Milestone Maximinus Thrax Aradii Thermai of Phazemonites Paphlagonia in Roman Period Neoklaudiopolis province Pontus praeses legatus Augusti
Yazar halihazırda kayıp olan, ama 1999 yılında Havza'da fotoğraflanan bir mil taşını tanıtmaktadır. Ünlü kaplıcalarına bağlı olarak Havza Antik Dönem'de Strabon tarafından Phazemonitis Bölgesi sakinlerine ait Kaplıcalar (θερμὰ ὕδατα τῶν Φαζημωνιτῶν) olarak adlandırılır. Havza, kuzeybatıda Neoklaudiopolis, güneyde Amaseia, kuzeyde Amisos ve doğuda Neokaisareia kentlerini birbirine bağlayan yolların buluşma noktasında yer almaktadır. Neoklaudiopolis'in egemenlik sahasında bulunan otuz dokuz mil taşı bu yolların güzergahlarını saptama imkanı vermektedir. Burada tanıtılan mil taşının buluntu konumu onun Doğu sınırlarına intikal eden Roma birlikleri tarafından sıkça kullanılan ve Tabula Peutingerina'da da zikredilen Neoklaudiopolis güzergahı üzerinde bulunmuş olabileceğini düşündürmektedir. Mil taşının asıl önemi ise Maximinus Thraks Dönemi’nde görevde olan yeni bir Galatia valisini tanıtmasında yatmaktadır: C. Aradius Rufinus. Büyük ihtimalle M. Domitius Valerianus'un ardılı olan C. Aradius Rufinus Galatia Eyaleti’nin görev yılı kesin olarak saptanabilen son legatus’larından biridir. Bu seçkin ailenin üyelerini onurlandıran pek çok yazıtın burada bulunmuş olması, Aradii soyunun Bulla Regia (Africa Proconsularis) kökenli olduğuna işaret etkmektedir. Bu soy İ.S. 3. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Roscii, Furcilii ve Aiacii gibi ailelerle kurduğu evlilik bağları sayesinde yükselişe geçmiş ve İ.S. 4. yüzyılın sonuna kadar praefectus urbis Romae makamını üstlenen şahıslar yetiştirmiştir (bk. aş. IV. Aradii ve soyağacı). Soyun bilinen ilk üyesinin iki oğlu, Q. Aradius Rufinus Optatus Aelianus ve P. Aradius (Roscius) Paternus Rufinianus Aelianus, yaklaşık aynı zamanlarda sırasıyla Galatia (İ.S. 225–228) ve Kappadokia (İ.S. 231) eyaletlerinin valilikleri olmuşlardır. Bu veri C. Aradius Rufinus'un adı geçen iki şahsın kardeşi veya kuzeni olabileceğini düşündürmektedir. Yeni mil taşı üzerinde C. Aradius Rufinus'un legatus Augusti pro praetore, unvanını taşıması, Paphlagonia’nın Neoklaudiopolis teritoryumunu da içeren iç kesiminin, Severus Alexander zamanındaki kuruluşundan itibaren, Pontos eyaletine dâhil edilmediğini; aksine Maximinus Thraks’ın ilk yıllarında Galatia valisinin idaresi altında kalmaya devam ettiğini göstermektedir. Bölge Pontos eyaletine en erken M. Iunius Valerius Nepotianus'un praeses'liği sırasında İ.S. 250 yılında bağlanmış olmalıdır (bak. aş. bl. III).
Mil taşı Maximinus Thrax Aradii Phazemonitis Thermai'ı Roma Dönemi'nde Paphlagonia Neoklaudiopolis legatus Augusti Galatiae Pontus Eyaleti praeses
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Dilbilim |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: Suppl. 1 |