Özel Gereksinimli ve Normal Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Ebeveynlerde Çocuk Cinsel İstismarı Bilgi ve Tutum Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: Supplement 1, 139 - 148, 29.12.2023

Havva Kaçan , Funda Gümüş , Eren Yıldız

https://doi.org/10.18863/pgy.1271623

Öz

Bu çalışmanın amacı, özel gereksinimli ve normal gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynlerin çocuk cinsel istismarı bilgi ve tutum düzeylerini karşılaştırmaktır. Araştırma kesitsel, tanımlayıcı, ilişki arayıcı desende olup, örneklemini 153 normal çocuk ve 75 özel gereksinimli çocuk ebeveyni olmak üzere toplam 228 ebeveynden oluşmuştur. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu ve Ebeveynler İçin Çocuk İstismarı Bilgi/Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Çocuk İstismarı Bilgi ve Tutum düzeyi üzerinde açıklayıcılık gücü olan tek bağımsız değişkenin eğitim durumu olduğu saptandı ve bu değişken ile oluşturulan modelde, eğitim durumunun Çocuk İstismarı Bilgi ve Tutum Ölçeği toplam puan üzerindeki değişimin %2,9’unu açıkladığı belirlendi. Ebeveynlerin %94,8’inin çocuğa yönelik cinsel istismar hakkında daha önceden eğitim almadıkları, ancak bilgi sahibi oldukları belirlendi. Ebeveynlerin cinsel istismara yönelik bilgi ve tutumunun ebeveynlerin eğitim durumundan etkilendiği saptandı. Bu bağlamda, ruh sağlığı ve psikiyatri hemşirelerinin düzenleyeceği okul temelli programlar ile farkındalıkları arttırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn, cinsel istismar, bilgi, tutum, çocuk

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Comparison of Child Sexual Abuse Knowledge and Attitude Levels of Parents of Special Needs Children with Normally Developing Children

Öz

This study aimed to compare parents' knowledge and attitudes of children with special needs and normally developing children about child sexual abuse. The study was cross-sectional, descriptive, and correlational design, and the sample consisted of 228 parents, including 153 parents of normal children and 75 parents of children with special needs. Personal Information Form and Child Abuse Knowledge/Attitude Scale for Parents were used to collect the data. The only independent variable with explanatory power on the level of Child Abuse Knowledge and Attitude was found to be educational status. In the model created with this variable, educational status explained 2.9% of the variation on the total score of the Child Abuse Knowledge and Attitude Scale. Ninety-four point eight percent of the parents had no previous education about sexual abuse against children but were informed about it. Parents' knowledge and attitudes towards sexual abuse were significantly affected by the educational status of the parents. In this context, awareness should be increased through school-based programs organized by mental health professionals.

Anahtar Kelimeler

Parent, sexual abuse, knowledge, attitude, child

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Al Rammah AAA, Algahtani SM, Babiker AGE, Al-Saleh SS, Syed W, Al-Mana AAK et al. (2018) Factors associated with perceptions of child sexual abuse and lack of parental knowledge: A community-based cross-sectional study from the Eastern Province of Saudi Arabia. Ann Saudı Med, 38:391-398.
• Alpay EH, Aydın A, Bellur Z (2017) Çocukluk çağı travmalarının depresyon ve travma sonrası stres belirtileri ile ilişkisinde duygu düzenleme güçlüklerinin aracı rolü. Klinik Psikiyatri Dergisi, 20:218-226.
• Alzoubi FA, Ali RA, Flah IH, Alnatour A (2018) Mothers’ knowledge and perception about child sexual abuse in Jordan. Child Abuse Negl, 75:149-158.
• APA (2013) Diagnostic and Statistical Manual Of Mental Disorders, 5th edition (DSM-5). Washington DC, American Psychiatric Association.
• Artan İ, Ceylan Ş, Adıbatmaz FBK (2020) Ebeveynler için cinsel iletişim ölçeği: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7:135-158.
• Bacıoğlu SD, Tezel D (2020) Ebeveynlerin çocuklarıyla cinsellik hakkında konuşma stratejileri ve öz-yeterlikleri. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 37:37-57.
• Bahali K, Akçan R, Tahiroglu, AY, Avci A (2010) Child sexual abuse: seven years in practice. J Forensic Sci, 55:633-636.
• Barrigón ML, Diaz FJ, Gurpegui M, Ferrin M, Salcedo MD et al. (2015) Childhood trauma as a risk factor for psychosis: A sib-pair study. J Psychiatr Res, 70:130-136.
• Barut B (2021) Cinsel istismar mağdurlarına yaklaşım ve terapötik süreç. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14:603-613.
• Blakemore T, Herbert JL, Arney F, Parkınson S (2017) The impacts of institutional child sexual abuse: A rapid review of the evidence. Child Abuse Negl, 74:35-48.
• Cappe E, Poirier N, Sankey C, Belzil A, Dionne C (2018) Quality of life of French Canadian parents raising a child with autism spectrum disorder and effects of psychosocial factors. Qual Life Res, 27:955–967.
• Cırık VA, Efe E, Velipaşaoğlu S (2020) Educating children through their parents to prevent child. Perspect Psychiatr Care, 56:523-532.
• Cromer LDM, Goldsmith RE (2010) Child sexual abuse myths: Attitudes, beliefs, and individual differences. J Child Sex Abuse, 19:618-647.
• Del Campo A, Fávero M, Sousa-Gomes V (2023) The role of parents in preventing child sexual abuse: evaluation of previous knowledge and the results of a training program. Sex Res Social Policy, 20:208–215.
• Desiningrum DR (2018) Grandparents' roles and psychological well-being in the elderly: A correlational study in families with an autistic child. Enferm Clín, 28:304-309.
• Dikeç G, Arabacı LB, Uzunoğlu G (2020) Bir bölge psikiyatri hastanesi çocuk ve ergen kliniğinde istenen konsültasyonların değerlendirilmesi. Acıbadem Sağlık Bilimleri Dergisi ,11:418-422.
• Dikeç G, Kardelen C, González LP, Mohammadzadeh M, Bilaç Ö, Stock C (2022) Perceptions and experiences of adolescents with mental disorders and their parents about psychotropic medications in Turkey: a qualitative study. Int J Environ Res Public Health, 19:9589.
• Ferragut M, Rueda P, Cerezo MV, Ortiz-Tallo, M (2022) What do we know about child sexual abuse? Myths and truths in Spain. J Interpers Violence, 37:NP757–NP775.
• Ganji J, Emamian MH, Maasoumi R, Keramat A, Khoei EM (2017) The existing approaches to sexuality education targeting children: a review article. Iran J Public Health, 46:890-898.
• Guney SA, Bag Ö (2021) Ülkemizde Covıd-19 pandemisi nedeniyle uygulanan karantina süreçlerinin başlangıç döneminde çocukluk çağı cinsel istismarına ait özellikler. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 28:27-34.
• Guo S, Chen J, Yu B, Jiang Y, Song Y, Jin Y (2019) Knowledge, attitude and practice of child sexual abuse prevention among parents of children with hearing loss: a pilot study in Beijing and Hebei Province China. J Child Sex Abuse, 28:781-798.
• Hébert M, Langevin R, Oussaïd E (2018) Cumulative childhood trauma, emotion regulation, dissociation, and behavior problems in school-aged sexual abuse victims. J Affect Disord, 225:306-312.
• Helton JJ, Gochez-Kerr T, Gruber E (2018) Sexual abuse of children with learning disabilities Child Maltreat, 23:157-165.
• İkican ÇT, Küçük L (2021) Child sexual abuse knowledge/attitude scale for parents: Reliability and validity of the Turkish version. Perspect Psychiatr Care, 57:791-799.
• İşcan GÇ, Malkoç, A (2017) Özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerin umut düzeylerinin başa çıkma yeterliği ve yılmazlık açısından incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7:120-127
• Kamiya Y, Timonen V, Kenny RA (2016) The impact of childhood sexual abuse on the mental and physical health, and healthcare utilization of older adults. Int Psychogeriatr, 28:415‐422
• Kaya H, Demircan B, Usta E, Özden KN, Özgen YG (2005) Çocukta cinsel istismar ve hemşirenin rolü. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 13:57-62.
• Klika JB, Rosenzweig J, Hiner Z (2020) Prevention of Child Sexual Abuse. In Child Sexual Abuse: Forensic Issues In Evidence, Impact, And Management (Eds. I Bryce, W Petherick), 643-656. Massachusetts, MA, Academic Press
• Koçtürk N, Kızıldağ-Şahin S (2021) Çocukluk dönemi cinsel istismarına ilişkin mitler ölçeği ebeveyn formu: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 28:31-38.
• Kurtça TT (2022) Çocuk cinsel istismarını önleme programlarında ebeveyn eğitimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14:247-254.
• Livingston LA, Shah P, Milner V, Happe F (2020) Quantifying compensatory strategies in adults with and without diagnosed autism. Mol Autism, 11:15.
• Mathews B, Collin-Vézina D (2019) Child sexual abuse: Toward a conceptual model and definition. Trauma Violence Abuse, 20:131–148.
• Özer G (2014) Ebeveynlerin çocuk cinsel istismarına dair bilinçleri, endişeleri ve aldıkları önlemler (Yüksek lisans tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi.
• Reiter S, Bryen D, Scachar I (2007) Adolescents with intellectual disabilities as victims of abuse. J Intellect Disabil.11:371-387.
• Rudolph J, Zimmer-Gembeck MJ, Shanley DC, Hawkins R (2017) Child sexual abuse prevention opportunities: Parenting, programs, and the reduction of risk. Child Maltreat, 23:96-106.
• Rueda P, Ferragut M, Cerezo MV, Tallo MO (2021) Knowledge and myths about child sexual abuse in Mexican women. J Interpers Violence, 37:13-14.
• Runyan D, Wattam C, Ikeda R, Hassan F, Ramiro L (2002) Child abuse and neglect by parents and other caregivers. In World Report on Violence and Health (Eds EG Krug, JA Dahlberg, AB Mercy, Z Lozano, R Lozano):57-86. Geneva, World Health Organization.
• Sawrikar P (2020) Service providers’ cultural self-awareness and responsible use of racial power when working with ethnic minority victims/survivors of child sexual abuse: Results from a program evaluation study in Australia. Child Youth Serv Rev,119:105641.
• Singh M, Parsekar S, Nair S (2014) An epidemiological overview of child sexual abuse. J Family Med Prim Care, 3:430-435.
• Tomsa R, Gutu S, Cojocaru D, Gutiérrez-Bermejo B, Flores N, Jenaro C (2021) Prevalence of sexual abuse in adults with ıntellectual disability: systematic review and meta-analysis. Int J Environ Res Public Health, 18:1980.
• TUIK (2021) Turkish Statistical Institute. 2021,http://www.tuik.gov.tr. Accessed November 15, 2022.
• Tunc GÇ, Gorak G, Ozyazicioglu N, Ak B, Isil Ö, Vural P (2018) Preventing child sexual abuse: body safety training for young children in turkey. J Child Sex Abuse, 27:347-364.
• Ucuz İ, Ari A, Ozcan OO, Topaktas O, Sarraf M, Dogan Ö (2022) Estimation of the development of depression and PTSD in children exposed to sexual abuse and development of decision support systems by using artificial ıntelligence. J Child Sex Abuse, 31:73-85.
• Uraslı M (2022) 3-15 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin çocuk cinsel istismarına yönelik mitlerinin çocuklarıyla kurdukları cinsel iletişimle ilişkisi. (Yüksek lisans tezi). Kars, Kafkas Üniversitesi.
• Üstündağ A (2022) Investigation of parents' attitudes towards child sexual abuse prevention education. Current Perspectives in Social Sciences, 26:118-129.
• Vilanova JRS, Carneiro CT, Rocha KNDS, Brito MDA, Rocha RC, Costa ADC (2022) Burden of mothers of children diagnosed with autism spectrum disorder: mixed method study. Rev Gaucha Enferm, 43:1-13.
• Wissink IB, Vugt EV, Moonen X, Stams GJM, Hendriks J (2015) Sexual abuse involving children with an intellectual disability(ID): A narrative review. Res Dev Disabil, 36:20-35.
• World Health Organization (2020) Child maltreatment. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/child-maltreatment.
• Xie Q, Qiao D, Wang X (2016) Parent-involved prevention of child sexual abuse: A qualitative exploration of parents’ perceptions and practices in Beijing. J Child Fam Stud, 25:999-1010.
• Yam FC (2020) Çocuk cinsel istismarına yönelik müdahale basamakları ve işlevlerinin kuramsal olarak incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 3:61-78.
• Yargıç İ, Ersoy E, Batmaz Oflaz S (2012) The relation of childhood trauma with suicide attempt and self-mutilation. Anadolu Psikiyatri Derg, 13:277-284.
• Yektaş Ç, Kaplan SE (2017) Bir üniversite hastanesi çocuk ergen ruh sağlığı ve hastalıkları birimi’ne başvuran hastaların sağlık kurulu raporlarının değerlendirilmesi. Konuralp Medical Journal, 9:228-232.
• Zhang W, Ren P, Yin G, Li H, Jin Y (2020) Sexual abuse prevention education for preschool-agedchildren: Parents’attitudes, knowledge and practices in Beijing China. J Child Sex Abuse, 29:295-311.