OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 255 - 264, 29.11.2020

Abdülkadir Kabadayı , Emine Bozkurt Polat

Öz

Toplumun düzeni ve insanların sağlıklı davranışlar gösterebilmesi için, iletişim becerilerini kazanmış olması gerekmektedir. Yaşadığı problemlerin çözümünde ya da topluluk içinde görüşü sorulduğunda fikirlerini doğru şekilde karşısındaki insanlara iletebilmesi hayatını devam ettirirken gereksinimlerini karşılayabilmesi için önem taşımaktadır. Bireylerin kişilik yapısının gelişimindeki önemli dönemlerden biri olan okul öncesi dönemde; çocukların girişkenlik becerilerinin artırılması çocuğun daha rahat iletişim kurabilmesini sağlamaktadır. Bütün bunlar göz önüne alındığında; bu çalışmanın amacı okul öncesi dönemdeki çocukların eğitiminin önemli bir parçası olan ve model alınacak olan okul öncesi öğretmen adaylarının atılganlık becerilerini bazı demografik değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemini 2014-2015 eğitim öğretim yılında okul öncesi öğretmenliği bölümünde eğitim almakta olan 287 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada, tarama modelleri kullanılmış, veri toplamak amacıyla öğretmen adaylarına Rathus Atılganlık Ölçeği uygulanmıştır. Toplanan veriler, betimsel analizler (frekans, ortalama, yüzde) ve bağımsız grup t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testinden faydalanılarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Atılganlık, Eğitim, Okul Öncesi Öğretmen Adayı, Erken Çocukluk

Kaynakça

• Alberti, R & Emmons M. (2002). Atılganlık hakkınızı kullanın. (Çeviren: Serap Katlan), Türkçe 1.Baskı. Hyb Yayıncılık. Ankara.
• Arı, R. (1989). Üniversite öğrencilerinin baskın ben durumları ile bazı özlük niteliklerinin ben durumlarına, atılganlık ve uyum düzeylerine etkisi. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Ayhan, G. (2012) Hemşirelerde psikolojik şiddet (mobbing) ile atılganlık düzeyi ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Bal, Ü. (2003) Hastanede çalışan hemşire ve diğer bayan sağlık personelinin benlik saygıları ve atılganlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Baltaş, A. & Baltaş, Z. (1986). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bayraktar G, Yılmaz E. (2010) Güreşçilerin bireysel başarıları ile atılganlık düzeylerinin ilişkisi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 12(1):6-11.
• Biçer, E. (2009). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin atılganlık ve sosyal yetkinlik beklenti düzeylerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Bingöl, G., Yılmaz, T., Dalaklı, F., Topal, Ö., Şeker, H., Özmen, Ç., & Keçeligil, H. T. (2009). Bazı değişkenler açısından öğrencilerin benlik saygıları ve atılganlık düzeylerinin incelenmesi. Clinic Medicine Bilimsel ve Güncel Tıp Dergisi, 5(1), 43-52
• Buzlu S. (1999) Hemşirelerde girişkenlik hakları ve beden dili. Hemşirelik Bülteni, 11(43-44):337-342
• Cüceloğlu, D. (1993). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Deniz, M. E. (1997). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve kültürel farklara dayalı atılganlıkları üzerinde bir atılganlık eğitimi denemesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Dinçer F, Öztunç G. (2009) Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin benlik saygısı ve atılganlık düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi.16(2):22-33.
• Dinçyürek, S., Çağlar, M., & Birol, C. (2010). Atılganlık ve denetim odağı düzeyi: gelecek nesillere etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39).
• Erdoğan Ö, Uçukoğlu H. (2011), İlköğretim okulu öğrencilerinin anne-baba tutumu algıları ile atılganlık ve olumsuz değerlendirilmekten korkma düzeyleri arasındaki ilişkiler, Kastomonu Eğitim Dergisi, 19 (1): 51-72.
• Gacar A, Coşkuner Z. (2010), Güreşçilerin atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 5 (3): 195-203.
• Heybet, T (2010) Adana ilindeki 14-17 yaş grubu basketbolcular ile sedanterlerin atılganlık düzeylerinin karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Hoşgör, Ö. G. H., Kurtuluş, A. G. S. A., Hoşgör, Ö. G. D. G., & Söyük, S. (2016) Üniversite öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin belirlenmesi: Sağlık bilimleri fakültesi örneği, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (32), Kasım 2016, S. 430-441
• Kahriman İ (2005). Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygıları ve atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi.;9(1):24-32.
• Kamaraj, I (2004). Sosyal Becerileri Derecelendirme Ölçeği’nin türkçe’ye uyarlanması ve beş yaş çocuklarının atılganlık sosyal becerisini kazanmalarında eğitici drama programının etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. (21. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karataş S, Tabak N. (2009). Okul öncesi öğretmen adaylarının atılganlık düzeylerinin bazı sosyodemografik özellikler açısından incelenmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2): 143-159
• Kılıç, G (2009). Lise öğrenimi görmekte olan ergenlerin atılganlık düzeylerinin ebeveynlerine bağlanma örüntülerine ve bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi: Darıca ilçesi örneği, , Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Kutlu, Y. (2009). Bir grup öğrenci hemşirede atılganlık eğitiminin etkinliği. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2 (3): 3-11.
• Küçükkaragöz H, Canbulat T, Akay Y. (2013). Öğretmen adaylarının atılganlık düzeyi ve iletişim becerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (22): 123-133.
• Lazarus A.A. (1973). On assertive behavior. Behavior Therapy, 4: 497-499.
• Özcan, A. (2006). Hemşire-hasta ilişkisi ve iletişim (2. Baskı), Ankara, 229-256.
• Schroeder, H. E., Rakos, R. E, & Moe, J. (1983). The social perception of assertive behavior as a function of response class and gender. Behavior Therapy, 14, 534-544. Doi:'0 .1016/S0005- 7894)83)80076-8
• Şahin, G. (2009). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaş çocuklarının özerklik ve atılganlık düzeyleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Tataker, T. (2003). Ergenlerin atılganlık düzeyi ile ruhsal sorunları arasındaki ilişkinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Tayfun, R. (2010). Etkili iletişim ve beden dili (3.Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Tekin, S. Kapancı, Đ. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi öğrencilerinin sosyo- ekonomik durumlarının atılganlık durumlarına etkisi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 8 (1) S.51-66.
• Torucu, B.K. (1994) Eğitim sürecinde, gurupla danışma uygulamalarının gençlerin girişimcilik gelişimine etkisi yenişehir sağlık meslek lisesinde deneysel bir uygulama, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Uşaklı, H. (2006). Drama temelli grup rehberliğinin ilköğretim V. Sınıf öğrencilerinin arkadaşlık ilişkileri, atılganlık düzeyi ve benlik-saygısına etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.
• Uzuntarla, Y., Cihangiroğlu, N., Ceyhan, S., & Uğrak, U. (2016). Üniversite öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin analizi. Taf Preventive Medicine Bulletin, 15(2).
• Ünal, S. (2007) Atılganlık becerileri egitim programının ilkögretim ikinci kademe öğrencilerinin atılganlık düzeyi ve benlik saygısı üzerindeki etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Voltan, N. (1980). Grupla atılganlık eğitiminin bireyin atılganlık düzeyine etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Wolpe J & Lazarus A. (1966). Behavior therapy techniques.elmsford: Pergamon Press, New York.
• Yılmaz S. (2000). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygısı ve atılganlık düzeyi arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Erzurum.
• Yörükoğlu A. (2000) Gençlik çağı. 11. Baskı, Özgür Yayınları, İstanbul.