İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KONUSUNDA HALKIN FARKINDALIĞININ ÖLÇÜLMESİ VE ADAPTASYON KAPSAMINDA YEŞİL ALTYAPI UYGULAMALARI

Yıl 2023, , 77 - 94, 31.12.2023

Nefise Çetin , Sibel Mansuroğlu

https://doi.org/10.53784/peyzaj.1386640

Öz

Akdeniz kenti Antalya, iklim değişikliğinden kaynaklanan hava sıcaklıklarında artış, su kaynaklarında kuruma ve sel gibi aşırı hava olayları ile daha sık karşılaşmaya başlamıştır. Kent planlamada iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin hafifletilmesinde yeşil altyapı yaklaşımının ekolojik temelli, uygun maliyetli ve fonksiyonel bir çözüm olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada öncelikle araştırma alanı olan Konyaaltı ve Döşemealtı İlçeleri, iklim değişikliği ve yeşil altyapı konularında veriler toplanmış, ardından iklim değişikliğinin Antalya’ya etkileri konusunda halkın farkındalığının ölçülmesi için anket uygulaması yapılmıştır. İklim değişikliğinin Antalya’ya etkilerine ilişkin düşünceleri sorulduğunda Döşemealtı İlçesi’ndeki katılımcılar “Ormanlar zarar görmektedir” (%52,8), Konyaaltı İlçesi’ndekiler “Su kaynakları kurumaktadır” (%70,8) ifadelerine yüksek oranlarda kesinlikle katıldıklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların genel olarak iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin farkında olduğu saptanmıştır. Ayrıca bu araştırmada iklim değişikliğine adaptasyon kapsamında yeni bir kavram gibi görünen yeşil altyapı uygulamalarının birçoğunun kent belleğinde zaten var olduğu belirlenmiştir. Adaptasyon kapsamında, birbirine sınır komşusu bu ilçelerden başlanarak çeşitli düzeylerdeki planlara yeşil altyapının entegrasyonu kent geneline yayıldığı takdirde eski sağlıklı kent dokusuna ulaşılabileceği, ekosistem hizmetleri ve estetik değerin artırılması gibi çok yönlü faydalar sağlanabileceği, yerli halkın daha kolay benimseyebileceği ve sürdürülebilir olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İklim değişikliği, Kuraklık, Yeşil altyapı, Kentleşme, Antalya

ASESSMENT OF PUBLIC AWARENESS ABOUT CLIMATE CHANGE AND GREEN INFRASTRUCTURE APPLICATIONS WITHIN THE SCOPE OF ADAPTATION

Öz

The Mediterranean city of Antalya has begun to encounter extreme weather events such as increases in air temperatures, drying of water resources and floods more frequently due to climate change. It is thought that the green infrastructure approach will be an ecologically based, cost-effective and functional solution in mitigating the negative effects of climate change in urban planning. In this study, firstly, data were collected on climate change and green infrastructure in the research area Konyaaltı and Döşemealtı Districts, and then a survey was conducted to measure public awareness about the effects of climate change on Antalya. When asked about their thoughts on the effects of climate change on Antalya, participants in Döşemealtı District stated that they strongly agreed with the statements "Forests are being damaged" (52.8%), and those in Konyaaltı District stated that they strongly agreed with the statements "Water resources are drying up" (70.8%). It was determined that the participants were generally aware of the negative effects of climate change. In this research, it was also determined that many of the green infrastructure applications, which seem to be a new concept within the scope of adaptation to climate change, exist in the city memory. Within the scope of adaptation, it has been concluded that if the integration of green infrastructure in plans at various levels is spread throughout the city, starting from these bordering districts, the old healthy urban texture can be achieved, multifaceted benefits such as ecosystem services and increasing aesthetic value can be provided, and the local people can more easily adopt and be sustainable.

Anahtar Kelimeler

Climate change, Drought, Green infrastructure, Urbanization, Antalya

Kaynakça

• American Rivers (2012) Banking on green: A look at how green infrastructure can save municipalities money and provide economic benefits community-wide. https://www.americanrivers.org/resource/banking-on-green/ (Access date: 23 October 2023).
• Anonim 2023a https://4.bp.blogspot.com/-yAYCYNP4bk8/VvhTKyo_dvI/AAAAAAAAdyM/F2Ki_mo1pzASRm7c1fH8OFhO6d_uqoZJw/s1600/antalya_ili_ilceleri.jpg (Erişim tarihi: 19 Kasım 2023).
• Anonim 2023b https://kulturenvanteri.com/tr/yer/kartca-su-sarnici/#17.1/36.979443/30.574469 (Erişim tarihi: 19 Kasım 2023).
• Antalya Büyükşehir Belediyesi (2023) https://www.antalya.bel.tr/Content/UserFiles/Files/Raporlar%2FStratejikPlan%2F2015-2019_Stratejik_Plan.pdf (Erişim tarihi: 5 Kasım 2023).
• Antalya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü (2023) Antalya İli 2022 Yılı Çevre Durum Raporu https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/antalya_-cdr2022-20230823154442.pdf (Erişim tarihi: 21 Kasım 2023).
• Antalya Valiliği (2023) http://www.antalya.gov.tr/ilcelerimiz (Erişim tarihi: 4 Kasım 2023).
• Baş T, (2003). Anket: anket nasıl hazırlanır?: anket nasıl uygulanır?. Seçkin yayıncılık.
• Çetin N, Mansuroğlu S, Kalaycı Önaç, A. (2018) Xeriscaping Feasibility as an Urban Adaptation Method for Global Warming: A Case Study from Turkey. Polish Journal of Environmental Studies, 27(3):1009-1018.
• ÇŞB (2012) Türkiye’nin İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı 2011–2023. https://webdosya.csb.gov.tr/db/iklim/editordosya/uyum_stratejisi_eylem_plani_TR.pdf
• ÇŞB (2018) Su. https://webdosya.csb.gov.tr/db/bolu/icerikler/su-20180222083149.pdf
• Deniz ŞE (2012) Antalya İli Afet Riskleri ve Afet Yönetimi Konusu Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• DSİ (2023) DSİ 2023 Yılı Performans Programı. https://cdniys.tarimorman.gov.tr/api/File/GetFile/425/Sayfa/760/1108/DosyaGaleri/dsi_2023_performans_programi.pdf
• EPA (2015) Green infrastructure opportunities that arise during municipal operations. https://www.epa.gov/sites/default/files/2015-09/documents/green_infrastructure_roadshow.pdf (Access date: 22 October 2023).
• EPA (2017) Green infrastructure in parks: A guide to collaboration funding and community engagement. https://www.epa.gov/sites/default/files/2017-05/documents/gi_parksplaybook_2017-05-01_508.pdf (Access date: 22 October 2023).
• Görer, NT, Atik S, Seyrek K, Özbilen MV (2006) Planlama ve kentsel su tüketimi ilişkisi Antalya örneği. Antalya İçme Suyu ve Sorunları Sempozyumu.
• Gülgün Aslan B, Yazıcı K (2016) Yeşil altyapı sistemlerinde mevcut uygulamalar. Ziraat Mühendisliği, (363), 31-37.
• Mansuroğlu S, Dağ V (2019) Kent ekosistemlerinde iklim değişikliği ile mücadelede doğala yakın biyotopların önemi. İklim Değişikliği ve Kentler. İstanbul: DAKAM Yayınları, 139-158.
• Ortaçeşme V, Zeğerek Altunbey P (2022) İklim Adaptasyonunun Anahtarı Olarak Yeşil Altyapı: Kentsel Doğa ve İklim Değişikliği. Peyzaj , 4(2):123-132.
• Şen ÖL, Bozkurt D, Göktürk OM, Dündar B, Altürk B (2013) Türkiye’de iklim değişikliği ve olası etkileri. Taşkın Sempozyumu, 29,30.
• Tabanoğlu O (2018) Antalya İçin İklim Değişikliğine Uyum Stratejileri Önerisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• TÜİK (2023a) https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2021-49672 (Erişim tarihi: 20 Kasım 2023).
• TÜİK (2023b) https://cip.tuik.gov.tr/ (Erişim tarihi: 5 Kasım 2023).
• WWF (2023) https://www.wwf.org.tr/ne_yapiyoruz/iklim_degisikligi_ve_enerji/iklim_degisikligi/kuresel_iklim_degisikligi_ve_turkiye/