INVESTIGATION OF FACTORS AFFECTING FINANCIAL LITERACY LEVELS OF SOCIAL WORKERS

Yıl 2024, Sayı: 62, 37 - 54, 16.05.2024

Aykut Can Demirel , Gonca Polat , Eda Purutçuoğlu

https://doi.org/10.30794/pausbed.1398835

Öz

The aim of the research is to examine the financial literacy levels of social workers and the socio-demographic factors affecting financial literacy levels. Relational screening model, one of the quantitative research designs, was used in the research. 430 social workers who are actively working participated in the research. Research data were collected via survey. The survey consisted of three parts: Socio-Demographic Information Form, Finance Knowledge Test and Financial Literacy Attitude and Behaviour Scale. As a result of the research, it was understood that the financial literacy of social workers was at a medium level. The results showed that gender, marital status, budget, and savings variables were related to the financial literacy levels of social workers. Women have been shown to have lower levels of financial literacy than men; singles have been shown to have lower levels of financial literacy than married people. It has also been understood that as the frequency of budgeting and saving increases, financial literacy levels increase. On the other hand, it was determined that education level, age, income, professional experience and borrowing behaviour did not affect financial literacy levels.

Anahtar Kelimeler

Finance, Financial Literacy, Financial Social Work, Social Work

SOSYAL HİZMET UZMANLARININ FİNANSAL OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Öz

Araştırmanın amacı sosyal hizmet uzmanlarının finansal okuryazarlık düzeylerinin ve finansal okuryazarlık düzeylerini etkileyen sosyo-demografik faktörlerin incelenmesidir. Araştırmada nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya aktif olarak çalışma yaşamında olan 430 sosyal hizmet uzmanı katılmıştır. Araştırma verileri anket aracılığı ile toplanmıştır. Anket Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Finans Bilgi Testi ve Finansal Okuryazarlık Tutum ve Davranış Ölçeği olmak üzere üç bölümden oluşmuştur. Araştırma sonucunda sosyal hizmet uzmanlarının finansal okuryazarlıklarının orta düzey olduğu anlaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar cinsiyet, medeni durum, bütçe ve tasarruf yapma değişkenlerinin sosyal hizmet uzmanlarının finansal okuryazarlık düzeyleri ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Kadınların erkeklere; bekarların ise evlilere göre daha düşük finansal okuryazarlık düzeyine sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca bütçe ve tasarruf yapma sıklığı arttıkça finansal okuryazarlık düzeylerinin arttığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan eğitim durumu, yaş, gelir, mesleki deneyim ve borçlanma davranışlarının finansal okuryazarlık düzeylerini etkilemediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Finans, Finansal Okuryazarlık, Finansal Sosyal Hizmet, Sosyal Hizmet

Kaynakça

• Akın, A.Z. (2019). Neoliberalizm etkisinde sağ popülizmin yükselişi: ABD, Macaristan ve Fransa örnekleri. Internatıonal Journal of Political Studies, 5(1): 27- 39.
• Aktepe-Özden, S. , Pak, M. D. & İçağasıoğlu-Çoban, A. (2017). (2017). Sosyal hizmette iyilik hali kavramı. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(2), 87-104.
• Almenberg, J., & Säve-Söderbergh, J. (2011). Financial literacy and retirement planning in Sweden. Journal of Pension Economics & Finance, 10(4), 585-598. https:// doi.org/10.1017/S147474721100049
• Al‐tamimi, H. A., & Kalli, A. A. (2009). Financial literacy and investment decisions of UAE investors. The Journal of Risk Finance, 10(5), 500-516. https://doi.org/10.1108/15265940911001402
• Altıntaş, K. M. (2011). The dynamics of financial literacy within the framework of personal finance: An analysis among Turkish University Students. African Journal of Business Management, 5(26), 10483-10491. https://doi.org/10.5897/AJBM11.401
• Barış S. ve Şahin M. (2018). Kamu çalışanlarında finansal okuryazarlık. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1) 79–98. https://doi.org/10.19129/sbad.346
• Baştürk, S. & Taştepe, M. (2013). Evren ve örneklem. Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (129-159). S Baştürk (Ed.). Vize Yayıncılık, Ankara.
• Beal, D., & Delpachitra, S. (2003). Financial literacy among Australian university students. Economic Papers: A Journal of Applied Economics and Policy, 22(1), 65-78.
• Beckmann, E. (2013). Financial literacy and household zavings in Romania. Numeracy, 6(2), 1-22. https://doi.org/10.5038/1936-4660.6.2.9
• Bent-Goodley, T. B., Sherraden, M. S., Frey, J. J., Birkenmaier, J., Callahan, C., & McClendon, G. G. (2016). Celebrating six decades of social work and advancing financial capability and asset development. Social Work, 61(4), 293-296.
• Béres, D., & Huzdik, K. (2012). Financial literacy and macro-economics. Public Finance Quarterly, 57(3), 298-312.
• Bhushan, P. & Medury, Y. (2013). Financial literacy and its determinants. International Journal of Engineering, Business and Enterprise, 44(2), 155-160.
• Birkenmaier, J. & Curley, J. (2009). Financial credit: Social work's role in empowering low-income families. Journal of Community Practice, 17(3), 251-268. https://doi.org/10.1080/10705420903117973
• Birkenmaier, J. M., Loke, V. & Hageman, S. A. (2016). Are graduating students ready for financial aspects of social work practice?. Journal of Teaching in Social Work, 36(5), 519-536. https://doi.org/10.1080/08841233.2016.1244139
• Chen, H. & Volpe, R. P. (1998). An analysis of personal financial literacy among. Financial Services Review, 7(2), 107-128. https://doi.org/10.1016/S1057-0810(99)80006-7
• CSWE. (2016). Working definition of economic well-being. Erişim Adresi https://www.cswe.org/Centers-Initiatives/Initiatives/Clearinghouse-for-Economic-Well-Being/Working-Definition-of-Economic-Well-Being 10/07/2019.
• Çeştepe, H., & Güdenoğlu, E. (2017). Neoliberal işsizlik politikalarının işsizlik üzerindeki etkisinin zaman serileri ile analizi: Türkiye örneği. Yılmaz ve K. Çolak, (Ed.), Dünden Bugüne Ekonomi Yazıları (119-139), Umuttepe Yayınevi, İzmit.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Despard, M. R. & Chowa, G. A. N. (2010). Social workers’ interest in building individuals’ financial capabilities. Journal of Financial Therapy, 1(1), 8. https://doi.org/10.4148/jft.v1i1.257
• Despard, M. R., Chowa, G. A. & Hart, L. J. (2012). Personal financial problems: Opportunities for social work interventions?. Journal of Social Service Research, 38(3), 342-350. https://doi.org/10.1080/01488376.2011.638733
• Diler, H. G. (2020). Enflasyondan korunma aracı olarak altın yatırımı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 370-384.
• Dulebohn, J. (2002). An investigation of the determinants of investment risk behavior in employer-sponsored retirement plans. Journal of Management, 28(1), 3-26. https://doi.org/10.1177/014920630202800102
• Er, F., Temizel, F., Özdemir, A. & Sönmez, H. (2014). Lisans eğitim programlarının finansal okuryazarlık düzeyine etkisinin araştırılması: Türkiye örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 113- 126. https://doi.org/10.18037/ausbd.00957
• Ergün, K. (2018). Üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarliği: Balikesir üniversitesi örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Balıkesir.
• Gathergood, J. (2012). Self-control, financial literacy and consumer over-indebtedness. Journal of Economic Psychology, 33(3), 590-602. https://doi.org/10.1016/j.joep.2011.11.006
• GEKA, ADVAK, T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2016). Doğrudan faaliyet desteği programı TR32 bölgesinde finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik çözüm önerileri” Projesi Sonuç Raporu. Adnan Menderes Üniversitesi Vakfı (ADVAK). Aydın.
• Gillen, M., & Loeffler, D. N. (2012). Financial literacy and social work students: Knowledge is power. Journal of Financial Therapy, 3(2), 4. https://doi.org/10.4148/jft.v3i2.1692
• Gökbunar, R., Özdemir, H., & Alparslan, U. Ğ. U. R. (2008). Küreselleşme kıskacındaki refah devletinde sosyal refah harcamaları. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 158-173.
• Güler, E., & Karaca, S. S. (2022). Akademisyenlerin davranışsal önyargıları ile finansal okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişki: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 5(2), 203-230. https://doi.org/10.32951/mufider.1164678
• Gümüş, U. T., & Dağdelen, T. (2017). Finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi ve Aydın ilindeki serbest muhasebeci mali müşavirler üzerine bir uygulama. Researcher, 5(3), 408-433.
• Hilgert, M. A., Hogarth, J. M., & Beverly, S. G. (2003). Household financial management: the connection between knowledge and behavior. Federal Reserve Bulletin, 89, 309-322.
• Hogarth, J. M., & Hilgert, M. A. (2002). Financial knowledge, experience and learning preferences: Preliminary results from a new survey on financial literacy. Consumer Interest Annual, 48(1), 1-7.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. (24. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Karger, H. (2015). Curbing the financial exploitation of the poor: Financial literacy and social work education. Journal of Social Work Education, 51(3), 425-438. https://doi.org/10.1080/10437797.2015.1043194
• Kindle, P. A. (2010). Student perceptions of financial literacy: Relevance to practice. Journal of Social Service Research, 36(5), 470-481. https://doi.org/10.1080/01488376.2010.510951
• Koç, S. & İzer, B. C. (2023). The effect of social media usage on financial literacy: the case of sivas province. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute. https://doi.org/10.30794/pausbed.1384438
• Loke, V., & Hageman, S. A. (2013). Debt literacy and social work. Journal of Financial Therapy, 4(1), 3. https://doi.org/10.4148/jft.v4i1.1795
• Loke, V., Watts, J. L. & Kakoti, S. A. (2013). Financial capabilities of service providers in the asset building field. In Financial Capability and Asset Development: Research, Education, Policy, and Practice. Eds. Birkenmaier J.M., Sherraden M.S. & Curley J. Oxford University Press, New York, 251-277. DOI:10.1093/acprof:oso/9780199755950.001.0001.
• Lusardi, A., & Mitchelli, O. S. (2007). Financial literacy and retirement preparedness: Evidence and implications for financial education: The problems are serious, and remedies are not simple. Business Economics, 42(1), 35-44. https://doi.org/10.2145/20070104
• Lusardi, A., Mitchell, O. S., & Curto, V. (2010). Financial literacy among the young. Journal of Consumer Affairs, 44(2), 358-380. https://doi.org/10.1111/j.1745-6606.2010.01173.x
• Markovic, D., Skrabakova, D. & Skrabakova, S. (2018). Financial literacy of social work students. In 5th International Multidisciplinary Scientific Conference on Social Sciences and Arts Sgem, 323-328.
• Özdemir, F. S., Bengü, H., Bulut, E., & Çelik, S. (2021). Bilim insanlarının finansal okuryazarlık tutum ve davranışları üzerine bir araştırma: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 449-482. https://doi.org/10.18037/ausbd.959245
• Rooij, M., Lusardi, A., & Alessie, R. (2011). Financial literacy and stock market participation. Journal of Financial Economics, 101(2), 449-472. https://doi.org/10.1016/ j.jfineco.2011.03.006
• Salignac, F., Hamilton, M., Noone, J., Marjolin, A., & Muir, K. (2020). Conceptualizing financial wellbeing: An ecological life-course approach. Journal of Happiness Studies, 21, 1581-1602.
• Sarıgül, H. (2015). Finansal okuryazarlik tutum ve davraniş ölçeği: geliştirme, geçerlik ve güvenirlik. Journal of Management and Economics Research, 13(1), 200-218.
• Sekita, S. (2011). Financial literacy and retirement planning in Japan. Journal of Pension Economics and Finance, 10(4), 637-656. https://doi.org/10.1017/S1474747211000527
• Sevim, N., Temizel, F., & Sayılır, Ö. (2012). The effects of financial literacy on the borrowing behaviour of Turkish financial consumers. International Journal of Consumer Studies, 36(5), 573-579. https://doi.org/10.1111/j.1470-6431.2012.01123
• Sherraden, M.S., Frey, J. J. & Birkenmaier, J (2016). Financial social work. In Handbook of Consumer Finance Research. Eds. Xiao J.J. Springer International Publishing, 115-127. https://doi.org/10.1007/978-3-319-28887-1_10
• Sherraden, M.S. ve Huang, J. (2019). Financial social work. Erişim Adresi: https://oxfordre.com/socialwork/view/10.1093/acrefore/9780199975839.001.0001/acrefore-9780199975839-e-923. Erişim Tarihi: 26/11/2023. https://doi.org/10.1093/acrefore/9780199975839.013.923
• Sherraden, M. S., Huang, J., Frey, J. J., Birkenmaier, J., Callahan, C., Clancy, M. M., & Sherraden, M. (2015). Financial capability and asset building for all. American Academy of Social Work and Social Welfare, 1-29.
• Sherraden, M., Laux, S., & Kaufman, C. (2007). Financial education for social workers. Journal of Community Practice, 15(3), 9-36. https://doi.org/10.1300/J125v15n03_02
• Silverman, Y.E. (2018). Financial social work: A growing specialty in clinical social work. Washington. Erişim Adresi: https://socialworkmanager.org/wp-content/uploads/2018/09/Financial-Social-Work-A-Growing-Specialty-in-Clinical-Social-Work.pdf . Erişim Tarihi: 11/12/2019.
• Stuart, P. H. (2013). Social Workers and financial capability in the profession’s first half-century. In Financial capability and asset development: Research, education, policy and practice. Ed. Bırkenmaıer J., Sherraden MS. ve Curley J. C.E. Oxford University Press, New York. 41-61. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199755950.003.0018
• Stuart, P. H. (2016). Financial capability in early social work practice: Lessons for today. Social Work, 61(4), 297-304. https://doi.org/10.1093/sw/sww047
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th Ed.). Pearson. Publishing, Boston.
• TBB (2019). Finansal okuryazarlık seviye ölçme anketi. Erişim Adresi: [https://foy.tbb.org.tr/finansal-okuryazarlik-olcumu]. Erişim Tarihi: 04/05/2020
• Üngör, A. (2021). Finansal okuryazarlık ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin firma performansı arasındaki ilişki: Bursa üzerine alan araştırması. Doktora tezi. Bursa Uludag Universitesi.
• Ünlüer, G. (2021). Sosyal bilgiler dersinde finansal okuryazarlık becerisinin etkinlikler yoluyla kazandırılmasına ilişkin eylem araştırması. Uluslararası Beşerî Bilimler ve Eğitim Dergisi, 7(15), 277-303.
• Yeminoğlu, D. (2018). Finansal okuryazarlığın mobil alışveriş yapma eğilimi üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gaziantep.
• Wolfsohn, R., & Michaeli, D. (2014). Financial social work. Erişim Adresi: [http://oxfordre.com/socialwork/view/10.1093/acrefore/9780199975839.001.0001/acrefore-9780199975839-e-923]. Erişim Tarihi: 09/02/2019.
• Worthington, A. C. (2006). Predicting financial literacy in Australia. Financial Services Review, 15(1), 59-79.
• Zastrow, C. (2016). Sosyal hizmete giriş. (4. Baskı). Çeviri Ed.: Çiftçi, D.B. Nika Yayınevi, Ankara.
• Zengin, O. (2019). Güçlendirme yaklaşımı temelli yeni bir kavram: Finansal sosyal hizmet. III. Uluslararası Ekonomi, Siyaset ve Yönetim Sempozyumu, Diyarbakır.