Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Cari Açığın Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 103 - 123, 31.07.2018

Rabia Efeoğlu , Ceren Pehlivan

https://doi.org/10.30586/pek.418280

Cited By: 9

Öz

Sosyoekonomik kalkınma göstergelerinden biri olan enerji tüketimi kalkınma için
önemli bir girdi olarak kabul edilmesinin yanı sıra ekonomik büyüme üzerinde
önemli bir rol oynamaktadır. Çalışmanın
temel amacı, Türkiye’de nihai enerji tüketimi ile ekonomik büyüme ve cari açık
arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Bu amaca yönelik olarak 1987-2016
dönemine ilişkin veriler kullanılarak Johansen Eşbütüleşme, Etki tepki analizi,
Granger ve Toda- Yamamato Nedensellik
testleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, enerji tüketimi, cari açık ve
ekonomik büyüme arasındaki uzun dönemli ilişkilerin varlığı Johansen Eşbütünleşme
testi ile belirlenmiş, Granger Nedensellik testi yardımıyla GSYİH’dan cari
açığa, enerji tüketiminden de GSYİH ve cari açığa doğru tek yönlü bir
nedenselliğin olduğu; Toda- Yamamato Nedensellik
testi ile de cari açıktan GSYİH ‘ya ve enerji tüketiminden de GSYİH ‘ya  doğru bir nedenselliğin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme, Cari Açık

Kaynakça

• Akinlo, A.E., 2008. Energy consumption and economic growth: Evidence from 11 Sub-Sahara African countries. Energy Economics, 30, 2391-2400.Altınay, G. ve Karagöl E., 2004. Structural Break, Unit Root, And The Causality Between Energy Consumption and GDP İn Turkey. Energy Economics, 26, 985-994.Altunç, Ö. F., 2008. Türkiye’de Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Ampirik Bir Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 113-127.Apergis, N. ve Payne J.E., 2010. Energy consumption and growth in South America: Evidence from a panel error correction model. Energy Economics, 32, 1421-1426.Chen, S.T., Kuo, H. ve Chen C.C., 2007. The relationship between GDP and electricity consumption in 10 Asian countries. Energy Policy, 35, 2611-2621.Cheng, B.S., 1997. Energy consumption and economic growth in Brazil, Mexico and Venezuela: a time series analysis. Applied Economics Letters, 4(11), 671-674.Chontanawat, J., HuntL, C. ve Pierse, R., 2006. Causality between Energy Consumption and GDP: Evidence from 30 OECD and 78 Non-OECD Countries. Surrey Energy Economics Centre (SEEC) Department of EconomicsDemirbaş, M., Türkay, H. ve Türkoğlu, M., 2009. Petrol Fiyatlarındaki Değişmelerin Türkiye’nin Cari Açığı Üzerine Etkisinin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 14(3), 289-299.Dünya Bankası (http://www.worldbank.org/tr/country/turkey)Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi 2014 Raporu. Ebohon, O. J., 1996. Energy, economic growth and causality in developing countries. Energy Policy, 24(5), 447-453.Enders, W. 2004. Applied Econometrics Time Series, Newyork: John Wiley and SonsEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (http://www.enerji.gov.tr)Esmer, O., 1996. Enerji Politikaları. TMMOB Türkiye Enerji Sempozyumu. 12- 24 Kasım 1996 Ankara. TMMOB Yayınları, 223-234. Glasure, Y.U. ve Lee A. R., 1997. Cointegration, error-correction, and the relationship between GDP and energy: The case of South Korea and Singapore. Resource and Energy Economics, 20, 17-25.Güvenek, B. ve Alptekin, V., 2010. Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine İlişkin Bir Panel Veri Analizi. Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 2(1), 172-193.Heınrıch Böll Stıftung Derneği. Enerji Verimliliği Teknik Kitapçığı, 2008. İstanbul, Birinci Baskı.Hondroyiannis, G., ve Lolos, S. ve Papapetrou, E., 2002. Energy consumption and economic growth: assessing the evidence from Greece. Energy Economics, 24, 319-336.Hossain, M.S., 2011. Panel estimationforCO2 emissions, energy consumption, economic growth, trade openness and urbanization of newly industrialized countries. Energy Policy, 39, 6991-6999.International Energy Agency, Key World Energy Statistics, 2016.Jobert, T. ve Karanfil, F., 2007. Sectoral energy consumption by source and economic growth in Turkey. Energy Policy, 35, 5447-5456.Kar, M.ve Kınık, E., 2008. Türkiye’de Elektrik Tüketimi Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme Ekonometrik Bir Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 10(2), 333-353.Karagöl, E., Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H.M., 2007. Türkiye’de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1).Lee, C.C., 2005. Energy consumption and GDP in developing countries: A cointegrated panel analysis. Energy Economics, 27, 415-427.Lise, W. ve Van Montfort, K., 2005. Energy Consumptıon And Gdp In Turkey: Is There A Coıntegratıon Relatıonshıp?. ECN Policy Studies, 1-12.Masih, A.M.M. ve Masih, R., 1997. On the Temporal Causal Relationship Between Energy Consumption, Real Income, and Prices: Some New Evidence From Asian-Energy Dependent NICs Based on A Multivariate CointegrationNector Error-Correction Approach. Journal of Policy Modeling, 19(4), 417-440.Mucuk, M. ve Uysal, D., 2009. Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme. Maliye Dergisi, 157, 105-115. Nasreen, S. ve Anwar. S., 2014. Causal relationship between trade openness, economic growth and energy consumption: A panel data analysis of Asian countries. Energy Policy, 69, 82-91.Odhiambo, N.M., 2009. Energy consumption and economic growth nexus in Tanzania: An ARDL bounds testing approach. Energy Policy, 37, 617-622.Özçağ, M., 2015. Türkiye’de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Dışa Açıklık İlişkisi: ARDL Modeli. Finansal Politik&Ekonomik Yorumlar, 605(52), 7-17.Paul, S. ve Bhattacharya, R.N., 2004. Causality between energy consumption and economic growth in India: a note on conflicting results. Energy Economics, 26, 977-983.Sadorsky, P., 2012. Energy consumption, output and trade in South America. Energy Economics, 34, 476-488.Sbia, R., Shahbaz, M. ve Hamdi, H., 2014. A contribution of foreign direct investment, clean energy, trade openness, carbon emissions and economic growth to energy demand in UAE. Economic Modelling, 36, 191-197.Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. 2007. Ekonometrik Zman Serileri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım LtdShahbaz, M., Nasreen, S., Ling, C.H. ve Sbia, R. 2014. Causality between trade openness and energy consumption: What causes what in high, middle and low income countries. Energy Policy, 70, 126-143.Soytaş, U. ve Sari, R., 2003. Energy consumption and GDP: causality relationship in G-7 countries and emerging markets. Energy Economics, 25, 33-37.Taşar, İ., 2015. İçsel Büyüme Modelleri Çerçevesinde Türkiye’ de Ekonomik Büyümenin Yapısal Dönüşümü. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi.Tsani, S.Z., 2010. Energy consumption and economic growth: A causality analysis for Greece. Energy Economics, 32, 582-590.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (http://www.tcmb.gov.tr/)Yalta, M.N., 2011. Analyzing energy consumption and GDP nexus using maximum entropy bootstrap: The case of Turkey. Energy Economics, 33, 453-460.Yanar, R. ve Kerimoğlu, G., 2011. Türkiye’de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme Ve Cari Açık İlişkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(3), 191-201.Yapraklı, S. ve Yurttançıkmaz, Z.Ç., 2012. Elektrik Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(13), 195-215.Zapata, H. ve Rambaldi, A., 1997. Monte Carlo Evidence on Cointegration and Causation, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 59, 285-298.