Yerel Yönetimlerde Kriz Yönetimi: Ampirik Bir Çalışma

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 393 - 411, 26.03.2025

Sadegül Durgun

https://doi.org/10.30586/pek.1592351

Öz

Krizler her yerde her zaman karşılaşılabilecek olaylar olarak kamu yönetimi içerisinde ve dolayısıyla yerel yönetimler düzeyinde de meydana gelen olaylardır. Hızlı bir şekilde cevap verilmesi gereken durumlar olarak krizlerin etkili bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda kriz yönetimi krizler başlamadan gerekli tedbirlerin alınması ile başlayan ve krizler sona erene kadar devam eden bir süreçtir. Bu çalışmanın amacı yerel yönetimlerde kriz yönetimi algısını ölçmektir Bu bağlamda çalışmada Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi özelinde personelin kriz yönetimi algısı ortaya konulmaktadır. Çalışmanın yöntemi nicel araştırma yöntemi ve tekniği ise ankettir. Çalışma kapsamında belediye personeli olan 326 kişiye kriz yönetimi ölçeği uygulanmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin analiz edilmesi amacıyla IBM SPSS 20 yazılımı kullanılmıştır. Bu kapsamda frekans analizi, merkezi eğilim istatistikleri, normallik testi, Mann Whitney U Testi ve Kruskal-Wallis testi kullanılarak veriler değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda personelin kriz yönetimi algısının ortalama (min. 3.05- max. 3.87) düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda çalışanların bu algılarının yükseltilmesi için çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Kriz Yönetimi, Yerel Yönetimler

Crisis Management In Local Governments: An Empirical Research

Öz

Crises are events that can be encountered anywhere, anytime, and everywhere in public administration as well as at the level of local governments. Since some events need to be responded to quickly, crises need to be managed effectively. In this context, crisis management is a process that starts with taking necessary measures before a crisis starts and continues until it ends. The aim of this study is to measure the perception of crisis management in local governments. In this context, the study reveals the perception of crisis management among the personnel in Kahramanmaraş Metropolitan Municipality. The method of the study is a quantitative research method, and its technique is a questionnaire. Within the scope of the study, the crisis management scale was applied to 326 municipal personnel. IBM SPSS 20 software was used for the data in the study. These data were evaluated using frequency analysis, central tendency statistics, normality test, the Mann Whitney U Test, and the Kruskal-Wallis test. As a result of the study, it was determined that the crisis management perception of the staff was at an average level (min. 3.05-max. 3.87). In this context, various suggestions have been presented to increase these perceptions of employees.

Anahtar Kelimeler

Crisis, Crisis Management, Local Governments

Kaynakça

• Akdağ, M. (2005). Halkla ilişkiler ve kriz yönetimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 1-20.
• Akdağ, M., & Arklan, Ü. (2013). Kamu yönetiminde kriz yönetimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4).
• Aksu, A. (2009). Kriz yönetimi ve vizyoner liderlik. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 4(15), 2435-2450.
• Asunakutlu, T., Safran, B., & Tosun, E. (2003). Kriz yönetimi üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 141-163.
• Aydın, A. H. (2018). Yönetim Bilimi, 7. Baskı. Seçkin Yayıncılık: Ankara
• Aykaç, B. (2001). Kamu yönetiminde kriz ve kriz yönetimi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 123-132.
• Bal, C. G., & Özgen, Z. (2023). Kriz yönetimi ve afetler: Elâzığ depreminden yansımalar. Çankırı Karatekin University Journal of the Faculty of Economics & Administrative Sciences, 13(3).
• Büyükkaracığan, N. (2016). Türkiye’de yerel yönetimlerde kriz ve afet yönetim çalışmalarının mevzuat açısından değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (12), 195-219.
• Canöz, K., & Öndoğan, A. (2015). Kriz yönetiminde dönüşümcü liderin rolü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 3(1), 36-61.
• Coombs, W. T. (2007). Crisis management and communications. Institute for public relations, 4(5), 6.
• Çiçek, Y. (2014). Geçmişten günümüze Türkiye’de yerel yönetimler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 53-64.
• Dinno, A. (2015). Nonparametric pairwise multiple comparisons in independent groups using Dunn's test. The Stata Journal, 15(1), 292-300.
• Eryılmaz, B. (2016). Kamu yönetimi, 9. Baskı, Umuttepe Yayınları: Kocaeli Üniversitesi.
• Genç, F. N. (2009). Kriz yönetimi ve kamu yönetiminde uygulanabilirliği. Verimlilik Dergisi, (4), 7-22.
• Göksu, T. (2011). Kriz Yönetimi, https://www.turgutgoksu.com/FileUpload/ks7441/File/krizyonetimitg21sbt2011.pdf, 24.07.2024.
• Güngör, B. (2020). Türkiye’de Covid-19 pandemisi süresince alınan önlemlerin kriz yönetimi perspektifinden değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (4), 818-851.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (2018). Multivariate data analysis. 8. edisyon. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Hecke, T. V. (2012). Power study of anova versus Kruskal-Wallis test. Journal of Statistics and Management Systems, 15(2-3), 241-247.
• İnaç, H., & Ünal, F. (2007). Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Türkiye'de belediyeler. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17).
• Karaağaç, T. (2013). Kriz yönetimi ve iletişim. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (49).
• Karaköse, T. (2007). Örgütler ve kriz yönetimi. Akademik bakış, 13(2), 1-15.
• Keleş, R. (2009). Yerinden yönetim ve siyaset, 6. Baskı, Cem Yayınevi: İstanbul.
• Khodarahmi, E. (2009). Crisis management. Disaster Prevention and Management: An International Journal, 18(5), 523-528.
• Kouzmin, A. (2008). Crisis management in crisis?. Administrative Theory & Praxis, 30(2), 155-183.
• Mitroff, I. I., Shrivastava, P., & Udwadia, F. E. (1987). Effective crisis management. Academy of Management Perspectives, 1(4), 283-292.
• Nachar, N. (2008). The Mann-Whitney U: A test for assessing whether two independent samples come from the same distribution. Tutorials in quantitative Methods for Psychology, 4(1), 13-20.
• Örnek, A. Ş. (2007). Kriz yönetimi stratejileri ve Türkiye bilişim sektörü örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 107-130.
• Özarslan, C., & Diker, E. (2020). Kamu kurumlarının kriz yönetimi becerileri: Samsun Büyükşehir Belediyesi çalışanlarına yönelik bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 653-678.
• Özcan, Ş. (2021). Etkili kriz yönetimi. İksad Yayınevi.
• Özdemir, L., & Uçar, Y. (2020). Kriz yönetimi etkinlik sistemine yönelik bir öneri. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (1), 131-164.
• Pearson, C. M., & Clair, J. A. (1998). Reframing crisis management. Academy of management review, 23(1), 59-76.
• Pett M. A., Lackey N. R., Sullivan J. J. (2003). Making sense of factor analysis: The use of factor analysis for instrument development in health care research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Salik Ata, N. (2023). Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin kriz yönetimi bağlamında değerlendirilmesi. Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 7(Özel Sayı), 59-77.
• Şengül, R. (2016). Yerel yönetimler. 6. Baskı, Umuttepe Yayınları: Kocaeli Üniversitesi.
• Taş, İ. E., Durgun, S., & Bal, M. (2022). Türkiye’de Suriyeli göçü sonrası geliştirilen politikaların kriz yönetimi bağlamında değerlendirilmesi. Şarkiyat, 14(3), 1238-1255.
• Tavşancıl, E. (2019). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, 6. baskı Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Urhan, V. F. (2008). Türkiye’de yerel yönetimlerin yeniden yapılandırılması. Sayıştay Dergisi, (70), 85-102.
• Zengin, E., Başkurt, M., & Es, M. (2014). Yerel yönetimler ve yerel kalkınma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 95-124.
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, Erişim adresi: https://kahramanmaras.bel.tr/kurumsal/organ-ve-teskilat, 26.07.2024.
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, Erişim adresi: https://kahramanmaras.bel.tr/foto-galeri/itfaiye-dairesi-baskanligi-cati-yapim-isi, 26.07.2024.
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, Erişim adresi: https://kahramanmaras.bel.tr/search/node?keys=afet, 25.11.2024.
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi 2020-2024 Stratejik Planı, Erişim adresi: https://kahramanmaras.bel.tr/stratejik-plan, 26.07.2024.
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi 2023 Faaliyet Raporu, Erişim adresi: https://kahramanmaras.bel.tr/kurumsal/faaliyet-raporlari/2023-yili-faaliyet-raporu, 26.07.2024.
• 5393 Sayılı Belediye Kanunu, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5393&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, 25.07.2024.
• 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5216&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, 25.07.2024.
• 7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.7269.pdf, 25.07.2024.
• 4373 Sayılı Taşkın Sulara ve Su Baskınlarına Karşı Korunma Kanunu, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.4373.pdf, 25.07.2024.
• 4123 Sayılı Tabii Afet Nedeniyle Meydana Gelen Hasar ve Tahribata İlişkin Hizmetlerin Yürütülmesine Dair Kanun, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4123.pdf, 25.07.2024.
• 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6306&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, 25.07.2024.
• 1377 Sayılı Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri Yönetmeliği, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/3.5.20111377.pdf, 26.07.2024.
• 5211 Sayılı Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/21.5.5211.pdf, 26.07.2024.
• 27866 Sayılı Afet ve Acil Durum Harcamaları Yönetmeliği, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=14776&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=526.07.2024.
• 31261 Sayılı Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer Tehlikelere Dair Görev Yönetmeliği, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/21.5.3033.pdf, 26.07.2024.
• 12998 Sayılı Afet Sebebiyle Hak Sahibi Olanların Tespiti Hakkındaki Yönetmelik, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4905&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, 26.07.2024.
• 29002 Sayılı 112 Acil Çağrı Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmelik, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=19670&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5, 26.07.2024.