The Mediating Role of Work-Life Balance in the Effect of Psychological Capital on Organizational Commitment: A Study

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 27 - 46, 30.06.2021

Durmuş Bilge Akkuş , Seyil Najımudınova , Hasan Gül

https://doi.org/10.47097/piar.867721

Cited By: 7

Öz

Main objective of this research is to find out the mediating role of work-life balance in the relationship between psychological capital level and organizational commitment level of the employees. It is seen that a limited number of studies that deal with the relationships between these variables have been presented in the literature. At this point, a survey was conducted on 411 academic and administrative staff working at the university in order to support previous studies in the relevant field and to contribute to future studies. For each of the three variables that are the subject of the research, differences were analyzed by means of control variables, and it was determined that there were some differences according to the demographic characteristics of the employees. In line with the findings, it has been determined that psychological capital has a positive effect on organizational commitment and work-life balance and work-life balance on organizational commitment, and psychological capital has a partial mediating role in the effect of organizational commitment. The applied bootstrap and Sobel test results also showed that the partial mediating role of work-life balance is significant.

Anahtar Kelimeler

psychological capital, organizational commitment, work-life balance, mediating effect, university

Psikolojik Sermayenin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisinde İş-Yaşam Dengesinin Aracılık Rolü: Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmanın amacı psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde iş-yaşam dengesinin aracılık rolünü üniversite çalışanları örnekleminde incelemektir. Literatürde söz konusu değişkenler arasındaki ilişkileri ele alan sınırlı sayıda çalışmanın ortaya konulduğu görülmektedir. Bu noktada, daha önce ilgili alanda yapılmış çalışmalara destek olması ve sonrasında yapılacak çalışmalara katkı sağlanması amacıyla, üniversitede çalışmakta olan 411 akademik ve idari personel üzerinde anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya konu olan üç değişkenin her biri için kontrol değişkenleri aracılığıyla farklılık analizleri gerçekleştirilmiş olup, çalışanların demografik özelliklerine göre birtakım farklılıklar olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık ve iş-yaşam dengesi üzerinde ve iş-yaşam dengesinin de örgütsel bağlılık üzerinde olumlu etkisinin olduğu ayrıca psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde iş-yaşam dengesinin kısmi aracılık rolünün bulunduğu belirlenmiştir. Uygulanan bootstrap ve Sobel testi sonuçları da iş-yaşam dengesinin kısmi aracılık rolünün anlamlı olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

iş-yaşam dengesi, psikolojik sermaye, örgütsel bağlılık, aracılık etkisi, üniversite

Kaynakça

• Aketch, J. R., Odera, O., Chepkuto, P. & Okaka, O. (2012). Effects of quality of work life on job performance: Theoretical perspectives and literature review. Current Research Journal of Social Sciences, 4(5), 383-388.
• Allen, T. D., Herst, D. E. L., Bruck, C. & Sutton, M. (2000). Consequences associated with work-to-family conflict: A review and agenda for future research. Journal of Occupational Health Psychology, 5(2), 278-308.
• Altan, S. ve Özpehlivan, M. (2018). Örgüt Kültürü, Psikolojik Sermaye ve Örgütsel Bağlılık Kavramları Arasındaki Etkileşim: Bilişim Sektöründe Uygulama. Turkish Studies, 13(18), 159-178.
• Angle, H. L. & Perry, J. L. (1981). An empirical assessment of organizational commitment and organizational effectiveness. Administrative Science Quarterly, 26, 1-13.
• Avey, J. B., Luthans, F. & Youssef, C. M. (2008). The additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Leadership Institute Faculty Publications, Paper 6, 1-42.
• Avey, Reichard, R. J. & Luthans, F. (2011). Meta-Analysis of the impact of positive psychological capital on employee attitudes, behaviors and performance. Human Recource Development Quarterly, 22(2), 127-152.
• Ayyıldız, Cengiz, A. (2006). Pazarlama Modellerinin Testinde Kullanılabilecek Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 63-84.
• Azeem, S. M., & Akhtar, N. (2014). The influence of work life balance and job satisfaction on organizational commitment of healthcare employees. International Journal of Human Resource Studies, 4(2), 18-24.
• Barnett, R. C. (1999). A new work-life model for the twenty first century. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 562(1), 143-158.
• Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173.
• Begenı̇rbaş, M. ve Turgut, E. (2016). Psikolojik Sermayenin Çalışanların Yenilikçi Davranışlarına ve Performanslarına Etkileri: Savunma Sektöründe Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 57-93.
• Bruck, C., Allen, T. D. & Spector, P. E. (2002). The relation between work family conflict and job Satisfaction: A finer-grained analysis. Journal of Vocational Behavior, 60, 336-353. Clark, S. C. (2000). Work-family border theory: A new theory of work/life balance. Human Relations, 53(6), 747-770.
• Çelik, M., Turunç, Ö., ve Bilgin, N. (2014). Çalışanların Örgütsel Adalet Algılarının Psikolojik Sermaye Üzerindeki Etkisine Etkisi: Çalışanların İyilik Halinin Düzenleyici Rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(4), 559-585.
• Çetin, F. ve Basım, H. N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması, Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121-137.
• Çoban, A. (2013). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Adalet ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerindeki Rolü. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2), 17-33.
• Delecta, P. (2011). Work life balance. International Journal of Current Research, III/4, 186-189.
• Ekin, A. (2018). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinde Pozitif Psikolojik Sermaye Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi SBE Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı.
• Gül, H. (2003). Karizmatik Liderlik ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Gebze.
• Hrebiniak, L. G. & Alutto, J. A. (1972). Personal and role-related factors in the development of organizational commitment. Administrative Science Quarterly, 17, 555-572.
• Karacan, T. M. (2018). Pozitif Psikolojik Sermaye ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi İlbank Örneği, İller Bankası Anonim Şirketi., Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Kim, J. S., & Ryu, S. (2017). Employee satisfaction with work‐life balance policies and organizational commitment: A Philippine study. Public Administration and Development, 37(4), 260-276.
• Korkmaz, O., & Erdoğan, E. (2014). İş Yaşam Dengesinin Örgütsel Bağlılık ve Çalışan Memnuniyetine Etkisi. Ege Academic Review, 14(4), 541-557.
• Koch, J. L. and Steers, R. M. (1978). Job attachment, satisfaction, and turnover among public employees. Journal of Vocational Behavior, 12, 119-128.
• Küçükusta, D. (2007). Konaklama İşletmelerinde İş Yaşam Dengesinin Çalışma Yaşamı Kalitesine Etkisi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., Norman, S. & Combs, G. M. (2006). Psychological capital development: Toward a micro-intervention. Journal of Organizational Behaviour, 27, 387-393. doi: 10.1002/job.373.
• Luthans, F., Avolio, B., Avey, J., & Norman, S. (2007a). Positive psychological capital: measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541-572.
• Luthans, F., Youssef, C. M., and Avolio, B. J. (2007b). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. New York: Oxford University Press.
• Malone, E. K., & Issa, R. R. (2013). Work-life balance and organizational commitment of women in the US construction industry. Journal of Professional Issues in Engineering Education and Practice, 139(2), 87-98.
• Maslach, C. & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2, 99-113.
• Mathieu, J. E. & Zajac, D. M. (1990). A Review and meta-analysis of the antecedents, correlates and consequences of organizational commitment. Psychological Bullettin, 108(2), 171-194.
• Mercan, N., Demirci, K., Ergun Özler, D. ve Oyur, E. (2015). İş Yaşamında Yalnızlık, Duygusal Zekâ ve Psikolojik Sermaye Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5), 197-211.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment in the Workplace: Theory, Research, and Application. Sage.
• Morris, J. H., & Koch, J. L. (1979). Impacts of Role Perceptions on Organizational Commitment, Job Involvement, and Psychosomatic Illness among Three Vocational Groupings. Journal of Vocational Behavior, 14(1), 88-101.
• Morrow, P. C. (1983). Concept redundacy in organizational research: The case of work commitment. Academy of Management Review, 8, 486-500.
• Mowday, R. T. (1998). Reflections on the study and relevance of organizational commitment. Human Resource Management Review, 8(4), 387-401.
• Mowday, R. T., Porter, L. W. & Steers, R. M. (1982). Employee-Organization Linkages, New York, Academic Press, p.365.
• Nguyen, T. D. & Nguyen, T. T. M. (2011), Firm‐Spesific Marketing Capital And Job Satisfaction Of Marketers: Evidence From Vietnam. The Learning Organization, 18(3), 251-263.
• Ocak, M., Güler, M. ve Basım, H. N. (2016). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Tutumları Üzerı̇ne Etkisi: Bosnalı Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 113-130.
• Özen Kutanis, R. ve Oruç̧, E. (2014). Pozitif Örgütsel Davranış̧ ve Pozitif Psikolojik Sermaye Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. The Journal of Happiness & Well-Being, 2(2), 145-159.
• Peterson, S. J., Luthans, F., Avolio, B. J., Walumbwa, F. O., & Zhang, Z. (2011). Psychological capital and employee performance: A latent growth modeling approach. Personnel Psychology, 64, 427-450.
• Pichler, F. (2009). Determinants of Work-life Balance: Shortcomings in the Contemporary Measurement of WLB in Large-Scale Surveys. Soc Indic Res, 92, 449-469.
• Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T. & Boulian, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59(5), 603-609.
• Pradhan, R. K., Jena, L. K., & Kumari, I. G. (2016). Effect of work–life balance on organizational citizenship behaviour: Role of organizational commitment. Global Business Review, 17(3_suppl), 15-29.
• Quick, J., Nelson D. & Hurrel, J. (1997). Preventive Stress Management in Organizations, American Psychological Association, Washington D.C.
• Sayın, M. (2017). Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin İş–Yaşam Dengesi Üzerine Bir Araştırma: Diyarbakır Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Sen, C., & Hooja, H. (2015). Psychological Capital & Work-Life Balance: A Study on Police Officers. International Journal of Management and Social Sciences Research, 4, 7. 93-96.
• Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment. Administrative Science Quarterly, 22, 45-46.
• Tuncer, M. ve Yeşiltaş, M. (2013). Çalışma Yaşam Kalitesinin Otel İşletmesi Çalışanları Üzerindeki Etkileri. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 57-78.
• Uygungil, S. ve İşcan, Ö. F. (2018). Pozitif Psikolojik Sermaye, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Journal of Suleyman Demirel University Institute of Social Sciences, 31(1).
• Vandenberg, R. J., & Scarpello, V. (1994). A longitudinal assessment of the determinant relationship between employee commitments to the occupation and the organization. Journal of Organizational Behavior, 15(6), 535-547.
• Yaşar, M. (2014). İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(36), 59-75.
• Yeşil, S., Yetiş̧, E. ve Telli, S. (2016). Psikolojik Sermaye ve Çalışanlar Üzerinde Etkisi: Banka Sektöründe Bir Alan Çalışması. International Journal of Academic Value Studies, 2(2), 25-40.
• Yüksel, İ. (2004). Çalışma Yaşam Kalitesinin Tipik ve A Tipik İstihdam Açısından İncelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, V(1), 47-58.