Neue Inschriften aus Göynük und Mudurnu II

Yıl 2015, Cilt: 1, 123 - 128, 01.12.2015

Filiz Dönmez Öztürk Hüseyin Sami Öztürk

Öz

Anahtar Kelimeler

Nicaea, Bithynia, funerary inscriptions, anthroponyms

Göynük ve Mudurnu’dan Yeni yazıtlar II

Öz

Makalede 2013 yılında Bolu İli’nin Göynük ve Mudurnu ilçelerinde
gerçekleştirilen epigrafik ta­ri­hi-coğrafi yüzey araştırması kapsamında
belgelenmiş yazıtlardan beşi ele alınmıştır. Nikaia, Mod­­rena ve kısmen de Klaudiopolis
kentleri ile egemenlik alanlarını içerisinde barındıran Göynük ve Mu­durnu
ilçelerinin epigrafik potansiyelinin belgelenmesi, söz konusu kent­le­rin ve
Antik Çağ’da Bithynia olarak adlan­dırılan bölgenin özellikle Roma Dönemi
tarihi açı­sın­dan oldukça önem arz et­mek­tedir. Göynük ve Mu­durnu’da
yürütülen çalışmalar Roma Dönemi’nde Kü­çük Asya olarak adlan­dırılan bugünün
Anadolu top­rak­larının genelinde olduğu gibi, bu bölgede de yazıtların çok
büyük bir bölümünün M.S. II. ve IV. yüz­yıllardan geldiğini göstermiştir.
Belgelenen epi­grafik malze­me­nin büyük çoğunluğunu gene Anadolu’nun genelinde
olduğu gibi, mezar ya­zıt­la­rı oluşturmaktadır. Mezar yazıtlarında adı geçen
gerek meza­rı yaptıran gerekse mezarın yaptırıldığı kişi­lerin büyük bir bölümünün
Roma vatandaş adı taşıyor olmaları ilk bakışta dikkati çeken önemli bir
noktadır. Bir diğer nokta ise, bazı kişilerin Roma vatandaşı ol­madıkları halde
bir Romalı ismi al­mış olmalarıdır. Bu durum bölgedeki Roma etkisini göstermesi
açısın­dan önem taşımaktadır.

Mezar yazıtları dışında tespit edilen buluntular arasındaki adak sunakları,
Zeus’a verilen önemi ve böl­ge­deki Phryg etkisini bir kez daha göstermektedir.
Mezar ve adak yazıtları dışında tespit edilen ve belgelenen birkaç onur yazıtı
da bölgenin rahiplik ve çeşitli görevler üstlenmiş önde gelen kişi­le­rinin
tanınmasına yardımcı olmaktadır.

Yazıtlar şu bilgileri içermektedir:

1. Boleinaioi Köyü (sakinleri
bu adağı) Leonteus oğlu Dagillos/Dagillas’ın gözetiminde, emir uya­rın­ca Zeus
Oko­nenos’a (yaptırdılar).

2. Lucius Antonius Longus (burada yatıyor).

3. Veturius kızı Veturia bu
mezarı yaşarken kendisine ve 65 yıl yaşayan eşi Nikephoros’a yaptırdı. Anı­sı
hoş ol­sun!

4. Macer kızı, Iulia hayattayken kendisine ve 65 yıl yaşayan eşi Hedylos’un
oğlu Philargyros’a bu me­zarı yaptırdı.

5. Arabianos (bu mezarı) 29 yıl yaşayan eşi Iuliane’ye (yaptırdı).
Anısı hoş olsun! 

Anahtar Kelimeler

Bithynia, Nikaia, Adak yazıtı, Zeus Okonenos, Boleinaioi, Mezar yazıtları, Şahıs isimleri

Neue Inschriften aus Göynük und Mudurnu II

Öz

The article presents 5 new inscriptions found in the vicinity of the vilayets Göynük and Mudurnu (province of Bolu) during a survey conducted in 2013 by Filiz Dönmez Öztürk. This area formed in Roman Imperial times part of the eastern territory of Nicaea as well as the part of the southwestestern territory of Claudioupolis. No. 1 is a dedication to Zeus Okonenos. The otherwise attested epitheton of the god is of Thracian origin and can be found as toponym (Ὀκαηνῶν κώμη) in the area of Taraklı not far from Göynük (INikaia 1201). The new dedication was erected by the Βολειναιων κώμη, a toponym unattested so far. No. 2 is the grave stone of Lucius Antonius Longus who obviously had the Roman citizenship. The grave altar no. 3 was set up by Veturia, daughter of Veturius, for herself and for her husband Nikephoros. The sepulchral inscription no. 4 mentions the couple Iulia (daugthter of Macer) and Philagros. The grave monument no. 5 was erected by Arabianos for his wife Iuliane. 

Anahtar Kelimeler

Nicaea, Bithynia, funerary inscriptions, anthroponyms

Kaynakça

• Adak 2007 M. Adak, Zwei senatorische Familien aus Klaudiupolis, Gephyra, 4, 155–163.
• Adak, Nikaia M. Adak, Neue Inschriften aus Nikaia und seinem Territorium (als Supple-ment¬band zu Philia in Vorbereitung).
• Çokbankir 2010 N. Çokbankir, Modrena ve Nikaia Teritoryumundan Yeni Yazıtlar, Olba 18, 2010, 323–345.
• Detschew, Sprachreste D. Detschew, Die thrakischen Sprachreste, Wien 1957.
• IGBulg II G. Mihailov (ed.), Inscriptiones graecae in Bulgaria repertae: Inscriptiones inter Danubium et Haemum repertae, Sophia 1958.
• IIasos W. Blümel, Die Inschriften von Iasos, I–II, Bonn 1985 (IK 28).
• INikaia S. Şahin, Katalog der antiken Inschriften des Museums von Iznik (Nikaia), I–II,1–2, Bonn (IK 9–10).
• IPrusias W. Ameling, Die Inschriften von Prusias ad Hypium, Bonn (IK 27).
• LGPN VA T. Corsten (Hrsg.), A Lexicon of Greek Personal Names, vol. V, A. Coastal Asia Minor: Pontos to Ionia, Oxford 2010.
• Öztürk 2011 H. S. Öztürk, Nikaia’dan (Bithynia) Yeni Yazıtlar I, Arkeoloji ve Sanat Der-gisi 37, 2011, 147–154.
• Takmer – Tüner 2001 B. Takmer – N. Tüner, Epigraphische Mitteilungen aus Antalya VIII: Four Epi¬grams from the Periphery of Nicaia, EA 33, 179–183.
• TAM IV.1 F. K. Dörner, Tituli Asiae Minoris IV. Tituli Bithyniae linguis Graeca et La-tina conscripti. Fasciculus I: Paeninsula Bithynica praeter Calchedonem. Nicomedia et ager Nicomedensis cum septentrionali meridianoque litore sinus Astaceni et cum lacu Sumonensi, Wien 1978.