Kamu Sektöründe Etik Yönetime İlişkin Politikaların Uygulanması: KVKK ve Veri Etiği

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 237 - 251, 25.12.2023

Beyza Güdek

https://doi.org/10.30586/pek.1325605

Öz

Teknolojik gelişmelerin ilerlediği ve küreselleşmenin hâkim olduğu günümüz dünya standartlarında, bilgilerin ve bilgi teknolojilerinin kullanımı kaçınılmaz bir hale bürünmüştür. Gerek kamu gerek özel sektör içerisinde bulunan her aktörün faaliyetlerini yerine getirebilmeleri ve etkin bir hizmet sağlayabilmeleri için verilere ve bu verilerin işlenmesinde kullanılacak olan her türlü teknolojik alete sahip olmaları gerekmektedir. Ancak bu gelişim ve değişimin merkezinde birtakım sorunlar baş göstermektedir. Kötü niyetli kişi ya da kişilerin verilerin mahremiyetine zarar vermeleri, kişilerin aleyhine veya kendi lehlerine kullanmaları bu sorunlar içerisinde yer almaktadır. Nitekim uluslararası anlamda alınan önlemlere eke olarak, Türkiye’de bu sorunların denetim ve yönetimini sağlamak amacıyla kişisel verilerin korunmasına ilişkin kanun ve kanunun hükümlerini yerine getirebilmesi için bir kurum oluşturmuştur. Bu çalışmada uzun çabalar sonucunda ortaya çıkan Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve bu bağlamda oluşturulan Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun tarihsel gelişimi incelenecektir. Bu konuda etkili olan bazı düzenlemeler ile temel ilkeler ele alınacak ve kamu yönetiminde etik yönetime ilişkin belirlenen politikalar çerçevesinde kısa bir inceleme yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

KVKK, Veri Yönetimi, Veri Politikası, Veri Etiği, Kamu Politikası

Implementation of Policies Regarding Ethical Management in the Public Sector: PDPL and Data Ethics

Öz

In today's world standards, where technological developments are progressing and globalization prevails, the use of information and information technologies has become inevitable. All actors in both the public and private sectors must have the data and all kinds of technological tools to be used in the processing of these data to fulfill their activities and provide an effective service. However, some problems arise at the core of this development and change. These problems include harming the privacy of data by malicious persons, using them against others or for their own benefit. Therefore, in addition to the measures taken in the international context, to ensure the control and management of these issues in Turkey it is to fulfill the provisions of the laws and regulations relating to the protection of personal data has created an institution. In this study, the Personal Data Protection Law and the historical development of the Personal Data Protection Authority established in this context are examined. Some effective regulations and basic principles are discussed, and a brief review is made within the framework of the policies determined for ethical management in public administration.

Anahtar Kelimeler

PDPL, Data Management, Data Policy, Data Ethics, Public Policy

Kaynakça

• Akıllıoğlu, T. (2004). İdari Usul ve Kişisel Verilerin Korunması, Erişim adresi: http://www.idare.gen.tr/akillioglu-idariusul.htm
• Aktaş, K. (2014). Etik-Ahlâk İlişkisi ve Etiğin Gelişim Süreci, Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 22-32.
• Arnold, R., Annette Hillebrand ve Martin Waldburger (2015). “Personal Data and Privacy”, WIK-Consult, Final Report, Germany.
• Arslan, M. (2014). Yönetim ve Organizasyon, Harran Üniversitesi Birecik Meslek Yüksekokulu, Ders Notları.
• COE, Council of Europe (2001). Additional Protocol to the Convention for the Protection of Individuals with regard to Automatic Processing of Personal Data regarding supervisory authorities and transborder data flows, Strasbourg. Erişim adresi: https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/rms/0900001680080626
• Çekin, M. S. (2016). 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanun’un Big Data (Büyük Veri) ve İrade Serbestisi Açısından Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 74(2), 629-644.
• Dmochowshki, Mariusz, Anetta Jurczuk ve Robert Szczepankowski (2003). Ethics in Public Administration, Erişim adresi: https://www.scribd.com/document/260629418/Ethics-in-Public Administration-Eng
• Eryılmaz, B. (2019). Kamu Yönetimi, 12. Basım, Umuttepe Yayın Evi: İzmit-Kocaeli.
• Frederickson, H. G. (eds.) ve John A. Rohr (2015), Ethics and Public Administration, 2. Basım, Routledge: USA.
• Gül, H. (2017). “Dijitalleşmenin Kamu Yönetimi ve Politikaları ile Bu Alanlardaki Araştırmalara Etkileri”, Yasama Dergisi, 1(36) 5-26.
• Gürsel, E. ve Fatih D. (2018). Yapısal Anlamda Türkiye Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na İlişkin Bir Değerlendirme, R&S - Research Studies Anatolia Journal, 1(2), 318-329.
• Güven, A. ve Naime K. (2022). Kamu Yönetimi ve Yerel Yönetimlerde Etik Gereksinimi. Tarsus Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 3(2), 119-135.
• Hallunovi, A., Elez O. ve Elidiana B. (2014). Ethics in Public Administration, ILIRIA International Review, 4(1), 201-215.
• Hejka-Ekins, A. (1988). Teaching Ethics in Public Administration, Public Administration Review, 48(5), 885-891. Doi:10.2307/976904
• Kağıtcıoğlu, M. (2016). Kişisel Verileri Koruma Kurumuna İdare Hukuku Çerçevesinden Bir Bakış, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 77-99.
• Kayfor (2017). Uluslararası 15. Kamu Yönetimi Forumu, Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/issue-file/30161
• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (2016, 7 Nisan). T.C. Resmî Gazete, 29677. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6698&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Kılınç, D. (2012). Anayasal Bir Hak Olarak Kişisel Verilerin Korunması, AÜHFD, 61(3), 1089-1169.
• Koca, R. C. (2015). Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Tasarısı Üzerine Prof. Dr. Savaş Bozbel ile Röportaj, Erişim: adresi http://blog.statjus.com/2015/01/kisisel-verilerin-korunmasi-kanunu-tasarisi-uzerine-prof-dr-savas-bozbel-ile-roportaj/
• Kutlu, Ö. ve Selçuk K. (2017). Türkiye’de Kişisel Verilerin Korunması Politikasının Analizi, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 45-62. Doi: https://doi.org/10.25272/j.2147
• Küzeci, E. (2011). Anayasal Bir Hak: Kişisel Verilerin Korunması, Bilişim Kültürü Dergisi, 1(128), 142-149.
• KVKK, (2023a). Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Vizyon-Misyon, Erişim adresi: https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/2074/Misyon---Vizyon
• KVKK, (2023b). Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Kişisel Verilerin Korunması Alanında Uluslararası ve Ulusal Düzenlemeler, Erişim adresi: https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/4183/Kisisel-Verilerin-Korunmasi-Alaninda-Uluslararasi-ve-Ulusal-Duzenlemeler
• KVKK, (2023c). Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin Temel İlkeler, Erişim adresi: https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/2049/Kisisel-Verilerin-Islenmesinde-Genel-(Temel)-Ilkeler
• Newman, A. L. (2008). Protectors of Privacy: Regulating Personal Data in the Global Economy, 1. Basım, Cornell University Press: Ithaca and London.
• OECD, (2006). Recommendation of the Council concerning Access to Research Data from Public Funding, Erişim adresi: https://legalinstruments.oecd.org/en/instruments/OECD-LEGAL-0347
• OECD, (2008). Recommendation of the Council for Enhanced Access and More Effective Use of Public Sector Information, Erişim adresi: https://legalinstruments.oecd.org/en/instruments/OECD-LEGAL-0362
• OECD, (2014). Recommendation of the Council on Digital Government Strategies, Erişim adresi: https://legalinstruments.oecd.org/en/instruments/OECD-LEGAL-0406
• Öktem, M. K. ve Uğur Ö. (2005). Kamu Yönetiminde Etik Çalışmalarına Yönelik Genel Bir Çerçeve Arayışı Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 231-237.
• Özel, K. C. (2016). 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Üzerine Genel Bir Değerlendirme, Erişim adresi: http://www.hukukihaber.net/6698-sayili-kisisel-verilerin-korunmasi-kanunu-uzerine-genel-bir-degerlendirme makale, 4758.html
• Purtova, N. (2018). “The law of everything. Broad concept of personal data and future of EU data protection law”, Law, Innovation and Technology, 10(1), 40-81, doi: 10.1080/17579961.2018.1452176
• Sümer, H. H. (2018). Hukuka Giriş: Kavramlar & Kurumlar, 2. Basım, Seçkin Yayın Evi: Ankara.
• Tekin, N. (2014). “Kişisel Verilerin Korunması ile İlgili Türkiye’deki Kanun Tasarısının Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi Işığında Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 1(4), 222-262.
• The European Parliament and The Council of The European Union (1995). 95/46/EC European Parliament and Council Directive, Erişim adresi: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31995L0046:en:HTML
• Thompson, D. F. (1985). The Possibility of Administrative Ethics, Public Administration Review, 45(5), 555-561. Doi:10.2307/3109930
• TİHEK, (2023). Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu. BM ve Ulusal İnsan Hakları Kurumları. Erişim adresi: https://www.tihek.gov.tr/bm-ve-ulusal-insan-haklari-kurumlari
• TİHEK, (1993). Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu. Genel Kurul Kararı: İnsan Haklarının Geliştirilmesi ve Korunması İçin Ulusal Kurumlar, Erişim adresi: https://www.tihek.gov.tr/upload/file_editor/2019/03/1551393465.pdf
• Tufan-Emini, F. (2019). Türk Kamu Yönetiminde Genel Sorunlar, Hamza Ateş (eds.), Türk Kamu Yönetimi içinde, Savaş Yayın Evi: Ankara, 137-168.
• Türk Ceza Kanunu (2004, 12 Ekim). Resmî Gazete (Sayı: 25611). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5237&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982, 9 Kasım). Resmî Gazete (Sayı: 17863). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2709&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Usta, S. ve Çiğdem A. (2018). Kamu Yönetiminde Etik ve Etik Yönetimine İlişkin Politikalar, C. Babaoğlu ve E. Akman (eds.), Kamu Politikası Analizi: Türkiye Uygulamaları içinde (735-781). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Ünver, H. A. ve Grace K. (2016). Türkiye’de Veri Gizliliği ve Gözetimi: Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Tasarısının Değerlendirmesi, EDAM Siber Politika Kağıtları Serisi 2, Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi, 1-22.
• Yücedağ, N. (2019). Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Genel İlkeler, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 1(1), 47-63.
• Yüksel-Civelek, D. (2011). Kişisel Verilerin Korunması ve Bir Kurumsal Yapılanma Önerisi, Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı, Uzmanlık Tezi.
• Whitley, E. A. (2009). Informational Privacy, Consent and The “Control” of Personal Data, Information Security Technical Report, 14(3), 154–159. doi: 10.1016/j.istr.2009.10.001