The Relationship Between Positive Psychological Capital and Ways to Cope with Stress: A Study on High School Teachers in Denizli

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 200 - 220, 28.12.2020

Esin Barutçu , Mehmet Ali Mengüloğlu , Furkan Sırma

https://doi.org/10.47097/piar.801722

Cited By: 1

Öz

The concept of positive psychological capital, which emerged in line with the positive psychology trend, expresses a point of view aiming to highlight the positive aspects and characteristics of individuals instead of their negative characteristics. The main objective of this study is to investigate the relationship between positive psychological capital and ways of coping with stress among 175 high school teachers working in public schools in Denizli Kınıklı region. SPSS 22 statistical package program was used for data analysis. Frequency distribution was used in the analysis of the data of the participants. However, Mann Whitney U and Kruskal Wallis tests was used to investigate the relationship between demographic variables and positive psychological capital and ways of coping with stress. In addition, correlation analysis was used to determine the relationships between psychological capital and dimensions and ways of coping with stress. According to the data obtained in the light of research results; there was a positive relationship between positive psychological capital and ways of coping with stress.

Anahtar Kelimeler

Positive Psychological Capital, coping with stress, teachers

Pozitif Psikolojik Sermaye İle Stresle Başa Çıkma Yolları Arasındaki İlişki: Denizli’deki Lise Öğretmenleri Üzerinde Bir Araştırma

Öz

Pozitif psikoloji akımı doğrultusunda ortaya çıkan pozitif psikolojik sermaye kavramı, bireylerin olumsuz özellikleri yerine olumlu yönlerini ve özelliklerini vurgulamayı amaçlayan bir bakış açısını ifade eder. Bu çalışmanın temel amacı, Denizli Kınıklı bölgesindeki devlet okullarında görevli 175 lise öğretmeni üzerinde pozitif psikolojik sermaye ile stresle başa çıkma yolları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Verilerin analizinde SPSS 22 istatistik paket programı kullanılmıştır. Katılımcılara ilişkin verilerin analizinde frekans dağılımlarından yararlanılmıştır. Bununla birlikte demografik değişkenler ile pozitif psikolojik sermaye ve stresle başa çıkma yolları arasındaki ilişkiyi incelemek için Mann Whitney U, Kruskal Wallis testleri ve korelasyon analizlerinden yararlanılmıştır. Değerlendirmeler ışığında elde edilen verilere göre; pozitif psikolojik sermaye ile stresle başa çıkma yolları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pozitif Psikolojik Sermaye, stresle başa çıkma, öğretmenler

Kaynakça

• Adu, E. O. ve Okeke, C. I. O. (2016). “Causes of Stress among Pre-school Educators in the East London Education District”, Journal of Psychology, 7 (1), 11-22.
• Ahmed, I. (2019). “Causes of Teacher Stress: Its Effects on Teacher Performance and Health Problems”, International Journal of Management and Business Sciences, 1 (1), 1-13.
• Akbağ, M., Sayıner, B ve Sözen, D. (2005). “Üniversite Öğrencilerinde Stres Düzeyi, Denetim Odağı ve Depresyon Düzeyi Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme”, Eğitim Bilimleri Dergisi, 21 (21), 59-74.
• Akdaş, K. (2017). “Pozitif Psikolojik Sermaye, İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Erzurum ve Denizli Uygulaması”, Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Yüksek Lisans Tezi.
• Akyıldız, H. ve Turunç, Ö. (2013). “Çalışma Psikolojisi”, Alter Yayıncılık, Ankara.
• Arıkan, M. ve Gökbek, B. (2014). “Çok Ölçütlü Karar Verme Yaklaşımlarına Dayalı Tedarikçi Seçimi: Elektronik Sektöründe Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 30 (5), 346-354.
• Argon, T. ve Tükel, H. (2016). “Maarif Müfettişlerinin Örgütsel Psikolojik Sermaye Algıları ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”, Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 1, 1-16.
• Aslaner, F. ve Artan, İ. H. (2019). “Pozitif Psikolojik Sermayenin Lider-Üye Etkileşimi Vasıtasıyla Bireysel Performansı Etkilemedeki Rolü: Perakende Sektöründe Bir Araştırma”, Business & Management Studies: An International Journal, 7 (4), 1657-1689.
• Avey, J. B., Luthans, F. ve Jensen, S. M. (2009). “Psychological Capital: A Positive Resource for Combating Employee Stress and Turnover”, Human Resource Management, 5 (48), 677-693.
• Baron, R. A., Franklin, R. J. ve Hmieleski, K. M. (2013). “Why Entrepreneurs Often Experience Low, Not High, Levels of Stress: The Joint Effects of Selection and Psychological Capital”, Journal of Management, 10 (20), 1-27.
• Bhargava, D. ve Trivedi, H. (2018). “A Study of Causes of Stress and Stress Management among Youth”, IRA-International Journal of Management & Social Sciences, 11 (3), 108-117.
• Colligan, T.W. ve Higgins, E. M. (2005). “Workplace Stress: Etiology and Consequences”, Journal of Workplace Behavioral Health, 21 (2), 89-97.
• Çavuş, S., Ayhan, B. ve Tuncer, M. (2016). “Bilgisayar Oyunları ve Bağımlılık: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 43, 266-289.
• Çetin, F. ve Basım, H. N. (2012). “Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması”, Amme İdaresi Dergisi, 1 (45), 121-137.
• Dinç, Ü. G. ve Cemaloğlu, N. (2018). “İlkokul Yöneticilerinin Mizah Kullanma Tarzları ile Öğretmenlerin Stres Yaşama Düzeyleri Arasındaki İlişki ve Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Turkish Journal of Educational Studies, 5 (2), 1-37.
• Ding, Y., Yang, Y., Yang, X., Zhang, T., Qiu, X., He, X., … and Sui, H., (2015). “The Mediating Role of Coping Style in the Relationship between Psychological Capital and Burnout among Chinese Nurses”, Public Library of Science (PLOS), 10 (4), 1-14.
• Edgar, F., Geare, A. and Zhang, J. A. (2018). “Accentuating the Positive: The Mediating Role of Positive Emotions in the HRM–Contextual Performance Relationship", International Journal of Manpower, 39 (7), 954-970.
• Güçlü, N. (2001). “Stres Yönetimi”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (1), 91-109.
• Ergül F., Saygın S. ve Tösten R. (2013). “Sınıf Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 266-285.
• Erken, B. (2006). “Özel ve Resmi İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmini ve İş Streslerinin Karşılaştırılması”, Trakya Üniversitesi, Edirne, Yüksek Lisans Tezi.
• Erkuş A. ve Fındıklı M. (2013). “Psikolojik Sermayenin İş Tatmini, İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42 (2), 302-318.
• Eroğlu, F. (2013). “Davranış Bilimleri”, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Eskridge, D. H. ve Coker, D. R. (1999). “Öğretmenlerde Stres: Belirtileri, Nedenleri ve Başa Çıkma Teknikleri”, (Çev: M. Buluş), PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 66-69.
• Gable, S. L. and Haidt, J. (2005). “What (ANd Why) is Positive Psychology?”, Review Of General Psychology, 9 (2), 103-110.
• Garg, S. (2017). “Role of Work Stress and Coping Strategies of Employee’s Performance: An Empirical Study with Reference to Private University Employees”, IARS'International Research Journal, 7, 1-5.
• Gautam, P. ve Pradhan, M. (2018). “Psychological Capital as Moderator of Stress and Achievement”, Indian Journal of Positive Psychology, 9 (1), 22-28.
• Haque, A., Aston, J. and Kozlovski, E. (2016). “Do Causes and Consequences of Stress Affect Genders Differently at Operational Level?”, Comparison of the IT Sectors in the UK and Pakistan, International Journal of Applied Business and Management Studies, 1 (1), 1-7.
• Jamshed, S. Q., James, P. B., Elkalmi, R. M., AlShami, A. K., Nor, A., Kabir, F., ... and Shamsudin, S. H. (2018). “Causes of Stress and Management Approaches Among Undergraduate Pharmacy Students: Findings from a Malaysian Public University”, Archives of Pharmacy Practice, 1 (1), 1-7.
• Johan, S., Sarwar, H. and Majeed, I. (2017). “To Identify the Causes of Stress among Nurses Working in Intensive Care Unit of Ittefaq Hospital Lahore”, International Journal of Social Sciences and Management, 4 (2), 96-109.
• Kaur, J. and Amin, S. (2017). “Psychological Capital and Stress Among Students”, Indian Journal Of Positive Psychology, 8 (4), 495-499.
• Kaur, J. and Sandhu, K. K. (2016). “Psychological Capital in Relation to Stress Among University Students”, Indian Journal of Positive Psychology, 7 (3), 323-326.
• Kaya, A., Refik B. ve Zeynep D. (2014). “Ortaöğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Psikolojik Sermaye Düzeylerinin İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği)”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (48), 47-68.
• Keleş, H. N. (2011). “Pozitif Psikolojik Sermaye: Tanımı, Bileşenleri ve Örgüt Yönetimine Etkileri”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3 (2), 343-350.
• Khan, F. U., Jabbar, S. A. and Abdussalam, F. I. (2017). “Work Related Stress: Its Causes and Impact on High School Physical Education Teachers a Case Study of District Dera Ismail Khan KP Pakistan”, International Journal of Physical Education, Sports and Health, 4 (5), 67-76.
• Koç, G. K. ve Paslı, F. (2019). “Dijital Topluluklara Üye Olan Annelerin Stres Düzeylerinin Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi”, İletişim Araştırmaları Dergisi, 2, 100-118.
• Kodaş, B. (2018). “Psikolojik Sermaye, İş Stresi ve Hizmet Odaklı Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Yiyecek İçecek Çalışanları Örneği”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, Doktora Tezi.
• Kutanis R. ve Oruç E. (2014), “Pozitif Örgütsel Davranış ve Pozitif Psikolojik Sermaye Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, The Journal of Happiness & Well-Being Dergisi, 2 (2), 145-159.
• Lazarus, R. S. (2000). “Toward Better Research on Stress and Coping”, American Psychologist, 55(6), 665-673.
• Lazarus, R. S. and DeLongis, A. (1983). “Psychological Stress and Coping in Aging”, American Psychologist, 38 (3), 245-254.
• Luthans, F. (2002). “The Need for and Meaning of Positive Organizational Behavior”, Journal of Organizational Behavior, 23 (6), 695-706.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., Norman, S. M. and Combs, G. M. (2006). “Psychological Capital Development: Toward a Micro‐Intervention”, Journal of Organizational Behavior, 27 (3), 387-393.
• Luthans, F., Avolio, B..J., Avey, J.B. ve Norman, S.M. (2007). “Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction”, Personnel Psychology, 60, 541-572.
• Luthans, F. and Youssef-Morgan, C. M. (2017). “Psychological Capital: An Evidence-Based Positive Approach”, Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior Dergisi, 4 (1), 339-366.
• Ocak, M., Güler, M. ve Basım, H. N. (2016). “Psikolojik Sermayenin Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Tutumları Üzerine Etkisi: Bosnalı Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (1), 113-130.
• Özel, Y. ve Karabulut, A. B. (2018). “Günlük Yaşam ve Stres Yönetimi”, Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 48-56.
• Palut, F. A. A. (2013). “İşyerinde Algılanan Kişilerarası Çatışmaların Stres Belirtileri İle İlişkisinde Psikolojik Sermaye ve Çatışma Yönetim Tarzlarının Biçimlendirici Etkileri”, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Yüksek Lisans Tezi.
• Prasad, K. D. V., Vaidya, R. and Anil Kumar, V. (2015). “A Study on Causes of Stress among the Employees and its Effect on the Employee Performance at the Workplace in an International Agricultural Research Institute, Hyderabad, Telangana, India”, International Journal of Management Research and Business Strategy, 4 (4), 68-82.
• Rabenu, E., Yaniv, E. and Elizur, D. (2016). “The Relationship between Psychological Capital, Coping with Stress, Well-Being, and Performance”, Current Psychology, 36 (4), 875-887.
• Rego, A., Sousa, F., Marques, C. and Cunha, M. P. (2012). “Authentic Leadership Promoting Employees' Psychological Capital and Creativity”, Journal of Business Research, 65 (3), 429-437.
• Rehman, N. and Mubashar, T. (2017). “Job Stress, Psychological Capital and Turnover Intentions in Employees of Hospitality Industry”, Journal of Behavioural Sciences, 2 (27), 59-79.
• Rezaei, S., Inola A. B. and Khalili, M. R. (2016). “Investigating the Relationship between Dimensions of Psychological Capital and Stress and Exhaustion of Tehran Red Crescent Society Staff”, International Journal of Humanities and Cultural Studies, 1 (3), 1735-1750.
• Riolli, L., Savicki, V. and Richards, J. (2012). “Psychological Capital as a Buffer to Student Stress”, Journal Of Scientific Research, 12 (3), 1202-1207.
• Russo, T. J. and Fallon, M. A. (2015). “Coping with Stress: Supporting the Needs of Military Families and Their Children”, Early Childhood Education Journal, 43 (5), 407-416.
• Seligman, M. E. P., Steen, T. A., Park, N. and Peterson, C. (2005). “Positive Psychology Progress: Empirical Validation of Interventions”, American Psychologist, 60 (5), 410-421.
• Selye, H. (1950). “Stress and The General Adaption Syndrome”, British Medical Journal, 1 (4667), 1383-1392.
• Setar, S. H., Buitendach, J. H. and Kanengoni, H. (2015). “The Moderating Role of Psychological Capital in the Relationship between Job Stress and The Outcomes of Incivility and Job Involvement Amongst Call Centre Employees”, SA Journal of Industrial Psychology, 1 (41), 1-13.
• Shabir, M., Abrar, M., Baig, S. A. and Javed, M. (2014). “The Contribution of Workplace Incivility and Psychological Capital toward Job Stress”, International Journal of Human Resource Studies, 2 (4), 1-17.
• Sharafi, M., Nematolahi, S., Fonon, F. and Paknahad, A. (2016). “Job Stress, Causes and Treatment of Job Stress Among Teachers and Nurses: A Review”, Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences, 7 (1), 656-662.
• Smollan, R. K. (2015). “Causes of Stress Before, During and After Organizational Change: A Qualitative Study”, Journal of Organizational Change Management, 28 (2), 301-314.
• Sultana, U. S., Darun, M. R. and Yao, L. (2018). “Authentic Leadership and Psychological Capital: A Mingle Effort to Increase Job Satisfaction and Lessen Job Stress”, Indian Journal of Science and Technology, 11 (5), 1-13.
• Sweetman, D., Luthans, F., Avey, J. B. and Luthans, B. C. (2011). “Relationship between Positive Psychological Capital and Creative Performance”, Canadian Journal of Administrative Sciences/Revue Canadienne des Sciences de l'Administration, 28 (1), 4-13.
• Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T., ... and Harney, P. (1991). “The Will and the Ways: Development and Validation of an Individual-Differences Measure of Hope”, Journal of Personality and Social Psychology, 60 (4), 570-585.
• Şen, C., Mert, İ. S. ve Aydın, B. O. (2015). “Psikolojik Sermayenin Çalışanın Stresle Başa Çıkmasına, İş Tatminine Ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi”, Soner Taslak vd. (Ed.), 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 14-16 Mayıs 2015, Bodrum, Türkiye, Bildiriler içinde (s. 816-824), Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Şimsek Ş. M., Akgemci T. ve Çelik A. (2003). “Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış”, Pegem Yayıncılık, Konya.
• Tümkaya, S. ve Altunkaynak, M. (2020). “Öğretmen Adaylarının Aile Katılımının Etkililiği ve Aile Katılımına Yönelik Engelleri İle Öğretmenliğe İlişkin Tutum ve Mesleki Öz Yeterliklerinin İlişkisi”, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15 (21), 604-632.
• Yalçın, S. (2019). “Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeylerinin İncelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 13-26.
• Yurdadön, C. ve Koçak, R. D. (2019). “TCDD Makinistlerinin Psikolojik Sermayeleri ve İş Stresleri Üzerine Bir Araştırma”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12 (3), 425-439.
• Zağlı, A. (2016). “Psikolojik Sermayenin Çalışanın Stresle Başa Çıkma, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığına Etkisi: Muğla Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, Yüksek Lisans Tezi.
• Zimmer-Gembeck, M. J., Skinner, E. A., Modecki, K. L., Webb, H. J., Gardner, A. A., Hawes, T. ve Rapee, R. M. (2018). “The Self-Perception of Flexible Coping with Stress: A New Measure and Relations with Emotional Adjustment”, Cogent Psychology, 5 (1), 1-21.