Bilinçsiz Önyargı: Tanımı ve Önemi

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 3, 414 - 426, 30.09.2022

Yaşar Suveren

https://doi.org/10.18863/pgy.1026607

Cited By: 4

Öz

Bu çalışma, ‘bilinçsiz önyargı’ kavramına ilişkin psikoloji, sosyal psikoloji ve kısmen sosyolojideki literatüre bağlı olarak bilinçsiz önyargı olgusu ve kavramı hakkında güncel gelişme ve tartışmaları ele almayı amaçlamaktadır. Bilinçsiz önyargı, kavramın adının da açıkça işaret ettiği üzere insanların önemli bir kısmının farkında olmadığı olumsuz bir kavram ve olgudur. Bu yanıyla da insanlar arası ilişkiler ve toplumsal yaşamdaki ilişkilere olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu nedenle bu çalışma bilinçsiz önyargı hakkında farkındalık oluşturmaya ve insanların daha nesnel görüşlere sahip olabilmelerine katkıda bulunmayı da amaçlanmaktadır. Bilinçsiz önyargı, karar vermede yaşanan sistematik hata olarak tanımlanmaktadır. Çoğu durumda, kişi mevcut bilgileri anlamlandırmaya çalışırken önyargılı hale gelebilir. İnsanların bazılarının önyargılarından habersiz olduğu söylenebilir. Günümüzün karmaşık dünyasında, insanlar aynı anda işleyemeyeceği birçok bilgiye maruz kalmaktadır. Bu nedenle, karar verirken doğal olarak zihinsel kısa yollara başvurmaya eğilimlidir. Bilinçsiz veya örtük önyargı, farklı teorik yaklaşımlar etrafında açıklanmıştır. Sistem 1 ve 2, beynin nasıl yavaş ve hızlı kararlar aldığını gösterir. İkili tutum modeli ise, insanların aynı konuda hem örtük hem de açık tutumlarını nasıl geliştirdiklerini göstermektedir. Son olarak, sosyal kimlik teorisi, bireylerin olumlu özellikleri kendi iç gruplarıyla nasıl ilişkilendirdiğini ve olumsuz kalıp yargılarını da dış gruplarla nasıl ilişkilendirdiğini göstermektedir. Bilinçsiz önyargılar, toplumsal yaşamın farklı alanlarında kendisini dışavurabilmektedir. Kavram hakkındaki araştırma ve tartışmalar, olumsuz çağrışımların ve klişelerin okullarda, işyerlerinde, sağlık hizmetlerinde, siyasette ve hukuk alanında nasıl ve ne biçimlerde ayrımcılığa işaret ettiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilinçsiz önyargı, ayrımcılık, klişeleştirme, peşin hüküm

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

Unconscious Bias: Definition and Significance

Öz

This study aims to address current developments and debates on unconscious bias, depending on the psychology, social psychology and partly sociology literature on the concept of unconscious bias. As the concept’s name suggests, unconscious bias is a negative concept that most people are unaware of. This aspect has negative effects on interpersonal relationships and relationships in social life. Therefore, this study also aims to raise awareness of unconscious bias and contribute to more objective views. Unconscious bias is defined as the systematic error experienced in decision-making. In most cases, one may become biased as they try to make sense of the available information. Besides, some people are oblivious of their bias. It is referred to as unconscious bias, which has prevailed despite the fast-changing environment. In the current complex world, human beings are exposed to a lot of information they cannot process at once. Therefore, they are naturally inclined to take mental shortcuts when making decisions. Implicit bias is explained in different theoretical explanations. System 1 and 2 show how the brain makes slow and fast decisions. On the other hand, the model of dual attitudes shows how people develop both implicit and explicit attitudes on the same issue. Lastly, the social identity theory shows how individuals associate positive traits with their in-groups and link negative stereotypes with out-groups. Unconscious bias is evident in different sectors. The discussion shows how the negative associations and stereotypes purport discrimination in schools, workplaces, healthcare, politics, and the legal sector.

Anahtar Kelimeler

Unconscious bias, prejudice, stereotyping, discrimination

Kaynakça

• Bucknor-Ferron P (2016) Five strategies to combat unconscious bias. Journal of Clinical Excellence, 46(11), 61-62. https://doi.org/10.1097/01.nurse.0000490226.81218.6c