Environmental Ethics and Mental Health during COVID-19

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 2, 230 - 239, 30.06.2023

Serhat Düzenci , Bahanur Malak

https://doi.org/10.18863/pgy.1076940

Öz

As the cause of the COVID-19 pandemic, climate change, population density, ecological changes, etc. natural phenomena are shown. The physical, chemical, biological, socioeconomic, cultural and psychological effects of COVID-19 have been felt all over the world. COVID-19 negatively affects the environment with an unbalanced increase in medical waste and disposable products, while quarantine and pandemic measures have given an opportunity for nature to renew itself. The causes and consequences of COVID-19 have brought the concepts of environmental health and therefore environmental ethics to the agenda of healthcare professionals. As the environmental ethics attitudes and behaviors of health professionals develop, health professionals will be able to take initiatives to create these attitudes and behaviors in society. Environmental ethics has been evaluated in the context of public health, mostly in the physical health. However, environmental ethics is also very important in terms of community mental health. Living in an unhealthy environment threatens mental health. Because people want to live in a safe environment, every factor that threatens this trust poses a risk for mental health. There is actually literally no way to talk about happiness in an environment where there is no environmental order and nature is deteriorated and polluted. Therefore, we aimed to explain the concepts of environmental health, environmental ethics and mental health during the COVID-19 process. Thus, an important strategy development in the pandemic process can be achieved by enabling the assessment and management of the causes of the COVID-19 pandemic from a broader perspective.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, environmental ethics, environmental health, mental health

COVID-19 Sürecinde Çevre Etiği ve Ruh Sağlığı

Öz

COVID-19 pandemisinin nedeni olarak iklim değişikliği, nüfus yoğunluğu, ekolojik değişiklikler vb. doğal olgular gösterilmiştir. COVID-19’un fiziksel, kimyasal, biyolojik, sosyoekonomik, kültürel, psikolojik etkileri tüm dünyada hissedilmiştir. COVID-19, tıbbi atık ve tek kullanımlık ürünlerin dengesiz artışıyla çevreyi olumsuz yönden etkilerken; karantina ve pandemi önlemleri doğanın kendini yenilemesine fırsat tanımıştır. COVID-19 neden ve sonuçları çevre sağlığı ve dolayısıyla çevre etiği kavramlarını sağlık çalışanlarının gündemine getirmiştir. Sağlık çalışanlarında çevre etiği tutum ve davranışları geliştikçe, sağlık çalışanları toplumda bu tutum ve davranışların oluşması adına girişimlerde bulunulabilecektir. Çevre etiği, toplum sağlığı bağlamında daha çok fiziksel sağlık boyutunda değerlendirilmiştir. Ancak çevre etiği toplum ruh sağlığı açısından da oldukça önemlidir. Sağlıklı bir çevrede yaşamamak ruh sağlığını oldukça tehdit etmektedir. Çünkü kişiler güvenli bir çevrede yaşamlarını sürdürmek isterler, bu güveni tehdit eden her etken ruh sağlığı açısından bir risk oluşturur. Çevre etiğini insan, acı, çevre ve canlı merkezli olarak dört başlıkta toplayan çalışmalar mevcuttur. Gerçekten de çevre düzeninin olmadığı, doğanın bozulduğu ve kirlendiği bir ortamda tam anlamıyla mutluluktan söz etme olanağı yoktur. Bu nedenle bu derlemede COVID-19 sürecinde çevre sağlığı, çevre etiği ve ruh sağlığı kavramlarını açıklamayı amaçladık. Böylece COVID-19 pandemisinin nedenlerini daha geniş bir perspektiften değerlendirmeyi ve yönetmeyi sağlayarak pandemi sürecinde önemli bir strateji geliştirme sağlanabilir. İleriki dönemlerde olası diğer salgın ya da pandemilerin oluşumunun ve yayılmasının önüne geçilebilir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, çevre etiği, çevre sağlığı, ruh sağlığı

Kaynakça

• Akalın M (2019) Çevre Etiği -Çevreye Felsefi Yönelimler. İKSAD Publishing House.
• Akbıyık A, Avşar Ö (2020) Coronavirüs enfeksiyonu hastalığının (COVID-19) epidemiyolojisi ve kontrolü. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5:109-116.
• Akgün BM, Akgün M (2017) Terapötik ortamda gürültü kontrolü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9:431-440.
• Akpınar YZ (2020) Çevre hakkı ile ilgili uluslararası gelişmelerin Türk Hukukundaki düzenlemelere etkisi. Kaçkar Sosyal Bilimler Dergisi, 1:9-18.
• Akyıldız HÇ, Özmen A, Evci Kiraz ED (2020) Evaluation of Covid-19 from climate change and gender perspective. City Health Journal, 1:6-11.
• Ammerman BA, Burke TA, Jacobucci R, McClure K (2021) Preliminary İnvestigation of the association between COVID-19 and suicidal thoughts and behaviors in the US. Journal of Psychiatric Research, 134:32–38.
• Aras M (2020) Post-Covid sürecinde Avrupa Birliği’nin çevre döngüsü. EURO Politika, 4:227-236.
• Aslım G, Tekindal MA (2021) COVID-19 pandemisinin etik yönleri ve veri analitiği üzerine bir değerlendirme. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi, 5:226-232.
• Aykaç N, Çalışır HC, Yorgancıoğlu A (2020) İklim değil yaşam krizinde TTD’nin COVID-19 pandemisine ekolojik bakışı. Available from: URL: https://www.researchgate.net/profile/Canan-Karaman-Demir/publication/344450958_Saglik_Calisanlarinda_COVID-19_Meslek_Hastaligi_mi_Is_Kazasi_mi/links/5f76f27a299bf1b53e07531d/Saglik-Calisanlarinda-COVID-19-Meslek-Hastaligi-mi-Is-Kazasi-mi.pdf#page=14. Accessed date: 26.07.2022.
• Bahar Z, Aydoğdu NG (2015). Çevre, sağlık, araştırma ve hemşirelik. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8:119-122.
• Bhuiyan AI, Sakib N, Pakpour AH, Griffiths MD, Mamun MA (2021) COVID-19-related suicides in Bangladesh due to lockdown and economic factors: case study evidence from media reports. International Journal of Mental Health and Addiction, 19:2110–2115.
• Birden B (2016) Çevre etiğinde bireyin ahlaki sorumluluğuna kısa bir bakış. Türkiye Biyoetik Dergisi, 3:4-14.
• Bo H-X, Li W, Yang Y, Wang Y, Zhang Q, Cheung T et al. (2020) Posttraumatic stress symptoms and attitude toward crisis mental health services among clinically stable patients with COVID-19 in China. Psychological Medicine, 51:1052–1053.
• Bratman GN, Anderson CB, Berman MG, Cochran B, De Vries S, Flanders J et al. (2019) Nature and mental health: An ecosystem service perspective. Science Advances, 5:eaax0903.
• Brooks SK, Webster RK, Smith LE, Woodland L, Wessely S, Greenberg N et al. (2020) The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. The Lancet, 395:912-20.
• Carlson CJ, Albery GF, Phelan A (2021) Preparing international cooperation on pandemic prevention for the Anthropocene. BMJ Global Health, 6:e004254.
• Casanova L, Rutala WA, Weber DJ, Sobsey MD (2009) Survival of surrogate coronaviruses in water. Water Research, 43:1893-1898.
• Chen Q, Liang M, Li Y, Guo J, Fei D, Wang L et al. (2020) Mental health care for medical staff in China during the COVID-19 outbreak. The Lancet Psychiatry, 7:e15-6.
• Courtet P, Olié E, Debien C, Vaiva G (2020) Keep socially (but not physically) connected and carry on: Preventing suicide in the age of COVID-19. Journal of Clinical Psychiatry, 81:e1-3.
• Çobanoğlu N (2020a) COVID-19 Pandemisi ile değişen yaşamlar ve toplumsal değerlerimiz. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, COVID-19 Özel Sayı:90-94.
• Çobanoğlu N (2020b) Bireysel, profesyonel, toplumsal, bilimsel ve siyasal etiği yeniden sorgulatan COVID-19 Pandemisi. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, COVID 19 Özel Sayısı:36-42.
• Çubuk B (2020) COVID-19 ile gelen kayıp nesne, yas ve depresyon. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 10:90-99. David PM, Le Dévédec N, Alary A (2021) Pandemics in the age of the anthropocene: Is ‘planetary health’the answer?. Global Public Health, 16:1141-1154.
• Delgado-Saborit JM, Guercio V, Gowers AM, Shaddick G, Fox NC, Love S (2021) A critical review of the epidemiological evidence of effects of air pollution on dementia, cognitive function and cognitive decline in adult population. Science of the Total Environment, 757:143734.
• De Vogli R, De Falco R, Mattei G (2019) Excess suicides due to the global economic crisis in Italy: an update. Epidemiologia e Prevenzione, 43:111.
• Does Jardins JR (2006) Çevre Etiği- Çevre Felsefesine Giriş (Çeviri R Keleş). Ankara, İmge Kitapevi.
• Erden C, Koyuncu FT (2014) Kalkınma ve çevresel sağlık riskleri: Türkiye için ekonometrik bir analiz. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6:9-23.
• Espejo W, Celis J.E, Chiang G, Bahamonde P (2020) Environment and COVID-19: Pollutants, impacts, dissemination, management and recommendations for facing future epidemic threats. Science of the Total Environment, 747:141314.
• Frontera A, Martin C, Vlachos K, Sgubin G (2020) Regional air pollution persistence links to covid19 infe ction zoning. The Journal of Infection, 81:318–356.
• Gencer N (2020) Pandemi sürecinde bireylerin koronavirüs (Kovid-19) korkusu: Çorum örneği. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 4:1153-1173.
• Grasso M, Page EA, (2008) Climate change, justice and future generations. International Environmental Agreements, 8:183–186.
• Güler Ç, Çobanoğlu Z, Baskı B (1994) Sosyal Çevre. Ankara, Sağlık Bakanlığı Yayınları.
• Gülseven E (2021) Identity, nationalism and the response of Turkey to COVID-19 pandemic. Chinese Political Science Review, 6:40-62.
• Hindson J (2020) COVID-19: faecal–oral transmission? Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 17:259-259.
• Holmes EA, O'Connor RC, Perry VH, Tracey I, Wessely S, Arseneault L et al. (2020) Multidisciplinary research priorities for the COVID-19 pandemic: A call for action for mental health science. The Lancet Psychiatry, 7:547-60.
• Huang H (2020) COVID-19 and the environment: Reflections on the pandemic in Asia. EnviroLab Asia, 4:2.
• İba Gürsoy S. (2021) Krizler çağı: COVID-19 salgını ve iklim krizi. Alternatif Politika, 13:656-679.
• IFEES-Eco-Islam (2020). What can we learn & do differently in the future. Available from: http://www.ifees.org.uk/wp-content/uploads/2020/04/Ifees-message-2020.pdf Accessed date: 26.07.2022.
• Kılıç S. (2013) Çevre Etiği. Ankara, Orion Kitapevi.
• Liu Q, Cheng Z, Chen M. (2019) Effects of environmental education on environmental ethics and literacy based on virtual reality technology. The Electronic Library, 37:860-877.
• Macar OD, Asal UY (2020) COVID-19 ile uluslararası ilişkileri yeniden düşünmek: Tarih, ekonomi ve siyaset ekseninde bir değerlendirme. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19:222-239.
• Malak-Akgün B, Aydin A (2021) Türkiye’de Covid-19’a yönelik ilk psikososyal tepkiler: Bir içerik analizi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 15:581-593.
• Malaspina D, Howell EA, Spicer J (2020) Intergenerational echoes of climate change. JAMA Psychiatry, 77:778-780.
• Mamun MA, Ullah I (2020) COVID-19 suicides in Pakistan, dying off not COVID-19 fear but poverty? –The forthcoming economic challenges for a developing country. Brain, Behavior, and Immunity, 87:163-6.
• Mamzer H (2020) Postmodern society and COVID-19 pandemic: Old, new and scary. Society Register, 4:7-18.
• Mandal I, Pal S (2020) COVID-19 pandemic persuaded lockdown effects on environment over stone quarrying and crushing areas. Science of the Total Environment, 732:139281.
• Mende M, Misra V (2021) Time to flatten the curves on COVID-19 and climate change. Marketing can help. Journal of Public Policy & Marketing, 40:94-96.
• Mert S, Sayilan AA, Karatoprak AP, Baydemir C (2021) The effect of COVID-19 on ethical sensitivity. Nursing Ethics, 28:1124-1136.
• Metin AE, Gül A (2020) Türkiye'de çevre etiğinin yasal ve kamusal çerçevesi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8:252-268.
• Milani CR (2020) COVID-19 between global human security and ramping authoritarian nationalisms. Geopolítica(s), 11:141-151.
• Morand S, Lajaunie C (2021) Outbreaks of vector-borne and zoonotic diseases are associated with changes in forest cover and oil palm expansion at global scale. Frontiers in Veterinary Science, 8:661063.
• Nettle D, Gibson MA, Lawson DW, Sear R (2013) Human behavioral ecology: Current research and future prospects. Behavioral Ecology, 24:1031-1040.
• Özdemir M, Taydaş O, Öztürk MH (2020) COVID-19 enfeksiyonunda toraks bilgisayarlı tomografi bulguları. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 4:91-6.
• Peters R, Ee N, Peters J, Booth A, Mudway I, Anstey KJ (2019) Air pollution and dementia: a systematic review. Journal of Alzheimer's Disease, 70:S145-S163.
• Qu G, Li X, Hu L, Jiang G (2020) An imperative need for research on the role of environmental factors in transmission of novel coronavirus (COVID-19), Environmental Science & Technology, 54:3730–3732.
• Ritz B, Yu Y (2021) Invited perspective: Air pollution and dementia: Challenges and opportunities. Environmental Health Perspectives, 129:081301.
• Saad-Filho A (2020) From COVID-19 to the End of Neoliberalism. El Trimestre Económico, 87:1211-1229.
• Savulescu J, Persson I (2012) Moral enhancement. Philosophy Now, 91:6-8. Available from: URL: https://philosophynow.org/issues/91/Moral_Enhancement. Accessed date: 26.07.2022.
• Sher L (2020a) Are COVID-19 survivors at increased risk for suicide? Acta Neuropsychiatrica, 32:270.
• Sher L (2020b) COVID-19, anxiety, sleep disturbances and suicide. Sleep Medicine, 70:124.
• Sher L (2019c) Resilience as a focus of suicide research and prevention. Acta Psychiatrica Scandinavica, 140:169-80.
• Silva ALP, Prata JC, Walker TR, Campos D, Duarte AC, Soares AM, Rocha-Santos T (2020) Rethinking and optimising plastic waste management under COVID-19 pandemic: Policy solutions based on redesign and reduction of single-use plastics and personal protective equipment. Science of the Total Environment, 742:140565.
• Sofuoğlu Kılıç N (2020) Covid-19 Küresel Salgınına Eko-Dini Tepkiler: Çevre Hareketleri Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3:116-127.
• Sucuoğlu PSŞ, Karaş H (2020) Ekoloji ve psikiyatri: Disiplinlerarası bir bakış önerisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23:86-88.
• Sönmez D (2017) Eğitim ve öğretim alanındaki çevre etiği tez çalışmalarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1:55-66.
• Şahin B (2022) Ontolojik güvenlik bağlamında Covid-19 pandemisi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14:81-96.
• Şengün, M. (2007). Ahlaki gelişimin psiko-sosyal dinamikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23:201-221.
• Thakur V, Jain A (2020) COVID 2019-suicides: A global psychological pandemic. Brain, Behavior, and Immunity, 88:952-3.
• Tokgöz Şahoğlu C (2020) Covid-19 ile mücadelede konumsal gözetimin kurumsallaşması. Kültür ve İletişim, 23:310-341.
• Tuncay FE, Koyuncu E, Özel Ş (2020) Pandemilerde Sağlık çalışanlarının psikososyal sağlığını etkileyen koruyucu ve risk faktörlerine ilişkin bir derleme. Ankara Medical Journal, 2:488-501.
• Türkiye Bilimler Akademisi (2020) TÜBA COVID-19 Pandemi Değerlendirme Raporu. Ankara, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
• Ülman YI (2020) COVID-19 enfeksiyon hastalığı salgınına biyoetik açıdan bakış. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3:365-371.
• Valdés-Florido MJ, López-Díaz Á, Palermo-Zeballos FJ, Martínez-Molina I, Martín-Gil VE, Crespo-Facorro B et al. (2020) Reactive psychoses in the context of the COVID-19 pandemic: Clinical perspectives from a case series. Revista de Psiquiatría y Salud Mental, 13:90-94.
• Wallace R, Liebman A, Chaves LF, Wallace R (2020) COVID-19 and circuits of capital. Monthly Review, 72:1-13.
• Wang C, Pan R, Wan X, Tan Y, Xu L, Ho CS et al. (2020) Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17:1729.
• Whitmee S, Haines A, Beyrer C, Boltz F, Capon A, Ferreira de Souza Dias B et al. (2015) Safeguarding human health in the anthropocene epoch: report of the Rockefeller foundation–Lancet commission on planetary health, The Lancet, 386:1973-2028.
• World Health Organization (WHO) (2021) Climate change and health. Available from: URL: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health. Accessed date: 26.07.2022.
• World Health Organization (WHO) (2014) Gender, climate change and health. Available from: URL: https://www.who.int/genderequity-rights/knowledge/gender-climate-change-and-health/en/. Accessed date: 26.7.2022.
• Yates MD (2020) COVID-19, economic depression, and the black lives matter protests. Monthly Review, 14-33. Available from: URL: https://monthlyreview.org/2020/09/01/covid-19-economic-depression-and-the-black-lives-matter-protests/. Accessed date: 26.07.2022.