayı:430, 29-35.
• Turgut, E. (2006). Enformelleşmiş İstihdam İçinde Kadın Emeği ve Ev Eksenli Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi.
• Türkün, A. (2005). Toplumsal Vicdanda Görünürlükten Kamusal Alanda Görünürlüğe: Ev-Eksenli Çalışan Kadınlar. Almanak, Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayınları, İstanbul.