GÖÇ SÜRECİNDE ERKEN YAŞTA EVLİLİKLERİ TÜRKİYE’DE YAŞAYAN SURİYELİ ÇOCUKLAR ÖZELİNDE DÜŞÜNMEK

Yıl 2022, Sayı: 49, 573 - 588, 02.03.2022

Meryem Gül

https://doi.org/10.30794/pausbed.893915

Cited By: 4

Öz

Çocuğun yüksek yararı ve insan hakları bakımından zarar verici uygulamalar olan erken yaşta evlilikler günümüzde dünyada ve Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle özellikle kız çocuklarını etkileyen bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Göç, erken evlilikler açısından çeşitli riskler barındıran bir süreçtir. Erken yaşta evlilikler, Türkiye'nin iç ve dış göç deneyimlerinde karşı karşıya kaldığı bir sorun alanıdır. Türkiye'de erken yaşta evlilikler, son dönemde geçici koruma altında yaşayan Suriyelilerle gündeme gelmiştir. Suriyeli çocuklar göç öncesi güvensiz savaş ortamında, göç yolculukları sırasında ve göç sonrasında göç ettikleri ülkelerde erken yaşta evlendirilebilmektedirler. Göç sürecinde erken yaşta evlilikler; çocukların güvenlik, sağlık ve eğitim gibi temel haklarını tehdit etmektedir. Bu çalışmada, erken yaşta evlilik olgusu Türkiye’ye göç eden geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler özelinde toplumsal cinsiyet perspektifi ile değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Erken Yaşta Evlilik, Göç, Suriyeli Çocuklar, Toplumsal Cinsiyet

THINKING OF EARLY MARRIAGES ON MIGRATION PROCESS, SYRIAN CHILDREN LIVING IN TURKEY IN PARTICULAR

Öz

Early marriages, which are harmful practices in terms of human rights and the best interests of children, still exists today as a problem affecting girls in particular because of gender inequality in the world and Turkey. Migration is a process that carries various risks in terms of early marriages. Early marriages are a problem that Turkey faces in its internal and external migration experiences. Early marriages in Turkey have recently come to the fore with Syrians living under temporary protection. Syrian children can be forced to marry at an early age in the insecure war environment before migration, during their migration journey and in the countries they migrated to after migration. Early marriages in the migration process; It threatens the fundamental rights of children such as security, health and education. In this study, the phenomenon of early marriage has been evaluated with a gender perspective for Syrians under temporary protection who migrated to Turkey.

Anahtar Kelimeler

Early Marriage, Migration, Syrian Children, Gender

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (1977). Dış Göç Akımının Türk Kadınının Özgürleşme ve Sözde Özgürleşme Sürecine Etkisi. Amme İdaresi dergisi, 10(1), 106-132.
• AFAD. (2014). Türkiye'deki Suriyeli Kadınlar. Ankara: Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
• Ak, E. Y. ve Aslan, E. (2020). Göçmen Kadınların Erken Yaşta Evlilik Konusundaki Görüşleri: Kalitatif Bir Çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(71), 1167-1174.
• AKPM. (2005). Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi. 13.01.2021 tarihinde Forced Marriages and Child marriages: https://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=17379&lang=en adresinden alındı.
• Alperen, A. ve Yaprak, A. (2019). Almanya’da Türklere Yönelik Uygulanan Entegrasyon Kursları Üzerine Bir Araştırma. International Journal of Turkic World Tourism Studies, 4(1), 78-95.
• Arab, R. E. ve Sagbakken, M. (2019). Child Marriage of Female Syrian Refugees in Jordan and Lebanon: A Literature Review. Global Health Action, 12(1), 1-12.
• ASPB. (2015). Türkiye'de Evlilik Tercihleri Araştırması. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• ASPB. (2016). Suriyeliler ile Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşları Arasındaki Evlilik İlişkileri Araştırması. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Atasü-Topçuoğlu, R. (2014). Hayatı Değiştirmek İçin Yola Çıkanlar-Yola Çıkınca Değişen Hayatlar: Bir Müracaatçı Grubu Olarak Göçmen Çocuklar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 25(1), 89-107.
• Bailey-King, E. (2018). Child Marriage And The Syrian Conflict: 7 Things You Need To Know. 17.01.2021 tarihinde Girls Not Bridges: https://www.girlsnotbrides.org/child-marriage-and-the-syrian-conflict-7-things-you-need-to-know/ adresinden alındı.
• Bartram, D., Poros, M. V. ve Monforte, P. (2017). Göç Meselesinde Temel Kavramlar (I. A. Tuncay, Çev.) Ankara: Hece Yayınları.
• Batha, E. (2018). Child Bride Refugees Spur Sweden to Tighten Marriage Law. 11.01.2021 tarihinde REUTERS: https://www.reuters.com/article/us-sweden-childmarriage-law-idUSKCN1MY01J adresinden alındı.
• BBC News. (2016). Migrant Child Brides Put Europe in a Spin. 12.01.2021 tarihinde Europe Migrant Crisis: https://www.bbc.com/news/world-europe-37518289 adresinden alındı.
• Beauvoir, S. D. (1993). Kadın: İkinci Cins Genç Kızlık Çağı. (B. Onaran, Çev.) İstanbul: Payel Yayınevi.
• BMGK. (2012). Birleşmiş Milletler Genel Kurulu. 15.01.2021 tarihinde The Child Girl: https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_66_140.pdf adresinden alındı.
• Buz, S. (2007). Göçte Kadınlar: Feminist Yaklaşım Çerçevesinde Bir Çalışma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18(2), 37-49.
• Castles, S. ve Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı: Modern Dünya'da Uluslararası Göç Hareketleri. (B. B. Uğur ve A. İbrahim, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Chambers, I. (2019). Göç, Kültür, Kimlik. (İ. Türkmen ve M. Beşikçi, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çelik, İ. A. ve Vural, F. (2018). Suriyeli Mülteci Kadınların Kuma Dramı: Kilis İli Örneği. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 342-382.
• ÇHKP. (2016). Toplum Gözüyle Mülteci Çocuk Araştırması. İstanbul: Çocuk Haklarını Koruma Platformu.
• Dethloff, N. (2018). Child Brides on The Move: Legal Responses to Culture Clashes. International Journal of Law, Policy and The Family, 32, 302-315.
• Donovan, J. (2019). Feminist Teori: Entelektüel Gelenekler. (B. Aksu, A.-G. Meltem ve S. Fevziye, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dube, A., Bartels, S. A., Michael, S. ve Michaelson, V. (2019). Positive Worry and Negative Hope: Paradoxical Perceptions of the Experiences of Syrian Refugee Girls in Lebanon. Journal of International Humanitarian Action, 4(8), 4-15.
• Erdoğan, M. M. (2019). Suriyeliler Barometresi. Ankara: Orion Kitabevi.
• GİGM. (2020). Geçici Koruma İstatistikleri. 07.01.2021 tarihinde Göç İdaresi Genel Müdürlüğü: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 adresinden alındı.
• Government of Canada. (2020). Processing Spouses and Common-Law Partners: Assessing the Legality of a Marriage. 11.01.2021 tarihinde https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship/corporate/publications-manuals/operational-bulletins-manuals/permanent-residence/non-economic-classes/family-class-determining-spouse/legality.html adresinden alındı.
• Günay, S. ve Boz, E. (2015). Süt Parası Karşılığında Eskişehir'e Gelin Göçü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 8(40), 476-485.
• Habib, N. (2018). Gender Role Changes and Their Impacts on Syrian Women Refugees in Berlin in Light of the Syrian Crisis. Berlin: Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung.
• Hopancı, S., Koç, F. ve Özkoçak, V. (2019). Erken Yaşta Evlendirilmiş Suriyeli Çocuklar. Researcher: Social Science Studies, 7(4), 10-22.
• HÜNEE. (2015). Türkiye'de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.
• HÜNEE. (2018). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması . Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.
• Ingber, S. (2019). U.S. Agency Tightens Immigration Rules To Spotlight Child Marriage. 01.04. 2021 tarihinde NPR: https://www.npr.org/2019/02/15/695190681/u-s-agency-tightens-immigration-rules-to-spotlight-child-marriage adresinden alındı.
• IOM. (2019). Migration Data Portal. 01.02.2021 tarihinde International Organization for Migration: https://migrationdataportal.org/?i=stock_abs_&t=2019&cm49=792 adresinden alındı.
• Kağıtçıbaşı, Ç. ve Ataca, B. (2005). Value of Children and Family Change: A Three-Decade Portrait From Turkey. Applied Psychology: An International Review, 54(3), 317-337.
• Kap, D. (2014). Suriyeli Mülteciler: Türkiye’nin Müstakbel Vatandaşları. Akademik Perspektif, 30-35.
• Karataş, A. E. (2020). Geçici Koruma Altındaki Suriye Vatandaşlarının Çocuk Yaşta Evliliklerinin Mukayeseli Hukuka ve Türk Hukukuna Göre Geçerliliği. İstanbul Hukuk Mecmuası, 78(1), 21-81.
• Karataş, K., Aslan, H., Öztürk, A. B. ve Albayrak, H. (2020). Cinsel İstismara Maruz Kalan Türk Vatandaşı ve Mülteci Çocukların Durumu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(4), 107-132.
• Kavas, A. (2018). Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi. Ankara: Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı.
• Küçükşen, K. (2017). Suriyeli Sığınmacı Kadınlarda Sosyal Dışlanma Algısı Üzerine Nitel Bir Çalışma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2399-2413.
• Loaiza, E. ve Wong, S. (2012). Marrying Too Young: End Child Marriage. New York: UNFPA.
• MAZLUMDER. (2014). Kamp Dışında Yaşayan Suriyeli Kadın Sığınmacılar Raporu. İstanbul: İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği.
• Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hakkında Kanun. (2007). Ankara: Resmi Gazete.
• Mourtada, R., Schlecht, J. ve DeJong, J. (2017). A Qualitative Study Exploring Child Marriage Practices Among Syrian Conflict-Affected Populations in Lebanon. Conflict and Health, 11(27), 54-65.
• Neikirk, A. M. (2017). A Moral Marriage: Humanitarian Values and the Bhutanese Refugees. Journal of Refugee Studies, 31(1), 63-81.
• OECD. (2019). Discriminatory in the Family. 01.10.2021 tarihinde Discriminatory Family Code: https://data.oecd.org/inequality/discriminatory-family-code.htm adresinden alındı.
• Orhan, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye'ye Etkileri. Ankara: Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi.
• Pekel, A. (2019). İnsan Haklarının Evrenselliği ve Kültürel Görecelilik. Liberal Düşünce Dergisi , 24(96), 111-118.
• Polat, G. (2007). İç Göçün Çocuk Ruh Sağlığına Etkisi ve Sosyal Hizmet Müdahalesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18(1), 89-106.
• Sabancı Vakfı. (2012). Çocuk Evlilikleri ve Göç. İstanbul.
• Sallan-Gül, S. ve Türkmen, E. (2019). Türkiye’de Eğitimin Dışında Kalan, Hayallerin Uzağına Düşen Suriyeli Mülteci Çocuk Olmak. Uluslararası Çalışmalar Dergisi, 3(2), 114-131.
• Sarvan, S. ve Efe, E. (2019). Suriyeli Çocuk Mülteciler ve Sorunları. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 55-62.
• Schlecht, J., Rowley, E. ve Babirye, J. (2013). Early Relationships and Marriage in Conflict and Post-Conflict Settings: Vulnerability of Youth in Uganda. Reproductive Health Matters, 21(41), 234-242.
• Soylu, N. ve Ayaz, M. (2013). Adli Değerlendirme İçin Yönlendirilen Küçük Yaşta Evlendirilmiş Kız Çocuklarının Sosyodemografik Özellikleri ve Ruhsal Değerlendirmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi , 14(2), 136-144.
• Sözer, H. (2020). Bir Çocuk İstismarı Formu Olarak Çocuk Evlilikleri: Kültüre Sığınmanın Sınırları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 23(1), 157-191.
• Şenol, D. ve Dinç, A. (2016). Türkiye’nin Suriyeli Çocuk Gelinleri: Sosyolojik Bir Değerlendirme. İçinde, Suriyeli Çocuklarla El Ele Uluslararası Göç ve Çocuk Sempozyumu. Üsküdar Üniversitesi. İstanbul.
• Şimşek, D. ve İçduygu, A. (2016). Syrian Refugees in Turkey: Towards Integration Policies. Turkish Policy Quarterly, 15(3), 59-69.
• Şimşek, D. ve İçduygu, A. (2017). Giriş: Uluslararası Göç, Politika ve Güvenlik. Toplum ve Bilim(140), 6-10.
• Tatlıcıoğlu, O. (2019). Suriyeli Çocukların İyi Olma Hallerinin İncelenmesi: Altındağ Örneği. Yayımlanmış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• TÜİK. (2019a). Evlenme Boşanma İstatistikleri. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• TÜİK. (2019b). İstatistiklerle Gençlik. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• TÜİK. (2019c). İstatistiklerle Çocuk. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• TÜİK. (2019d). İllere Göre Ortalama İlk Evlenme Yaşı. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• Türkay, M. (2016). Çocukların Sorunları. TTB içinde, Savaş, Göç ve Sağlık (s.71-75). Ankara: Türk Tabipleri Birliği.
• Uçan Süpürge Vakfı. (2018). Türkiye’de Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadelede STK’larla İşbirliğinin Arttırılması Atölyesi. Ankara.
• UNDP. (2020). Human Development Reports. New York: United Nations Development Programme.
• UNFPA. (2020). Çocuk Yaşta Erken ve Zorla Evliliklerin Sağlık Riskleri ve Sonuçlarına Çok Sektörlü Yaklaşım. Ankara: United Nations Population Fund.
• UNHCR. (2019). Global Trends for Displacement. Copenhagen: United Nations High Commissioner for Refugees.
• UNICEF. (2019). For Every Child, Every Right: The Convention on the Rights of the Child at a Crossroads. New York.
• Volpp, L. (2000). Blaming Culture for Bad Behavior. Yale Journal of Law & the Humanities, 12(1), 89-116.
• WEF. (2020). Global Gender Gap Report . Geneva: World Economic Forum.
• Wijffelman, A. (2017). Child Marriage and Family Reunification: An Analysis under the European Convention on Human Rights of the Dutch Forced Marriage Prevention Act. Netherlands Quarterly of Human Rights, 35(2), 104-121.
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. (2013). Ankara: Resmi Gazete.
• Yılmaz, C. (2009). Türkiye'de Kırdan Kente Göç Sürecinde Etkili Olan Faktörlerden Biri; Evlilik Yoluyla Göç. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(21), 221-232.
• Yüksel-Kaptanoğlu, İ. ve Ergöçmen, B. (2012). Çocuk Gelin Olmaya Giden Yol. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 15(2), 128-161.